بنا به توصیه پزشکان ، با برنامه ریزی درست برای تغذیه و مصرف صحیح مواد غذایی در این ماه و پرهیز از زیاده روی در خوردن می توان از برکات معنوی این ماه سود جست و فواید بهداشتی روزه را به دست آورد.بنا بر این توصیه ها روزه داران در زمان افطار از مصرف غذاهای پرحجم و چرب خودداری و از مواد غذایی طبیعی مثل شیر، پنیر، نان ، گردو ، خرما و سبزی ها استفاده کنند.افطار با چای ولرم و نان و پنیر شروع شود و با توجه به این که زولبیا و بامیه از جمله مواد قندی است که در این ماه مصرف بیشتری دارد، توصیه می شود علاوه بر مصرف کم این مواد از خرما و کشمش به عنوان مواد جایگزین استفاده شود.همچنین توصیه می شود هنگام سحری از مصرف غذای شیرین و پرخوری خودداری شود و برای جبران کمبود آب و املاح مورد نیاز بدن (در فاصله زمانی بین سحر تا افطار) به جای مصرف غذاهای چرب و شیرین از میوه و سبزی ها استفاده شود.در همین خصوص وزارت بهداشت با صدور اطلاعیه ای به روزه داران توصیه می کند هرگز مواد غذایی طبخ و آماده شده را در دمای پایین ، بیش از دو ساعت نگهداری نکنند. غذای افطاری و سحر را زمانی طبخ و آماده کنند که حداکثر تا دو ساعت بعد به صورت گرم به مصرف برسد و همچنین از خرید مواد غذایی فله ای و مواد لبنی غیرپاستوریزه و غیر استرلیزه از قبیل دوغ ، ماست ، کره ، سرشیر و خامه فله ای و سنتی خودداری کنند. در صورت استفاده از سبزی ها به صورت خام و میوه ، حتما مراحل سالم سازی شامل شستشوی اولیه ، انگل زدایی با مایع دستشویی یا ظرفشویی ، میکروب زدایی با مواد ضدعفونی کننده مجاز و شستشوی نهایی رعایت شود. همچنین در تهیه مواد غذایی برای سحر در منزل و یا مساجد ترجیحا هنگام سحر، تهیه و به صورت گرم مصرف شود ، در غیر این صورت مواد غذایی پخته شده در روی شمعک اجاق نگهداری تا حرارت آن حفظ شود و یا در دمای کمتر از 4درجه سانتیگراد یعنی طبقه زیرین جایخی یخچال های معمولی نگهداری و قبل از مصرف کاملا داغ شود. در بخش دیگری از اطلاعیه وزارت بهداشت آمده است : هموطنان مواد غذایی آماده مصرف از قبیل زولبیا و بامیه ، حلیم ، نان و شیرینی سنتی ، کله و پاچه ، دل و جگر ، بستنی ، شربت آلبالو و زرشک را از دستفروشان و دوره گردها خریداری نکنند. همچنین هنگام خرید مواد غذایی بسته بندی شده ، به مجوز وزارت بهداشت ، تاریخ تولید ، انقضاء ، نشانی دقیق کارخانه تولیدکننده و سالم بودن بسته توجه کنند.

از بیماری تا روزه داری

تصمیم گیری برای این که فردی که بیماری خاصی دارد آیا می تواند روزه بگیرد یا نه ، بر عهده پزشک است و پزشک باید مبتنی بر آگاهی کامل از وضعیت کنونی بیمار و اطلاعات علمی در مورد بیماری و ارتباط آن با نخوردن غذا و آب برای مدتی تصمیم خاصی اتخاذ کند. از بررسی مدارک علمی موجود چنین استنباط می شود که به جز در فوریت ها (موارد اورژانس) به دلیل قوه بدنی و یا شدت بیماری و یا انجام اعمال مناسب تشخیص و درمانی که روزه گرفتن ممکن است مضر باشد ، در بسیاری موارد روزه گرفتن توصیه می شود ، در مواردی متاسفانه از روی ناآگاهی انجام ندادن فریضه روزه توصیه می گردد ، در حالی که روزه گرفتن امکان پذیر بوده است.
بسیار دیده شده است در فرد بیمار میزان قند ، اوره ، اسید اوریک و یا چربی زیاد و یا فرد دچار بیماری هایی نظیر امراض قلبی ، روانی ، غدد مترشحه و اعصاب بوده و تحت کنترل است ، و به وی گفته می شود که از روزه اجتناب نماید، حال آن که این افراد ممکن است بتوانند بدون شبهه به انجام فریضه روزه بپردازند. به عنوان مثال بیماران دیابتی چاق بویژه آنان که دارو مصرف می کنند ، از روزه داری فایده می برند ولی بیمارانی که انسولین دریافت می کنند (بویژه آنها که زمینه کتواسیدوز دارند) بهتر است از روزه داری اجتناب ورزند ، اگر چه در گروه دوم تاکنون هیچ اثر سوئی دیده نشده است.

توصیه های دارویی به روزه داران

روزه دارانی که به علت بیماری مجبور به مصرف دارو هستند باید با پزشک معالج خود مشورت کنند. پزشکان تاکید می کنند در زمان روزه داری هیچ گاه وعده های دارویی را خودسرانه حذف نکنند تا اختلالی در روند درمان پیش نیاید.مصرف بسیاری از داروها را می توان پس از مشورت با پزشک به زمان سحری یا افطار موکول کرد. اثر بخشی بسیاری از داروها ، ارتباط مستقیمی با مصرف به موقع آنها در زمان معین دارد. بر اساس توصیه وزارت بهداشت روزه دارانی که مبتلا به بیماری های مزمن مانند فشار خون ، چربی خون ، دیابت ، بیماری قلبی و عروقی و بیماری کلیوی هستند حتما با پزشک معالج درباره رژیم غذایی و دارویی خود مشورت کنند.روزه داران باید توجه کنند که قطع ناگهانی برخی داروها بسیار خطرناک است و ضرورت دارد بیماران درباره قطع داروهای خود و نحوه استفاده آنها در ماه مبارک رمضان با پزشک و یا داروساز خود مشورت کنند.