سلامت نیوز : وزارت بهداشت بهعنوان متولی سلامت، پیشگیری و درمان از ایدز را نیز به عهده گرفته، هر چند سازمان بهزیستی، سازمان زندانها، ستاد مبارزه با مواد مخدر و... نیز بهعنوان بخشی از متولیان برنامه کاهش آسیب و سلامت جنسی معتادان تزریقی، شناخته میشوند با این حال به اعتقاد، دکتر حمیدرضا شاعری، رئیس انجمن ایدز ایران تمام این سازمانها دولتی هستند، او در گفت و گو با آرمان تاکید میکند، اقدامات پیشگیری از ایدز کاملا دولتی است در حالیکه ایدز باید از طریق نهادهای مردمیپیگیری شود.
وزارت بهداشت چندین سال است که گزارش فصلی از تعداد مبتلایان به ایدز و نحوه انتقال را منتشر میکند، هر ازگاهی نیز گزارشی از اقدامات یا برنامههای مربوط به پیشگیری از ایدز ارائه میشود، به اعتقاد شما با توجه به شیوع جنسی ایدز در سالهای اخیر و مشخص بودن آن در آمارهای وزارت بهداشت، عملکرد این وزارتخانه در کاهش شمار مبتلایان یا انجام برنامههای پیشگیری چگونه بوده است؟
هیچ یک از دستگاهها و سازمانهایی که پیشگیری از ایدز به آنها مربوط میشود، اقدام مطلوبی انجام ندادهاند. البته نباید توقع زیادی از وزارت بهداشت داشت و نباید نیز از این وزارتخانه خواست تا نقش مدیریت و پیشگیری از این بیماری را در دست داشته باشد.
چرا نباید از وزارت بهداشت انتظاری داشت؟
ببینید از همان ابتدا برخی از مسئولان خواستند تا همه چیز در ارتباط با ایدز دولتی شود، در حالیکه ایدز یک موضوع غیردولتی است، این رویکرد همچنان ادامه دارد و باعث نگرانی ما شده است. چرا که این نوع نگاه، نقش انجمنها و نهادهای مردمی را در کنترل این بیماری کمرنگ میکند، همه کار را وزارت بهداشت انجام میدهد، این اتفاق در کشور ما در حالی رخ میدهد که در تمام کشورهای دنیا مراقبت از درمان و پیشگیری از ایدز را به دست انجمنها سپردهاند و در این زمینه موفق نیز بودهاند. هم اکنون در کشور ما پزشکان خصوصی و افراد داوطلب که بخواهند در زمینه ایدز کار کنند، بسیار کم است، متاسفانه فعالیتهای داوطلبانه و خیریه به دور از منافع مالی برای کنترل و درمان ایدز به ندرت اتفاق میافتد.
به نظر شما این نگاه دولتی در ناشناخته ماندن تعداد قابل توجهی از مبتلایان به ایدز تاثیر داشته است؟
با رویکرد دولتی نمیتوان به جمعیت پنهان مبتلا به ایدز دسترسی پیدا کرد، این جمعیت پنهان به سیستم دولتی و پلیسی روی خوش نشان نمیدهند، موضوعی که در ارتباط با ایدز وجود دارد این است که برخی مسئولان با ایدز بهعنوان یک موضوع دولتی برخورد میکنند. در حالیکه ایدز مسالهای انسانی است و حتی از جنبههایی مربوط به رویکردها و تصمیم گیریهای مذهبی و اخلاقی میشود، بنابراین دولتی کردن آن کار اشتباهی است.
گفته میشود اطلاعرسانی محور اصلی پیشگیری از ایدز است، پیش از این شما نیز تاکید فراوانی بر این موضوع داشتهاید، در شرایط فعلی این اطلاعرسانیها به نحو مطلوب انجام میشود؟ آیا وزارت بهداشت بهعنوان متولی دولتی سلامت توانسته در این زمینه گام موثری بردارد؟
ببینید اطلاعات است که منجر به تغییر رفتار میشود، نکته مهم این است که برای یک ایرانی دسترسی به این اطلاعات در سایتهای اینترنتی، مشکل است. یک خلاء اطلاعاتی در این زمینه وجود دارد که حکایت از کوتاهی وزارت بهداشت در امر اطلاعرسانی بوده است. مشکل اصلی ما اطلاعرسانی است.
