سلامت نیوز:‌ سرطان می‌تواند در استخوان‌ها در شرایط مختلف ایجاد شود. زمانی كه سرطان استخوان تشخیص داده می‌شود، برای استفاده از روش درمانی مناسب، ابتدا باید متوجه شد كه آیا سرطان از بافت دیگر بدن به استخوان‌ها سرایت كرده و یا ابتدا از همان استخوان‌ شروع شده است، انواع سرطان وجود دارد كه هر یك از آنها با توجه به نام ارگان شكل گرفته، نامگذاری می‌شوند.
هنگامی كه سلول‌های سرطانی منتشر می‌شوند ممكن است از طریق كانال لنفاوی به غدد لفناوی و یا حتی جریان خون وارد شوند و به سایر ارگان‌های بدن نیز سرایت كنند. انتشار سرطان از سایر ارگان‌های بدن به استخوان‌ها نیز غیر معمول نیست. برخی از سرطان‌ها این ویژگی را دارند و امكان گسترش آنها به استخوان وجود دارد؛ همچون سرطان سینه، ریه، پروستات، كلیه و تیروئید زمانی كه این نوع سرطان‌ها به استخوان راه می‌یابند، هنوز با نام قبلی خود نامیده می‌شوند؛ مثلاً سرطان سینه‌ای كه استخوان‌ها را نیز درگیر كرده است را سرطان سینه متاستاتیك می‌نامند و نه سرطان استخوان. در مقابل سرطان‌هایی كه از همان ابتدا در استخوان ایجاد می‌شوند و البته در مقایسه با انواع دیگر سرطان‌ها نادر هستند را سرطان استخوان می‌نامند. این نوع سرطان سالانه بیش از 2000 نفر از مردم امریكا را مبتلا می‌كند و اغلب در استخوان‌های اندام فوقانی و تحتانی به وجود می‌آید. كودكان و نوجوانان نیز همانند بزرگسالان به این نوع سرطان مبتلا می‌شوند. علایم ابتلا به آن معمولا به روند رشد سرطان و محل و اندازه تومور بستگی دارد. درد شایع‌ترین نشانه سرطان است؛ اگرچه گاهی توده سرطانی را می‌توان از روی پوست نیز لمس كرد.

وظیفه استخوان‌ها
بدن شما بیش از 206 استخوان دارد كه این استخوان‌ها كارهای مختلفی انجام می‌دهند. اول اینكه ساختار بدن را تشكیل می‌دهند و با اتصال عضلات به استخوان‌ها امكان حركت بدن را فراهم می‌سازند. بدون استخوان، بدن ساختاری از بافت نرم خواهد بود كه قادر به حركت، راه رفتن و یا حتی ایستادن نیست. استخوان‌ها، از اندام‌های شكننده‌تر بدن همچون مغز و نخاع، قلب و ریه و . . . محافظت می‌كنند. استخوان‌ها شامل مغز استخوان هستند كه وظیفه تولید و ذخیره سلول‌های خونی جدید را بر عهده دارند و در نهایت اینكه مجموعه‌ای از پروتئین‌های بدن و مواد مغذی مثل كلسیم و فسفر را كنترل می‌كنند.

