به گزارش سلامت نیوز به نقل از حمایت ؛ تحقیقات نشان داده که تمایل به ارتكاب جرم در بیشتر مجرمان بزرگسال در دوران كودكی به وجود آمده است. دورانی كه خصوصیات اخلاقی و رفتاری انسانها در آن شكل میگیرد. پیچیدگی عوامل مؤثر در پدیده بزهكاری،سبب شده است كه هر گروه از محققان آن را از دیدگاهی خاص بررسی كنند. روان شناسان و روان پزشكان از دیدگاه روان شناختی، حقوق دانان از دیدگاه جرم شناسی و مسایل كیفری، پزشكان و زیست شناسان از نظر عوامل مؤثر زیستی و بالاخره جامعه شناسان از دید آسیب شناسی اجتماعی.
بزهكاری، پدیده اجتماعی جهانی است كه جوامع گوناگون برحسب وضعیت اقتصادی و اجتماعی خود با انواع متفاوتی از آن روبه رو هستند. اصطلاح بزهكار در مورد افرادی به كار برده می شود كه اعمال خلاف قانون یا موازین مذهبی آن جامعه انجام میدهند. با توجه به این كه احكام در جامعههای گوناگون متفاوت است، فرد متخلف در یك جامعه، ممكن است در جامعه دیگر از تخلف مبرا باشد. از اواخر قرن نوزدهم ارتکاب رفتارهاى بزهکارانه از جانب کودکان و نوجوانان در کشورهاى بزرگ صنعتى بیشتر جلب توجه نموده است. در مورد علت بزهکارى عقاید مختلفى ابزار شده است. بسیارى از جامعهشناسان، روان شناسان، جرمشناسان و روانپزشکان معتقد هستند که هرچه جوامع به سمت تکامل صنعتى و مادرى پیش بروند و از معنویت دور شوند به همان نسبت نیز تبهکاری، قانونشکنی، بزهکارى و ارتکاب اعمال ضد اجتماعى بیشتر مىشود. همچنین این عقیده عنوان مىشود که سستى اعتقادات مذهبی و فرو ریختن اعتقادات و ضعف اخلاقیات باعث ضعف وجدان فرد شده و ارتکاب به اعمال ممنوع را بیشتر مىسازد.
بزهکاری از نظر اجتماعی به سه دسته تقسیم می شود:1- بزهکاری علیه جامعه و اشخاص: از قبیل ضرب و شتم، قتل و تجاوز به عنف، … . 2- بزهکاری علیه دارایی و مالکیت افراد: از قبیل دزدی و جعل اسناد و ... . 3- بزهکاری علیه نظم عمومی: از قبیل خرید و فروش مواد مخدر، انحرافات جنسی و ... .
عوامل متعدد اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در بروز بزهکاری موثر است و تنها نمی توان علت خاص و واحدی را برای آن در نظر گرفت، برخی از این عوامل عبارتند از: اختلالات روانی، شامل اختلالات عصبی، افسردگی، اضطراب و جامعه ستیزی فقر فرهنگی و اجتماعی ، خانواده (روابط عاطفی تحصیلات والدین، وضعیت مسکن، میزان درآمد افزایش جمعیت، خطاکار بودن والدین و ... )، رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی، همانند سازی با مجرمان و یادگیری رفتار آنان، نحوه گذراندن اوقات فراغت.
به طور كلی سه رویكرد در خصوص عوامل موثر بر بزهکاری مورد توجه است:
1- رویكرد زیستی: به زعم بعضی نظیر لومبروزو، بزهكاری از عوامل ارثی نشأت میگیرد. آسیبهای مغزی، نارسایی غدد، عدم توازن كروموزمها یا ساخت ناموزون بدنی علل آنند. 2- رویكرد روان شناختی: نارساییهای نظریه زیستی در تبیین بزهكاری به پیدایش نظریههای روان شناختی انجامید، در این رویكرد در شناخت انواع بزهكاری، ناسازگاری شخصیت، انواع عقدهها و... عنوان شد. این رهیافت با روان پزشكی و روان شناسی بالینی در ارتباط است.3- رویكردجامعه شناختی: بسیاری بزهكاری را معلول نظام اجتماعی پیرامون میدانند. از این رو فقر، فرصتهای مسدود شده، خردهفرهنگهای مشوق بزهكاری كه جوان در آن رشد یافته و... را عامل اصلی در تبیین آن میدانند. در این دیدگاه حتی عوامل روانی نیز از محیط پیرامون ناشی شدهاند.
به منظور درمان بزهکاری می بایستی مراحل خاصی را در نظر گرفت از جمله؛ شناسایی نوع خلاف و رفتار بزهکارانه تشخیص منشأی رفتار وارد کردن نوجوان در جامعه، روان درمانی و همچنین به منظور توفیق در درمان و تثبیت نتایج آن میبایستی همه افرادی که با نوجوان در تماس هستند در این فرآیند شرکت داشته باشند و ارتباط تنگاتنگ و نزدیکی بین درمانگر، خانواده، دوستان و معلمان باشد.
در نتیجه، جامعه سالم زمانی به وجود میآید که در آن افراد سالم وجود داشته باشد. کودکان و نوجوانان سرمایههای جامعه میباشند و سلامت روح و جسم آنها تضمین کننده سلامت جامعه در آینده است. بررسی ریشهای مسایل کودکان و نوجوانان و از آن جمله بزهکاری آنان، برای رسیدن به یک جامعه ی ایدهآل شرطی ضروری است. والدین بایستی به این امر توجه داشته باشند که در صورت بروز اختلالات روانی در نوجوان، باید از مشاوره و راهنمایی و مراکز درمانی استفاده کنند.
در اینجا توجه به این نکته بسیار ضروری است که پیشگیری بهتر از درمان است. به دلیل پیچیدگی ماهیت بزهکاری، پیشگیری آن مشکل بوده و رهیافت های چندگانه ای را که می طلبد که تمامی عوامل خطرزا را در نظر بگیرد. دولت، رسانهها، استادان دانشگاه ها و مردم، همه و همه باید در این امر مشارکت کنند تا ضمن شناسایی خطرات و ریشه های آن، با یک برنامه ریزی منسجم به همراه کار کارشناسی نسبت به اطلاعرسانی آن اقدام کرد.
نظر شما