سلامت نیوز :مهر حاشیه‌نشینی بر پیشانی‌شان خورده و لابد به دلیل همین «جرم» ناخواسته باید سختی‌های زیادی را در زندگی تحمل كنند، از نداشتن آب شرب سالم بگیر تا تنفس هوای آلوده كه در اثر همنشینی با كارخانه‌های آلاینده نصیبشان شده، همه و همه جزئی از زندگی حاشیه‌نشینان شرق تهران شده است. تا چند سال گذشته به حاشیه‌نشینان شهر تهران به چشم شهروند درجه دو نگاه می‌شد اما طی نزدیك به یك دهه گذشته مدیریت شهری تهران با استقرار شهرداری در این مناطق امكانات شهری را برای ساكنان این مناطق به ارمغان آورده و خدمات رسانی به این شهرك‌ها همانند تهران صورت می‌گیرد، با این حال مشكلات شهرك‌های حاشیه‌ای تهران هنوز حل نشده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ بزرگراه امام رضا(ع) قبل از گردنه تنباكویی، جایی‌كه بزرگراه عریض می‌شود و به سمت مشهد راه می‌پیماید شهركی در مجاورت میدان آقا نور قرار دارد كه در نقشه‌های شهری در بین بوستان‌های فرامنطقه‌ای آزادگان و توسكا در كنار بوستان منطقه‌ای پامچال قرار دارد و از فضای سبز مناسبی به نسبت دیگر شهرك‌های حاشیه‌ای برخوردار است. قدیمی‌های مشیریه معتقدند سابقه احداث این شهرك به زمان ناصرالدین شاه بر می‌گردد و آخرین مرز‌بندی آن نیز در سال 1345 انجام شده. گفته می‌شود مشیر الدوله یكی از درباریان و نزدیكان ناصر الدین شاه قاجار كه از ملاكین بزرگ زمان خود بوده مالكیت این شهرك را بر عهده داشته.

شهرك مشیریه با دارا بودن دو مورد جزو شناخته شده‌ترین شهرك‌های حاشیه‌ای شهر تهران است. همسایگی دیوار به دیوار با فاز 7 كارخانه سیمان تهران و دیگری آب شرب نه چندان سالم آن. این درحالی است كه طی سال‌های گذشته و با گسترش شهر تهران فاصله این شهرك با مرزهای تهران كمتر از قبل شده اما ساكنان این شهرك در زندگی روزمره مشكلات زیادی را متحمل می‌شوند.

از گردنه تنباكویی به راحتی می‌توان قامت كارخانه سیمان را دیوار به دیوار خانه‌های مسكونی مشیریه مشاهده كرد. كارخانه‌ای كه به گفته اهالی منطقه اگر چه باعث گردش چرخ اقتصاد كشور می‌شود و ارتزاق تعداد زیادی از اهالی هم از همین كارخانه است، اما جیب پزشكان منطقه و متخصصان ریه تهران را نیز بی‌نصیب نگذاشته و پر پول كرده است.

ریه‌های اهالی مشیریه هر روز از هوایی پر و خالی می‌شود كه گفته می‌شود مملو از ذرات ریز سیمان است و نه در دراز مدت كه در كوتاه مدت نیز آثار زیادی روی سلامتی شهروندان گذاشته است. همجواری كارخانه سیمان با خانه‌های اهالی مشیریه به قدری نزدیك است كه شاید به كمتر از 100 متر هم نرسد. وجود بیش از 5 مدرسه در مجاورت كارخانه سیمان هم باعث شده تا هر روز شكایات زیادی از سوی دانش‌آموزان به مسئولان مدرسه درخصوص مشكلاتی همچون سوزش چشم و گلو و سرفه‌های پی در پی شود و گاهی اوقات این شكایت‌ها به گوش مسئولان كارخانه سیمان هم برسد. این درحالی است كه بر طبق قانون صنایع آلاینده، باید این صنایع با بافت مسكونی فاصله‌ای 120 كیلومتری داشته باشند، قانونی كه در شهرك مشیریه رعایت نشده است.

