سلامت نیوز : خانه‌ای ساخته می‌شود و خانه‌ای ویران. در آخرین گودبرداری ساختمان‌ها در پایتخت خبر می‌رسد که سه‌شنبه شب دو کودک و یک مادر زیر تلی از آوار کشته شده اند. آجرها پس ازآن آوار شدند که گودبرداری ساختمان همجوار که به‌صورت غیر اصولی انجام می‌شده زمینه فرو ریختن خانه‌ای را فراهم کرده است. همچنین دیروز در حادثه مشابه دیگری ریزش ناگهانی ساختمان قدیمی منجر به محبوس‌شدن 6 تن در زیر آوار شد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ؛ به گفته سخنگوی سازمان آتش نشانی در حادثه سه‌شنبه شب ریزش ساختمان سه طبقه در خیابان دماوند در تهران با اشاره به اینکه زن 63 ساله و دو کودک خردسال در این ماجرا جان خود را از دست دادند، بررسی‌ها نشان داد بخشی از یک ساختمان سه طبقه شش واحدی دچار ریزش شده که در ضلع شرقی یک ساختمان در حال گودبرداری قرار داشته است. جلال ملکی گفت: رعایت نکردن نکات ایمنی باعث تخریب 100 درصدی سه واحد شرقی این ساختمان شده بود.او همچنین درباره حادثه دوم در بریانک گفت: محل حادثه 100 درصد تخریب شده است. این ساختمان مسکونی دارای قدمت بیش از 50 سال بود که دارای دو طبقه و مساحتی حدود 80 متری است. در ریزش این ساختمان فرسوده ‌6 نفر شامل ۲ مرد، ۲ زن و ۲ کودک از زیر آوار بیرون کشیده شده‌اند‌. ‌این حادثه تاکنون فوتی نداشته است و مجروحان با اورژانس به بیمارستان منتقل شده‌اند.

تخطی در نظارت بر ساخت و ساز

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس درباره حادثه سه‌شنبه شب در گفت و گو با ‌‌‌آرمان با مقصر دانستن سازمان نظام مهندسی و شهرداری تهران به دلیل تخطی در پروسه نظارت بر ساخت و سازهای ساختمانی از بررسی وضعیت گودبرداری‌های غیر اصولی کشور در مجلس خبر داد.در این حادثه 5 نفر از ساکنان این ساختمان در زیر آوار گرفتار شده بودند که در همان دقایق اولیه زن و مرد میانسالی زنده از زیر خروارها خاک خارج شده و تحویل امدادگران اورژانس شدند. به گفته سخنگوی سازمان آتش نشانی با توجه به حساسیت موضوع 7 ایستگاه به همراه دو دستگاه جرثقیل، دو دستگاه خودروی نورافشان و 80 آتش نشان در محل حادثه حاضر شده و عملیات امداد و نجات را زیر بارش باران ادامه دادند. پس از جستجوهای بسیار زن 63 ساله و دو کودک 5/1 و 3ساله از زیر آوار خارج شده که امدادگران اورژانس پس از معاینه آنها اعلام کردند هر سه نفر بر اثر شدت جراحات جان باختند. ملکی افزود: افرادی که قصد گودبرداری دارند حتماً باید از پیمانکاران و کارگران با تجربه استفاده کنند و به خاطر هزینه کمتر جان مردم را به خطر نیندازند. همچنین شهروندانی که در نزدیکی خانه آنها ملکی در حال گودبرداری است باید توجه داشته باشند ایجاد ترک روی دیوار، سفت شدن درها و همچنین شکستن ناگهانی شیشه‌ها از علائم ریزش ساختمان بوده و باید با مشاهده این موارد بلافاصله موضوع را به سامانه 125 اطلاع دهند.

توضیح شهرداری درباره حادثه ساختمان خیابان دماوند

مدیرروابط عمومی شهرداری منطقه 13 درخصوص حادثه ریزش ساختمان در خیابان دماوند اعلام کرد: شهرداری منطقه 13 دو بار به ناظر و مالک ساختمان در حال گودبرداری اخطاریه داده بود. محمدرضا تک فلاح با بیان این مطلب اظهار کرد: در این اخطاریه‌ها که در تاریخ‌های 18 آبان و 13 آذر ماه 91 داده شده بود، توصیه‌های لازم به مهندس ناظر و مالک برای رعایت نکات ایمنی و مبحث 12 و اجرای دقیق سازه‌های نگهبان و.. ابلاغ شده بود.