دلایل ابتلا به سرطان استخوان
سرطان استخوان ناشی از اشكالی است كه در سلول‌های تولید كننده استخوان و غضروف ایجاد می‌شود. تومورهای استخوانی به‌طور معمول در كودكان و نوجوانان به‌وفور دیده می‌شود و كمتر در بزرگسالان و سالمندان شیوع دارد. سرطان استخوان درافراد با سن بالا اغلب ناشی از گسترش سرطان از بافتی دیگر است. سرطان استخوان در انواع مختلف دیده می‌شود كه شایع‌ترین آنها عبارتند از:
 استئو ساركوم: این نوع از سرطان استخوان شایع‌ترین نوع است كه اغلب در مردان بین 10 تا 25 سال و بیشتر در دست‌ها (شانه) و پاها (زانوها) به وجود می‌آید و معمولاً به ریه نیز گسترش می‌یابد. در حدود 65 درصد افراد مبتلا به‌طور متوسط و اگر این سرطان به ریه‌ها و بافت‌ها منتقل شود، این میزان به مقدار قابل توجهی كمتر می‌شود. پنج سال عمر می‌كنند.
 ساركوم یووینگ: تهاجمی‌ترین تومور سرطان است كه در كودكان 4 تا 15 سال دیده می‌شود و البته در پسرها شایع‌تر است و به ندرت در افراد بالای 30 سال سن به وجود می‌آید. این نوع سرطان اغلب در استخوان اندام فوقانی و تحتانی ایجاد می‌شود و میزان بقای 3 ساله در حدود 65 درصد است و امكان انتشار آن به ریه و سایر بافت‌ها نیز وجود دارد.
تومورهای غضروفی در رده دوم شایع‌ترین تومورهای استخوانی قرار دارند و حدود 25درصد از تومورهای بدخیم را به خود اختصاص می‌دهند. این تومورها از سلول‌های غضروفی به وجود می‌آیند و آهسته رشد می‌كنند. برخلاف انواع دیگر معمولاً افراد بالای 40 سال و پسرها را درگیر می‌كند و بیشتر در استخوان‌های لگن به وجود می‌آید و به ریه و گروه‌های لنفاوی گسترش می‌یابد. بقای 5 ساله با تومورهای تهاجمی 30 درصد است و در مواردی كه رشد تومورها آهسته باشد، 90 درصد.
 فیبر و ساركوما: نوع نادری از تومورهای استخوان است و افراد 45 تا 55 ساله را مبتلا می‌كند و در مردان به نسبت زنان شایع‌تر است. احتمال زنده ماندن از زمان تشخیص بطور متوسط شش سال است.

Chrodoma
این نوع تومور نیز بسیار نادر است و مردان بیش از 30 سال دو برابر زنان به آن مبتلا می‌شوند و بیشتر روی ستون فقرات اثر می‌گذارد. علاوه بر انواع سرطان‌های استخوانی انواع مختلفی از تومورها نیز وجود دارند كه عبارتند از استئوما، كیست، فیبروم، استئوبلاستوم و . . . که خوش خیم هستند. در نوع دیگر از انواع سرطان‌های شایع در استخوان‌ها به نام لنفوم و میلوم وجود دارند. لنفوم، سرطانی ناشی از سلول‌های ایمنی بدن است كه ابتدا در گره‌های لنفاوی دیده می‌شود و خیلی زود به استخوان‌ها می‌رسد. میلوم (نیز نوعی سرطان استخوان است كه به جای سلول‌های استخوان، سلول‌های مغز استخوان را درگیر می‌كند.)
 

علائم و نشانه‌ها

شایع‌ترین علامت ابتلا به سرطان استخوان درد است و این درد به تدریج شدیدتر می‌شود. در ابتدا درد فقط هنگام فعالیت فیزیكی و یا شب‌ها وجود دارد، ولی با توجه به رشد تومور علایم شدیدتر می‌شود و هفته‌ها، ماه‌ها و سال‌ها ممكن است ادامه یابد و تشدید شود. تومور، استخوان‌ها را ضعیف می‌كند، به گونه‌ای كه پس از یك ضربه كوچك و یا فقط به دلیل ایستادن، استخوان‌ها می شکنند. این امر در مورد تومورهای خوش‌خیم و یا بدخیم یكسان است و حتی تومورهای خوش‌خیم نیز موجب تضعیف استخوان‌های می‌شوند، اگر تومور به اعصاب اطراف فشار بیاورد، می‌تواند موجب درد، بی‌حسی و یا سوزن سوزن شدن اندام‌ها شود و اگر تومور به رگ‌های خونی فشار بیاورد، بر جریان خون اندام‌های بدنی نیز تأثیر خواهد گذاشت. تب، لرز، تعریق شبانه و كاهش وزن، از دیگر علائم كمتر شایع هستند. زمانی كه سرطان از استخوان به سایر بافت‌های بدن سرایت كند، این علایم شایع‌تر می‌شوند.

