سلامت نیوز :شاید هنوز مدت زیادی از حادثه آتش‌سوزی مدرسه پیرانشهر نگذشته باشد که ما باز شاهد حادثه دیگری در کشورمان می‌شویم. این بار انفجار مرگبار یک ساختمان در تهرانپارس که فوت 4 نفر و خسارات مالی زیادی به همراه داشته است. آتش‌سوزی مسجد ارگ، حادثه مدرسه شین‌آباد، انفجار گاز پیک نیکی در ایرانشهر و امثال اینها گویا تمامی ‌ندارد و ما باید هر صبح که از خواب بیدار می‌شویم منتظر شنیدن یک حادثه دیگر باشیم. اما آیا این حوادث قابل شناسایی و پیشگیری هستند و آیا می‌توان از شدت و وسعت اینگونه صدمات جلوگیری کرد؟

به گزارش سلامت نیوز به نقل از مردم سالاری ؛ حوادث آتش‌سوزی و سوختگی معضلی برای همه کشورهای جهان است و همزمان با کشف آتش، صدمات ناشی از آن با کشف الکتریسیته، حوادث مرتبط با برق ایجاد شده است. کسی نمی‌داند اولین حادثه سوختگی در دنیا چه زمانی بوده است ولی بدون شک حادثه تهرانپارس، آخرین آنها نخواهد بود . به این بهانه فرصتی پیدا شد تا با دکتر محمد رضا مبین، متخصص جراحی عمومی، فلوشیپ جراحی ترمیم سوختگی و کارشناس علمی مرکز تحقیقات سوختگی تهران و از بنیانگذاران واحد مدیریت دانش بالینی سوختگی کشور مصاحبه‌ای داشته باشیم. دکتر مبین با سعه صدر و لطف خود پاسخگوی سوالات ما شد که می‌خوانید:

 سوختگی را تعریف کنید؟

بر اساس تعریف جهانی سوختگی، سوختگی تخریب یک یا چند لایه پوست به وسیله مایعات داغ، شعله آتش، اجسام داغ و همچنین اشعه ماوراء‌بنفش، امواج رادیواکتیو، برق یا مواد شیمیایی است. هر کدام از موارد فوق می‌تواند سبب شدت و وسعت متفاوتی از سوختگی در فرد شود. پوست محافظ اصلی بدن در برابر صدمات محیطی و رابط انتقال انرژی به قسمت‌های زیرین خود است که از سه لایه (اپیدرم، درم و هیپودرم) تشکیل شده است.

براساس عمق درگیری پوست و قسمت‌های زیرین آن، سوختگی به درجات یک تا چهار تقسیم می‌شود. اگرچه عمده صدمات سوختگی، سطحی و جزیی هستند و به صورت سرپایی درمان می‌شوند اما درصدی نیز به دلیل شدت و وسعت بالا، نیاز به بستری شدن بیمار دارند؛ به طوری که بر اساس گزارش‌های مرکز آمار بهداشت، سالانه در کشور بیش از 15 هزار بستری در مراکز درمانی و نزدیک به سه هزار مرگ ناشی از صدمات سوختگی گزارش شده است. تنها در بیمارستان سوانح و سوختگی مطهری تهران سالانه نزدیک به 1500 بیمارِ دچار سوختگی حاد بستری می‌شوند.

با اینکه سوختگی در دو طیف سنی خردسالی و کهنسالی، بیشترین میرایی را دارد، بیشترین مبتلایان را جوانان تشکیل می‌دهند که علاوه بر معلولیت‌های جسمی و روحی، آسیب‌های شدید اقتصادی و اجتماعی را به خانواده و جامعه تحمیل می‌کنند.

الگوی زمانی، مکانی و علل سوختگی بر اساس مطالعاتی که تاکنون در کشور ما انجام شده است، تا حدود زیادی قابل پیش بینی است مثلاً در ایران شیوع سوختگی در دو جنس زن و مرد تقریبا یکسان بوده، سوختگی غیر عمدی در مردان شایع تر است و خودسوزی در زنان شیوع بالاتری دارد. بیش از دوسوم موارد سوختگی در منزل بوده و در هنگام کار با آشپزی رخ می‌دهد. در کودکان سوختگی اغلب در منزل و در شرایطی که در نظارت والدین نیستند، پیش می‌آید. سوختگی در زنان بزرگسال اغلب در منزل (آشپزخانه) و در مردان بزرگسال در خارج از خانه یا محل کار اتفاق می‌افتد.