باز داشت مالک و مهندس ناظر

ساعاتی پس از مرگ آرتین 3 ساله و پریای 5/1 ساله به همراه شهپر شبستری که زنی 63 ساله بود دادسرای جنایی تهران وارد ماجرا شد و سرپرست دادسرا از بازداشت مالک و مهندس ناظر محل گودبرداری در حادثه ریزش ساختمان در خیابان دماوند خبر داد. به گزارش مهر، قاضی فریدون امیرآبادی با اعلام اینکه مادر آرتین نیز دچار صدماتی شده و به بیمارستان منتقل شده است، افزود: پس از این حادثه معاون دادستان و سرپرست دادسرای رسالت تهران در محل حادثه حاضر شده و این پرونده به زودی به شعبه پنجم بازپرسی دادسرای جنایی تهران ارجاع خواهد شد. شعبه پنجم بازپرسی دادسرای جنایی تهران مخصوص رسیدگی به حوادث گودبرداری است.به گفته سرپرست دادسرای جنایی تهران مالک و مهندس ناظر محل گودبرداری با دستور قضائی بازداشت شده و پس از ارجاع پرونده به دادسرای جنایی تحقیقات در این زمینه با جدیت پیگیری خواهد شد.

سابقه حوادث در گودبرداری‌‌ها

تنها در چند ماه اخیر نزدیک به دهها نفر بر اثر گودبرداری‌های غیر اصولی و بدون تقصیر قربانی شده‌اند. در اردیبهشت ماه سال‌جاری ۶ زن نمازگزار براثر گودبرداری غیراصولی جان خود را از دست دادند.این حادثه درخیابان ابوذر در منطقه ۱۷ شهرداری تهران اتفاق افتاد و بر اثر گودبرداری غیر اصولی خانه‌های مجاور سقف یک مسجد بر سرنمازگزاران فروریخت که منجر به کشته شدن ۶ نفرشد. در حادثه دیگری که شهریور ماه به وقوع پیوست اگرچه کسی کشته نشد اما خانه همجوار یک خانه‌ای که در حال گودبرداری بود موجب بی‌خانه مان شدن این شهروندان شد. دو خانواده در خیابان نیروی‌هوایی در حال گذراندن روز تعطیل بودند که با صدای مهیب و تکان‌‌های شدید ناشی از فرو ریختن دیوار سراسیمه به بیرون دویدند. آنها که ابتدا گمان می‌کردند زلزله‌ای رخ داده با خروج از ساختمان متوجه ریزش دیوار به دلیل گودبرداری غیراصولی ساختمان همجوار شدند. چند لحظه بیشتر نگذشته بود که ریزش‌‌‌ها مجدداً ادامه پیدا کرد و این ساختمان دو طبقه در عرض چند دقیقه به دو نیم تبدیل شد.

یکی از ساکنان این ساختمان در توضیح این واقعه گفت: در حالی که چندین بار درخصوص نحوه گودبرداری تذکر داده بودیم، اما متأسفانه تذکرات ما را جدی نگرفتند و در نهایت این واقعه هولناک رخ داد. او از شهرداری منطقه 13 هم گله داشت: متأسفانه بعد از این اتفاق نیز نه از جانب سازنده ساختمان همجوار و نه از طریق شهرداری منطقه 13 هیچ کمکی به ما نشد و حالا چند روز است که با ویرانی خانه‌مان آواره شده‌ایم. اما یکی از شاخص‌ترین حوادث ریزش ساختمانی مربوط به ریزش ساختمان 8طبقه در سعادت آباد است که 17 کشته برجا گذاشت. این پرونده با وجود شاکیان زیاد همچنان از بعد عمومی باز است و به نتیجه قطعی منجر نشده است.

