سلامت نیوز : هشتمین مرحله مبارزه با اخلالگران نظم و امنیت روز گذشته در سراسر تهران به
اجرا در آمد و 173 نفر از اراذل و اوباش جنوب پایتخت كه عمده آنها زیر 25
سال دارند و در رده‌بندی نیروی انتظامی جزو اراذل سطح یك محسوب می‌شوند
دستگیر و در شهر گردانده شدند. به‌گفته سردار حسین ساجدی‌نیا، رئیس پلیس
پایتخت عمده این دستگیر شدگان جرایم متعددی نظیر زورگیری، كیف‌قاپی، خفت
گیری، اوباش‌گری، مزاحمت برای نوامیس و فروش مواد مخدر دارند كه پس از
بازجویی و تشكیل پرونده، به مراجع قضایی تحویل داده می‌شوند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ فرمانده انتظامی تهران بزرگ درباره اجرای هشتمین مرحله مبارزه با
اخلالگران نظم و امنیت تصریح كرد: در رسیدگی به پرونده این افراد، دادستان
تهران به طور مستقیم نظارت می‌كند و پرونده این افراد به صورت ویژه در
مراجع قضایی مورد بررسی قرار می‌گیرد و احكام سنگینی برایشان صادر می‌شود.
كاهش آمار جرایم نكته دیگری است كه ساجدی‌نیا به آن اشاره كرد و گفت:نشان
دادن اراذل در محله‌ها و معرفی آنها تاثیر بسزایی در كاهش جرایم و آمار
بزهكاری دارد به‌گونه‌ای كه طی 2 هفته گذشته آمار جرایم كاهش داشته است.
دستگیری اراذل احساس امنیت عمومی را بالا می‌برد
دكتر مصطفی تبریزی،روان‌شناس با بیان این نكته كه اجرای طرح جمع‌آوری
اراذل باعث ارتقای احساس امنیت عمومی می‌شود،می‌گوید: «اراذل واوباش مزاحم
دیگران هستند و پلیس باید مانع از تكرار این مزاحمت‌ها شود.»
به‌گفته وی، برای این منظور باید زیرساخت‌های مقابله با بزهكاری مانند
زمینه‌های روانی از دوران پیش از دبستان تا مقاطع بالاتر به افراد آموزش
داده شود چون این آموزش‌ها می‌توانند به‌گونه‌ای عمل كنند كه به جای
دستگیری مجرم،جرمی به وقوع نپیوندد.
تبریزی با ابراز تاسف از اینكه تاكنون زیر ساخت‌ها و آموزش‌های لازم در
این باره در هیچ مقطعی آموزش داده نشده است، تاكید می‌كند: «جمع‌آوری
اراذل و اوباش كاری صحیح از سوی پلیس است اما كافی نیست چون باید تفكرات
اساسی همراه با پیشگیری در كنار دستگیری مزاحمان مد نظر قرار بگیرد.»
این روان‌شناس پیشگیری را فقط مختص به خانواده نمی‌داند و تاكید
می‌كند: «به موازات پیگیری‌هایی كه در خانواده انجام می‌شود باید عوامل
اجتماعی چون بیكاری، فقر و تبعیض در جامعه كم شود چون این عوامل در تحریك
افراد برای انجام اعمال خلاف اجتماعی نقش بسزایی دارند.»
وی با بیان این نكته كه فقط نباید به زندانی كردن این افراد اكتفا كرد،
می‌گوید: «زندانیان در بسیاری از كشورها تحت آموزش قرار می‌گیرند و از
آنها به عنوان نیروی كار استفاده می‌شود،همین شیوه را می‌توان در كشور ما
انجام داد و كاری كرد تا این افراد در قالب دوران محكومیتی كه می‌گذارنند
به دیگران خدمات اجتماعی ارائه دهند.»
تبریزی با یادآوری این نكته كه این افراد باید از نظر روانی مورد بررسی
قرار بگیرند، اظهار می‌كند: «این افراد باید از نظر روانی ریشه‌یابی شوند و
بعد از دوران حبس و محكومیت، باید نظارت‌های لازم چون معرفی روزانه به
نیروی انتظامی، عملكرد آنها تحت نظر قرار گیرد تا متهمان بدانند كه در همه
جا زیر نظر پلیس هستند.»
