سلامت نیوز : شیوع اختلالات روانی در جامعه ایران موضوعی است که آمارهای رسمی به صراحت آن را تایید می‌کنند، چنین موضوعی حکایت از پایین بودن سطح شادی در جامعه ایران و بالارفتن آمار اعتیاد در کشور دارد، چون بسیاری از اختلالات روانی که در چند سال گذشته در جامعه ایران به وجود آمده به خاطر بالارفتن آمار استفاده از روانگردان‌ها و موادمخدر صنعتی در کشور است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از بهار ؛ عباسعلی ناصحی، مدیر کل سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، در مورد آمار مبتلایان به اختلالات روانی می‌گوید: «در سال 90 پیمایشی ملی با عنوان پیمایش ملی سلامت روان، از طرف وزارت بهداشت انجام شد که بر مبنای نتایج این پیمایش به طور میانگین 6/23درصد مردم جامعه ایران در رده سنی 15 تا 64 سال، دچار نوعی اختلال روانی هستند. از این تعداد، 30درصد آن‌ها نیاز جدی به استفاده از خدمات روانپزشکی دارند که از این افراد به تفکیک جنسیت 5/26درصد زنان و 8/20درصد مردان، دچار اختلال روانی بوده‌اند.»
او ادامه می‌دهد: «از میان تمام افرادی که نیاز جدی به دریافت خدمات روانپزشکی دارند تنها 20درصد آن‌ها برای در مان مراجعه می‌کنند و 80درصد آن‌ها اصولا به پزشک مراجعه نمی‌کنند و از گرفتن خدمات درمانی به دلایل مختلف محروم هستند.»او از دلایل این موضوع هم صحبت به میان می‌آورد: «از میان 80درصد افراد بیمار مبتلا به اختلالات روانی که برای دریافت خدمات، به پزشک مراجعه نمی‌کنند، بعضی از آن‌ها به دلیل این‌که اصلا نمی‌دانند مشکلی روانی دارند، به پزشک مراجعه نمی‌کنند. دسته دیگری از این افراد هم می‌دانند که مشکل روانی دارند، اما فکر می‌کنند این مشکل قابل درمان نیست، برای همین برای گرفتن خدمات درمانی داوطلب نمی‌شوند. تعداد دیگری از افرادی که به پزشک مراجعه نمی‌کنند، این دلیل را دارند که فکر می‌کنند بیماری آن‌ها خود به خود درمان می‌شود. همچنین عده‌ای هم هستند که از این‌که برچسب دیوانگی بخورند، می‌ترسند و به همین دلیل به پزشک معالج یا مشاور مراجعه نمی‌کنند، علاوه براین، افرادی هم هستند که می‌خواهند به پزشک مراجعه کنند اما دسترسی به دریافت خدمات ندارند و از آن محرومند. در میان تمام این افراد، متاسفانه عده‌ای هم هستند که به روش‌های نادرست برای حل مشکلشان متوسل می‌شوند و به دعانویس یا عطاری برای حل مشکل روانی، مراجعه می‌کنند.»
ناصحی ادامه می‌دهد: «متاسفانه در حال حاضر امکانات ما برای خدمت‌رسانی به بیماران روانی کم است و چهارهزار تخت برای بستری کردن این بیماران، کم داریم ،بنابر این لازم است فضاهای بیشتری به مجموعه بیمارستان های روانپزشکی کشور اضافه شود. از طرف دیگر بیشتر بیمه‌ها اگر تعداد روزهای بستری‌شدن یک فرد از 56 روز بیشتر شود، دیگر بودجه‌ای که برای این موضوع به فرد می‌دهند بسیار اندک می‌شود و بسیاری از بیمه‌های تکمیلی در کل هزینه‌ای برای بستری شدن افرادی که اختلالی روانی دارند، نمی‌دهند و علاوه بر این، بیشتر داروهای بیماران مبتلا به اختلالات روانی را، بیمه‌ها پوشش نمی‌دهند.» مدیر کل سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت به این نکته هم اشاره می‌کند: «میزان شیوع اختلالات روانی، در ایران از بعضی کشورهای دنیا کمتر و از بعضی دیگر بیشتر است. اما در مجموع، آمار مبتلایان به اختلالات روانی با توجه به میانگین‌های جهانی بالاست و سازمان بهداشت جهانی (W. H.O ) پیش‌بینی می‌کند که این آمار نه تنها در ایران که در بیشتر کشورهای جهان، در چند سال آینده بالاتر برود.»
