سلامت نیوز : قرارداد است اما ندیدنی. قرارداد است اما غیراخلاقی. قرارداد است اما غیرقانونی. قرارداد است اما نه از آن دست قراردادهایی كه دو طرف آبرومندانه می‌نشینند سر یك میز و زیر برگه‌ای را امضا می‌كنند و بعد به میمنتش شیرینی می‌خورند. این قرارداد، در پستوی یك داروخانه یا پشت پرده یك آزمایشگاه یا مطب منعقد می‌شود و در آن پزشك در گوش مسئول آن داروخانه یا آزمایشگاه نجوا می‌كند: «من برایت مریض می‌فرستم.... تو هم حواست به شیرینی ما باشد.»

به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم ؛ آقایان و خانم‌های پزشك! سگرمه‌ها را از هم باز كنید! همین جا زبان انتقادتان را نگه دارید! منظور ما در این گزارش، همه پزشكان نیستند، ما هم قبول داریم كه شمار اندكی از پزشكان شاید با مسوولان آزمایشگاه‌ها و داروخانه‌ها برای فرستادن بیماران به آنها تبانی كنند، اما به هر حال همان‌گونه كه در همه مشاغل ممكن است متخلفانی وجود داشته باشند در این حرفه نیز خلافكارهایی هستند كه تخلفشان، قشر آسیب‌پذیر بیماران و خانواده‌هایشان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

فقط ما نیستیم كه ادعا می‌كنیم برخی پزشكان با مسوولان داروخانه‌ها و آزمایشگاه‌ها قراردادهای نانوشته برای فرستادن بیماران به آنها دارند.شما هم در تماس‌هایتان با جام‌جم خواستار پیگیری این موضوع شده‌اید و از این گذشته، دیروز محمد وجگاهی، رییس جامعه علمی آزمایشگاهیان ایران نیز توضیح داد: «متأسفانه مواردی در آزمایشگاه‌ها به صورت علنی مشاهده شده كه برخی از آنها بی‌اخلاقی می‌كنند و با پزشكان به‌صورت ویژه برای كسب درآمد قرارداد می‌بندند.»

این گفته دكتر وجگاهی را بگذارید كنار ادعاهای مخاطبانمان، مثلا پری جمالی، یكی از بیمارانی است كه هر چند ماه یك‌بار ناچار است از راه طولانی به تهران بیاید تا كمردردش را درمان كند. او هر ماه به فوق‌تخصص معروفی مراجعه می‌كند كه می‌داند با او روراست نیست.

این مخاطب توضیح می‌دهد: پزشكم نسخه‌هایی گرانقیمت می‌نویسد و هر بار، كارت داروخانه‌ای را در نزدیكی مطبش ضمیمه دفترچه بیمه‌ام می‌كند و می‌گوید فقط باید به اینجا مراجعه كنم.جمالی چندی پیش به داروخانه دیگری رفت تا سنت‌شكنی كند و نسخه‌اش را آنجا بپیچد، اما مسئول داروخانه گفت پزشك طوری نسخه را نوشته كه برای داروخانه‌هایی جز داروخانه نزدیك به مطب خودش قابل درك نباشد!

یعنی پزشك خانم جمالی عمدا نسخه او را به زبان رمز نوشته بود! پزشك خانم جمالی اما به لابی غیرقانونی با داروخانه‌اش قانع نیست و حتی برای خدمات پاراكلینیكی رایج هم، اصرار دارد بیمارانش به آزمایشگاهی خاص مراجعه كنند كه یعنی آن آزمایشگاه نیز پیش‌تر سبیل دكتر را چرب كرده است.

جمالی می‌گوید: «یكبار برای ام‌ آر آی به مركز دیگری رفتم و وقتی نتایج آزمایشم را بردم پزشكم برخورد مناسبی با من نداشت. به او گفتم كه آیا نتایج كامل نیست؟ و او پاسخ داد كه اصلا نتایج مهم نیست بلكه به خاطر برخی مسائل دیگر مریض‌هایش فقط باید به آزمایشگاهی كه او می‌گوید بروند!»

پژمان نظری نیز یكی از مخاطبان روزنامه است كه برای كاهش وزن به یك پزشك بسیار معروف تغذیه در تهران مراجعه كرده است. پزشك به او گفت باید از پودرهای لاغری مخصوصی استفاده كند كه در هیچ داروخانه‌ای بجز داروخانه كه در چهارراه روبه‌روی مطب آن پزشك، وجود ندارد.

بیمار دیگری كه مایل نیست خودش را معرفی كند، نیز در پیامكی اظهار كرده است كه پزشكش او را وادار كرده است برای سونوگرافی به مركزی در ساختمان مجاور مطب خودش برود و به او گوشزد كرده كه آزمایشگاه‌های دیگر را قبول ندارد، این در حالی است كه سونوگرافی جزو خدمات بسیار رایج پاراكلینیكی است و بنابر این هیچ لزومی ندارد كه بیماری برای انجام آن حتما به مركزی مراجعه كند.

سازمان نظام پزشكی: مستندات بیاورید!

جام‌جم برای بررسی علت این نوع تخلف‌ها و نوع برخورد نهادهای ناظر با آنها نخست با علیرضا زالی قائم‌مقام سازمان نظام پزشكی تماس گرفت كه او گفت: این موضوع را قبول ندارم و اگر مستنداتی در این زمینه دارید ارائه بدهید.

