به نظر میرسد كه شعله امید در دل نسل جوان امروز پایین كشیده شده است. وقتی جوان احساس ثبات در زندگی را داشته باشد، آماده میشود تا مسئولیت اجتماعی را بپذیرد و وقتی مسئولیتهای اجتماعی را پذیرفت، آمادگی و تمایل تشكیل خانواده را نیز پیدا میكند .
به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ این فقط دختران نیستند كه ازدواج را به تاخیر میاندازند، در مقابل 29 درصد از دختران كه ازدواج را ضروری میدانند، تنها 31.2 پسران، موافق ازدواج هستند! این یعنی همه سیاستهای تشویقی مسئولان دولتی درباب ازدواج، از اعطای وام گرفته تا مرخصیهای تحصیلی به دانشجویان، فقط برای عده قلیلی كارگر افتاده است. باور نمیكنید نگاهی بیندازید به نتایج منتشر شده یك تحقیق كه از سوی وزارت ورزش و جوانان انجام شده است. این اعداد را محمدتقی حسنزاده، رئیس مرکز مطالعات و پژوهشهای وزارت جوانان اعلام کرده است. هرچند او مهمترین دلایل دختران برای تاخیر در ازدواج را ادامه تحصیل و مهمترین دلیل پسران را مشکلات اقتصادی و کمیدرآمد اعلام كرده است اما جامعه شناسان و روانشناسان مشكل اصلی این ماجرا را در عدم مسئولیتپذیری اجتماعی و خانوادگی عنوان كردهاند.
كاهش جاذبه فرهنگی ازدواج
دكتر محمد امین قانعی راد جامعه شناس، رئیس انجمن جامعه شناسی و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات علمی کشور با ابراز تعجب از نتایج این تحقیق به تهران امروز میگوید: «این اعداد و ارقام خلاف انتظار است و نشان میدهد تحول بزرگی در جامعه كنونی ما اتفاق افتاده است. ازدواج همیشه در فرهنگ اسلامی- ایرانی ما جاذبه داشته است. اما نتایج این تحقیق خبر از كاهش این جاذبه میدهد و این یعنی در آستانه بحران قرار داریم.»
به گفته این استاد دانشگاه، بخشی از این كاهش تمایل به ازدواج به علت گسترش فردگرایی اتفاق افتاده است، اما آنچه باید مدنظر قرار گیرد كاهش جاذبه فرهنگی ازدواج است. او میگوید: «متاسفانه خانواده ارزش و اهمیت فرهنگی خود را از دست داده است و این تغییر ناشی از تحولات اخیر جامعه است. علل بسیاری هم دست به دست هم دادهاند تا این تحول اتفاق بیفتد كه تحولات اجتماعی و سیاسی هم در میان این علل قرار دارند.»
قانعی راد ادامه میدهد: «روشن نبودن چشماندازی كه نسبت به آینده وجود دارد و كاهش امید به آینده قطعا یكی از این علت هاست. به نظر میرسد كه شعله امید در دل نسل جوان امروز پایین كشیده شده است. وقتی جوان احساس ثبات در زندگی را داشته باشد، آماده میشود تا مسئولیت اجتماعی را بپذیرد و وقتی مسئولیتهای اجتماعی را پذیرفت، آمادگی و تمایل تشكیل خانواده را نیز پیدا میكند. چون تشكیل خانواده نیز همسو با پذیرش مسئولیتهای اجتماعی است و نیاز به از خودگذشتگی دارد. یعنی جوان تعهداتی را در قبال جامعه میپذیرد و این پذیرش و انجام این تعهدات برایش جذاب است.»
