سلامت نیوز :  بهزیستی استان تهران از 23 هزار كودك بی سرپرست در مراكز بهزیستی خبر می دهد كه 80 درصد آنها یعنی 18 هزار و 400 نفر بد سرپرست هستند. در این میان یك هزار خانواده برای فرزند خواندگی پشت درهای بهزیستی انتظار می كشند.

درحالی که بارها رسانه های مختلف گروهی اهمیت موضوع حقوق کودکان را مورد بررسی قرار داده اند با این حال چند روز پیش مدیرکل بهزیستی استان تهران اعلام کرد در حال حاضر 23 هزار کودک بی سرپرست و بد سرپرست در مراکز تحت نظر بهزیستی نگه داری می شوند که 80 درصد آنها بدسرپرست هستند.بر اساس این گزارش آموزش، پرورش و تربیت کودکان امروز برای تشکیل و بقای نسل و جامعه سالم و کارآمد در آینده ضروری است و تحقق این امر در کانون گرم و مستحکم خانواده امکان پذیر است، اما آمارها حاکی از افزایش کودکان بی سرپرست و بد سرپرست است و این موضوع باتوجه به موقعیت اقتصادی کشور امری بدیهی به نظر می رسد. وجود ۲۳ هزار کودک بی‌سرپرست و بد سرپرست و نگه داری آنان با حکم قضایی در مراکز بهزیستی مستلزم توجه و برنامه ریزی برای کاهش این آمار است.

ولی الله نصر مدیرکل بهزیستی استان تهران در این باره به «حمایت» گفت: هم اکنون مراکز مختلفی از سوی این نهاد برای مداخله دراین بحران فعالیت می کنند که 3 مرکز ویژه کودکان خیابانی است تا از این طریق آسیب شناسی و ارجاع این کودکان به مراکز تحت پوشش بهزیستی انجام شود. سال گذشته یک هزار و 580 کودک خیابانی در این مراکز پذیرش شده اند. وی با اشاره به شماره تلفن 123 از شهروندان درخواست کرد تا با تماس با این شماره، اورژانس اجتماعی بهزیستی را در خصوص هرگونه سواستفاده و بدرفتاری با کودکان مطلع کنند. در این پایگاه گروه های سیاری مستقر هستند که با تماس های مردمی نزدیک ترین واحد برای بررسی و انجام اقدام های لازم به محل اعزام می شوند و در صورت صلاحدید، کودک آسیب دیده با مجوز مراجع قضایی به صورت حضانت موقت به بهزیستی سپرده می شود.

مدیرکل بهزیستی استان تهران با اشاره به اهمیت تکریم کودکانی که در بهزیستی نگه داری می شوند؛ اظهار داشت: اکثر مراکز آموزشی ما فاقد تابلو بر سر در مراکز است و این اقدام برای حفظ کرامت این افراد انجام می‌شود. در مراکز فرهنگی و آموزشی تحت نظارت این ارگان، حفظ منزلت افراد مهم‌ترین دستورکار است به همین منظور در ترخیص افراد بی‌سرپرست پس از به دست آوردن شرایط ترخیص، همکاری‌های لازم انجام می‌شود و برای اشتغال آنها و همچنین کارآفرینی، حمایت های لازم از سوی بهزیستی صورت می گیرد. وی افزود: تعداد بسیار زیادی از این کودکان دارای رتبه‌های کشوری هستند و هم اکنون در کارآفرینی نیز به موفقیت‌هایی دست پیدا کرده‌اند و مشغول کار هستند. وی با بیان اینکه تمامی افرادی که در مراکز ما نگه داری می‌شوند با حکم قضایی وارد مجموعه شده‌اند، افزود: ترخیص آنان نیز با حکم قضایی است و اگر صلاحیت پدر و مادر افرادی که بدسرپرست هستند توسط دستگاه قضایی تایید شود کودکان به خانواده خود بر می‌گردند. نصر اظهار داشت: تلاش ما این است که محیط نگه داری کودکان در مراکز بهزیستی از حالت پرورشگاهی به حالت خانه تغییر پیدا کند و در محیطی شبیه خانواده این افراد تحت مدیریت بهزیستی نگه داری می‌شوند. اقدامات فرهنگی جزو مسئولیت‌های اصلی ما است و رسیدگی به امور فرهنگی این کودکان در سراسر کشور توسط سازمان بهزیستی انجام می‌شود و از نمونه اقدام های فرهنگی ایجاد همین مراکز آموزشی است.