شهرداری و نظام مهندسی نقش چندانی ندارند

مدیرکل معماری و ساختمان شهرداری تهران معتقد است که شهرداری و نظام مهندسی در انتخاب سازنده ساختمان نقش چندانی ندارد و این صاحب کار است که مجری را انتخاب می‌کند. به گزارش فارس جواد کریمیان اقبال با اعلام اینکه معمولاً این انتخاب به خوبی انجام نمی‌شود در بحث سازه و جزئیات اجرایی آن مشکلاتی ایجاد می‌شود، تاکید می‌کند: آنچه مسلم است شهرداری در اجرای موارد خاصی مانند مبحث 19 مقررات ملی ساختمان نظارت دارد، اما بعضاً شاهد آن هستیم که نقشه‌هایی که ارائه می‌شود نیز توسط مجری ساختمان اجرایی نمی‌شود.او معتقد است که مرحله گودبرداری و اقدامات انجام شده در این خصوص مهم است و باید به آن توجه شود.در بسیاری از موارد در گودبرداری‌های غیراصولی از کارگران غیرمتخصص استفاده می‌کند و همین امر باعث بروز حوادث ناگوار می‌شود این در حالی است که گودبرداری بخش مهمی از کار است و حتما باید از افراد متخصص استفاده کرد.از سویی دیگر امیر طالبیان مشاور شهردار تهران در این باره با اعلام اینکه مهندس ناظر باید در هنگام گودبرداری‌ها حضور داشته باشد، تاکید می‌کند: بدون ارائه تائیدیه مهندس ناظر شهرداری پروانه صادر نمی‌کند متأسفانه در حوادثی که در تهران رخ داده قرائن نشان می‌دهد که حضور مهندس ناظر در هنگام گود‌برداری‌ها کم بوده است.به گفته طالبیان، برخی اینگونه تلقی می‌کنند که گودبرداری تخصصی نیست و با هر ارتفاعی می‌توانند گودبرداری کنند این در حالی است که گودبرداری بخش حساسی از پروژه است و باید به درستی انجام شود و مهندس ناظر باید شخصا روی پروژه‌ها نظارت کند.

کارگر غیر ماهر مقصر است

وقتی که شهرداری و سازمان نظام مهندسی و مهندس ناظر غیر مقصر می‌شوند پای کارگر غیر ماهر به میان می‌آید و به گفته معصومی معاون سابق شهرسازی و معماری شهرداری تهران گودبرداری ساختمان از مراحل فنی ساخت و ساز است و باید توسط کارگران ماهر انجام شود در صورتی که این کار در بیشتر موارد توسط کارگران ساده انجام می‌شود و به همین دلیل در بسیاری از موارد شاهد اتفاقات ناگوار در سطح شهر هستیم .او ادامه می‌دهد: برای کاهش حوادث ساختمانی باید مهندس ناظر حضور داشته باشد و بر مراحل کار نظارت کند چراکه این مرحله کاملا حساس است و باید با تدبیر انجام شود .از این سو علی ترکاشوند نایب رئیس سازمان نظام مهندسی نیز در باره تخریب‌های غیراصولی که باعث بروز حوادث ناگواری در شهر می‌شود می‌گوید: هر دو طرف شهرداری و نظام مهندسی در این زمینه مسئول هستند.نایب رئیس سازمان نظام مهندسی با بیان اینکه این رابطه دو طرفه است، گفت: نمی‌توان مطلق بگوییم که مهندس ناظر، شهرداری یا نظام مهندسی مقصرند.

این یک مثلث است که سه راس دارد که هر سه راس آن با هم در ارتباطند.به گفته ترکاشوند، وظیفه سازمان نظام مهندسی این است که بر عملکرد مهندس ناظر، نظارت و صلاحیت آن را تایید کند. نایب رئیس سازمان نظام مهندسی با اشاره به اینکه شهرداری طبق تبصره 7 ماده 100 قانون شهرداری‌ها وظیفه دارد که به‌طور مدام بر عملکرد مهندس ناظر نظارت کند، گفت: طی بازدید‌های که دارد در صورتی که تخلفی مشاهده کرد می‌تواند کار را متوقف کند.ترکاشوند به نوع دیگری از ساخت‌ و ساز‌های غیرمجاز در تهران اشاره کرد و گفت: بخشی از گود‌برداری‌های غیراصولی باعث ریزش ساختمان مجاور می‌شود. مالکین بدون اطلاع مهندس ناظر اقدام به ساخت و ساز می‌کنند و شناختی نسبت به ساختمان و جنس خاک ندارند. به گفته برخی از مسئولان، برخی از مهندسان ناظر بر سر پروژه‌های حاضر نمی‌شوند و فقط برگه‌ها را امضا می‌کنند. جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی در این باره به گفت به کارگیری کارگران غیرمتخصص باعث وقوع حوادث جبران‌ناپذیری می‌شود. ملکی ادامه داد: بعضی مهندسان ناظر به دلیل اعتمادی که به برخی پیمانکاران دارند، نظارت بر عملکرد آنها نکرده و فقط یک برگه امضا می‌کنند که همین موضوع باعث بروز حوادث جبران‌ناپذیری می‌شود.

