سلامت نیوز : اگر همین الان خودكارتان روی زمین بیفتد، چه كار می‌كنید؟ مسلما سریع خم می‌شوید و آن را برمی‌دارید، اما اگر خم شدید و راست شدن دوباره برای‌تان دشوار شد، چطور؟ یا بدتر از آن، حتی اگر نتوانستید خم شوید، آن وقت چه تصمیمی می‌گیرید؟

به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم ؛ شاید خیلی‌ها بگویند این اتفاق محال است؛ اما باور كنید گاهی اینقدر مفاصل‌ بدن خشك می‌شود كه حتی بدتر از این هم ممكن است. پس از همین امروز دست به كار شوید.همین الان به فكر عضلات و مفاصل‌تان باشید و برای بهبود وضعشان اقدامی كنید. مفاصلی كه اگر روزی نتوانند بدرستی كار كنند، تازه متوجه ارزش و اهمیت‌شان می‌شویم.

خشكی مفاصل با ده‌ها علت متفاوت

بعضی‌ها می‌گویند «پیری است و هزار درد!» و به نظر آنها خشكی مفاصل هم یكی از همین مشكلات و عوارض دوران پیری است. برای همین هم این گروه از افراد معمولا به دنبال علت ایجاد مشكل یا درمان آن نمی‌روند.در حالی كه اصلا مهم نیست چرا و به چه دلیلی مفصل‌های بدن‌تان خشك شده است؛ همین كه نتوانید از آنها بدرستی و مانند قبل استفاده كنید، كافی است تا زندگی‌تان هم تغییر كند و برنامه‌های روزانه‌تان تحت تاثیر این مشكل قرار بگیرد.

دكتر حبیب مفخم، متخصص طب فیزیكی و توانبخشی در گفت‌وگو با «جام‌جم» در این‌باره توضیح می‌دهد: خشكی مفصل یا محدودیت دامنه حركت مفاصل می‌تواند علل متعدد و مختلفی داشته باشد. افزایش سن هم یكی از این عوامل است كه از جمله شایع‌ترین علل خشكی مفاصل نیز به حساب می‌آید.به گفته این پزشك متخصص، به طور طبیعی با افزایش سن محدودیتی در دامنه حركت مفاصل ایجاد می‌شود و هر چه سن بالاتر می‌رود به دلیل كاهش استفاده از مفاصل، این محدودیت در حركات نیز بیشتر خواهد شد.

شانه شما هم «یخ‌زده» است

بعضی از بیماری‌ها اسم خاصی دارد. اسمی كه شاید كمتر شنیده باشیم یا بیماری را با آن اسم خاص نشناسیم، اما اگر شما هم از درد شانه و محدودیت حركتی آن رنج می‌برید، ممكن است به بیماری «شانه یخ‌زده» دچار شده باشید.

دكتر مفخم در این‌باره می‌گوید: خشكی مفصل شانه یكی از موارد شایع خشكی مفاصل است كه بسیار هم مهم بوده و باید مورد توجه قرار گیرد. البته معمولا خشكی یا محدودیت حركت در شانه را تحت عنوان «شانه یخ‌زده» نام می‌بریم.محدودیت دامنه حركتی بعضی از مفاصل مشكلات بیشتری را برای بیماران ایجاد می‌كند و به همین دلیل هم اهمیت خاصی دارد. مفصل شانه هم یكی از این موارد است چراكه به گفته این متخصص طب فیزیكی و توانبخشی، بسیاری از حركات روزمره به كمك مفاصل شانه انجام می‌شود و از طرف دیگر با انجام فعالیت‌های روزانه به این مفاصل هم فشار وارد خواهد شد. در نتیجه اگر شانه دچار محدودیت حركت باشد، فرد دیگر قادر نیست بسیاری از فعالیت‌هایش را با كیفیت گذشته انجام دهد.

وی می‌افزاید: هرچه سن فرد بیشتر باشد، احتمال مبتلا شدن به این بیماری هم بیشتر است. علاوه بر این، عواملی مانند اختلالات تیروئید نیز می‌تواند فرد را مستعد ابتلا به این بیماری كند. همچنین بیماری دیابت نیز از دیگر مواردی است كه در افراد مبتلا به این بیماری شیوع بیشتری دارد و به عبارت دیگر، محدودیت حركتی مفصل شانه میان بیماران دیابتی شایع‌تر است.