نحوه دستگیری نباید موجب مظلوم نمایی اراذل شود
دكتر امیر محمود حریرچی، آسیب‌شناس مسائل اجتماعی نیز بر ضرورت پرهیز
از خشونت و توجه به خواسته‌ها و نیازهای جامعه در برخورد جدی با مجرمان
دانه درشت در طرح جمع‌آوری اراذل و اوباش تاكید می‌كند.
وی با بیان اینكه در طرح جمع‌آوری اراذل و اوباش باید به خواسته جامعه
توجه شود، اظهار می‌كند: در بحث جمع‌آوری اراذل و اوباش نباید دستگیری‌ها و
برخوردها به‌گونه‌ای باشد كه باعث مظلوم نمایی و ایجاد حس ترحم نسبت به
مجرمان در بین مردم شود.
این كارشناس علوم اجتماعی با تعریف جرم به عنوان هر عملی كه برای
دیگران مزاحمت ایجاد كرده و حقوق آنان را ضایع كند، می‌گوید: در همه جای
دنیا وظیفه پلیس برخورد با افرادی است كه با انجام چنین اقدامات مجرمانه
ای، احساس ناامنی را در جامعه القا می‌كنند.
وی با ابراز نگرانی از آنچه كه آن را احتمال دستگیری مجرمان خرد به جای
اراذل و اوباش خواند، تصریح می‌كند: «اگر مجرمانی مانند زورگیرها و
مزاحمان نوامیس هنگام اجرای عملیات پلیس پنهان شوند و به جای آنان با
مجرمان به اصطلاح پیش پا افتاده در جایگاه اراذل و اوباش برخورد شود،
مطمئنا مسئله را كه همان ایجاد احساس امنیت در جامعه است، نمی‌توان حل
كرد.»
این كارشناس علوم اجتماعی، اراذل و اوباش را بیمارانی كه در كودكی مورد
آزار قرار گرفته و از سوی جامعه طرد شده‌اند می‌داند و می‌افزاید: «فردی
كه جرمی را انجام می‌دهد در حقیقت كل جامعه را درگیر عمل خود می‌كند و باید
به چنین فردی كمك كرد تا به جامعه بازگردد.»
حریرچی با بیان اینكه صرفا با جمع‌آوری و نگهداری از اراذل و اوباش
مشكلی حل نخواهد شد، می‌گوید: «حتی در برخورد با مجرمانی مانند مزاحمان
نوامیس و زورگیرها هم باید از روش‌های درمانی استفاده كرد تا خود را اصلاح
كنند و به كمك مددكاران اجتماعی و روان‌شناسان باید مشكلات و عواملی كه
منجر به بروز بزهكاری در آنان شده است، ریشه‌یابی شود.»وی می‌گوید: «پس از
ریشه‌یابی مشكلات و مسائل، مجرم باید مورد آموزش و بازتوانی قرار گرفته و
مهارت‌های اجتماعی و شغلی لازم به وی آموزش داده شود و پس از اتمام دوره
محكومیت نظارت بر وضع خود و خانواده‌اش ادامه داشته باشد.»
این آسیب‌شناس مسائل اجتماعی با یادآوری شرایط كانون‌های اصلاح و تربیت
می‌گوید: «چرا نباید چنین كانون و مراكزی برای افراد بالای 15 سال هم وجود
داشته باشد تا در قالب كارگاه‌های آموزشی، مهارت‌های اجتماعی لازم به
مجرمان آموزش داده شود.»
حریرچی با بیان اینكه ریشه‌یابی گرایش بزهكاران به اقدامات مجرمانه،
یكی از وظایف زندان هاست، تصریح می‌كند: «متاسفانه تعداد مددكاران اجتماعی و
روان‌شناسان مستقر در زندان‌ها به نسبت زندانیان بسیار كم است كه با این
شرایط می‌توان گفت زندان نقش آماده كردن مجرم برای بازگشت به زندگی سالم را
به درستی انجام نداده است.»
وی با تاكید بر اینكه تحقیركردن و اعمال خشونت نتیجه مثبتی در برخورد
با اراذل و اوباش به‌دنبال نخواهد داشت، تصریح می‌گوید: «توهین و تحقیر
روزنه‌های اصلاح و بازگشت فرد به جامعه را می‌بندد و انجام این اقدامات از
سوی پلیس اگرچه ممكن است به سبب ایجاد مزاحمت‌های زیاد از سوی مجرمان باعث
رضایت مردم شود اما در درازمدت باعث ترویج خشونت در جامعه می‌شود.»
