سلامت نیوز : محمدباقر قالیباف، شهردار تهران اعتقاد دارد كه آلودگی‌هوا و آلودگی صوتی از معضلات مهم شهر تهران است. شهردار تهران در همایش ملی مدیریت آلودگی صدا و هوا در جمع اساتید دانشگاهی و مسئولان شهری یادآور شد: «چنانچه این معضل‌ها برطرف شود سایر معضلاتش نیز رفع خواهد شد و اصلی ترین اقدامی‌كه شهرداری می‌تواند برای حل این معضل انجام دهد توسعه حمل‌و‌نقل عمومی است که این مهم با جدیت دنبال می‌شود به طوری که میزان سفرها با حمل‌و‌نقل عمومی امروز از 10 میلیون سفر در روز گذشته است.»

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ قالیباف افزود: از روز اولی که کار خود را در مجموعه شهرداری تهران آغاز کردیم به بررسی چالش‌های شهر پرداختیم که به 5 چالش اصلی رسیدیم، اما با بررسی‌های بیشتر این نتیجه حاصل شد که یک چالش اصلی بیشتر وجود ندارد و اگر آن حل شود بقیه معضلات شهر نیز حل و فصل خواهد شد و آن چیزی جز چالش آلودگی‌هوا و صدا در پایتخت نیست.

وی با مطرح كردن این سوال كه چرا معضل آلودگی‌هوا و صدا به صورت ریشه‌ای حل نمی‌شود و چند فرض برای این موضوع وجود دارد، یا ما نمی‌دانیم، یا نمی‌توانیم یا نمی‌خواهیم؟ بیان كرد: «پاسخ کاملا روشن است، ما از لحاظ ظرفیت‌های علمی‌‌در سطح بالایی قرار داریم، اما وقتی می‌خواهیم از علم و دانش در زندگی استفاده کنیم وضعیتمان مناسب نیست و در واقع موضوع این است که ما توان علمی لازم را داریم و چالش ما چالش‌های مدیریتی و ساختاری است، یعنی مشکل ما نداشتن دانش و ندانستن نیست.»

در ادامه می‌توانید مهم‌ترین نكاتی كه از سوی شهردار تهران در این مراسم بیان شد را بخوانید:

همه تلاش ما این است که کیفیت زندگی را در سطح شهر بالا ببریم و شهر را باید یک موجود زنده بدانیم، در این میان باید به موضوع آلودگی‌هوا و صدا که سلامت شهروندان را به خطر انداخته به طور جدی مورد توجه قرار دهیم که برای حل این معضل نمی خواهیم از بخشی که وظیفه و مسئولیت ماست شانه خالی کنیم و سیاست پینگ پنگی را پیاده کنیم، زمانی در نیروی انتظامی‌بودم و موضوع را از بعدی نگاه می‌كردم و امروزهم تمام تلاشمان این است که نگاهی جامع و فرابخشی به حل این معضل داشته باشیم.

وقتی به عرصه علم نگاه می‌كنیم می‌بینیم با همتی که نخبگان جامعه داشتند در مرزهای علم و دانش قرار گرفتیم و حداقل جزو کشورهای اول قرار داریم، اما وقتی به حوزه اداره و ساختار در کشور نگاه می‌كنیم می‌بینیم که از ظرفیت‌های علمی‌به درستی استفاده نمی‌شود و حتی ما در بین کشورهای جنوب غرب آسیا نیز گاه رده‌های سیزدهم، چهاردهم، نوزدهم‌و... داریم.

متاسفانه این چالش در همه بخش‌ها وجود دارد و فاصله بین حوزه تئوری و علمی و بخش اجرایی در کشور همواره دیده می‌شود و در واقع چالش ما چالش‌های مدیریتی، ساختاری و کارکردی است و در بحث آلودگی‌هوا نیز می‌بینیم که متاسفانه چه ادبیاتی بین مدیران وجود دارد و چه موضوعاتی مطرح می‌شود و حتی راهکارها نیز راهکارهای کوتاه مدت و موقت مانند طرح زوج و فرد یا اجرای محدوده طرح ترافیک است.

زمانی که موضوع افزایش قیمت بنزین مطرح شد خیلی‌ها معتقد بودند که این کار می‌تواند معضل ترافیک را حل کند اما در سال 82 من در برنامه‌ای تلویزیونی گفتم اگر بنزین هم گران شود معضل ترافیک و آلودگی‌هوا حل نخواهد شد، بعدها وقتی بنزین هم گران شد همه فهمیدند که این کار نیز تاثیری در کاهش آلودگی‌هوا و ترافیک نداشته است.

