سلامت نیوز : همه ما عقایدی درباره پیر شدن داریم که در ناخودآگاهمان نقش بسته است و به دوران کودکی بر می گردد. روان شناسان به این تصورات ذهنی «کلیشه های سنی» می گویند. آنان معتقدند کیفیت این کلیشه ها تاثیر مهمی روی سلامت افراد در سالمندی می گذارد. وقتی این کلیشه های ذهنی منفی باشد، یعنی فرد با خود بیندیشد که پیر شدن به معنای بی ارزشی، بی فایده بودن و ناتوانی است، کمتر احتمال دارد که به دنبال مراقبت های پیشگیرانه بهداشتی باشد، زودتر می میرد، و به احتمال بیشتر ممکن است دچار ضعف حافظه و کاهش کارایی فیزیکی شود. اما وقتی این کلیشه های ذهنی مثبت است یعنی پیرشدن به معنای تعقل بیشتر، خودباوری و رضایت خاطر است عملکرد فرد سالمند بهتر است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از خراسان ؛ سالمندان با کلیشه های ذهنی مثبت ۴۴ درصد بیشتر از دیگر همسالان خود از یک دوره ناتوانی به بهبودی کامل می رسند. این موضوع برای افرادی که از سالمندان مراقبت می کنند یا با آن ها در ارتباط هستند، حاوی پیام مهمی است. این که رفتار آن ها می تواند کلیشه های ذهنی عمیق سالمندان را تغییر دهد یا تقویت کند.«بکالوی» استاد دستیار اپیدمیولوژی و روان شناسی دانشگاه سیسیل محققی است که بیش از هر فردی در این زمینه تحقیق کرده است.او در اواسط دهه ۹۰ یک سری تحقیقات روی سالمندان با پایه آزمایشگاهی آغاز کرد. ایده مطالعه، قرار دادن سالمندان در معرض کلیشه های مثبت و منفی مرتبط با سالمندی ودادن فرصت برای بررسی کلیشه ها به آنان بود. سپس محققان از آن ها یک کار ویژه خواستند. سالمندانی که در معرض کلیشه های منفی بودند دست خط بدتری داشتند، با سرعت کمتری پیاده روی می کردند، استرس بالاتری داشتند و تمایل چندانی به مداخلات پزشکی که به بهبود و افزایش طول عمرشان منجر می شد، نداشتند، در مقابل گروهی که در معرض کلیشه های مثبت قرار گرفتند، عملکرد بسیار بهتری داشتند.

همچنین دکتر لوی به اطلاعات یک پایگاه داده درباره افراد بالغ بالای ۵۰ سال و بالاتر در آکسفورد، اوهایو از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۸ مراجعه کرد. بسیاری از افراد در ابتدای مطالعه کلیشه ذهنی واضحی درباره سالمندی داشتند.به عنوان مثال در واکنش به سوالاتی نظیر «با پیر شدن همه چیز بدتر می شود» یا «هر قدر پیر می شوید، بیشتر احساس بیهودگی می کنید» پاسخ بله یا خیر دادند.زمانی که دکتر لوی به پاسخ های ۶۶۰ شرکت کننده توجه کرد، دریافت افرادی که پیش فرض مثبت درباره پیر شدن دارند، 7.5 سال بیش از افرادی که پیش فرض منفی دارند، عمر می کنند.به عقیده وی داشتن پیش فرض مثبت به مثابه یک اراده قوی برای ادامه زندگی عمل می کند و همین امر توانایی فرد را برای پشت سر گذاشتن دشواری های سالمندی فراهم می کند، همچنین افرادی که کلیشه منفی درباره سالمندی در ذهن دارند، بیشتر در معرض صدمات استرس مرتبط با امراض قلبی قرار دارند و از عوارض آن رنج می برند.

نتایج مطالعات دکتر لوی نشان داد، افراد مثبت اندیش رژیم غذایی سالم تری دارند، بیشتر ورزش می کنند، کمتر سیگار می کشند، آزمایش های پزشکی خود را به طور منظم انجام می دهند و در طول زمان عملکرد جسمی بهتری دارند. دکتر لوی این فرضیه را مطرح می کند که کلیشه های ذهنی که درباره پیری در ذهن داریم با توانایی کنترل بیشتر امور زندگی و احساس توانمندی ارتباط دارد.در مطالعه اخیر، دکتر لوی دریافت داشتن پیش فرض های مثبت درباره پیری باعث بهبود سریع تر بیماران سالمند می شود. وی و همکارانش وضعیت جسمی ۵۹۸ سالمند ۷۰ سال به بالا را بین سال های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۸ بررسی کردند و به مطالعه تاثیر پیش فرض های مثبت و منفی بر توانایی آنان پرداختند. در این مطالعه ناتوانی به معنای ضرورت کمک به سالمند برای انجام فعالیت های فردی مثل حمام کردن، لباس پوشیدن، راه رفتن که در پی یک حادثه یا بیماری برای فرد به وجود می آید، در نظر گرفته شد. دکتر «ماری برنارد» متخصص سالخوردگان با اشاره به این که تشخیص مکانیسم این فرآیند اهمیت حیاتی دارد، می گوید: نکته این جاست که حتی کودکان تفکرات منفی دارند و گاهی می گویند سالمندان مریض، کند و فراموشکار هستند.

این کودکان بعدها این تعبیرات را به خود نسبت می دهند و به عوارض آن دچار می شوند. از سوی دیگر باید تلاش کرد نسل ها را کنار یکدیگر نگه داشت تا کودک دریابد فرآیند پیری یعنی چه. کودکان از طریق ارتباط با سالمندان در طول زمان نگرش مثبت تری نسبت به پدیده پیری پیدا می کنند. به عبارتی اگر همه ما فقط اندکی بیشتر از گذشته در رفتار، لحن صدا و عبارات به کار رفته در گفتارمان با سالمندان دقت کنیم می توانیم نگرش دیگران را نسبت به پدیده پیری تغییر دهیم و در سالمندان نیز نگرش مثبتی ایجاد کنیم.