در افراد کهنسال، بیشتر سوختگی‌ها در حمام و پس از آن در آشپزخانه اتفاق می‌افتد. در ساعات نزدیک به وعده‌های غذایی سوختگی بیشتری مشاهده می‌شود(به ویژه در خانواده‌هایی با درآمد کم که وسایل آشپزی و فضای غیراستاندارد دارند). از نظر علل سوختگی نیز به ترتیب شیوع: سوختگی ناشی از شعله/آتش(مانند انفجار گاز یا آتش‌سوزی)، مایعات داغ و تماس با اجسام داغ، بیشترین شیوع را داشته و آسیب‌های الکتریکی (برق‌گرفتگی) و شیمیایی شیوع کمتری دارند. با این حال صدمات ناشی از آسیب‌های الکتریکی خصوصاً برق فشار قوی (تنها در محدوده داخل منازل برق فشار قوی وجود ندارد.)

بسیار کشنده و ناتوان کننده است. الگوی سوختگی در کودکان و بزرگسالان متفاوت است به طوری که در بیش از 75 درصد موارد، سوختگی کودکان به علت مایعات داغ است. کودکان نوپا بدلیل کنجکاوی‌های خود، هر چیزی را که به آن دسترسی داشته باشند، امتحان می‌کنند. کشیدن سماور آب جوش و ظروف غذای روی گاز و یا سیم چای سازهای روی کابینت سبب واژگونی ظرف و ریختن مایعات داغ بر روی کودک می‌شود بسیاری از صدمات سوختگی کودکان ناشی از بی احتیاطی والدین بوده و با مراقبت‌های کافی به راحتی قابل پیشگیری هستند.

در بروز حوادث سوختگی بی احتیاطی و ناآگاهی مردم از یک سو و ایمن نبودن تجهیزات منازل و مراکز از سوی دیگر نقش دارند. در بسیاری موارد دیده می‌شود بی‌اطلاعی فرد در مورد خطر آفرین بودن استفاده از برخی وسایل، سبب بروز حادثه می‌شود. مثلاً نگهداری موارد قابل اشتعال در محیط‌های بسته مانند منزل یا ماشین، استفاده از اجاق‌های نفتی و متحرک، کشیدن سیگار درمنزل، قرار دادن ظروف مایعات داغ مانند کتری و سماور در دسترس کودکان، عدم آگاهی از میزان خطر برق گرفتگی کابل‌های فشار قوی (که گاه تا 15 متر محیط خود خاصیت مغناطیسی داشته و کشنده است)، استفاده از گاز پیک نیکی در فضاهای بسته منزل مثل آشپزخانه و راهرو، قرار دادن وسایل گرمازا مثل اجاق گازها، چراغ نفتی و خوراک پزی در مسیر وزش باد، بی احتیاطی در مراسم و میهمانی‌ها و خاموش نکردن وسایل حرارتی به هنگام خروج از منزل همگی خطر بروز حوادث شدیدی را به همراه دارند.

از سوی دیگر کنترل کیفیت ساخت منازل مانند استفاده از زنگ خطر دود و سیستم‌های بارانی سقفی برای محل زندگی و نظارت سالانه سالم بودن این تجهیزات، استاندارد و ایمن بودن هر وسیله برقی، گرمایشی و پخت و پز که برای منازل استفاده می‌شود، تهیه لباس‌ها و مبلمان داخلی، کاغذ دیواری و سایر تجهیزات منازل با مقاومت بیشتر در برابر اشتعال و همچنین تصویب قوانینی برای کاهش بروز حوادث سوختگی نیز مطرح هستند.

بله، در دنیا سالانه حدود 10 میلیون سال عمر مفید به علت سوختگی از بین می‌رود و جزو 15 علت بار بیماری‌ها است،(یعنی بار مالی زیادی برای جامعه ایجاد می‌کند) در ایران سوختگی با از بین بردن بیش از 200 هزار سال عمر مفید در هر سال، رتبه سیزدهم بار بیماری را دارد در نتیجه تصویب قوانینی که می‌تواند از بروز حوادث سوختگی جلوگیری کرده و یا در صورت بروز سوختگی، شدت صدمات را کاهش دهد، لازم به نظر می‌رسد؛ مثلاً الزام استفاده از زنگ خطر آشکارکننده دود در منازل که از سال 1975 در انگلستان اجباری شده است، قوانین الزام آور استانداردهای ایمنی منازل، الزام مقررات دمای آب گرم کن منازل (کاهش از 61 به 50 درجه)، استفاده از بارانی‌های سقفی، منع خرید و فروش لوازم خطرناک آتش‌بازی، منع استفاده از مواد با اشتعال بالا در لباس و لوازم خانه از مواردی هستند که به طرز چشمگیری می‌تواند سبب تغییر فرایند سوختگی شوند.

