سلامت نیوز : جس آن اسكات، 61ساله كه بود متوجه شد وزنش در حال بالا رفتن است. طی 2سال او 8كیلوگرم چاق شد و در تمام این مدت حس كمبود انرژی و بی‌حال بودن را داشت. درنهایت به پزشك مراجعه كرد و نتایج آزمایش خون او نشان داد كه به هایپوتیروئیدیسم (كم‌كاری غده تیروئید) مبتلاست. غده تیروئید، غده كوچكی است در ناحیه گردن كه مسئول اصلی تنظیم متابولیسم بدن است. این غده 2 هورمون اصلی ترشح می‌كند؛ هورمون 4T (تیروكسین) و هورمون 3T (تری یدوتیرونین)، این هورمون‌ها متابولیسم بدن را افزایش می‌دهند و به انرژی تبدیل می‌كنند. برای همین است كه اگر غده تیروئید دچار مشكل شود، اتفاقات زیادی در بدن می‌افتد.
وزن اضافه، انرژی كمتر
به گزارش سلامت نیوز به نقل از برترین ها ؛ جس كه حالا 26 ساله است، می‌گوید: «آن‌موقع همیشه خسته بودم، هیچ انرژی و انگیزه‌ای برای كار و فعالیت نداشتم.» پس از تشخیص مشكل، پزشك او برایش داروی تیروئید تجویز كرد كه تركیب آن شبیه تركیبات هورمونهای تیروئید بود. حدود یك سال طول كشید تا سطح هورمونهای جس به سطح معمول و مناسب برسد. البته او هنوز هم دارو مصرف می‌كند و هر 6ماه یك‌بار آزمایش خون می‌دهد تا بداند سطح هورمونهای تیروئید و نیز هورمون تنظیم‌كننده ترشح هیپوفیز (TSH) او در چه حدی است، این به نظر مشكل می‌آید اما خود جس از وضعیتش راضی است؛ «وزنی كه اضافه كرده بودم كم‌كم از بین رفت و به وزن طبیعی خودم برگشتم، انرژی من بیشتر شد و سرحال‌تر شدم، توانستم از آن همیشه خسته و بی‌حال بودن دور شوم و یك زندگی معمولی داشته باشم.»
بیمار نیستند اما دارو می‌خورند
خیلی از دختران و زنان بدون اینكه مشكل غده تیروئید داشته باشند، همان داروهایی كه جس می‌خورد را می‌خورند. در واقع میزان ترشح هورمونهای غده تیروئید آنها در حد طبیعی است اما آنها باز هم داروهایی می‌خورند كه مشابه هورمونهای تیروئید عمل می‌كند، نه برای اینكه میزان انرژی خود را افزایش دهند و بر خستگی مزمن غلبه كنند، بلكه برای اینكه وزن خود را كاهش دهند. حالا بسیاری از ستاره‌ها و چهره‌های معروف هنری به‌خصوص در سینمای تجاری، برای آنكه سریع وزن كم كرده و سایزشان را كمتر و كمتر كنند از این داروها مصرف می‌كنند؛ البته داروهای تیروئید تنها داروهایی نیستند كه برای كاهش وزن سریع توسط افراد، بدون تجویز پزشكان مصرف می‌شوند. داروی كلن (كلن بوترول) كه یك داروی آسم است هم در این مورد. به كار می‌رود اما فكر می‌كنید آیا همه می‌دانند كه چنین كاری بسیار خطرناك است؟
خطراتی كه در كمین است
در افرادی كه دچار مشكل كم‌كاری تیروئید هستند، تجویز داروهای جایگزین، یعنی داروهایی كه در بدن تبدیل به هورمونهای تیروئید می‌شوند، درواقع جایگزین كمبودهای بدن است اما در افرادی كه بدن آنها میزان طبیعی هورمون تیروئید ترشح می‌كند، ورود داروهای جایگزین و هورمون بیشتر قطعا عوارضی دارد و مشكلاتی را ایجاد می‌كند؛ در عین حال هر دارویی عوارض جانبی دارد و داروهای تیروئیدی هم از این قاعده كلی مستثنا نیستند.
این داروها بی‌عارضه هستند؟
دكتر جوئل دیو، فوق تخصص غدد در این مورد می‌گوید: «شاید فكر كنید افرادی كه برای لاغر شدن سراغ داروهایی مثل داروهای تیروئیدی می‌روند كم هستند اما واقعیت عكس این است، حالا بسیاری از افراد به صورت شخصی و بدون تجویز پزشك از این داروها استفاده می‌كنند.»
حالا بسیاری از زنان ورزشكار و كسانی كه به صورت حرفه‌ای ورزش بدنسازی می‌كنند و همچنین ورزشكاران ایروبیك هم از داروهای تیروئید استفاده می‌كنند زیرا این تصور به وجود آمده است كه این داروها به عضله‌سازی كمك می‌كنند.