تشخیص
اولین كاری كه پزشك در تشخیص سرطان استخوان انجام می‌دهد. گرفتن یك سابقه پزشكی كامل است كه در آن مسائل مربوط به سلامتی و همینطور علائم اولیه و پیشرفت بیماری مورد بررسی قرار می‌گیرد. برخی از سرطان‌ها جنبه ژنتیكی دارند و در صورتی كه یكی از اعضای خانواده به آن دچار شوند، احتمال ابتلای سایر اعضا نیز وجود دارد. برخی از انواع سرطان‌ها، به خصوص سرطان ریه در افراد سیگاری شایع‌تر است. شرح علایم و نشانه‌ها توسط بیمار می‌تواند به تشخیص سرطان از سوی پزشك كمك كند. پزشك با انجام یك معاینه كامل فیزیكی‌ می‌تواند علائم بیماری را بیابد. آزمایش خون نیز در تشخیص برخی از انواع سرطان‌ مفید است. سپس ممكن است پزشك آزمایش‌های دیگری را درخواست كند، همچون اشعه ایكس، سی‌تی‌اسكن و یا MRI كه این آزمایش‌ها جزئیات دقیق‌تری از استخوان‌ها را نشان می‌دهند و محل، اندازه‌ و نوع دقیق تومور را مشخص می‌كنند. زمانی كه تومور شناسایی شده پزشك اطلاعاتی از شرح حال بیمار را با معاینه فیزیكی همراه با مطالعات آزمایشگاهی و تصویربرداری در كنار یكدیگر قرار می‌دهد و علل احتمالی و روش‌های درمانی را بررسی می‌كند. گاهی نیز یك نمونه (بیوپسی) از تومور را از طریق یك سوزن كوچك و یا یك برش كوچك به دست می‌آورد تا از تشخیص خود و البته روش درمانی مناسب مطمئن شود.

عوارض جانبی درمان
متأسفانه هر یك از درمان‌های سرطان استخوان دارای خطر است و عوارض جانبی دارند. خطرات عمل جراحی شامل عفونت، عود سرطان و آسیب به بافت‌های اطراف است. بسته به محل سرطان، گاه ممكن است نیاز به برداشتن بخشی از استخوان، عضله، عصب و یا رگ‌های خونی باشد و همین امر با خطر شكستگی استخوان از دست دادن حس و ضعف همراه است. پس از عمل جراحی با مراجعه به یك متخصص توانبخشی می‌توان قدرت و عملكرد خود را بهبود بخشید. در شیمی‌درمانی نیز چون از داروهای بسیار قوی استفاده می‌شود، مو، سلول‌های خونی و دستگاه گوارش تحت تاثیر قرار می‌گیرند و با عوارضی همچون تهوع، استفراغ، ریزش مو، عفونت و خستگی همراه است. خوشبختانه این عوارض جانبی معمولاً بعد از شیمی درمانی رفع می‌شوند. مراجعه به متخصص تغذیه و تغذیه مناسب برای افرادی كه دچار تهوع و كاهش اشتها می‌شوند، بسیار مفید است. عوارض جانبی پرتودرمانی نیز خستگی، كاهش اشتها و صدمه به پوست اطراف و بافت‌های همراه است.

درمان

روش‌های مختلفی برای درمان سرطان وجود دارد و معمولا بهترین درمان براساس نوع سرطان، محل و مهاجم بودن و یا عدم انتشار آن به سایر ارگان‌ها و بافت‌ها تعیین می‌شود. به‌طور كلی سه نوع درمان اصلی برای سرطان استخوان وجود دارد: جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی كه هر یك از آنها می‌توانند به صورت جداگانه و یا همراه با یكدیگر استفاده شوند.
جراحی: وضعیت استخوان را بررسی می‌كند و در صورت طبیعی بودن، معمولا كل تومور را برمی‌دارد كه احتمال كمتری برای عود بیماری وجود دارد؛ اما بسته به نوع و مقدار استخوان جایگزین شده توسط تومور، نوع عمل و یا پیوند استخوان و یا استفاده از ایمپلنت‌های فلزی مشخص می شود. اگر پزشك تشخیص دهد كه هنوز بخشی از بافت سرطانی در بدن وجود دارد نیاز به درمان های مکمل و جراحی بیشتر است.
شیمی درمانی: در این روش پزشك متخصص با تجویز داروهای مختلف از رشد سلول‌های سرطانی پیشگیری می‌كند. گاه برای كوچك كردن اندازه تومور قبل از جراحی، شیمی درمانی انجام‌ می‌شود و گاه پس از عمل و برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقیمانده استفاده می‌گردد. در پرتودرمانی نیز انكولوژیست با استفاده از انرژی اشعه رادیو اکتیو سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهد و همانند شیمی‌درمانی قبل و یاپس  از عمل جراحی استفاده می‌شود و بستگی به نوع سرطان دارد.
منبع:‌دنیای سلامت