از دیگر قوانینی که باید مصوب شود:

- جلوگیری از ازدواج‌های زودهنگام (زیر 18 سال) (و آموزش‌های لازم قبل از ازدواج جهت مراقبت از فرزندان خود) با آموزش و کار فرهنگی، افزایش سطح سواد و در صورت امکان اجباری کردن تحصیلات دوره راهنمایی یا دبیرستان.

- الزامی کردن تشکیل مراکز تحقیقات سوختگی در مراکز اصلی سوختگی کشور و ارائه نتایج و آمار به کمیته کشوری سوختگی جهت برنامه‌ریزی‌های آینده به صورت مداوم.

- تعیین بودجه مناسب جهت پوشش خانواده‌های آسیب‌پذیر (سازمان‌ها و مراکز خیریه و بازتوانی).

- گزارش حوادث سوختگی با ذکر علل و آدرس دقیق بیماران از تمام مراکز درمانی سوختگی کشور جهت تعیین مراکز پر خطر و انجام مداخلات بعدی.

سوختگی علاوه بر صدمات جسمی و روحی شدیدی که بر بیمار وارد می‌کند، بار مالی سنگینی نیز برای خانواده وی و جامعه دارد، از این رو ضرورت توجه به پیشگیری در سوختگی منطقی به نظر می‌رسد. اگر حوادث سوختگی را بر اساس مکان و زمان و گروه‌های سنی تقسیم کنیم می‌توانیم به راحتی از بروز حوادث سوختگی پیشگیری کنیم.

سوختگی با مایعات داغ خصوصاً در کودکان شیوع بسیار بالایی دارد از این رو رعایت نکات زیر مهم است:

- سماور، کتری و چای ساز وسایل برقی پخت و پز در سطح زمین و در دسترس کودکان قرار داده نشود، این وسایل را بر روی کابینت و دور از دسترس کودکان قرار دهید.

- حتما سیم وسایل برقی را پشت آن وسیله قرار دهید تا کودکان نتوانند با کشیدن آن، سبب واژگونی ظرف بر روی خود شوند.

- پارچه‌های روی میز از لبه‌های آن آویزان نباشند تا کودکان خردسال با کشیدن آن سبب واژگونی اجسام بر روی خود نشوند.

- از چسباندن برچسب‌های تزیینی بر روی وسایل پخت و پز که کنجکاوی کودک را برمی‌انگیزد، پرهیز کنید.

- ظروف آب جوش را بر روی سطح ناصاف و لغزنده قرار ندهید.

- برای نوشیدنی‌های داغ به جای فنجان‌های دهان گشاد از لیوان‌های بلند استفاده کنید.

- مسوولیت حمل ظروف مایعات داغ را به کودکان نسپارید.

- هنگامی که کودکی در آغوش دارید، از خوردن نوشیدنی‌های داغ جدا خودداری کنید.

- دمای آب گرم کن را از 50 درجه بیشتر نکنید (به یاد داشته باشید کودکان بدلیل پوست حساس و لطیف خود نسبت به شما مقاومت کمتری در برابر حرارت داشته و به راحتی دچار سوختگی‌های شدید می‌شوند).

- در حمام، شیر آب گرم را به کودکان نشان داده و اجازه بازکردن را به آن‌ها ندهید.

- در هنگام تهیه غذا، کودکان را از محل، دور نگه دارید.

- از نصب قفسه بر روی اجاق گاز پرهیز کنید زیرا در زمان برداشتن وسایل از داخل آن ممکن است دچار حادثه شوید.

- حتما یک کپسول آتش نشانی در منزل (خصوصا در آشپزخانه) داشته باشید.

- هنگام روشن کردن اجاق گاز، ابتدا کبریت را روشن کرده و سپس شیر گاز را باز کنید.