بالا رفتن سن جامعه‌پذیری
«سعید خراطها» جامعه شناس با بیان این نكته كه سن پایین دستگیرشدگان
نشانه بالا رفتن سن جامعه پذیری است می‌گوید: «سن بلوغ اجتماعی 18 سال فرض
می‌شود اما به علت نقص در نظام تربیتی و تعارض و تضاد در هنجارهای جامعه و
بی‌هنجاری‌هایی كه در برخی حوزه‌ها وجود دارد، افراد در سنی بالاتر به بلوغ
اجتماعی می‌رسند و به فهم مسئولیت‌های حقوقی، مدنی و شناخت پیامدهای
كنش‌های انحرافی خود دست می‌یابند.» به‌گفته وی،شیوع جرایمی كه در ارتباط
با جرم اراذل و اوباش معنا پیدا می‌كنند ریشه در مسائل اجتماعی متعددی
دارند و با علت شناسی و ریشه یابی بروز این جرایم می‌توان به برخی مسائل از
جمله محرومیت‌های اجتماعی، تبعیض و نابرابری اجتماعی، فقر و بیكاری و
ناتوانی در تامین نیازهای اولیه زندگی، وجود بحران‌های اقتصادی، فرو‌ریختن
اخلاق، شیوع خشونت افسارگسیخته، شیوع مصرف موادمخدر صنعتی و پیامدهای آن،
وجود بحران‌های خانوادگی، هویتی و بیماری‌های روانی و اختلالات شخصیتی
اشاره كرد.
این جامعه‌شناس تصریح می‌كند: «زمانی كه در قالب طرح‌های امنیتی تعداد
دستگیرشدگان افزایش می‌یابد، تعداد دستگیر شدگانی كه از دایره مفهوم اراذل و
اوباش بیرون هستند، افزایش پیدا می‌كند ولی با آنها به مثابه اراذل و
اوباش برخورد می‌شود به نظر می‌رسد جمعی از دستگیرشدگان افرادی هستند كه با
اعتراضات و تماس‌های برخی افراد در محله‌ها دستگیر شده‌اند و با آنها
برخورد می‌شود كه البته تماس همسایه‌ها برای تبدیل شدن به اتهام، نیازمند
تحقیق و طی شدن مراحل قانونی است.
همچنین در زمان اجرای طرح‌های امنیتی، با جمعی از دستگیر شدگان (با
جرایم دیگر) نیز برخوردی مشابه با نوع برخورد با اراذل و اوباش می‌شود كه
با توجه به نقص در مصداق‌یابی و روش اجرای طرح مبارزه با اراذل و اوباش
شاهد برچسب خوردن نسلی هستیم كه سال‌هاست در سایه طرح‌های مختلف و متعدد
امنیتی زیسته و آموزه‌های آشكار و نهان این طرح‌ها را فراگرفته است؛ در
نتیجه جمع قابل توجهی از آنها مجرم، اوباش و اراذل خطاب می‌شوند؛ اراذل و
اوباشی كه در تعریف و مصداق آن اختلافات و ابهامات بسیاری نهفته است.»
به‌گفته وی، اخباری كه درباره دستگیری اراذل و اوباش منتشر می‌شود خبر
از موج جدیدی از بحران‌های اجتماعی می‌دهد كه برای عبور و حل آنها نیازمند
عزم عمومی، تحقیق و پژوهش، اصلاح روندهای انتظامی و قضایی و تربیتی هستیم.
باید به این نكته توجه كرد كه در مواجهه با دستگیرشدگان و اساسا پدیده‌ای
به نام اوباش‌گری نیازمند پژوهش، باز تعریف، علت شناسی، آمایش روانی و
شخصیتی و نگرش علمی و كارشناسی به جای برخوردهای انتظامی محض هستیم.»
باید زیرساخت‌های مقابله با بزهكاری مانند زمینه‌های روانی از دوران پیش از دبستان تا مقاطع بالاتر به افراد آموزش داده شود چون این آموزش‌ها می‌توانند به‌گونه‌ای عمل كنند كه به جای دستگیری مجرم،جرمی به وقوع نپیوندد.
نظر شما