سلامت نیوز :ساختمان‌های شیشه‌ای كه در شهر قد می‌كشد، نگرانی‌ها هم بیشتر می‌شود و روز به روز كه بر تعداد این ساختمان‌ها افزوده می‌شود، هشدارها نیز درباره آنها جدی‌تر می‌شود چراكه بسیاری از كارشناسان حوزه ساخت و ساز این ساختمان‌ها را استاندارد و ایمن نمی‌دانند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم ؛ شاید شما هم در برخی مناطق شهر ساختمان‌های بزرگی را دیده‌اید كه در تمام یا بخش زیادی از نمای آنها شیشه به كار رفته است، ساخت و سازهای در حال ساخت كه مالكان آنها نمای آماده‌ای از آن را روی بنر مقابل ساختمان نصب كرده‌اند، نشان می‌دهد سطح غالب نمای سازه، شیشه خواهد بود.

این ساختمان‌ها در صورت تخریب به هر دلیلی نه فقط امنیت جانی ساكنان آن بلكه رهگذرانی را كه اطراف این ساختمان‌ها در تردد هستند نیز به طور جدی تهدید می‌كنند. همه این مشكلات در كنار انتقاداتی كه از لحاظ ایجاد نازیبایی در منظر شهری به ساختمان‌های شیشه‌ای وارد می‌شود، موجب شده در این سال‌ها همواره دیدگاه‌های موافق و مخالفی درباره ساخت و سازهای با نمای شیشه‌ای در شهر‌ها مطرح باشد. موافقان همان مالكان این ساختمان‌ها هستند كه معتقدند نمای شیشه‌ای ساختمان را زیبا می‌كند و مخالفان درباره خطرآفرین شدن این ساختمان‌ها هنگام زلزله هشدار می‌دهند.

بمب ساعتی هنگام زلزله

پیش‌بینی‌ها از وقوع اتفاقات تلخ هنگام وقوع زلزله خبر می‌دهند؛ تخریب درصد قابل توجهی از ساختمان‌های شهر، زیر آوار ماندن بسیاری از شهروندان، مرگ حتمی 60 درصد زیرآوار ماندگان در دو ساعت اول و... .

اما در این میان ساختمان‌های شیشه‌ای مانند یك بمب ساعتی عمل خواهند كرد! عابران پیاده و رهگذرانی كه بیرون از ساختمان‌ها و در فضای شهر در رفت و آمد هستند، رانندگانی كه درون خودروهایشان در ترافیك قفل شده خیابان محبوس شده‌اند و... با قرار گرفتن در معرض بارانی از خرده شیشه‌های كوچكی كه در هوا پخش می‌شود یا تكه‌های بزرگی كه از آن بالا بر سر و صورت عابران سقوط می‌كند، تصویر خونین و مرگباری را تداعی می‌كند كه حتی فكر كردن به آن هم آزاردهنده است.

با وجود این هشدارها، موانع قانونی و نبود توجیه اقتصادی استفاده از نمای شیشه‌ای، این شیوه از اجرای نما در ساخت و سازهای كلانشهرها بویژه تهران روز به روز طرفداران بیشتری پیدا می‌كند، این در حالی است كه متاسفانه نمای شیشه‌ای اجرا شده، استانداردها و تمهیدات ایمنی لازم را ندارد.

از همین رو كارشناسان استاندارد و مسئولان شهری نیز با نگرانی از خطراتی كه ساختمان‌های دارای نمای شیشه‌ای جان شهروندان را هنگام وقوع حادثه‌ای همچون زلزله تهدید می‌كند، بارها در این زمینه به فعالان حوزه ساخت و ساز هشدار داده‌اند.

شیشه‌هایی كه در صنعت ساخت و ساز بسیاری از كشورهای دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد اگر به هر نحوی بشكند، خطرات كمتری برای ساكنان ساختمان داشته و كمتر فاجعه به بار می‌آورد، به طوری كه در صورت تماس با افراد، جراحت كمتری ایجاد می‌كند و در برابر بسیاری از ضربات وارده مقاوم‌تر است.

این موارد موجب شد كه براساس مصوبه شورای شهر تهران، استفاده از شیشه در نمای ساختمان‌ها قانونمندتر شده و مالكانی كه در ساخت و سازهای خود بیش از 40 درصد نمای شیشه‌ای به كار ببرند باید جریمه بپردازند.