- از قراردادن چراغ خوراک پزی در وسط اتاق برای گرم کردن اتاق و پخت و پز شدیداً پرهیز کنید.

- از وسایل پخت و پز متحرک (مانند گاز پیک نیکی و چراغ‌های خوراک پزی) در منازل استفاده نکنید.

- دسته ماهی تابه و قابلمه روی گاز به سمت داخل باشد؛ به طوری که به هنگام حرکت، باعث واژگونی آن نشود و امکان دسترسی کودک به آن وجود نداشته باشد.

- از ایمن بودن ساخت منزل خود مطمئن شوید، از لوازم و تجهیزات استاندارد گرمایشی، پخت‌و‌پز و الکتریکی برای منازل خود استفاده کنید.

- دستگاه حس گر دود در منازل نصب کرده و هر ساله یک بار از سالم بودن آن مطمئن شوید.

- مواد قابل اشتعال مانند نفت، تینر و الکل را در محیط‌های دربسته نگهداری نکنید.

- مواد شیمیایی (مانند شوینده‌ها، پاک کننده‌ها، سفید کننده‌ها، باز کننده راه آب و ...) باید در ظروف محکم و دربسته، دور از دسترس کودکان قرار داده شود.

- هرگز کودکان را کنار آتش تنها نگذارید.

- پریزهای برقی را که در دسترس کودکان قراردارد، با سرپوش بپوشانید.

- در هنگام استشمام بوی گاز ابتدا کنتور برق را قطع کرده، سپس شیر اصلی گاز را ببندید و درها و پنجره‌ها را باز کنید و با حوله مرطوب هوای آلوده را خارج کنید.

- نحوه استفاده از کپسول‌های آتش نشانی را به همه اعضای خانواده یاد دهید.

- به هنگام خروج از منزل از خاموش بودن کلیه وسایل پخت و پز و آتش زا مطمئن شوید.

- به هنگام مسافرت کلیه وسایل برقی غیر ضروری را از برق جداکنید.

مهمترین عوامل در تعیین شدت سوختگی درجه حرارت عامل سوزاننده و مدت زمان تماس با آن است.

عوامل سوزاننده دیگری نیز در تعیین عمق سوختگی موثر هستند، مثلاً در شرایط و دمای یکسان، به هنگام تماس با روغن و آب داغ، عمق سوختگی با روغن بیشتر خواهد بود. نکته مهمی که در اینجا حائز اهمیت است آن است که، مهم ترین عامل کاهش وسعت و شدت سوختگی، کاهش مدت زمان تماس با عامل سوختگی و حرارت است.

برای کاهش مدت زمان تماس، ابتدا باید بیمار را از منبع حرارتی جدا کنیم. این منبع حرارتی می‌تواند یک شی داغ مانند زغال یا لباس مشتعل و یا حتی منبع آب جوش باشد. پس از آن باید سریعا اقدام به خنک کردن ناحیه سوخته کنیم برای این کار باید از آب ولرم (مانند آب شیر) که دمایی حدود 8 الی 15 درجه سلسیوس دارد، استفاده کنیم.

خنک کردن ناحیه سوخته را با قرار دادن زیر شیر آب تا 20 دقیقه ادامه دهید، حتی پس از گذشتن مدت زمانی از سوختگی نیز شما می‌توانید با خنک کردن موضع، از شدت آسیب جلوگیری کنید.

بسیاری از مردم هنوز هم وقتی که دچار سوختگی می‌شوند، دقیقا نمی‌دانند چه کار باید بکنند، متاسفانه برخی باورهای غلط در اذهان عمومی ‌قوت یافته بطوری که همچنان بعنوان اولین راه درمان شناخته می‌شوند، از جمله این باورهای غلط استفاده از سیب‌زمینی، خمیر دندان، سفیده تخم‌مرغ و یا آرد برای درمان اولیه سوختگی‌ها است، در جامعه پزشکی نیز برخی برخوردهای ناصحیح به کرات دیده می‌شود مانند خنک کردن زخم سوخته با آب یخ، استفاده از بتادین برای تمیز کردن زخم سوخته ویا تجویز آنتی بیوتیک خوراکی (مثل سفالکسین یا کلوگزاسیلین ). تمامی این باورها و درمان‌ها ناصحیح بوده، سبب تشدید صدمات سوختگی می‌شوند و باید از اذهان عمومی پاک شوند.

