سلامت نیوز : روزگاری تخت گاز می‌رفت و حالا موتور سوزانده است! این خلاصه روالی است كه پزشك خانواده در سال‌های اخیر طی كرده و گرچه زمانی هدفی سهل‌الوصول برای وزارت بهداشتی‌ها محسوب می‌شد، حالا رویایی دور است كه خیلی‌ها به عملی شدنش با دیده تردید می‌نگرند؛‌ همان چراغی كه وزیر بهداشت می‌گوید نمی‌خواهد بگذارد خاموش شود اما....

به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم ؛ تقریبا محال است كسی در كشورمان با رسانه‌ها دوست باشد و چیزی از طرح پزشك خانواده نشنیده باشد. طرح پزشك خانواده، از سال 84 در كشور آغاز شد و حالا در چهار استان كشور به شكل سراسری در حال اجراست.این طرح به شكل رسمی از حدود شش سال پیش در كشور آغاز شد و هدف از آن توزیع عادلانه درمان بین همه اقشار و كاهش پرداخت‌ها از جیب مردم است.

همچنین طرح پزشك خانواده روشی موثر برای ارتقای سطح سلامت عمومی و رساندن پیام‌های بهداشتی مهم متولیان بهداشت و درمان در كشور به عموم مردم است و در غربالگری‌های عمومی نیز به كار می‌آید.بخشی از اعتبارات این طرح سهم وزارت بهداشت و مقداری هم سهم سازمان‌های بیمه‌گر است و از آنجا كه مصوبه دولت است، تامین اعتباراتش به عهده دولت است.

این طرح قرار است مشكل بیكاری پزشكان عمومی را نیز حل كند زیرا ركن اصلی‌اش این گروه از پزشكان هستند. براساس این طرح هر پزشك باید 2500 بیمار را درمان كند و به‌ازای هر نفر نیز 2100 تومان دریافت می‌كند.طرح پزشك خانواده هم‌اكنون در استان‌های تهران، مازندران، فارس و سیستان و بلوچستان اجرایی شده و به گفته وزارت بهداشتی‌ها قرار است با اجرای كامل آن در كشور بیش از ۵۳میلیون نفر در شهرهای بالای ۲۰ هزار نفر جمعیت تحت پوشش قرار بگیرند.

با این حال گرچه برخی وزارت بهداشتی‌ها می‌گویند در آینده‌ای نزدیك به شهر ری و اسلامشهر نیز می‌رسد و حتی قرار است به زودی همه كشور را دربر بگیرد، مدتی است گفته‌های مسوولان نشان می‌دهد اوضاع پیشرفت این طرح به آن خوبی‌ها كه پیشتر گفته می‌شد، نیست و با آن كه وزارت بهداشت در مراحل ابتدایی اجرای آن عزمش را جزم كرده بود، اما آرام‌آرام تك‌تك مسوولان، لب به افشاگری گشوده‌اند تا دلایل اجرانشدن احتمالی‌اش را توجیه كنند.

اجرای طرح پزشك خانواده اكنون به حدی با مشكل مواجه شده است كه بتازگی سید عبدالله عمادی، معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی درباره این طرح كه قرار بود كاملا رایگان باشد، در گفت‌وگو با ایسنا اعلام كرده قرار است مراجعه ماهانه بیماران به پزشك خانواده محدود شود و به این ترتیب هر بیمار ماهانه دو تا سه مرتبه بیشتر نمی‌تواند از خدمات رایگان استفاده كند.

نبضش به ضربان افتاد، فكری كنید!

یكی از مسوولانی كه اخیرا از موانع موجود بر سر راه پزشك خانواده حرف زده است سیدحسن امامی‌رضوی، معاون درمان وزیر بهداشت است كه هنوز یادش نرفته، قرار بود مجلس 6000 میلیارد تومان اعتبار برای اجرایی شدن این طرح در اختیار وزارت بهداشت بگذارد ؛ همان 6000 میلیارد تومانی كه روی كاغذ باقی مانده و دست وزارت بهداشتی‌ها از آن خالی مانده است.

او در گفت‌وگو با فارس تصریح می‌كند: امروز تنها نگرانی ما بحث بودجه است كه اگر تامین شود دیگر وزارت بهداشت هیچ مانعی برای اجرایی كردن طرح نخواهد داشت و دقیقا همان‌طور كه رئیس‌جمهور دستور داده است طرح را دو ساله اجرایی می‌كند.

گلایه‌ها اما فقط از اتاق معاون درمان در وزارت بهداشت به گوش نمی‌رسد. حالا كه قرار است طرح پزشك خانواده گسترش پیدا كند و نسخه 02 آن اجرایی شود، حرف و حدیث‌ها درباره احتمال شكست خوردنش بیشتر شده است، تا جایی كه شریعتی، دبیر اجرایی پزشك خانواده در كشور، در واكنش به انتقادها به مهر می‌گوید: «اگر وقت داشتم به این نقدها پاسخ مشروح می‌دادم، ولی عجالتا بدانید در یك بند از ابلاغیه برنامه ۰۲ توسط دولت، اجازه تصحیح این نسخه و ابلاغ همزمان آن به ستاد اجرایی پزشك خانواده داده شده است و می‌توان تمام نواقص برنامه را از این طریق رفع كرد، كما این‌كه تاكنون در برخی موارد اصلاحاتی در نسخه اولیه انجام شده است.»

