سلامت نیوز : سرهنگ هادی مصطفایی، معاون مبارزه با جرایم پلیس آگاهی ناجا دیروز از كاهش 10 درصدی وقوع قتل در كشور طی 9 ماهه نخست امسال خبر داد و گفت: نزاع در صدر مهمترین انگیزه های قتل قرار دارد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ به گفته وی، نرخ وقوع قتل در كشور از هر 100 هزار نفر، 2.9 نفر است كه حدود 24 درصد از قربانیان سال جاری زن بوده‌اند كه این افراد بیشتر از سوی اطرافیان خود قربانی شده اند.

به گفته مصطفایی، 12.8 درصد از نزاع ها را نزاع های خیابانی تشكیل داده كه بقیه آنها مربوط به اختلافات ریشه ای بوده است. از این میان مسائل منكراتی و اخلاقی انگیزه 18 درصد قتل ها و اختلافات خانوادگی 15 درصد قتل ها را شامل می شود و انگیزه 22 درصد از قتل‌ها هنوز مشخص نشده است و منوط به انجام تحقیقات بیشتر است. معاون مبارزه با جرایم جنایی پلیس آگاهی ناجا درباره بحث نسبت‌های خانوادگی بین متهم و قربانی گفت: در 9 ماهه امسال در 31 درصد از قتل‌ها مابین قربانی و متهم نسبت فامیلی وجود داشته است که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهشی نشان می‌دهد چون در 9 ماهه سال قبل در 34 درصد از قتل‌ها فی مابین قربانی و متهم رابطه خانوادگی وجود داشت.

قتل 1100 نفر در سال با سلاح سرد

سلاح سرد یكی از لوازم قتاله در كشور ما محسوب می شود و سالانه 1100 نفر با چاقو، قمه، شمشیر و پنجه بوكس جان خود را از دست می‌دهند. این در حالی است كه تعداد زیادی از افرادی كه به اتهام قتل در زندان‌ها دوران حبس خود را سپری می كنند هیچ گونه سابقه كیفری ندارند و برای نخستین‌بار و به اتهام قتل راهی زندان ها شده اند. به گفته دكتر شهیدی،روان‌شناس و استاد دانشگاه مسائل اقتصادی می‌تواند تاثیر زیادی بر وقوع قتل داشته باشد. او به تهران‌امروز می‌گوید:«زمانی كه مشكلات اقتصادی راه را بر مردم سد می‌كند هم زمینه بزهكاری در جامعه زیاد می شود و هم آستانه تحمل شهروندان پایین می آید و در مواجهه با كوچك‌ترین مسئله‌ای بر افروخته شده و كنترل خود را از دست می دهند.»

در دسترس بودن انواع سلاح های سرد و قیمت پایین آنها موضوع دیگری است كه می توانددر افزایش قتل با سلاح سرد موثر باشد.شهیدی در این باره می‌گوید:« عملكرد نامناسب نیروهای نظامی نیزمی‌تواند علت دیگری بر وقوع قتل با سلاح سرد باشد؛ از سوی دیگر تمهیداتی نیز برای كاهش آسیب پذیری افراد در قبال مشكلات اجتماعی و اقتصادی آنها اندیشیده نمی شود و برخوردهای فیزیكی ناشی از این مشكلات سبب بروز مشكلات جدی تری می شود كه قتل یكی از آنهاست. »

به گفته این استاد دانشگاه، در برخی مواقع افراد در موقعیت‌هایی قرار می‌گیرند كه نمی‌توانند خشم و عصبانیت خود را كنترل كنند و این عصبانیت به جرح و قتل طرف مقابل منتهی می شود، این در حالی است كه اگر چه به فرد عنوان قاتل اطلاق می شود اما این رفتار وی به علت حس خونخواری یا تربیت نادرست وی نیست،بلكه این فرد به این علت كه هوش هیجانی پایینی دارد قادر به شناسایی و كنترل هیجانات خود نیست و ناخودآگاه منجر به كشته شدن فرد دیگری می‌شود.»

ابوالفضل ابوترابی، عضو هیات رئیسه كمیسیون قضایی مجلس نیز با یادآوری این نكته كه پنجه بوكس، قمه، زنجیر، شمشیر و چاقوهای ضامن‌دار از مصادیق سلاح سرد است،‌می گوید:«تصویب و اجرای ممنوعیت حمل‌، نگهداری و فروش سلاح سرد در صورتی كه به تصویب برسد می‌تواند عامل موثری در كاهش قتل با این سلاح‌ها باشد همانطور كه ممنوعیت سلاح گرم در جامعه باعث کاهش وقوع جرایم با این سلاح شد.»