منطقی نیست که ما آلودگی ایجاد کنیم و بعد تلاش کنیم که آن را از بین ببریم. در دنیا راهکار حل معضل آلودگی‌هوا و صدا از بین بردن منابع آلودگی است و هیچ‌جا این روش را دنبال نمی‌كنند که آلودگی تولید شود و بعد با روش های ابتدایی و محدودیت‌ها بخواهند معضل را حل کنند.

مهم ترین منابع تولید آلودگی‌هوا و صدا در تهران، خودروها هستند و باید برای حل ریشه‌ای این معضل فکری به حال خودروها شود، حتی اگر از خودروهایی که با عمر چند ده ساله در تهران تردد می‌كنند بگذریم، قابل بررسی است که خودروهایی که از همان روز اول وارد شهر می‌شوند تا چقدر در مرز دانش و تکنولوژی‌های روز قراردارند و ما حتی آیا خودروهایمان در حد کشورهای در حال توسعه هستند ؟

امروز بالغ بر 40 تا 45 درصد خودروهای ساخت کشور در استان تهران فعالیت دارند. از مجموع خودروهایی که وارد تهران می‌شوند بالغ بر 75 درصد در شهر تهران تردد دارند و در واقع روزانه 1000 تا 1200 خودرو جدید در تهران پلاک می‌شود، این در حالی است که خروج خودروهای فرسوده به درستی صورت نمی‌گیرد.

زمانی هر خانوار به طور متوسط یک خودرو داشتند اما اکنون بسیاری از خانواده‌ها سرانه خودروشان به سه‌خودرو رسیده است، حال تصور کنید که این موضوع چه تاثیری در شهرسازی، خیابان‌ها، ترافیک و آلودگی‌های زیست محیطی در شهر دارد، ما حتی طی شب توان تمیز کردن معابر و خیابان‌ها را نداریم، همه جا خودرو پارک شده است، در این میان سوال این است که آیا مدیریت شهری توان تصمیم‌گیری درخصوص خودروها را دارد که متاسفانه جواب منفی است.

جمع شدن همه اختیارات و قدرت در یک مجموعه درست نیست و فساد انگیز است. اینكه قرار باشد همه مسئولیت‌ها و وظایف بر عهده مدیریت های شهری گذاشته شود، خود چالش زا و معضل آفرین است و ما نمی‌گوییم همه اختیارات باید به شهرداری‌ها واگذار شود، اما برای حل معضلات شهرها باید مدیریت یکپارچه شهری ایجاد شود.

برای حل معضل آلودگی‌هوا و ترافیک مهم ترین کاری که شهرداری‌ها از جمله شهرداری تهران می‌تواند انجام دهد توسعه حمل و نقل عمومی است. مدیریت سوخت و خودروها در دست ما نیست و ما نقش و تاثیری در این حوزه نداریم، لذا مهم ترین کاری که می‌توانیم برای رفع این معضل انجام دهیم حمل و نقل عمومی است که در این باره اقدامات گسترده ای صورت گرفته و حتی بین 58 تا 63 درصد از کل بودجه شهرداری تهران به موضوع حمل و نقل عمومی اختصاص یافته است و امروز اگر از من به عنوان شهردار بپرسند که برای حل این معضلات چه کردید می‌گویم تمام توان و امکانات خود را صرف توسعه حمل و نقل عمومی‌كردیم، چنانچه به طور مثال روزی که کار در مجموعه شهرداری را آغاز کردیم تنها 34 ایستگاه مترو طی 25 سال احداث شده بود اما امروز با احتساب ایستگاه‌های جدیدی که امروز در خط 3 مترو به بهره‌برداری می‌رسد، مجموع ایستگاه‌های مترو به 85ایستگاه افزایش یافته است.

امروز اگر مشکلات پولی و مالی نداشته باشیم این قابلیت وجود دارد که سالانه تا 30 کیلومتر مترو در تهران احداث کنیم و این یعنی آماری که کشورهای توسعه یافته به آن دست یافتند، ما حتی در بحث پل و تونل سازی نیز به دستاوردهای بسیار خوبی رسیده‌ایم چنانچه در پروژه صدر-نیایش این توان دیده می‌شود و پس از اجرای این پروژه می‌توانیم از توان پل سازی در جاهایی که گره‌های ترافیکی وجود دارد مانند پل‌های فجر در بزرگراه همت و شهرک قدس بهره‌مند شویم و این قابلیت به وجود آمده که هر روز یک کیلومتر پل احداث کنیم.