او به نتایج این تحقیق اشاره میكند و میگوید: «به نظر میرسد حس مسئولیتپذیری در همه ابعاد جامعه كاهش یافته است و این رخداد خودش را در خانواده به وضوح نشان داده است. وقتی امید كاهش مییابد، میزان مشاركت اجتماعی تقلیل یافته و از آنجاست كه تشكیل خانواده یكی از راههای پیوند با جامعه است و مسئولیت اجتماعی را سنگینتر میكند. طبیعی است كه انسانها در مشاركتهای اجتماعی باید گاهی از خواستههای خود بگذرند و از خودگذشتگی نشان دهند و این برای نسل جوان مطلوب نیست.» اما علت چیست؟ آیا باید برای تشویق جوانان به مشاركت اجتماعی در سطح كلان برنامه داشت؟
دكتر قانعی راد معتقد است كه به برنامه نیازی نیست. به گفته او تنها باید از شكل گیری ضد برنامه جلوگیری كرد. او میگوید: «مگر پدران ما برای ازدواج و مشاركتهای اجتماعی برنامه داشتند؟ وقتی در جامعه جاذبه و كشش وجود داشته باشد، افراد به دنبال ارزشهای اجتماعی میروند اما در شرایط بحرانی جامعه قادر به ایجاد رابطه و انسجام اجتماعی نیست و در ارزشهای موجود در بین دو نسل شكاف ایجاد میشود. در حقیقت فرهنگ و معنا دچار تزلزل میشود و مناسبات اجتماعی و انسجام اجتماعی كاهش پیدا میكند.»
علل نه گفتن به ازدواج
به گفته حسنزاده، رئیس مرکز مطالعات و پژوهشهای وزارت جوانان بر اساس نتایج این پژوهش با عنوان «بررسی عوامل موثر بر تاخیر ازدواج از منظر جوانان» كه در جامعه آماری 800 نفری و در رده سنی 18 تا 40سالهها انجام شده است، 37 درصد دختران و 30.31درصد پسران سن خود را مناسب برای ازدواج ندانسته و معتقدند که سن آنها برای ازدواج کم است. او با بیان اینکه 24.7 پسران نداشتن شغل مناسب را یکی دیگر از دلایل افزایش سن ازدواج عنوان کردهاند، گفته است: «عوامل مختلفی شامل تحصیلات، هدفمندی در زندگی، شرایط اقتصادی و فرهنگی و جذابیت های زندگی مجردی از مهمترین دلایل افزایش سن ازدواج است.»
به گفته این مقام مسئول در وزارت جوانان، یکی از مهمترین مشکلات برای تاخیر در ازدواج در جامعه آماری مورد نظر محققان، نبود شرایط مناسب برای پیدا کردن همسر مناسب و در شأن است. به همین دلیل پیشنهاد می شود که محیطها و فضای مناسب و سالم شکل بگیرد تا جوانان امکان پیدا کردن همسر مناسب و درخور شأن خود را داشته باشند. حسنزاده باور جوانان به ازدواج را از دیگر معیارهای سنجش تحقیقات اعلام کرده است: «28.8 درصد جوانان در پاسخ به این سوال معتقدند که ازدواج بهانهای برای کامل شدن است. همچنین 15.3 درصد، موافق با ازدواج برای زندگی مشترک، 12.6درصد برای رسیدن به استقلال و 6.2 درصدد ازدواج را مناسب برای قبول مسئولیت و تعهد در زندگی میدانند.»
آموزش مهارتهای زندگی
فهمیه منظوری روانشناس و كارشناس دفتر مطالعات اجتماعی دادگستری نیز در این باره به تهران امروز میگوید: «در زمینه خانواده و ازدواج، نیازمند بازسازی فرهنگی هستیم. متاسفانه در سالهای اخیر با وجود همه شعارهایی كه در این موارد داده شده، اقدامی جدی صورت نگرفته است.باید خانواده سالم به جامعه نشان داده شود. باید برای جوانان جذابیتهای فرهنگی ایجاد كنیم. جوانان این نسل، مهارتهای ارتباطی را نیاموختهاند و اصلا بلد نیستند كه زندگی مشترك خود را بسازند.» به گفته منظوری نگاه جامعه به ارتباط با جنس مخالف تاهمین چند سال پیش منفیتر و جدیتر بود اما امروز این نگاه تعدیل شده است.
او میگوید: «از سوی دیگر جوانان ما نه امنیت شغلی دارند و نه میتوانند برای آینده برنامهریزی كنند. تعداد افراد جویای كار و افرادی كه در سالهای گذشته بیكار شدهاند را در نظر بگیرید! فرض كنید فردی چند میلیون تومان سرمایه دارد و میخواهد آن ر ا سرمایهگذاری كند، باتوجه به نوساناتی كه در اقتصاد وجود دارد چگونه میتواند بدون استرس زندگی كند؟» او همچنین اشاره میكند كه مسئولیت ناپذیری نیز یكی دیگر از مواردی است كه جوانان را به تاخیر در ازدواج سوق میدهد.
نظر شما