سلامت نیوز : یك روانشناس بالینی گفت: افرادی که در کودکی مبتلا به اختلال نقص توجه یا بیش فعالی بوده اند، افرادی با صفت های شخصیتی ضد اجتماعی و افراد تکانشی در مقایسه با دیگران به احتمال بیشتری به مصرف مواد روی می آورند.

 فرزاد فرهودی روانشناس بالینی در گفت و گو با پایگاه اطلاع رسانی وزارت بهداشت  در خصوص مصرف مواد مخدر؛ علل و پیشگیری آن  اظهارداشت:  اعتیاد یک مسئله حاد اجتماعی است که هزینه های شخصی، خانوادگی و اجتماعی فراوانی را موجب می شود.

وی گفت: هر ساله در کشورهای مختلف و به ویژه ایران، میلیون ها دلار هزینه، صرف مبارزه با مواد یا درمان افراد وابسته به مواد می شود. بر اساس گزارش سازمان ملل، در ایران از هر 17 نفر یک نفر معتاد به مواد است. از طرف دیگر بیست درصد از جمعیت60 - 15 ساله کشور به نحوی در سوء مصرف مواد نقش دارند.

وی با بیان این كه افزایش آسیب های روانی و اجتماعی که متوجه زندگی فرد و خانواده فرد معتاد تصریح كرد:  طرد شدن از جانب دوستان و آشنایان، روابط خانوادگی گسسته، بی احترامی و از دست دادن شغل از جمله مشکلاتی است که برای مبتلایان به اختلال مصرف مواد به وجود می آید.

فرهودی عنوان كرد:  آنچه که خصوصا در کشور ما دارای اهمیت است شروع مصرف مواد در سنین پایین و در سال های دبیرستان است. مخصوصا در سال های اخیر و با ورود روز افزون مواد صنعتی و شیمیایی جدید به بازار و گرایش جوانان به سوی مصرف این گونه مواد، اهمیت پرداختن به این موضوع دو چندان می شود.

این روانشناس با اشاره به اینكه در زمینه مصرف مواد و وابستگی به آن، بهترین راهبرد، پیشگیری اولیه است گفت: این روش هزینه های کمتری را به فرد و جامعه تحمیل می کند. از همین رو، باید سعی شود تا بیشترین آگاهی رسانی هم به والدین و مربیان و هم به دانش آموزان ارائه شود، تا در حد امکان از بروز اعتیاد و مصرف مواد در افراد پیشگیری شود. در این رابطه مسئولیت سنگینی بر دوش والدین و اولیا مدرسه است.

این کارشناس روانشناسی بالینی درمانگاه تخصصی مغز و اعصاب و روان در خصوص عوامل موثر در افزایش ریسک مصرف مواد خاطرنشان كرد: بر اساس پژوهش های صورت گرفته، عوامل مختلفی وجود دارند که احتمال مصرف مواد را در فرد افزایش  می دهند. در این رابطه می توان به عوامل شخصیتی، ژنتیک، عوامل محیطی، تربیتی و خانوادگی اشاره کرد.

وی یادآورشد: از نظر شخصیتی ثابت شده است که احتمال ابتلا به اعتیاد در برخی از سبک های شخصیتی بالاتر از دیگران است. افراد درجه بالای نوجویی و تجربه گرایی، افرادی که در کودکی مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی بوده اند، افرادی با صفت های شخصیتی ضد اجتماعی و افراد تکانشی در مقایسه با دیگران به احتمال بیشتری به مصرف مواد روی می آورند.

وی عنوان داشت: از نظر ژنتیکی، سابقه ی مصرف مواد در خانواده فرد نشان دهنده بالاتر بودن ریسک مصرف مواد در فرد است.

وی افزود: عوامل محیطی مانند حضور در محل هایی که مصرف مواد بالاست، در دسترس بودن مواد در برخی از محله ها، فشارزا بودن و حمایت گر نبودن محیط، تنهایی و افسردگی، همگی احتمال ابتلا را بالا می برد.

فرهودی متذكرشد:  تجربه نشان داده است حضور تنها یک مواد فروش در یک محله یا یک مدرسه می تواند باعث گرفتار شدن تعداد زیادی از جوانان شود. فقر فرهنگی و اقتصادی هم یکی دیگر از عوامل خطر ساز است.

این روانشناس نا آگاهی خانواده ها، سبک های تربیتی نادرست، عدم نظارت والدین بر نوجوانان،نبودن رابطه دوستانه بین نوجوانان و والدین نا آگاهی خود نوجوانان در مورد مواد مختلف و خاصیت اعتیاد آوری آنها، عدم وجود مهارت های ارتباطی در نوجوان نبودن جراتمندی لازم برای ((نه)) گفتن و همین طور بی تجربگی و دانش اندک اولیا و مربیان در رابطه با مواد را نیز از دیگر عوامل تاثیر گذار دانست.

فرهودی یادآورشد: در نهایت عدم توجه به نیازها و هیجان جویی های طبیعی یک نوجوان و ایستادن در برابر خواسته های منطقی آنها می تواند از عوامل پناه بردن یک نوجوان به مصرف مواد باشد.

وی ضمن اشاره به روشهای كاهش مصرف مواد ، آموزش مهارت های زندگی را در این خصوص برشمرد و افزود: مهم ترین نکته در پرورش فرزندان، آموزش مهارت های روانشناختی به نوجوانان است. این مهارتها می تواند شامل کنترل خشم، جراتمندی اجتماعی، مهارت در برقراری روابط مفید اجتماعی، مهارت های حل مسئله، نوع برخورد با همسالان و غیره باشد. این مهارت ها می تواند هم از طریق والدین و هم از طریق مشاور و روانشناس در مدرسه و بر اساس بسته های آموزشی مدون آموزش داده شود.