از موضوع اطلاعرسانی که بگذریم، نکته قابل توجه اظهار نظر مسئولان بهداشتی درباره آغاز موج سوم ایدز است، در حالیکه بنا بر اذعان همان مسئولان، نشانههایی از بازگشت موج دوم ایدز که همان انتقال تزریقی است، دیده میشود. آیا این اتفاق حکایت از ناموفق بودن سیاستهای کنترل این بیماری از سوی متولیان است؟
یک تعداد از مسئولان وزارت بهداشت بهطور ویژه روی موج سوم ایدز یا همان انتقال جنسی تمرکز کردند، در حالی که موج دوم که انتقال تزریقی بود، به دست فراموشی سپرده شد، همین موضوع باعث کمرنگشدن سیاستهای کنترل موج دوم و در نهایت افزایش تعداد مبتلایان از طریق اعتیاد تزریقی شد. به هر حال یک معتاد تزریقی نیز ایدز را از راه جنسی به دیگر افراد جامعه منتقل میکند، بنابراین کنترل و پیشگیری از شیوع این بیماری باید همهجانبه باشد.
با توجه به آمارهای مبتلایان به ایدز، اکنون ما در موج سوم ایدز قرار داریم؟
آغاز موج سوم ایدز براساس علم همهگیرشناسی عنوان میشود، بنابراین موضوع پیشگویی شدهای نیست، افزایش موارد ابتلا به ایدز از راه جنسی، اتفاق کاملا طبیعی است که طی چند سال آینده رخ میدهد، این رخدادی کاملا محتوم است، در تمام کشورهای دنیا نیز همین گونه بوده، چرا که با کنترل اعتیاد تزریقی تعداد مبتلایان به ایدز از این روش کاهش یافته و به تعداد مبتلایان از راه روابط جنسی پرخطر افزوده میشود. با این حال توجه بیش از حد به موج سوم ایدز، باعث شد تا سیاستهای کنترل موج دوم کمرنگ شود، کانون شیوع تزریقی ایدز، زندانها بود. هماکنون وضعیت شیوع ایدز همانند یک کوه یخ است، یعنی قسمت اعظم آن در زیر آب قرار دارد، بنابراین باید کار ریشهای در این زمینه انجام شود.
اواخر سال گذشته مشخص شد که روز جهانی ایدز از متن تقویم حذف شده، از آن زمان تاکنون هیچ اقدامی برای بازگرداندن این روز به متن تقویم صورت نگرفت و ظاهرا شورای عالی انقلاب فرهنگی بر انجام این کار بسیار مصمم بود، به اعتقاد شما این اقدام میتواند در کمرنگ کردن برنامههای روز جهانی ایدز، تاثیر داشته باشد؟
من نیز واقعا اطلاع ندارم چرا این اتفاق صورت گرفته است،
به هر حال این روز جهانی است و نمیتوان از تقویم آن را حذف کرد، چرا که در
تمام دنیا بهصورت سمبلیک برای هر موضوع مهمی، روز خاصی تعیین شده که در
آن روز بهطور مشخص به آن پرداخته میشود، به هر حال این روز به نام روز
جهانی ایدز نامیده شده تا حساسیت مردم نسبت به این موضوع
برانگیخته شود.
آیا با حذف شدن این روز از متن تقویم، میتوان گفت که تصمیم گیرندگان در تلاش برای کاهش حساسیت این روز در میان مردم بودند؟
حتی اگر تصمیمگیرندگان میخواستند از اهمیت این روز بکاهند، آنچه رخ داده کاملا برعکس است، چرا که توجه رسانهها به این موضوع بیشتر نیز شده است، همین حذف روز جهانی ایدز از تقویم سوژه بسیاری از خبرنگاران شد که باعث منعکس شدن این موضوع شد. بنابراین افرادی که به حذف این روز از تقویم رای دادند، نباید اقدام خود را موفق بدانند.
نظر شما