او ادامه می‌دهد: «یکی دیگر از دلایل بالارفتن اختلالات روانی در چند سال گذشته، در جامعه ایران بالارفتن آمار استفاده از روانگردان‌ها و موادمخدر صنعتی بوده است چون استفاده از روانگردان‌ها و شیشه به همراه خودش اختلالات روانی را به همراه می‌آورد.»همچنین، فربد فدایی، روانشناس در مورد شیوع اختلالات روانی در ایران می‌گوید: «اختلالات روانی در چند سال گذشته در کشورهای مختلف از جمله کشور ما بیشتر شده است. دلایل این موضوع هم مسائلی مثل عوامل ژنتیک، سوءتغذیه، استرس و فشارهای روانی است که افراد با آن مواجه هستند.»او ادامه می‌دهد: «علاوه براین دلایل کلی، قاطعانه می‌توانم بگویم، آنچه که در چند سال گذشته میزان اختلالات روانی را در ایران بالا برده و من به عنوان یک پزشک در میان بیماران زیاد مشاهده می‌کنم، این است که افراد از مخدرهای صنعتی استفاده می‌کنند. استفاده از مخدرهای صنعتی علاوه بر آثار سوء جسمی، آثار سوء روحی بسیاری هم دارد.
متاسفانه افراد در جامعه ایران به خاطر مشکلات بسیار اقتصادی و اجتماعی‌ای که با آن روبه‌رو هستند، به سمت استفاده از مخدرها می‌روند و نتیجه آن هم چیزی جز بیشتر شدن بیمارانی که اختلالات روانی دارند، نیست.»فدایی به این نکته هم اشاره می‌کند: «به اعتقاد من، تنها کاری که می‌شود برای حل مشکل بالا بودن تعداد بیماران مبتلا به اختلالات روانی کرد، این است که از طریق رسانه‌های مختلف افراد را آگاه کنیم که نشانه‌های اختلالات روانی، چه نشانه‌هایی هستند و از طرف دیگر هم به مردم این آموزش را بدهیم که مراجعه به روانپزشک به معنای پیدا کردن انگ «روانی بودن» نیست. متاسفانه در جامعه ما حتی افراد تحصیلکرده در سطوح بالا هم نسبت به مراجعه به روانپزشک، دید خوبی ندارند و هنوز، مردم ما فرهنگ حل مشکلات روانی خودشان را، با وجود شیوع آن در جامعه، ندارند.»از دیگر طرف، دکتر خلیل میرزایی جامعه‌شناس در مورد شیوع اختلالات روانی در جامعه ایران می‌گوید: «براساس نظریات جامعه‌شناسی، افراد مختلف در برخورد با اهدافی که تعریف می‌کنند و وسیله رسیدن به هدفشان به چند دسته تقسیم می‌شوند. در میان آن‌ها، افرادی هستند که توانایی بالایی دارند و می‌خواهند وضعیت موجودشان را تغییر دهند و به وسیله آن هم فکر می‌کنند.
