سلامت نیوز : بهمن
ماه سال گذشته بود که یک آتشفشان از جنس آب از دل کویری که رو به سوی کویر
یزد داشت سر برآورد. شدتی که آب را از دل زمین به بیرون می‌راند کم از شدت
خشم کشاورزان نداشت؛ کشاورزانی که خود لوله‌های خطوط انتقال آب زاینده‌رود
اصفهان را برای تامین آب به یزد شکسته بودند به این نشانه که بیش از یک
سال بود هیچ آبی برای کشاورزی نداشتند. آنها کشاورزانی بودند که از مسیر
عبور زاینده‌رود از کنار کشتزارهایشان حقابه دریافت می‌کردند و اینک با
خشکسالی در این رود خسارت‌های فراوانی دیده بود؛ خسارت‌هایی که به گفته
استاندار اصفهان به مرز 800 میلیارد تومان رسیده است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ؛ اما اینک پس از 9 ماه بی‌آبی دوباره حیات به زاینده‌رود برگشته است، با تمهیداتی که وزارت نیرو اتخاذ کرده اما خطوط قرمزی هم هست که هنوز رگ حیات این رود را تهدید می‌کند. فقط کشاورزانی که حقابه دارند از این آب بهره می‌برند، آب به مدت سه ماه به روی کشاورزان گشوده می‌شود و رعایت الگوی کشت مناسب با توجه به محدودیت زمانی توزیع آب توسط کشاورزان اجتناب ناپذیر است. اینک استاندار اصفهان می‌گوید اشک شوق به چشم کشاورزان آمده است؛ کشاورزانی که به گفته علیرضا ذاکر اصفهانی از این راهکار موقت رضایت کامل ندارند اما موافقت کرده‌اند با این طرح همکاری کنند. استاندار اصفهان در گفت‌وگویی با آرمان جزئیات روند آزاد‌سازی آب در زاینده‌رود را تشریح کرد.
اینک آب در زاینده‌رود به جریان افتاده و ظاهرا همه خوشحا‌لند اما دقیقا چه اتفاقاتی در این 90روز افتاد؟
با توجه به خشکسالی و تنگناهای موجود در حوضه رودخانه
زاینده‌رود و مطالبه مردمی برای به جریان افتادن آب برای بخش کشاورزی که
به‌ویژه در ماه‌های پایانی سال گذشته منجر به اعتراضاتی که عمدتا در فضای
اجتماعی برگزار شد و نیز با توجه به مطالبات بقیه بخش‌ها در شهرهای اصفهان
که به شدت حساس شدند ناگزیر به تشکیل یک تیم کارشناسی برای بازگرداندن آب
به زاینده‌رود شدیم؛ تیمی متشکل از کارشناسان وزارت نیرو، مدیران حوزه آب و
کارشناسان بخش صنایع و کشاورزی چراکه این موضوع با روح و روان مردم آمیخته
شده بود و آنها را به شدت آزار می‌داد. خوشبختانه از دو روز گذشته با جاری
شدن آب در رودخانه مردم اشک شوق ریختند و این نشان دهنده ابعاد روحی و
روانی بود که این مساله بر مردم گذاشته بود.
بر این اساس طی برنامه‌ای مشخص که در فرایند مدیریت آب تهیه شده بود و نیز با مشارکت خبرگان بخش کشاورزی برای مدتی آب رهاسازی شد اما با این خط قرمز که باید در استفاده از این آب نهایت صرفه جویی لازم انجام گیرد و نیز این نکته هم وجود داشت که وجود اینکه مطالبات کشاورزان برای استفاده از این آب برای کشت بهاره به مدت 105 روز بود تا بتوانند به صورت کامل و بهینه کشت بهاره را انجام دهند اما وزارت نیرو با تامین آب به مدت 90 روز موافقت کرد. بنابراین عجالتاً با توجه به محدودیتی که با آن مواجه هستیم این وزارت توانسته با 90 روز تامین آب موافقت کند اما امیدواریم در آینده نزدیک با بارش‌هایی که در انتظار است رضایت خاطر کشاورزان برآورده شود که انتظار می‌رود با توجه به مدیریت خوبی که از سوی وزارت نیرو اعمال شده و همکاری خود کشاورزان این کار با موفقیت انجام شود.
برای کشت بهاره کشاورزان چه رقم آب تخصیص داده شد؟
این مطالبه از سوی همه بخش‌های مختلف که نیازمند آب بودند
وجود دارد. مثلا بخش صنعت که به شدت درگیر آن بود و صنایع آهن و فولاد تا
70 درصد وابسته به آب تامینی از نیروگاه هستند و نیز نیاز انواع مطالبات
مردم که نیازمند آن هستیم، همچنین آبیاری فضای سبز و شرب در اولویت قرار
دارد. از سویی دیگر بخشی از آب باید ذخیره شود تا در بخش شرب استان در
آینده دچار مشکل نشوند. متاسفانه اختلافاتی در این زمینه بود که رهاسازی آب
چه موقع انجام شود و چه حجمی از آب به کشاورزان اختصاص یابد و آیا برای
کشت پاییزه نیز باید آبی در نظر گرفته شود و نیز تمرکز روی کشاورزانی بود
که حقابه از گذر رودخانه زاینده‌رود دارند بنابریان این تصمیم با توجه به
نقطه محوری این موضوع انجام شد. نقش این کشاورزان را هم در طول مدت
اعتراضات که اوج آن تخریب خط انتقال آب به یزد بود دیدیم.