جام‌جم در پاسخ به این مسئول به گفته‌های مردمی و مشاهدات میدانی خبرنگار، استناد كرد اما این شواهد برای زالی به عنوان مستندات كافی نبود و او توضیح داد: مسوولان آزمایشگاه‌ها بشدت به اصول اخلاقی و حرفه‌ای معتقد هستند و چنین احتمالی وجود ندارد و از سوی دیگر هم اكنون شرایط اقتصادی آزمایشگاه‌ها بشدت بحرانی است و حتی اگر متخلفانی نیز پیدا می‌شدند توانایی پرداخت پورسانت به پزشكان برای معرفی بیمارانشان به آنها را نداشتند.

ارجاع به علت خدمات ویژه

ایرج خسرو نیا، رئیس جامعه پزشكان متخصص داخلی اما بشدت قائم مقام سازمان نظام پزشكی مساله تخلف داروخانه‌ها و آزمایشگاه‌ها را رد نمی‌كند، با این حال می‌گوید: تعداد این متخلفان بسیار اندك است و اگر پزشكی مرتكب چنین تخلفی شود به احتمال قریب به یقین، سازمان‌های بیمه‌گر با بررسی نسخه‌هایش كه همه بیماران را به مراكزی خاص فرستاده است، سر از ماجرا در می‌آورند و او را به سازمان نظام پزشكی یا سازمان تعزیرات معرفی می‌كنند.

او تاكید می‌كند: بهای این كار آنقدر سنگین است كه هیچ پزشكی حاضر نمی‌شود بر سر آن معامله كند. و گاهی امكان دارد تاكید یك پزشك برای مراجعه به داروخانه یا آزمایشگاهی خاص به علت خدمات ویژه‌ای باشد كه در آن مركز ارائه می‌شود.

كارشناس بیمه سلامت: بیمه دخالتی نمی‌كند!

پاسخ حمیدرضا سفاری، كارشناس بیمه سلامت كه پیشتر در وزارت رفاه نیز در حوزه بیمه فعالیت می‌كرده، شنیدنی است. حرف‌های او در واقع تا حد زیادی گفته‌های رئیس جامعه پزشكان متخصص داخلی را نفی می‌كند. او می‌گوید: آنچه برای بیمه‌ها اهمیت دارد این است كه بیمه‌شده‌ها از بهترین خدمات برخوردار شوند و بیمه تمایلی به دخالت در این مساله كه پزشكی با داروخانه یا آزمایشگاهی مناسبتی برقرار كرده‌است، ندارد. به گفته این متخصص، بررسی این كه آیا پزشكان و مسئولان داروخانه‌ها و آزمایشگاه‌ها مرتكب تخلف می‌شوند یا نه، به عهده سازمان نظام پزشكی و دیگر سازمان‌های ناظر است و در حوزه وظایف سازمان‌های بیمه گر نمی‌گنجد.

كمیسیون بهداشت و درمان مجلس: غیراخلاقی بله! غیر قانونی نه!

حسینعلی شهریاری، رئیس كمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی نیز قبول دارد كه برخی از پزشكان با مراكز خدمات پاراكلینیكی قرارداد می‌بندند، اما این نكته را هم یادآور می‌شود كه برخی از آنها نیز به این خاطر مراكزی خاص را انتخاب می‌كنند كه گزارش‌های آن مراكز اعتبار علمی، دقت و اطمینان بیشتری دارد.

او با انتقاد به عملكرد نادرست برخی از مراكز آزمایشگاهی ادامه می‌دهد: متاسفانه عملكرد ضعیف این مراكز، پزشكان را مجبور می‌كند كه بیماران را تنها به یك مركز ارجاع دهند.شهریاری قراردادهای برخی از پزشكان با مراكز آزمایشگاهی را غیراخلاقی می‌داند و می‌گوید: این كار غیر‌قانونی نیست، اما حتما غیر اخلاقی است.

به گفته رییس كمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی بیمه‌های می‌توانند در این باره نقش بازدارنده داشته باشند و پزشكانی را كه تنها به برخی مراكز پاراكلینیكی ارجاع می‌دهند، تحت فشار قرار دهند.به اعتقاد شهریاری راه‌حل كنترل این گونه روش‌های غیراخلاقی در مرحله اول جدی گرفتن بحث اخلاق پزشكی در دانشگاه‌های علوم پزشكی و حین آموزش پزشكان است و در مرحله بعدی كاهش نسخه‌های آزمایشگاهی است.

او تاكید می‌كند: بسیاری از خدمات پاراكلینیكی در خواست شده از سوی پزشكان غیرضروری است كه باید با نظارت بیمه این مساله به حداقل برسد.

به هر حال چه به گفته شهریاری بار مسئولیت كاهش این نوع تخلفات به عهده سازمان‌های بیمه‌گر باشد و چه به گفته سفاری به عهده دیگر سازمان‌های ناظر بر حوزه فعالیت پزشكان و داروخانه‌ها و آزمایشگاه‌ها، هم‌اكنون شماری از بیماران به واسطه تخلفات اندكی از پزشكان متحمل هزینه‌های سنگین برای آزمایش‌های تشخیصی و تهیه داروهایشان می‌شوند و به نظر می‌رسد رسیدگی به این نوع مسائل نیز می‌تواند در فهرست دغدغه‌های سرپرست جدید وزارت بهداشت تا چند ماه آینده قرار گیرد.