اما در عمل می‌بینند که هیچ کاری از دستشان برنمی‌آید. چنین افرادی نسبت به اطرافشان بی‌تفاوت و دچار حالت‌های افسردگی، اضطراب و انزوا می‌شوند. در جامعه ایران با خیل این دسته از افراد روبه‌رو هستیم.»او ادامه می‌دهد: «در اصل، در جامعه فعلی ایران، افراد بسیاری هستند که تلاش فراوانی کرده‌اند تا به اهدافشان برسند و چون موفق نشده‌اند و تلاششان راه به جایی نبرده است به نوعی دچار رخوت اجتماعی شده‌اند. علاوه براین ما در جامعه ایران، معضلات اجتماعی بسیاری هم داریم که این معضلات به همراه رخوت اجتماعی، دلیلی شده تا اختلالات روانی در سطح جامعه بیشتر شود. معضلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مختلف باعث شده تا افراد طبقه متوسط به سمت طبقه پایین سقوط کنند، این در حالی است که طبقه متوسط، شیوه زندگی خاص خودش را دارد و می‌خواهد آن را حفظ کند. اما تورم دلیلی شده تا این طبقه، به شکل یک طبقه ورشکسته دربیاید؛ افراد فقیر شوند و به قول معروف چون می‌خواهند عزت‌نفسشان حفظ شود به نوعی «صورتشان را با سیلی سرخ کنند.»
میرزایی به نکات دیگری هم اشاره می‌کند: «افراد در جامعه امروز ایران چون نمی‌توانند پاسخگوی نیازهای خود و خانواده‌شان باشند، در وهله اول مناسباتشان را تغییر می‌دهند. یعنی از گردش کردن، سفر رفتن، حتی رفت‌وآمد با دوست و اقوام چشم‌پوشی می‌کنند و چنین مسائلی به خودی خود انزوا و افسردگی را همراه خودش می‌آورد.»این استاد دانشگاه از مسائل دیگری هم صحبت می‌کند: «همه ما می‌دانیم که افراد نیاز به هشت ساعت کار و هشت ساعت فراغت دارند. هشت ساعت فراغتی که در آن خوش بگذرانند و شاد باشند. اما عملا بیشتر مردم ما مجبورند 16 ساعت کار کنند و اگر ساعت فراغتی هم داشته باشند، این ساعت‌ها به خوشی و شادی نمی‌گذرد چون مشکلات و نبود امکانات مالی، چنین اجازه‌ای نمی‌دهد. به این دلایل علاوه براین که در عرض چند سال گذشته، آمار اختلالات روانی در جامعه ایران بالا رفته، حتی مشکلات و بیماری‌های جسمی هم بیشتر شده است.»
میرزایی در مورد راه‌حل خروج از این وضعیت می‌گوید: «تنها راه‌حل برون‌رفت از این شرایط، باز شدن فضای سیاسی- اجتماعی جامعه است و این‌که شرایط فرهنگی جامعه را به نوعی تغییر دهیم و ارزش‌ها و باورها را عوض و تعدیل کنیم. یعنی باید تورم و بیکاری در جامعه کنترل و آزادی‌های فردی بیشتر شود. البته این موضوع هم مورد توجه باشد که تغییر در زمینه‌های مختلف باید در یک سطح باشد، طوری که زمینه‌های مختلف جامعه از اقتصادی گرفته تا سیاسی و فرهنگی و اجتماعی، هم‌سطح باشند.»همچنین، محسن علیمردانی، نماینده مردم زنجان و طارم در این مورد می‌گوید: «مسائل مهمی که در بالا رفتن نرخ اختلالات روانی موثر هستند، بیکاری، استرس، طلاق و زیاد بودن نرخ جرم و جنایت در جامعه ایران است، به نوعی که افراد احساس امنیت ندارند. از طرف دیگر پایین بودن سطح نشاط اجتماعی و بی‌توجهی مسئولان به این موضوع که مردم به نشاط احتیاج دارند، دلیل دیگری است که مردم بیشتر با اختلالات روانی روبه‌رو شوند.»
او ادامه می‌دهد: «مسئله مهم دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که مردم ما در چند سال گذشته مخصوصا در چند ماه گذشته با بیکاری، تورم و گرانی روبه‌رو بوده‌اند. این موضوع تاثیر بسیار زیادی بر بالارفتن آمار اختلالات روانی دارد.»
مسئله مهمی که باید به آن اشاره کرد این است که مردم ما در چند سال گذشته مخصوصا در چند ماه گذشته با بیکاری، تورم و گرانی روبه‌رو بوده‌اند. این موضوع تاثیر بسیار زیادی بر بالارفتن آمار اختلالات روانی دارد.
نظر شما