در حال حاضر برآورد ما نشان می‌دهد که چیزی حدود 200میلیون مترمکعب از این آب در اختیار این کشاورزان قرار می‌گیرد و خط قرمز کارشناسان هم بر این محورها قرار دارد که رعایت صرفه جویی و حفظ ذخیره‌سازی آب در بخش آب شرب انجام شود. به‌طور مشخص آنچه در این رهگذر مطلوب نظر کشاورزان است حد بالای خطوط قرمز است اما اگر نتوانیم این خطوط را رعایت کنیم با مشکل روبه‌رو خواهیم شد. بر همین اساس است که وزارت نیرو هم در زمینه اختصاص آب به کشاورزان به کشاورزانی که از زاینده‌رود حقابه دارند تاکید دارد و بر تخصیص حق مکتسبه آنها تلاش می‌کند و از تامین آن برای کشت بهاره کشاورزانی که از رهگذر زاینده‌رود حقابه ندارند صرف نظر کرده است.
در طول این مدتی که کشاورزان از این آب بی‌بهره بودند چقدر خسارت به آنها وارد شد؟
در راستای بی‌بهره بودن کشاورزان از آب زاینده‌رود در مدت اخیر 870 میلیارد تومان به کشاورزان خسارت وارد شد. البته خسارت‌ها از 6 سال گذشته که منابع آبی استان محدود شده وارد شده است و صرف نظر از خسارتی که به کشاورزان و به بخش کشاورزی وارد شده است به بخشی از باغ‌ها و درخت‌های 20 تا 30 ساله اصفهان، شهرهای اطراف آن مثل فلاورجان و خمینی شهر خسارت‌های زیادی وارد شد.
اقدامات بعداز تخریب خط لوله انتقال آب چگونه بود؟
بعد از تخریب خط لوله بخش عمده آب مصرفی که عمدتا شرب بود تامین و همچنین با همکاری خود کشاورزان لوله‌ای که شکسته شده بود، ترمیم شد.
آیا با مردم و البته کشاورزان بعداز تخصیص این میزان آب برای کشت بهاره به توافق رسیده‌اید؟
این کار هم حالت مسکن دارد و کشاورزان رضایت کامل ندارند و رضایت‌ها نسبی است. البته در مدیریت این بخش از آب سعی شد از مشارکت کشاورزان سهیم در این بخش استفاده شود.
سرنوشت افرادی در ارتباط با شکستن خط لوله دستگیر شدند چه شد؟
افرادی که دستگیر و شناسایی شدند به تدریج آزاد شدند. البته این اعتراضات دامنه گسترده و فراگیری داشت که به گفته خود معترضین با محوریت اعتراضات اجتماعی انجام شد. اگرچه رسانه‌های خارجی و بیگانه بدشان نمی‌آمد از این موضوع بهره‌برداری سیاسی کنند اما خوشبختانه خود معترضین بارها اعلام کردند که از این اعتراضات مطالبه صنفی دارند. اگرچه به تدریج این موضوع ابعاد امنیتی پیدا کرد اما رسانه‌های بیگانه نتوانسنتد از این موضوع موج سواری سیاسی کنند.
چرا این‌کار پیش از نوروز انجام نشد، گردشگرانی که به اصفهان آمده بودند با احساس افسردگی از دیدن زاینده‌رود برگشتند؟
در اینجا رسما از مهمانان نوروزی استان اصفهان عذرخواهی می‌کنم. از آنجایی که تیم کارشناسی با ظرافت و دقت خاصی از مدت‌ها پیش روی این موضوع کار کرده بودند و متاسفانه به دلیل محدودیت آبی که با آن مواجه هستیم این تیم تصمیم گرفت از این تاریخ به رهاسازی آب بپردازد تا برای کشت بهاره مناسب برای استفاده کشاورزان باشد. هریک روز در این برنامه زمانبندی شده اهمیت ویژه‌ای دارد و در هشت سال گذشته هم این تلاش وجود داشت تا آب در زمان مناسبی رهاسازی شود. تنها در سال گذشته بود که این رهاسازی انجام نشد و با این مشکل مواجه شدیم. متاسفانه به دلیل خشکسالی‌‌هایی که در سال‌های اخیر با آنها مواجه بودیم لازم بود که یک تیم کارشناسی تشکیل شود تا برای استفاده بهینه از آب برنامه‌ریزی شود.
برنامه برای اینکه مجددا این اتفاق تکرار نشود چیست؟
یک تا دو پروژه آبی در دست اجرا در استان داریم و تا پایان اردیبهشت ماه نیز یک پیمانکاردر همین رابطه شروع به کار خواهد کرد. اما همین پروژه‌ها هم نمی‌تواند کافی باشد و نیاز است که طرح‌های خطوط انتقال آب به استان تسریع یابد. اگرچه دولت در سال‌های اخیر در ارتباط با زیرساخت‌های استان اقدامات خوبی انجام داد اما در ارتباط با آب استان نیاز بود که اقدامات بیشتر و موثرتری انجام شود چراکه آب یک موضوع حیاتی و چالش برانگیز است و در این مسیر نیاز به اعتبارات بیشتر و حمایت‌های بهتری است. همچنین اگر مدیریت یکپارچه در استان به خوبی انجام می‌گرفت امروز ما شاهد این مشکلات نبودیم. لزوم مدیریت یکپارچه در استان از مطالبات مردم هم است چراکه بخش عمده‌ای از نارسایی در حوزه مدیریتی استان به نبود سیستم مدیریت یکپارچه بر می‌گردد. امروز ما با موازی کاری‌هایی مواجهیم که همین اندک اعتبارات را صرف خود کرده و باعث از بین رفتن آن می‌شود.
در این رهگذر اقدامات اداره کل محیط‌زیست استان چگونه بود؟
هماهنگی میان اداره کل محیط‌زیست استان، هواشناسی و اداره آب و فاضلاب خوب بوده و است.
نظر شما