نماهایی خشك و بی‌روح

به اعتقاد كارشناسان شهرسازی، هوای گرم و خشك ایران و تهران و میزان بالای تابش نور نیز یكی از دلایلی است كه استفاده از نماهای شیشه‌ای به میزان زیاد در ساخت و سازهای شهری را زیر سوال می‌برد و انعكاس نور درونی و بیرونی برای مناطقی با این نوع آب و هوا و تابش نور مطلوب نیست. استان تهران با عرض جغرافیایی 5‌/‌34 تا 20‌/‌36 شمالی در بیش از دوسوم روزهای سال آفتابی است، برای چنین اقلیمی استفاده رو ‌به افزایش شیشه در نمای ساختمان، با هیچ منطقی سازگار نیست و نبود قوانین محدود‌كننده در استفاده از این ماده ساختمانی نتیجه‌ای جز اتلاف انرژی نخواهد داشت.

اطلاعات به دست آمده از ایستگاه‌های هواشناسی بیانگر این است كه میانگین ساعات آفتابی استان تهران بین سال‌های 1350 تا 1380 حدود 2899 ساعت بوده است؛ (یعنی بیش از دوسوم روزهای سال)، هر چه از پایتخت به سمت جنوب كشور برویم این روزها بیشتر می‌شود و بنابراین استفاده از سطح وسیع شیشه در ساختمان‌ها در شهری با ویژگی‌های تهران با میانگین زیاد روزهای آفتابی، صرف‌نظر از منظر زیبایی‌شناسی، نتیجه‌ای جز گرم شدن بیش از حد ساختمان نخواهد داشت.

هرچند از نظر زیبایی شناختی نیز كارشناسان مواردی را مطرح می‌كنند كه قابل توجه است. آنها معتقدند براساس عامل زیبایی‌شناسی بنایی كه یكنواختی آزاردهنده نداشته باشد و تنوع و یكپارچگی در آن خودنمایی كند از مطلوبیت بیشتری برخوردار است؛ در حالی كه بناهای تمام شیشه علاوه بر این كه تناسب بصری ندارد، خشك و بی‌روح به‌نظر می‌رسد كه حتی با انعكاس نور از طریق شیشه عابران را آزار می‌دهد.

قانون و شیشه

شورای شهر تهران یازدهم مهر 1385، بخش‌هایی از لایحه‌ای را تصویب كرد كه به موجب آن نمای ساختمان‌ها بویژه نماهای شیشه‌ای بیش از چهار طبقه باید مطابق مقررات ملی ساختمان و ضوابط صرفه‌جویی در مصرف انرژی و مبحث زلزله و هویت بخشی سیمای شهری طراحی و اجرا شود.

براساس ماده یك این لایحه، شهرداری موظف شد برای تمام بناهای پنج طبقه و بیشتر یا بناهای بالاتر از 2000 مترمربع زیربنا و تمام ساختمان‌های عمومی كه متقاضی استفاده از نمای شیشه‌ای (بیش از 40 درصد سطح نما) در هر طرف از سطوح نمایان ساختمان هستند مقررات مربوط ازجمله مقررات ملی ساختمان و مباحث 3، 5، 18 و 19 و مبحث زلزله را اعمال كند.

نكته: براساس مصوبه شورای شهر تهران، استفاده از شیشه در نمای ساختمان‌ها قانونمندتر شده و مالكانی كه در ساخت و سازهای خود بیش از 40 درصد نمای شیشه‌ای به كار ببرند باید جریمه بپردازند

به موجب این مصوبه متقاضیان صدور پروانه ساختمان برای ساختمان‌های شیشه‌ای (بیش از 40 درصد سطح نما) ملزم به ارائه مدارك مورد نیاز ازجمله نقشه‌های معماری شامل پلان‌ها و نما‌ها از تمام جبهه‌های نمایان ساختمان به واحد صدور پروانه ساختمان شهرداری‌های مناطق شده‌اند. مالكان موظف شده‌اند نقشه‌ها و چك فهرست‌های تكمیل شده را كه به تائید و امضای مهندسان معمار و محاسب رسیده است، به شهرداری ارائه كنند و مهندسان معمار و محاسب نیز موظفند ضوابط ملاك عمل شهرداری و مقررات ملی ساختمان ازجمله مباحث 3، 5، 18و 19 و مبحث زلزله را در نقشه و چك‌ فهرست‌ها كنترل و تائید كنند.

در این لایحه كه گفته می‌شد از نظرات كارشناسی اساتید دانشگاه مركز تحقیقات مسكن، سازمان بهینه‌سازی‌ سوخت و معاونت شهرسازی شهرداری نیز استفاده شده، بحث اتلاف انرژی مربوط به جداره و پنجره ساختمان‌ها و بحث نماها در كنار هم دیده شده است.

