سلامت نیوز : سازمان میراث فرهنگی شکار کبک در فرهنگ بختیاری را در فهرست میراث معنوی ملی کشور به ثبت رسانده! این اقدام جدید در حالی صورت گرفته که بسیاری از بناهای تاریخی کشور و آداب و فرهنگ باستانی مردم گوشه و کنار ایران با وجود آن که احتمال از بین رفتن آن هست اما تا کنون به دلیل آنچه این سازمان عدم اعتبار عنوان کرده به ثبت نرسیده است. در حالی که سازمان محیط‌زیست برای حفاظت از گونه جانوری کبک استان چهارمحال و بختیاری با سال‌ها تلاش توانست کبک دری را به‌عنوان نماد جانوری این استان معرفی کند حالا سازمان میراث فرهنگی در یک اقدام عجیب شکار کبک را به‌عنوان بخشی از فرهنگ بختیاری به ثبت رسانده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ؛ از زمانی که کبک دری به‌عنوان نماد جانوری استان چهارمحال و بختیاری از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست معرفی شد، چهار سال می‌گذرد. اما این روزها باز هم نام کبک دری بر سر زبان مدیران دولتی افتاده است، البته نه برای حفاظت از آن به‌عنوان یک گونه جانوری در معرض خطرانقراض؛ بلکه به‌عنوان جانداری که روش شکار کردنش برای برخی چنان جذابیت داشته که می‌خواهند این شاهکار خود را برای نسل‌های بعد از خود هم به‌عنوان میراث ملی به ارث بگذارند. معاون میراث فرهنگی اداره ‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری روز گذشته این خبر را اعلام کرد و در توضیح آن یادآور شد: «با توجه به شرایط محیطی و اقلیمی، استان چهارمحال و بختیاری، زیستگاه پرندگانی از جمله کبک بوده که شکار آن برای صیادان و شکارچی‌های بومی از اهمیت خاصی برخوردار است و تنها کسانی موفق به شکار این پرنده می‌شوند که در فنون خاص شکار این پرنده تبحر خاصی داشته باشند.»

به گفته شاهین ایل بیگی‌پور «در قوم بختیاری از قدیم‌الایام مرد شکارچی از منزلت بالایی برخوردار بوده است، چرا که شکار نشان از دلاوری و شجاعت مرد دارد.» براساس همین گفته‌ها، سازمان میراث فرهنگی فرآیند شکار این گونه بومی ایران که سال‌هاست در فهرست گونه‌های در خطر انقراض قرار گرفته را به ثبت رسانده آن هم در حالی که کارشناسان محیط‌زیست و دوستداران حیات‌وحش، اصلی‌ترین عامل تهدید حیات این حیوان را شکار و دست‌اندازی به زیستگاه‌های آن در استان عنوان کرده‌اند. دکتر ضیاء شماشلی، از کارشناسان محیط‌زیست استان چهارمحال بختیاری در گفت‌وگو با آرمان تاکید می‌کند که اقدام سازمان میراث فرهنگی در جهت عکس تلاش‌های سازمان محیط‌زیست برای حفاظت از این گونه حیات‌وحش بوده است: «اصلی‌ترین مساله استان در موضوع کبک دری که در کتاب‌های مرجع به آن Tetraogallus caspius می‌گویند این بود که این حیوان به خاطر آرامشی که حین راه رفتن دارد بیش از حد مورد شکار قرار می‌گرفت.

چهارسال پیش تیمی از کارشناسان و دوستداران محیط‌زیست، پرونده‌ای را به سازمان ارسال کردند و خواستار ثبت این حیوان به‌عنوان نماد استان چهارمحال بختیاری شدند تا به این وسیله مانع از شکار گسترده آن در سطح استان شوند. این پیشنهاد به تصویب رسید اما در عین ناباوری حالا می‌شنویم که سازمان میراث فرهنگی شکار چنین گونه‌ای را به ثبت رسانده.» این محقق محلی با تاکید بر این که محیط‌زیست و میراث فرهنگی کشور دو مقوله مرتبط به هم هستند یادآور می‌شود: «استان چهارمحال و بختیاری را مهد تمدن ایران قدیم می‌دانند و در همین استان بناهای زیادی وجود دارد که به ثبت نرسیده و در حال تخریب است و حتی در بعضی موارد با وجود ثبت در فهرست آثار ملی مورد تعرض قرار گرفته، در این شرایط سوال اینجاست که ثبت شکار کبک دری چه جایگاهی دارد و به طور کلی چنین تحفه‌ای به‌عنوان فرهنگ بختیاری قرار است به مردم جهان چه چیزی را اعلام کند؟»

ورود شکارچیان عرب به منطقه

این کارشناس محیط‌زیست می‌گوید که در سال‌های اخیر ازدیاد این گونه در زیستگاه‌هایی چون جیلان، سالداران و زردکوه به حدی کاهش پیدا کرده که حتی محلی‌ها هم از شکار کبک‌ها دست کشیده‌اند و در بسیاری موارد گشت‌های مردمی با تهیه غذا برای این حیوان به دنبال افزایش نسل و جمعیت آن هستند در حالی که تمام این تلاش‌های مردمی و رایگان با این اقدام سازمان میراث فرهنگی زیر سوال رفته است: «به نظرم ثبت شکار قدم اول است و سازمان میراث می‌خواهد از این طریق، شکارچیان عرب را به ایران وارد کرده و به بهانه‌هایی مثل برگزاری جشنواره، از راه شکار کبک برای گردشگری خارجی، درآمدزایی کند.

در حالی که وجود کبک در چرخه غذایی منطقه به‌خصوص در محیط‌های کوهستانی چون زردکوه، کلار و ریگ به حدی جدی است که از بین رفتن کبک می‌تواند به نابودی گربه‌سانان منحصر به فرد این منطقه ختم شود.» طبیعت بختیاری در کنار آداب و سنن مهم و ویژه این بخش از کشور از مهم‌ترین دارایی‌های ایران در حوزه فرهنگ و تمدن است که نابودی آن می‌تواند بهانه‌ای برای گسترش بی‌فرهنگی و ورود فرهنگ‌های دیگر باشد و به نظر می‌رسد که حال باید در کنار نابودی بناهای تاریخی این استان و مرگ چند تالاب مهم آن آماده باشیم که کبک دری نیز در فهرست حیوانات بومی اما منقرض شده کشور قرار بگیرد.