سلامت نیوز :  در مراحل نگهداری، جابه‌جایی، حمل ، تصفیه و دفع نهایی پسماند بیمارستانی خطرات بالقوه زیادی وجود دارد كه در درجه نخست به ترتیب فراوانی، سلامت پرسنل پرستاری و بهیاری و كارگران خدمات، و در درجه دوم سلامت محیط‌زیست را به عنوان یك ماده زائد خطرناك به‌شدت تهدید می‌كند و این نكات وظیفه و مسئولیت مسئولان این حوزه را درقبال اعمال مدیریت بهینه و موثر و كاهش تولید این ماده زائدخطرناك، دو چندان می‌كند.همه مردم و مدیران مراكز بهداشتی ودرمانی به‌ویژه بیمارستان‌ها، خود را طبق اصل 50 قانون اساسی حافظ منافع ملی و محیط‌زیست و دوستدار محیط‌زیست می‌دانند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ بر این اساس همكاری مدیران قسمت‌های مختلف بیمارستانی شامل رئیس، مدیریت، مدیر پسماند بیمارستان، مسئولان بخش‌ها، كمیته كنترل عفونت‌های بیمارستانی، مدیر پشتیبانی و تاسیسات،كمیته پسماند و مسئول بهداشت بیمارستان جزو اولین انتظارات برای اجرای دقیق اصلاحات در طرح‌های مربوط به مدیریت پسماند بیمارستانی است و حمایت مدیران و نظارت مشوقانه و انجام به‌موقع وظایف آنها، نقش تعیین كننده در موفقیت سایر بخش‌های مدیریت پسماندهای بیمارستانی ایفا می‌نماید.البته در كنار وزارت بهداشت ارگان‌های دیگر مانند شهرداری، سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزارت كشور و... نیز در حوزه مدیریت پسماندهای بیمارستانی باید وارد عمل شده و برنامه‌هایی را در این زمینه داشته باشند.

سیدمحمد مجابی، معاون علم و فن‌آوری مركز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران درباره وضعیت مدیریت پسماند‌های بیمارستانی در كشور به روزنامه تهران‌امروز می‌گوید: «اكنون نگاه به مدیریت پسماندهای بیمارستانی بر اساس توسعه پایدار است كه برای دستیابی به آن باید تمام مولفه‌های آن نیز مورد توجه قرار گیرد. محیط‌زیست یكی از مولفه‌های سه گانه توسعه پایدار است كه متاسفانه كشورهای در حال توسعه توجه كمی نسبت به این موضوع دارند و عملا رویكرد توسعه بیشتر روی مسائل اقتصادی قرار دارد.» مجابی ادامه می‌دهد: «تمامی فرآیندهای تولید، دو اثر مشخص از جمله تخریب و آلودگی در محیط‌زیست می‌گذارند. بر این اساس بهتر است تا در توسعه پایدار تلاش جدی‌تری صورت گیرد تا شاهد تخریب و آلودگی كمتری باشیم. در تعریف پسماند آمده است كه هر آنچه از نظر تولیدكننده و مصرف كننده قابلیت مصرف نداشته باشد به آن پسماند گفته می‌شود و برای تولیدكمتر آن باید مدیریت مناسبی داشته باشیم. زیرا اصل اساسی در مدیریت پسماند، تولیدكمتر آن است.»

بر اساس قانون مدیریت پسماند مصوب سال 1383، پسماندهای كشور به پنج دسته تقسیم می‌شود كه یكی از آنها پسماندهای بیمارستانی است. باید به خاطر داشت كه برخی از پسماندها خطرناك هستند. پسماندهای بیمارستانی به دلیل خطر ناك بودنشان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند، زیرا علاوه بر مدیریت، جزو پسماندهای خطرناك نیز به شمار می‌روند. پسماندهای بیمارستانی به دو دسته پسماندهای عادی (پسماندهای آشپزخانه و بخش‌های اداری) و پسماندهای ناشی از فعالیت‌های تخصصی تقسیم می‌شوند. آنچه كه در این زمینه اهمیت دارد این است كه قانون مدیریت پسماند كشور وظایف، مسئولیت‌ها و همه آنچه كه باید برای این مدیریت مدنظر باشد را مشخص كرده است.