مترو، پرسرعت‌ترین، مقرون به‌صرفه‌ترین و کم‌آلاینده‌ترین سیستم حمل و نقل عمومی است، اگر بتوانیم خطوط مترو تهران را به 218 کیلومتر برسانیم پایتخت را از وضعیت بحران و اضطرار خارج كرده‌ایم، اما امروز طول خطوط شبکه مترو 165 کیلومتر است و هنوز تا رسیدن به آن حد فاصله داریم البته اگر اختیارات لازم در اختیار قرار گیرد طی دو سال می‌توانیم توسعه خطوط را تا حد مورد نظر برسانیم.

زمانی که احداث خطوط بی آر تی در تهران دنبال می‌شد بسیاری از متخصصان بر این کار انتقاد داشتند. در آن زمان من از متخصصان حتی دانشگاه شریف، نامه‌هایی داشتم که این تصمیم راغلط می‌دانستند اما وقتی که من توضیحات لازم را دادم و چند ماه از فعالیت خطوط بی آر تی گذشت همان افراد نامه‌هایی به ما دادند که در آن تاکید کرده بودند که گفته های قبلی شان درست نبوده و خطوط بی آر تی توانسته نقش بسزایی در حل معضل ترافیک تهران داشته باشد.

به‌دنبال آن هستیم که حمل و نقل عمومی‌را از دید مصرف‌کنندگان آن نه از دید کسانی که ظرفیت ایجاد می‌کنند توسعه دهیم و شرایطی را فراهم سازیم که هر شهروندی از هر محیط اداری، مسکونی، تجاری‌و... حداکثر به هر سمت حرکت کند با حدود 300 متر پیاده روی به ایستگاهی از ایستگاه‌های حمل و نقل عمومی‌برسد که در آن تابلویی وجود داشته باشد مبنی بر اینکه با چه قیمتی، در چه زمانی و با کدام مدل حمل‌ونقلی می‌تواند به مقصد خود برسد که اگر این مهم را محقق کنیم توانسته‌ایم به وظیفه خود به درستی عمل کنیم.

آن وقت اگر شورای عالی ترافیک ببیند که توان اصلاح سوخت و خودرو وجود ندارد می‌تواند برای مردم محدودیت تردد وسایل نقلیه شخصی ایجاد کند اما مطمئنا در آن صورت نیازی به این کار نیست چراکه آمارها نشان می‌‌دهد امروز میزان جابه جایی حمل و نقل عمومی‌‌در تهران از نرخ 10 میلیون سفر در روز گذشته و هرجا ظرفیت حمل و نقل عمومی ایجاد شده مردم نهایت استقبال را داشته‌اند چنانچه می‌بینیم مردم با خودروهای شخصی تا ایستگاه‌های مترو می‌آیند و از آنجا با مترو ادامه سفر می‌‌دهند که اگر ما ایستگاه‌ها را به منازل آنها نزدیک‌تر کنیم دیگر خودرو شخصی را از خانه شان هم بیرون نخواهند آورد.

توسعه سیستم‌های آی تی می‌تواند به تحقق مدیریت یکپارچه شهری کمک کند. باید با توسعه زیرساخت‌های آی‌تی شرایطی ایجاد کنیم تا سفرهای شهری مردم به حداقل برسد و در فضای مجازی بسیاری از خدمات ارائه شود.

اگر متخصصان نسخه‌ها و راهکارهایی را بر اساس واقعیت‌ها و چالش هایی که با آن مواجه هستیم ارائه دهند و از نزدیک واقعیت‌های تلخ را بررسی کرده و مدنظر قرار دهند قاعدتا راهکارهایشان می‌تواند گره گشا باشد و آلودگی‌هوا و ترافیک در تهران از بین برود که در صورت حل این معضلات، تهران شهری مناسب و زیبا برای زندگی خواهد شد.

شهروندان باید بدانند که خیابان‌هایی که با پول مردم ساخته شده فقط در اختیار خودروهای چند صد میلیونی نیست و به همه مردم تعلق دارد و خودروهای امدادرسان که برای نجات جان شهروندان فعالیت می‌كنند امکان تردد در شهر را دارند.