اعضای شورای شهر تهران تأكید داشتند براساس این لایحه هیچ مالكی بدون اجازه شهرداری امكان ساخت نمای شیشه‌ای را ندارد و تمام نماهای شیشه‌ای با اجازه شهرداری‌ها ساخته می‌شود. آنها ناپایداری در برابر زلزله، آتش‌سوزی و افزایش مصرف انرژی را مهم‌ترین معایب استفاده از نمای شیشه‌ای در ساخت و سازهای شهری می‌دانند. با مصوبه شورای شهر تهران، مسئولان شهرداری همچنان در برخورد جدی با شهرداران مناطقی كه در حوزه استحفاظی آنها، ساختمان‌های دارای نمای شیشه‌ای احداث می‌شود، تاكید دارند.

در سایت معاونت شهرسازی شهرداری تهران برای اطلاع‌رسانی به افرادی كه مجوز ساخت و ساز دارند، آمده است: استفاده از شیشه در بیش از 40 درصد نمای ساختمان، غیرمجاز است. همه ساختمان‌هایی كه مجوز ساخت آنها از سال 88 به بعد صادر شده مشمول مقررات «ممنوعیت به‌كارگیری بیش از 40 درصد از نمای ساختمان‌ها در قالب شیشه» خواهند بود و اگر این مقررات رعایت نشود مسئولیت آن متوجه شهردار و معاون شهرسازی آن منطقه است.

بی‌توجهی شهرداری به یك مصوبه

مصوبه شورای شهر تهران هرچند تكلیف استفاده از نماهای شیشه‌ای در ساخت و سازهای شهری را روشن كرده و شهرداری هم بر اجرای بی‌چون و چرای این مصوبه تاكید دارد، اما در اجرا، كار آن طور كه انتظار می‌رود هم پیش نمی‌رود.

شورای شهری‌ها از این كه برخلاف مصوبه موجود همچنان ساخت و سازهای با نمای شیشه‌ای در پایتخت رو به افزایش است ابراز نگرانی كرده و این موضوع را ناشی از بی‌توجهی شهرداری به اجرای دقیق این مصوبه می‌دانند.

پروین احمدی‌نژاد در پانصد و هفتمین جلسه شورای شهر و در تذكری از بی‌توجهی شهرداری به مصوبه شورای شهر مبنی بر ممنوعیت استفاده از نماهای شیشه‌ای در ساخت و سازهای شهری انتقاد كرد.

احمدی‌نژاد تصریح كرد: ممنوعیت استفاده از نماهای شیشه‌ای و كامپوزیت در ساختمان‌ها تصویب شده است، اما همچنان شاهد نماهای شیشه‌ای در ساختمان‌ها هستیم.

به گفته وی، نماهای شیشه‌ای كه در ساختمان‌ها استفاده می‌شود خطرات بسیاری در زمان زلزله و آتش‌سوزی دارد و هر كدام از این قطعات شیشه می‌تواند برای شهروندان مشكل‌ساز شود. عضو شورای شهر تهران در ادامه به وضع ساختمان سابق «پرچم» در مجاورت مسجد فخر‌آباد اشاره كرد و گفت: متأسفانه نمای این ساختمان نیز شیشه‌ای شده و این در حالی است كه این ساختمان با مشاركت شهرداری در حال احداث است.

احمدی‌نژاد اظهار امیدواری كرد قبل از اتمام این ساختمان این موضوع از سوی شورای شهر پیگیری و در صورت لازم برای متوقف كردن نمای شیشه‌ای این ساختمان به شهرداری اعلام شود. شورای شهری‌ها از بی‌توجهی شهرداری به مصوبه ممنوعیت استفاده از شیشه در نمای ساخت و سازهای شهری معترض هستند، مسئولان شهرداری تاكید می‌كنند مصوبه شورا را مو به مو اجرا می‌كنند و با تخلفات ساختمانی در این زمینه برخورد می‌شود. در این میان حساب و كتاب‌ها چه از نظر اقتصادی، چه از بعد زیبایی منظر شهری و چه از بابت خطرساز شدن آن هنگام لزله به یك جواب می‌انجامد؛ این كه باید دور ساختمان‌های شیشه‌ای خط قرمز كشید.

با همه اینها ساختمان‌های شیشه‌ای همچنان در سایه بی‌توجهی به این همه نگرانی قد می‌كشند تا در هنگام وقوع زلزله‌ای كه مدت‌هاست خبر آمدنش را می‌دهند، مانند یك بمب ساعتی عمل كند.