معاون علم و فن‌آوری مركز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران یادآور می‌شود: «در قانون مدیریت پسماند، پاسخگویی نسبت به مسائلی كه برای هركدام از آنها پیش می‌آید را قانون گذار مشخص كرده است. اما متاسفانه اكنون در مدیریت پسماندها، قانون به‌طور كامل اجرا نمی‌شود و در پیگیری‌هایی كه مربوط به مباحث قانونی است تعللی وجود دارد كه می‌تواند ناشی از چند مسئله باشد. نخست اینكه، اهمیت موضوع از نگاه دستگاه‌ ناظر عالی به‌طور دقیق به آن پرداخته نشده است. دوم اینكه، متصدیان امر نسبت به مسئولیت‌های خودشان آگاهی ندارند و نمی‌دانند میزان پاسخگویی آنها چه میزان است. این مسائل باعث شده تا نتوانیم به مدیریت كامل و جامعی كه قانون گذار به آن پرداخته است دست پیدا كنیم.»

كارشناسان بر این باورند برای اینكه مشكلات بر طرف شود، نیاز داریم تا در گام نخست، آموزش صورت گیرد. در واقع باید با برگزاری دوره‌های مختلف آموزشی، دست اندركاران مسائل مربوط به مدیریت پسماندهای بیمارستانی را به‌طور كامل با مسائل‌شان آشنا كنیم و در مرحله بعد باید از سیستم‌های مناسبی كه برای اجرای موازین قانون است بهره‌مند شد. بر‌اساس مصوباتی كه در مورد مدیریت پسماند وجود دارد تا سال 1390 پسماندهای شهرهای بالای یك میلیون نفر جمعیت و تا پایان سال 91 مابقی شهر‌ها تفكیك داشته باشند، اما تاكنون به‌طور كامل انجام نشده است. اگرچه پسماندهای بیمارستانی از نظر قانون، جایگاهی برای بازیافت ندارند، اما در مورد پسماندهای بیمارستانی نیز نحوه برخورد در قسمت‌های مختلف متفاوت است.

كیوان محمد خانی، رئیس مركز علمی و كاربردی سازمان فرهنگی، هنری شهرداری تهران درباره ارائه واحد‌های آموزشی در زمینه مدیریت پسماند‌های بیمارستانی به روزنامه تهران امروز می‌گوید: «با توجه به اهمیت پسماندهای بیمارستانی و نقش بسیار مهمی كه در ایجاد آلودگی‌های بهداشتی و زیست‌محیطی دارند لازم است مدیریت ویژه‌ای برای جلوگیری از مخاطرات ناشی از ایجاد آلودگی آنها صورت پذیرد. مدیریت پسماندهای بیمارستانی مقوله مهمی است كه دارای قوانین و مقررات مربوط به خود است ولی بنا به گزارش متخصصان در بسیاری از موارد نسبت به رعایت این قوانین و مقررات كوتاهی می‌شود. در بسیاری از موارد با برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی می‌توان متصدیان و متولیان مربوطه را با وظایف و تكالیف و راهكارهای اجرایی آشنا كرد.»

او ادامه می‌دهد: «مركز آموزش علمی و كاربردی سازمان فرهنگی، هنری شهرداری تهران با توجه به این نیاز و با برگزاری دوره‌های كارشناسی بازیافت اقدام به برگزاری آموزش‌های پودمانی در حوزه پسماند نموده است كه یكی از این پودمان‌ها به پسماندهای پزشكی اختصاص دارد. این دوره‌های پودمانی تمام مباحث مربوط به تولید تا دفع پسماندهای بیمارستانی را مدنظر قرار می‌دهد تا دانش آموختگان این دوره بتوانند با آگاهی از اصول مدیریت این پسماندها با رعایت قوانین و مقررات تكالیف قانونی خود را به انجام برسانند.»