شهرداری و سازمان نظام مهندسی مسئول هستند


قانون کافی برای وظایف محوله به دستگاههای متولی وجود دارد. در این مسئله نیز بایدگفت که هر ساختمانی که ساخته می‌شود یک مجری ساخت و مهندس ناظر معینی دارد که احداث یک ساختمان مرحله به مرحله و باید تحت نظارت این متولیان انجام شود. وظیفه شرکت مجری ساخت و تعهد ایجاب می‌کند که درمقابل سازه راس هر نوع مسئولیتی را بر عهده بگیرد و نقشه‌هایی که تایید می‌شود باید با نظارت عالیه این مسئولان صورت بگیرد. دراین مسیر البته شهرداری هم مسئولیت‌هایی دارد و نظارانی را بر نحوه اجرای ساخت مامور می‌کند که باید نسبت به تعهداتشان پاسخگو باشند. وقتی افراد فاقد صلاحیت در این مسیر انتخاب می‌شوند باید شاهد این اتفاقات ناگوار هم باشیم. برای شناسایی عوامل مقصر در این حوادث افراد دخیل باید در یک مرجع حقوقی پاسخگو باشد و هرکدام به تناسب مسئولیت‌ها در قبال موضوع پاسخگو باشند. چراکه انجام گودبرداری شیوه‌ها و مراحل خاص خودش را دارد که باید با نظارت و حساسیت دقیق انجام شود. اما به نظر می‌رسد در این میان کسی که به فکر منافع خود است با رعایت نکردن این آیتم‌ها و به دلیل پایین آوردن هزینه‌های اقتصادی چندان اهمیتی به اجرای این اصول ندارد. نظارت کجاست؟

کسانی که تعهد داده‌اند تا همه مراحل را در قبال اخذ پروانه به‌صورت اصولی انجام دهند چه کسانی هستند؟ آیا اینها همان کسانی نیستند که از سوی سازمان نظام مهندسی کارت نظام مهندسی دریافت می‌کنند و پس از طی دوره‌هایی موفق به گرفتن حق امضا می‌شوند تا به‌عنوان مهندس ناظر در مراحل ساخت و ساز حضور داشته باشند؟ این سازمان نظام مهندسی است که باید نظارت عالیه داشته باشد و در شورای انتظامی خود با خاطیان در این رابطه برخورد کند و با باطل کردن کارت‌های نظام شدت عمل به خرج دهد. در شهرداری نیز در واحد صدور پروانه نیز پیش‌بینی‌هایی شده که مرحله به مرحله کار باید با نظارت ناظر انجام شود و اگر ناظر نتوانسته در این مسیر کار خودش را به خوبی انجام دهد پس باید به مراجع قضایی کشیده شده و پاسخگو باشد. این اتفاقات نتیجه سهل انگاری‌هایی است که دستگاههای متولی از خود نشان می‌دهد. دراین زمینه هیچ خلاء قانونی وجود ندارد بلکه خلاء آنجا احساس می‌شود که قانون به درستی اجرا نمی‌شود و تکالیفی که وجود دارد از سوی مسئولان به درستی صورت نمی‌گیرد و صاحبان املاک را متضرر می‌کند. با جمع آوری گزارشات مذکور این موضوع به زودی در دستور کار کمیسیون عمران مجلس قرار خواهد گرفت تا نهاد‌های خاطی مورد سوال قرار گیرند.