گره اصلی این جریان را شریعتی در حرف‌هایش رو می‌كند و پرده‌پوشی را كنار می‌گذارد تا به مردم اعلام كند كه اعتبار اجرای برنامه پزشك خانواده در بودجه سال 91 دیده نشده است.در نسخه 02 پزشک خانواده قرار است این طرح در همه شهرهای با جمعیت بالای صد هزار نفر اجرا شود.

چراغش كم‌سو شده؟

گفته‌های مسئولان حكایت از آن دارد كه حال طرح پزشك خانواده خوب نیست و با این حال مرضیه وحیددستجردی، وزیر بهداشت از آن دست پزشك‌هایی است كه تا لحظه آخر ناامید نمی‌شوند و بر بالین بیمار بدحالشان به انتظار بهبود می‌نشینند و برایش حرف‌های امیدواركننده می‌زنند.دستجردی هنوز هم امیدوار است و حتی انتقادهایش را هم با زبانی نرم و ملایم بیان می‌كند، اما به هر حال پشت همه این توصیه‌های ملایم، هشدارهای جدی پنهان شده است.

برای مثال وقتی وزیر بهداشت می‌گوید: «نمی‌گذاریم چراغ پزشك خانواده كم‌سو شود» یعنی شرایطی پیش آمده است كه او را نگران كم‌سو شدن این چراغ كرده یا وقتی می‌گوید: «۸۰۰ تا ۹۰۰ میلیارد تومان بودجه جهت تحت پوشش قرار دادن شهرهای كشور نیاز است كه امیدواریم معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری این بودجه را در اختیار سازمان‌های بیمه‌گر قرار دهد» یعنی هنوز این معاونت بودجه را به سازمان‌های‌های بیمه‌گر نداده است.

همه پزشكان اما لحن ملایم دستجردی را ندارند، برای مثال عابد فتاحی، عضو كمیسیون بهداشت و درمان مجلس رك و بی پرده گفته است در شرایط كنونی امیدی به آینده این طرح ندارد و حسینعلی شهریاری رییس كمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز بارها و بارها اعلام كرده است كه هرچند طرح پزشك خانواده جزو اولویت‌های نظام سلامت كشور بوده، اما نبود اعتبارات در حوزه سلامت، مانع اجرایی شدن طرح پزشك خانواده شده است.

بیمه‌ها می‌نالند

از سوی دیگر با آن كه وزیر بهداشت می‌گوید سهم بیمه‌ها در اجرای طرح پزشك خانواده 900ـ800 میلیارد تومان است، سیدعبدالله عمادی، معاون وزیر تعاون كار و رفاه اجتماعی نظر دیگری دارد و در گفت‌وگو با فارس تصریح می‌كند: قرار بود هزار میلیارد تومان اعتبار به این طرح اختصاص داده شود تا بشود در شش ماه تمام كشور را تحت پوشش این طرح قرار داد، اما هنوز معاونت نظارت و راهبردی ریاست جمهوری این اعتبار را تخصیص نداده و بیمه‌ها از اعتباراتشان برای اجرای آن استفاده نمی‌كنند.عمادی می‌گوید: به ما قول دادند كه در سال 92 اعتبار مورد نیاز برای اجرای این طرح تخصیص داده شود.

بخت یار دستجردی می‌شود؟

تقریبا سه ماه تا پایان سال فرصت باقی مانده است و تجربه‌های پیشین از روند تخصیص اعتبار به مصوبات گویای آن است كه زمستان، فصل تخصیص اعتبار نیست و احتمالا اعتباری كه متولیان سلامت در كشور به دنبال آن هستند دست‌كم تا فروردین سال آینده به دستشان نمی‌رسد و طرحی كه قرار است اقشار فقیر و ضعیف را از خدمات بهداشتی و درمانی برخوردار كند و از هزینه‌های غیر ضروری مردم بكاهد به این زودی‌ها قرار نیست سراسری شود.

با این حال می‌شود امیدوار بود كه بخت یار وزیر بهداشتی باشد كه بیش از دیگر وزرای بهداشت در دوره‌های پیشین به بهبود وضع سلامت اقشار فقیر فكر كرده است.می‌شود امیدوار بود كه اعتبار مورد نیاز اجرایی شدن طرح پزشك خانواده میان تجربه‌هایی كه ما از روند تخصیص اعتبار داریم یك استثنای طلایی باشد و در همین چند ماه باقیمانده به پایان سال تامین شود و دل وزارت بهداشتی ‌ها را خوش كند و مردم را راضی، فقط به شرطی كه مسئولان ایمان بیاورند این طرح، اولویت نظام سلامت است و به هیچ قیمتی نباید متوقف شود.