ببینید، جشنواره‌ها و جشن‌ها در بسیاری از کشورها در سراسر جهان هرساله برگزار می‌شود. جشنواره سنتی ایران با نام چهارشنبه سوری، قدمتی از دوران باستانی دارد و در شب آخرین سه شنبه سال برگزار می‌شود.

در طول قرون گذشته این جشن تقریباً صلح آمیز بوده و تنها با آتش کوچکی انجام می‌شد ولی امروزه با استفاده از دستگاه‌های آتش بازی جدید و خطرناک دست ساز، مثل نارنجک، تبدیل یک رویداد فاجعه بار شده است. در سال‌های اخیر با توجه به قوانین سختگیرانه برای استفاده یا تولید وسایل آتش بازی، این وسایل معمولا در خانه ساخته می‌شوند و در نتیجه تحت استاندارد‌های لازم و قابل قبول نیستند. در یک مطالعه 12 ساله که در مورد بیماران بستری در شب چهارشنبه سوری در بیمارستان سوانح و سوختگی تهران انجام شد علل حوادث سوختگی به ترتیب شامل: نارنجک‌های دست ساز خانگی، چشمه‌های آتش‌فشان، راکت‌ها و موشک‌ها، ترکیبات پر سر و صدا و جرقه زن‌ها (فشفشه‌ها) بود.از بیماران بستری شده در این مدت: 87درصد بیماران مرد بودند، متوسط سن آنها 18 سال‌، شایعترین علت آسیب نارنجک خانگی، 56درصد آسیب شدید دست، 14 مورد صدمات شدید چشم، 7 مورد قطع عضو و 6 مورد منجر به مرگ بودند. 75درصد مصدومین به هنگام بازی، 3درصد در هنگام ساختن و 22درصد تماشاچی حادثه بودند.

این آمار ضرورت توجه به چهارشنبه سوری با توجه به گروه‌های هدف تعیین شده را معین می‌کند. تاکید بر تولید وسایل آتش‌بازی استاندارد توسط سازمان‌های ذیصلاح، در اختیار قرار دادن تجهیزات ایمن و مناسب در اختیار افراد و دسترسی آسان به این تجهیزات، آموزش خانواده‌ها در فواصل زمانی معین با ارایه تصاویر و فیلم‌های مستند در ساعات مناسب از شبکه‌های صدا و سیما اطلاع رسانی و آموزش در رسانه‌های جمعی و آموزش‌و‌پرورش، نظارت والدین بر فرزندان (اکثر قربانیان سوختگی در گروه سنی 10 تا 20 سال قرار دارند)، آماده‌باش آتش‌نشانی‌ها، اورژانس 115 و درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها جهت پذیرش اولیه بیماران و اعزام فوری به مراکز تخصصی مانند بیمارستان‌های شهید مطهری، فاطمه زهرا و یافت‌آباد.

دو نکته ای که اینجا لازم می‌دانم به آنها اشاره کنم این است که متاسفانه حوادث چهارشنبه‌سوری تنها محدود به سه شنبه آخر سال نبوده و تقریبا از اوایل اسفند ما شاهد قربانیان این حوادث هستیم. بنابراین لازم است اطلاع‌رسانی در این مورد زودتر انجام شود و نکته دوم اینکه از آن جایی که 22درصد قربانیان حوادث چهارشنبه‌سوری، تنها تماشاچی مراسم بودند، توصیه می‌شود افراد هنگام مشاهده این گونه مراسم فاصله ایمن را رعایت کنند. خوشبختانه در مطالعه آماری 12 سال گذشته نشان داده است که میزان صدمات ناشی از سوختگی، عوارض و مرگ و میر در سال‌های اخیر کاهش یافته است. این کاهش آماری ناشی از تعاملات بین بخش‌ها و سازمان‌های فوق و اراده ای عمومی بوده است.