1000 خانواده در نوبت پذیرش فرزند
از سوی دیگر فرزندخواندگی در کشور ما با مشکلات عدیده ای روبه روست. بنابراین پیوستن کودکان بدسرپرست و بی سرپرست به کانون خانواده با تعلل صورت می گیرد. ژیلا باقری معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی استان تهران می گوید: در حال حاضر یک هزار خانواده متقاضی فرزند خواندگی هستند اما به ازای آنها کودک واجد شرایط وجود ندارد و باتوجه به آمار 80 درصدی کودکان بد سرپرست تحت پوشش بهزیستی نمی توان این کودکان را برای فرزندخواندگی واگذار کرد. وی افزود: با تشکیل کمیته‌های فوری، زمان انتظار فرزندخواندگی از هفت سال به یک سال و دو ماه رسیده است و در سال گذشته یک هزار و 200 کودک به فرزند خواندگی پذیرفته شدند و درحال حاضر نیز یک هزار خانواده متقاضی فرزند خواندگی هستند. در حالی که تعداد کودکان قابل واگذاری خیلی کم است. اگرچه واگذاری کودک آسیب دیده به خانواده متقاضی فرزند از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است اما گاهی قوانین دست و پاگیر خانواده را از قبول این مسئولیت دچار تردید می کند.

کودکان بد سرپرست در قانون
در قانون فرزند خواندگی موجود، بر پذیرش کودکان بی سرپرست تاکید شده، حال آنکه بنابر آمار موجود 21 هزار و 500 کودک بی سرپرست و بدسرپرست که 3 درصد به دلیل مفقودالاثر بودن والدین، 9 درصد به علت زندانی شدن والدین و 9 درصد دیگر نیز به دلیل سوء رفتار والدین، تحت سرپرستی سازمان بهزیستی قرار دارند، که ‌تعیین تکلیف و سرپرستی آنها به صورت قانونی به سازمان بهزیستی واگذار شده است تا بر اساس سیاست های محوری برای آینده این کودکان تصمیم بگیرد. مطابق قانون قبلی اگر کودکی فاقد سرپرست موثر و قانونی بوده و سرپرستی‌اش بر اساس مفاد بند ب ماده 4 قانون حمایت از زنان، کودکان بی‌سرپرست و آیین‌نامه اجرایی آن وظیفه بهزیستی باشد و پدر، مادر یا جد پدری او در قید حیات باشد لازم است سه سال در مراکز نگه داری باقی بماند و سپس سازمان بهزیستی بر اساس سیاست محوری خود زمینه ورود او به خانواده جایگزین را فراهم می‌کند.

قانون فرزندخواندگی پاسخگوی نیازهای کنونی نیست
از سوی دیگر حمیدرضا الوند مدیر کل دفتر شبه خانواده سازمان بهزیستی گفته بنا بر آمارهای اعلام شده توسط سازمان بهزیستی درمورد کودکان بی‌سرپرست تحت پوشش بهزیستی با توجه به تغییر وضعیت جامعه به نظر می‌رسد که قانون فرزندخواندگی به تنهایی پاسخگوی تحقق نیازهای کنونی نبوده و ضرورت بازنگری قانون قبلی با توجه به افزایش تعداد کودکان بی‌سرپرست و تقویت برنامه خانواده احساس می‌شود. آمارهای منتشر شده از سوی این سازمان نشان می‌دهند که سالانه فقط هزار کودک به خانواده‌ها واگذار می‌شوند و در حال حاضر به ازای هر کودک، 5/7 خانواده متقاضی فرزند‌خواندگی تشکیل پرونده داده‌اند. به گفته وی، این مشکل از آنجا ناشی می‌شود که براساس قوانین موجود در کشور ولایت قهری غیر قابل سلب است و 87 درصد کودکان تحت حمایت بهزیستی والدینی دارند که به علت اعتیاد، بزهکاری، انواع بیماری‌ها و یا مسایل اخلاقی به طور موقت صلاحیت سرپرستی کودک خود را از دست داده‌اند به همین دلیل امکان واگذاری سرپرستی آنها به دیگران وجود ندارد.
به نظر می رسد باتوجه به اینکه دوره حساس زندگی و پایه ریزی شخصیت هر فرد دوران کودکی است، مسئولان مربوط از کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی تا سازمان بهزیستی که متولی کودکان بدسرپرست و بی سرپرست هستند باید با برنامه ریزی دقیق و بررسی سریع تر قانون حمایت از حقوق این کودکان و نوجوانان درصدد ساماندهی وضعیت آنان برآیند.