سلامت نیوز: یک نفرولوژیست اطفال با هشدار نسبت به بی توجهی والدین به تب های بدون علت کودک از برگشت ادرار از مثانه به کلیه به عنوان یکی از مهمترین عوامل نارسایی کلیه کودکان در کشور نام برد.
634986196265802753_1.gifدکتر سید محمد تقی حسینی طباطبایی در گفت و گو با خبرنگار سلامت نیوز درباره بیماری های کلیوی کودکان گفت:« شروع پیشگیری از بیماری های کلیوی بچه ها معمولا از بدو ازدواج صورت می گیرد که شامل بیماری های کلیوی ارثی است و در ازدواج هایی که فامیلی است و یا ازدواج هایی که زوجین ژن بعضی از بیماری ها را ناقل هستند و سابقه ای در خانواده دارند توصیه به مشاوره ژنتیک می کنیم.» وی ادامه داد:« بعد از ازدواج برای پیشگیری در سنین حاملگی یکی از بهترین چکاب ها، سونوگرافی های سه ماهه اول، سه ماهه دوم و سوم حاملگی است که مخصوصا در سه ماهه سوم حاملگی مشکلات ارثی و یا آناتومیک سیستم ادراری در بسیاری از موارد قابل رویت است. به عنوان مثال انسدادهای در مسیر سیستم ادراری و یا کلیه های ارثی پلی کیستیک که قابل تشخیص است.» این نفرولوژیست اطفال افزود:« البته برخی از این بیماری های ژنتیک با تشخیص قبل از تولد نیز قابل تشخیص است و اگر خانواده ای مشاوره ژنتیک بگیرد هم راهنمایی می شوند و هم تست هایی در قبل از تولد قابل انجام است و اگر جنین دچار بیماری شدیدی مثل تالاسمی های ماژور باشد ممکن است در سن مناسبی که قانون اجازه دهد نیز بتوان سقط جنین کرد.»634986196265802753_2.gifبعد از تولد معاینه سیستم تناسلی کودک ضرورت دارد وی گفت:« برای پیگشیری از نارسایی های کلیوی در بعد از تولد توصیه ما این است که ضمن معاینه کلی که از بچه ها بعمل می آید سیستم تناسلی دختربچه ها و پسربچه ها حتما معاینه شود تا اگر مشکلات مادرزادی از نظر شکل ظاهری سیستم تناسلی وجود داشته باشد تشخیص داده شود تا احیانا منجر به آسیب به کلیه نشود. » دکتر حسینی طباطبایی تاکید کرد:« این مسئله مخصوصا در پسربچه ها اهمیت دارد چرا که وجود مشکلات مادرزادی در سیستم تناسلی مثل نوزادی که به نظر می رسد ختنه مادرزادی شده است و یا جابجایی مجرا و یا ابهام در سیستم تناسلی می تواند علامتی از وجود همزمان بیماری در سیستم ادراری نوزاد باشد.» 634986196265802753_3.gifعلایمی که مادران باید جدی بگیرند وی گفت:« بعد از این مرحله به مادران توصیه می کنیم که به نحوه ادرار کردن بچه هایشان دقت کنند بویژه این مسئله در پسربچه ها بسیار مهم است و باید مادر به قطر ادرار ، فاصله پرتاب ادرار کردنش، قطره قطره بودن ادرار و یا زور زدن کودک به هنگام ادرار کردن می تواند علایمی از گرفتاری های مجرای ادراری و حتی گرفتاری های مثانه باشد.» دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد:« نکته مهم بعدی توجه به تب ها و عفونت ادراری کودک است. شاید جدی ترین علامتی که ما را به سمت بیماری های کلیوی کودک سوق می دهد همین تب های بی علت است. مادر می گوید بچه ام سرما نخورده و سرفه نمی کند ولی تب 40 درجه دارد یا اگر دقت کند متوجه می شود بچه هنگام ادرار کردن ناراحت است و یا ادرار کودک بوی بدی می دهد که دلیلی بر عفونت ادراری است.» وی افزود:« ما برای کودکانی که بی دلیل تب می کنند حتما آزمایش ادرار را تجویز می کنیم. اگر آزمایش ادرار عفونت ادراری را نشان دهد حتما سونوگرافی و عکس از مثانه و هسته کلیه تجویز می کنیم تا مطمئن شویم برگشت ادرار در این کودکان وجود ندارد.»634986196265802753_4.gifبرگشت ادرار مهمترین علت نارسایی کلیه منجر به دیالیز کودکان دکتر سید محمد تقی حسینی طباطبایی خاطرنشان کرد:« آمارها نشان می دهد مهمترین علت نارسایی کلیه که منجر به دیالیز یا پیوند کلیه در کودکان کشور ما می شود برگشت ادرار از مثانه به کلیه است. خوشبختانه این بیماری به راحتی قابل تشخیص و پیشگیری است و اگر خانواده دقت کند و یا پزشک به کودکی که با علامت عفونت ادراری مراجعه کرده است توجه داشته باشد، با یک سری بررسی های تکمیلی می توان متوجه شد که کودک مبتلا به عفونت ادراری، برگشت ادرار دارد یا خیر. اگر کودک برگشت ادرار به کلیه داشت درمان دارویی می شود و در موارد استثناء با جراحی می توان آن را درمان کرد تا مانع از نارسایی کلیوی شد.» وی گفت:« بعد از سنین اولیه کودک (2 تا 3 سالگی) یکسری عفونت ها به صورت سرماخوردگی و یا عفونت پوستی می تواند باعث ورم کلیه شود که خوشبختانه موارد آن در کشور ما در حال کاهش است.