امروزه در راستای پیشرفت‌های علمی-پزشکی در دنیا، درمان سوختگی نیز دچار تحولات شگرفی شده است، به طوری که در برخی مراکز درمانی در کشورهای توسعه یافته، بیماران با سوختگی‌های نزدیک 100درصد را نیز زنده نگه می‌دارند. برای ارزیابی کیفیت درمان یک مرکز سوختگی از اصطلاح( LA50 سطح کشندگی 50‌، عبارت از درصدی از سوختگی است که در آن مرکز از هر دوبیمار یک نفر فوت می‌کند) استفاده می‌شود در سال 1970 سطح کشندگی در آمریکا 55درصد بوده و امروزه همان مراکز مدعی هستند این سطح کشندگی به 95درصد ارتقاء یافته است (یعنی از هر دو بیمار با 95درصد سوختگی یک نفر زنده می‌ماند) این آمار در بیمارستان مطهری در 10 سال اخیر از 45 به 60 درصد افزایش یافته ولی همچنان با استانداردهای فوق فاصله زیادی دارد.

در حالی که در کشورهای توسعه یافته، میزان بقای بیماران به 96درصد افزایش یافته و امروزه عمده دغدغه آن‌ها بهبود کیفیت بازماندگان سوختگی و بازگشت آنها به خانواده و جامعه است، تلاش جهت کاهش میرایی صدمات سوختگی و نجات جان بیماران از مرحله حاد آن، از مهمترین اهداف کشور ما در مواجهه با بیماران دچار سوختگی است.

برای بهبود وضعیت سوختگی در کشور باید به صورت زیرساختی عمل کنیم و از ابتدا درمان‌ها و تجهیزات مدرن را به خدمت بگیریم، ببینید متوسط هزینه یک بیمار دچار سوختگی، در یک مرکز دولتی بالغ بر دومیلیون تومان می‌شود‌، این هزینه در یک بیمارستان خصوصی در تهران برای هر درصد سوختگی 2 میلیون تومان است یعنی مثلاً اگر فردی 30درصد سوختگی داشته باشد لازم است 60 میلیون تومان پرداخت کند، اما جالب تر از آن متوسط هزینه بیماران دچار سوختگی در کشورهای توسعه یافته است. در آمریکا متوسط هزینه هر بیمار 120 هزار دلار است.

این تفاوت قیمت ناشی از تفاوت در مراقبت‌ها و وسایل درمانی است. عدم وجود اتاق‌های ایزوله، نگهداری چند بیمار در یک اتاق، شستشوی زخم بیماران دچار سوختگی در یک اتاق پانسمان مشترک، عدم تامین نیروی انسانی کافی (پزشکان، پرستاران و بهورزان دوره دیده)، عدم تهویه مناسب و وجود میکروب‌های مقاوم در بیمارستان‌های ما از موارد کمبود و اشکال در مراقبتها است.از سوی دیگر،هنوز هم تقریبا در تمامی مراکز سوختگی، پانسمان روزانه زخم‌های سوخته به صورت سنتی (گاز چرب و آنتی بیوتیک موضعی) انجام می‌شود در حالی که پانسمان‌های نوین و گران(مانند هیدروژل، آلژینات، هیدروکلوئید) علی‌رغم اثربخشی بیشتر، استفاده نمی‌شوند.

برخی از این پانسمان‌ها مانند اینتگرا، در اندازه هر کف دست 3 تا 4 میلیون تومان قیمت دارد و برای پوشش مثلاً 30درصد سطح بدن بیش 100 میلیون تومان برای بیمار هزینه دارد. برای پوشش زخم نیز جایگزینهای پوستی موجود، نمی‌توانند خواص دایمی‌داشته باشند و مانند زنوگرافت (پیوند پوست از حیوان) و آلوگرافت(پیوند پوست از یک انسان دیگر) دارای دوام حداکثر چندهفته ای هستند. پوشش‌هایی با استفاده از کشت پوست و به کارگیری سلول‌های بنیادی در اندازه کف دست حدود 16 هزار دلار هزینه دارد، تقریبا هیچکدام از بیماران قادر به پرداخت این هزینه‌ها نیستند و متاسفانه هیچ یک از بیمه‌ها نیز این هزینه‌ها را پرداخت نمی‌کنند.

در نتیجه نتایج درمانی ما نتایجی پائین تر از سایر کشورها دارد. برای دستیابی به اهداف مناسب در کنترل، پیشگیری و درمان سوختگی، نیاز به تعاملات بین بخشی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی با آموزش‌‌وپرورش، سازمان نظام مهندسی و شهرداری، وزارت صنایع، اداره استاندارد، وزارت نیرو، سازمان آتش‌نشانی، سازمان بهزیستی، اورژانس تهران و تمامی سازمان‌ها و افرادی است که دلشان برای این قربانیان می‌سوزد.