به گفته وی، 90 درصد قتل با سلاح سرد در نزاع های خیابانی روی می‌دهد كه معمولا نیز طرف‌های درگیر را جوانان تشكیل می‌دهند و اكنون علاوه‌بر قتل د‌رجرایم دیگری مانند سرقت به عنف، زورگیری و تجاوز به عنف از سلاح سرد استفاده می شود.

قتل هایی كه ثبت نمی شود

سعید خراطها ، جرم شناس نیز با بیان این نكته كه بسیاری از آمار قتل‌ها ثبت نمی شود می‌گوید:« برخی قتل ها ثبت نمی شود و خانواده ها به دلایلی آنها را گزارش نمی كنند؛ از سوی دیگر برخی از قتل ها مربوط به آمار مفقودی هایی است كه به قتل رسیده اند اما به این علت كه پرونده آنها به نتیجه نرسیده در دسته قتل ها قرار نمی گیرند و جزو آمار محاسبه نمی شوند. » به گفته وی، گسترش خشونت در جامعه می تواند یكی از دلایل بروز قتل و بالا رفتن آمار قتل باشد. خراطها معتقد است اجرای احكام در ملأعام و برخوردهای شدیدی كه با مجرمان انجام می شود بدون اینكه بتواند علت بروز جرم را در جامعه از بین ببرد بیشتر باعث افزایش خشونت در جامعه می شود .

خراطها ادامه می دهد:«خشونت غیررسمی تابع الگوپذیری از شرایط رسمی و قانونی است در عین حال نباید ارتباط مستقیم بین قتل را با فقر، بیكاری، فاصله طبقاتی، كمبود درآمد و ناتوانی خانوده در تامین معیشت فراموش كرد.»

به گفته این جرم شناس، قتل تابع عوامل مختلفی است. فردی سرقت می‌كند و درحین سرقت ضربه ای را به فرد دیگری می زند و او را می‌‌كشد به همین علت سرقت و شرایط اقتصادی می تواند یكی از دلایل بروز قتل باشد یا اینكه وقتی به فرد فشار اقتصادی وارد می‌شود خانواده را به طلاق می‌كشد، خشونت تشدید می‌شود و فشارهای عصبی افزایش پیدا می‌كند، فرد در حل مسائل ناتوان می‌شود و افزایش قتل را در پی‌دارد. »

خراطها تاكید می كند:«برخی از قتل‌ها تابع شیوع مواد مخدر صنعتی مثل شیشه است كه آمار قتل خانوادگی را هم بالا می‌برد و چون این نوع مواد فرد را به اطرافیان مشكوك و شخص مثلا احساس می‌كند همسرش خیانت كرده‌است. بنابراین، باید او را از بین ببرد. این به معنای فروریختن نظام خانواده است كه عنصر اصلی یك جامعه را تشكیل می‌دهد. افراد نسبت به هم صف‌آرایی می‌كنند. پدر خانواده نقش اصلی خود را در خانواده از دست می‌دهد. مادر نقش اصلی را ایفا نمی‌كند و بچه‌ها جایگاه خود را از دست می‌دهند و هر كدام شاكیانی هستند كه كنار هم زندگی می‌كنند.»

به گفته این جرم‌شناس، «بسیاری از قتل‌هایی كه اتفاق می‌افتد برنامه‌ریزی شده نیست و این فحاشی، عصبانیت و خشونت افسار گسیخته‌است كه منجر به قتل می‌شود. در بسیاری موارد در قتل خانوادگی چیزی از پیش طراحی نمی شود و قتل با ابزار دم‌دستی انجام می‌شود.این موضوع ازتشدید نابهنجاری‌های خانوادگی حكایت می‌كند. عوامل افزایش قتل چه خانوادگی و چه غیرخانوادگی حلقه‌های متصل به هم هستند و نمی‌توان یكی را عامل اصلی دانست.»

خراطها ، نقص قوانین و اطاله دادرسی در پرونده های خانوادگی را از عوامل دیگری نام می برد كه به قتل منجر می شود. به عقیده وی،‌«قتل رخدادی در حوزه خشونت است اما خشونت خودش با حلقه‌های مجاور یعنی با مسائل جنسی، فكری، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی در ارتباط است.»