مفصل زانو را دریابید

پیر و جوان نمی‌شناسد؛ زانو درد می‌تواند همه را درگیر كند، چه سنی از آنها گذشته باشد و چه جوان و نوجوان باشند، البته ما هم با این زانو خیلی مهربان نیستیم و شاید دلیل این همه مشكل، همین بی‌فكری‌های ما باشد.

بنابراین متخصصان هم نگران تغییر دامنه حركت زانو هستند و می‌گویند بیشتر باید مواظب این مفصل مهم باشیم. آن طور كه دكتر مفخم می‌گوید كسانی كه زانوهای‌شان درد دارد یا دچار آرتروز زانو هستند، معمولا وقتی زانوها را كمی خم می‌كنند، درد كمتری را احساس خواهند كرد بنابراین این افراد به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه تصمیم می‌گیرند برای كاهش دردشان زانوها را خم كنند. به همین دلیل این گروه از افراد وقتی می‌خواهند بخوابند یا استراحت كنند، بالشی زیر زانوهای‌شان می‌گذارند و به كمك آن زانوها را خم نگه می‌دارند.

این پزشك متخصص هشدار می‌دهد: حفظ وضع خمیده زانو باعث ایجاد خشكی مفصل به شكل خمیده بودن زانوها می‌شود كه این مساله نیز می‌تواند به كوتاه شدن طول اندام فرد منجر ‌شود. بنابراین این مشكل موجب ایجاد اختلاف طول در دو سمت بدن فرد شده و در نتیجه موجب احساس درد و مشكلات متعدد دیگری برای او می‌شود كه از همان ابتدا باید به فكر درمان و برطرف كردن آنها باشیم.

وی در مورد خشكی مفصل آرنج نیز می‌گوید: مفصل آرنج مورد دیگری است كه خشك شدن و محدودیت حركتی آن بسیار حائز اهمیت است؛ البته با توجه به این‌كه برای استفاده از این مفصل، اغلب باید آرنج به حالت خمیده باشد، باید گفت این مورد تنها مفصلی است كه محدودیت حركتی را در وضع خمیده می‌توانیم بپذیریم، ولی در صورتی كه مفصل آرنج به شكل صاف و مستقیم دچار محدودیت حركتی شود، حتما كاركرد و عملكردش را از دست خواهد داد. بنابراین ترجیح می‌دهیم محدودیت حركتی آرنج به صورت خمیده باشد تا صاف و مستقیم.

به گفته این متخصص طب فیزیكی و توانبخشی، این محدودیت‌ها می‌تواند در ناحیه مچ و انگشتان دست هم ایجاد شود كه این وضع در بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی مشكلی شایع است.

پیشگیری بهتر از درمان!

همیشه گفته‌اند «پیشگیری بهتر از درمان است»، اما در مورد بعضی از بیماری‌ها اگر از بروز آن پیشگیری نكنیم، شاید هیچ وقت درمان نتواند شرایط زندگی ما را به شكل اول بازگرداند. بنابراین در این مورد هم بسیار مهم است كه با استفاده از روش‌ها و تكنیك‌های ورزشی، دامنه حركتی مفاصل را در وضع مناسبی حفظ كنیم تا با وجود عوارضی كه در زندگی ماشینی این دوران به مفاصل بدن‌مان وارد می‌شود، دچار این مشكلات نشویم و در نتیجه كمترین میزان آسیب‌های جسمی را تجربه كنیم.

دكتر مفخم درباره پیشگیری از ایجاد محدودیت حركتی مفاصل، می‌گوید: نكته اول پیشگیری از بروز آسیب‌های مفصلی است كه این مورد با استفاده از شیوه زندگی صحیح و مراقبت‌های شغلی به دست می‌آید. به عنوان مثال به كمك روش درست نشستن كه همان نشستن روی مبل یا صندلی است و استفاده از دستشویی فرنگی می‌توان میزان آسیب‌های زانو را به حداقل رساند.

داشتن یك رژیم غذایی مناسب هم از نظر این متخصص، ضروری است تا به كمك آن وزن طبیعی و مناسب حفظ شود، چراكه چاقی و اضافه وزن هم می‌تواند به مفاصل ما آسیب برساند.وی با اشاره به نقش ورزش در پیشگیری از این مشكلات، ادامه می‌دهد: ورزش‌هایی كه عضلات نگهدارنده مفاصل را تقویت می‌كند نیز می‌تواند از آسیب دیدن مفصل‌ها پیشگیری كند.