اگرچه این نوع بیماری که به آن "گلومرونفریت متعاقب عفونت" می گویند در بسیاری از موارد درمان می شود اما موارد استثنایی است که می تواند منجر به نارسایی کلیه شود.» این نفرولوژیست اطفال ادامه داد:« بیماری های ارثی دیگری که می تواند خود را بروز دهد به صورت وجود خون یا پروتئین در ادرار است و اگر بچه ای شکایت از وجود خون در ادرار داشت و حتی خانواده هم متوجه تغییر رنگ ادرار بچه شوند و یا به طور اتفاقی در آزمایشی می دهد مشخص شود خون در ادرار کودک وجود دارد این مسئله توسط پزشک پیگیری می شود و حتی ممکن است نمونه برداری از کلیه صورت گیرد تا بیماری تشخیص داده شود.» دکتر طباطبایی افزود:« تعدادی از این موارد قابل درمان هستند و تعدادی پیش آگهی خوب دارند و تعدادی از این نوع بیماری هایی که با خون در ادرار مراجعه می کنند بدخیم بوده و در نهایت به نارسایی انتهای کلیه و پیوند کلیه منجر می شود.» 634986196265802753_5.gifافزایش آمار ابتلا به سنگ های ادراری حتی از دوره نوزادی وی گفت:« در همین سنین ما سنگ های ادراری را در کودکان داریم. متاسفانه به نظر می رسد در سال های اخیر آمار سنگ های ادراری حتی از دوره نوزادی افزایش پیدا کرده است که یکی از دلایل آن این است که در سال های اخیر نوزادان نارس که در NICUها مراقبت می شوند به دلیل دریافت داروهایی در این دوره در کلیه هایشان سنگ تشکیل می شود.» 634986196265802753_6.gifمصرف بی رویه ویتامین ها در کودکان زمینه ساز سنگ های ادراری دکتر حسینی طباطبایی ادامه داد:« دلیل دیگر مصرف بی رویه ویتامین هایی است که والدین علاقه دارند برای رشد بهتر کودک خود استفاده کنند. یعنی علاوه بر دریافت ویتامین های مورد نیاز با مراجعات متعدد از پزشکان مختلف ویتامین های مختلفی نیز دریافت می شود که زمینه ساز سنگ های ادراری در کودک می شود. اغلب این سنگ ها کوچک بوده و با درمان های سرپایی قابل اصلاح است و در موارد استثناء ممکن است نیاز به سنگ شکن باشد و در موارد نادری ممکن است نیاز به جراحی باشد اما سنگ های بزرگ که همراه با عفونت است کلیه را از کار می اندازد و نارسایی کلیه ایجاد می کند.» وی گفت:« اخیرا آمار دیابت نوع یک که بر اثر آن به کودک انسولین تزریق می شود را بالا می بینیم و این کودکان به مانند بزرگسالان مبتلا به دیابت ممکن است بعد از گذشت 10 تا 15 سال آثار آسیب در کلیه های آنها ظاهر شود خصوصا اگر قند خون این کودکان به خوبی کنترل نشود این آسیب سریع تر خواهد بود.» 634986196265802753_7.gifنارسایی کلیوی کودکان مبتلا به سرطان در اثر شیمی درمانی دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره اثرات شیمی درمانی در کودکان مبتلا به سرطان بر کلیه های آنها گفت:« با توجه به آمار بالای سرطان از جمله در کودکان متاسفانه شاهد هستیم که شیمی درمانی ها عوارض جدی از جمله آسیب به کلیه ها دارد که موارد متعددی از نارسایی های کلیه به دنبال شیمی درمانی سرطان را داریم. بیمار از سرطان بهبود نسبی پیدا می کند سرطانش کنترل می شود اما سمیت دارو متاسفانه بر روی کلیه ها اثر می گذارد و منجر به آسیب و نارسایی کلیه می شود.» وی گفت:« تفاوت عمده نارسایی کلیه بین کودکان و بالغین این است که اولا این بیماری در کودکان در اغلب موارد قابل پیشگیری است و غفلت والدین و گاهی سهل انگاری پزشکان در تشخیص دیرهنگام بیماری منجر به باقی ماندن بیماری می شود در حالی که در بالغین برخی موارد قابل پیشگیری نیست. به عنوان مثال آمار بالای دیابت در بالغین با درصد بالایی باعث نارسایی کلیه می شود. درست است که می توان تا حدی این عوارض را کنترل کرد ولی بسیاری از بالغین مبتلا به دیابت به نارسایی کلیه مبتلا می شوند.» دکتر حسینی طباطبایی ادامه داد:« از دیگر تفاوت های نارسایی کلیه در میان کودکان و بزرگسالان این است که آمار ابتلا به فشارخون بالا در بزرگسالان بیشتر است و فشارخون های بالا منجر به نارسایی کلیه در آنها می شود. می توان فشارخون را کنترل کرد و آمار نارسایی را کم کرد اما همانطور که اشاره کردم آمار فشارخون در بزرگسالان بیشتر است.» 634986196265802753_8.gifبرگشت ادرار به کلیه مهمترین عامل نارسایی کلیه در کودکان وی افزود:« خوشبختانه آمار فشارخون و دیابت در کودکان بالا نیست اما بیماری های مادرزادی سیستم ادراری که در راس آن عفونت ادراری و برگشت ادرار است هنوز مهمترین عامل نارسایی کلیه در کودکان است که اگر این مسئله به صورت دائم به مردم و پزشکان ما یادآوری شود، مرور این مسئله باعث می شود همانطور که طی سال های اخیر شاهد کاهش این موارد هستیم، بتوانیم از بروز تعداد زیادی از موارد نارسایی پیشگیری کنیم.»