شاید این سؤال پیش بیاید كه چرا این افراد سراغ داروهای تیروئیدی می‌روند. جودی لاتو، 32 ساله كه بیش از یك سال است داروهای تیروئیدی برای لاغری مصرف می‌كند می‌گوید: «همه ما می‌دانیم كه داروهای لاغری كه امروزه در بازار هستند عوارض زیادی دارند و به‌خصوص به كبد آسیب می‌رسانند اما داروهای تیروئیدی عوارض زیادی ندارند زیرا خیلی از افراد از آنها استفاده می‌كنند.»درواقع این گروه از افراد معتقدند داروهای تیروئیدی هورمونهای بدن‌شان را تنظیم می‌كند و وزن اضافی آنها را هم كاهش می‌دهد و برای همین روش بی‌خطری برای لاغری محسوب می‌شود، اما آیا این واقعیت دارد؟
قلب و استخوان‌ها در معرض خطر
دكتر جوئل دیو كه بیشتر از 10سال سابقه تحقیق و پژوهش در خصوص مصرف داروهای تیروئیدی و هورمونهای تیروئیدی، چه در افراد دچار كم‌كاری تیروئید و چه در افراد عادی را دارد، می‌گوید: «مهم‌ترین نكته كه تمام انسان‌ها باید بدانند این است كه هیچ‌گونه داروی معجزه‌آسای لاغری وجود ندارد، یعنی هیچ دارویی وجود ندارد كه بدون عارضه افراد را لاغر كند. در این میان استفاده از داروهای تیروئیدی برای لاغر كردن یك ریسك بسیار بزرگ است.» دكتر دیو در مورد استفاده از هورمونهای تیروئیدی برای لاغری هشدار می‌دهد و می‌گوید: «اولین خطر این قرص‌ها این است كه این افراد خود را در معرض خطر «مشكلات استخوانی» قرار می‌دهند و احتمال پوكی استخوان در آنها به شدت بالا می‌رود، دومین خطری كه برای این افراد وجود دارد، احتمال بروز آریتمی قلبی است، یعنی این داروها می‌توانند باعث بروز نامنظمی در ضربان قلب شوند كه این احتمال بروز مشكلات قلبی - عروقی و سكته قلبی و مغزی را افزایش می‌دهد. هردوی این خطرات كاملا جدی هستند و می‌توانند زندگی فرد را به خطر بیندازند.
عوارضی كه به محض مصرف آشكار می‌شوند
اما خطرات قرص‌های تیروئیدی در این دو عارضه خلاصه نمی‌شود؛ دكتر دیو می‌گوید: «جدا از این مشكلات كه آرام‌آرام و تدریجی ایجاد می‌شود، برخی مشكلات هم وجود دارد كه معمولا بلافاصله پس از شروع مصرف اینگونه داروها رخ می‌دهد. این داروها می‌توانند باعث بی‌قراری، لرزش دست، خلق‌و خوی متغیر با بالا و پایین فراوان، تعریق زیاد، برهم خوردن نظم دوره‌های ماهانه و اسهال شوند.» اما این تمام مسئله نیست، حتی در مورد تاثیر كاهش وزن داروهای مشابه هورمونهای تیروئیدی هم تردید وجود دارد. دكتر ماكسیمیلیان ماتریسن، فوق تخصص فارماكولوژی در دانشگاه آسپل كه روی تاثیرات فیزیولوژیك داروهای تیروئیدی تحقیق كرده، می‌گوید: «در بعضی مطالعات، افرادی كه این گونه داروها را مصرف می‌كردند به جای كاهش وزن، اضافه وزن پیدا كردند و حتی در برخی موارد این افزایش وزن‌ها بسیار شدید بوده است.»
اول لاغر می‌شوید، اما بعد...
یك مشكل اساسی دیگر مصرف داروهایی كه هورمون تیروئیدی در بدن ایجاد می‌كنند از كار افتادن غده تیروئید است. دكتر گلدینگ می‌گوید: «مصرف طولانی‌مدت هورمونهای تیروئیدی می‌تواند یك مشكل جدی را ایجاد كند و آن هم این است كه غده تیروئید دیگر ترشح هورمون نداشته باشد. این امر می‌تواند بدن را با مشكل بزرگی روبه‌رو كند، جدا از اینكه با قطع مصرف داروها، بدن بدون هورمون تیروئید می‌ماند و این موضوع، مشكلاتی را ایجاد می‌كند. تازه جالب است كه با این وضع، ممكن است در آغاز وزن كم كنید اما در نهایت بدنتان وزن اضافه می‌كند نه اینكه لاغر شود.
نقش غده تیروئید در وزن بدن انسان مدت‌ها پیش كشف شده است اما این رابطه همیشه برای سلامت انسان مفید نیست و حالا حتی چنین رابطه‌‌ای باعث ضرر رساندن به سلامت انسان‌های بسیاری شده است.
نظر شما