فاطمه قمشه‌ای از همسایگان دیوار به دیوار فاز 7 كارخانه سیمان است. قمشه‌ای می‌گوید كه از وقتی خوب را از بد تشخیص داده با كارخانه سیمان همسایه بوده و حالا هم كه ازدواج كرده بچه‌هایش با صدای كارخانه سیمان به خواب می‌روند و از خواب بر می‌خیزند. دود سفید اصطلاحی است كه ساكنان مشیریه به خروجی‌های دودكش كارخانه اطلاق می‌كنند. قمشه‌ای با اشاره به اینكه بعضی اوقات مسئولان كارخانه از فیلتر استفاده نمی‌كنند، به تهران امروز می‌گوید: «كافی است اول صبح تا بعد از غروب آفتاب به شهرك بیایید، آن وقت متوجه می‌شوید كه تمام گفته‌های اهالی كه می‌گویند كارخانه سیمان از فیلتر استفاده نمی‌كند درست است. ما جرات نداریم لباس‌های شسته شده را داخل حیاط پهن كنیم چرا كه در كمتر از چند ساعت گرد سفید رنگی همچون برف روی آنها می‌نشیند و تمام زحماتمان هدر می‌رود.» علیرضا حقوقی نیز از زندگی 38 ساله‌اش در شهرك مشیریه می‌گوید: «قبل از انقلاب هیچ كارخانه‌ای در مشیریه نبود و مشكلی نداشتیم اما در دهه 60 فاز 7 كارخانه د رمجاورت خانه‌های اهالی ساخته شد و اگر چه تعدادی از اهالی هم به استخدام این كارخانه درآمدند اما مشكلات زیادی برایمان داشته است.»

وی با اشاره به این موضوع كه مسئولان كارخانه مدعی‌اند دودی كه از دودكش خارج می‌شود گرد و غبار نیست بلكه بخار آب است، می‌گوید: مردم فرق بین بخار آب و گرد و غبار را تشخیص می‌دهند، چیزی كه روی ماشین‌ها و لباس‌ها می‌نشیند نه بخار آب كه گرد وغبار سفید رنگی است كه به‌طور حتم از سیمان ناشی می‌شود نه چیز دیگر و كمترین خواسته اهالی انتقال این صنعت آلاینده به خارج از شهرك است. چراكه سال‌ها بعد از احداث شهرك مشیریه این كارخانه در این محل احداث شده است.

درخت‌ها از بین می‌روند

محمد مزینانی، جانشین شورایاری محله مشیریه نیز با اشاره به این نكته كه تردد ماشین‌های حمل سیمان باعث اذیت و آزار اهالی می‌شوند، به تهران‌امروز می‌گوید:‌ خدا نكند ماشینمان را برای شست‌وشو به كارواش ببریم آن وقت در عرض چند ساعت به اندازه یك ناخن روی ماشین گرد و‌خاك می‌نشیند. وی می‌گوید: اگر چه قدمت شهرك مشیریه به دهه 40 بر می‌گردد اما مسئولان كارخانه مدعی‌اند اول كارخانه احداث شده و بعد اهالی این محل را برای زندگی انتخاب كرده‌اند این در حالی است كه كارخانه سیمان در دهه شصت در این محل احداث شد و 20 سال قبل از آن در مشیریه زندگی جریان داشته است.

زندگی تعدادی از جانبازان در مشیریه موضوع دیگری است كه مزینانی به آن اشاره كرده و می‌گوید:‌ آلودگی كارخانه سیمان باعث شده تا نفس كشیدن برای اكثر این جانبازان كه از ضایعات شیمیایی رنج می‌برند، مشكل باشد. ضمن اینكه در این باره به شورای شهر هم گزارش داده‌ایم اما هنوز هیچ اقدامی در این باره انجام نشده است.

غلامحسین معصومی، دبیر شورایاری منطقه رضویه نیز با اشاره به آلودگی هوای شهرك مشیریه به تهران امروز می‌گوید:‌ اكثر درختكاری‌هایی كه قبل از زمان مدیریت فعلی شهرداری تهران انجام شده به دلیل گرد و غبار زیادی كه در منطقه وجود دارد در حال خشك شدن است و فضای سبز مشیریه توسط آلودگی كارخانه سیمان تهدید می‌شود. وی نیز به این نكته اشاره می‌كند كه فیلترهای كارخانه شبها برداشته می‌شود و حجم زیادی از گرد و غبار وارد هوا می‌شود.

اما تمام این اتفاقات در پیش چشم شهروندان شهرك مشیریه در حالی اتفاق می‌افتد كه مسئولان كارخانه سیمان تهران از استاندارد بودن این كارخانه صحبت می‌كنند و وجود هرگونه آلودگی را در آن رد می‌كنند. در حالی كه اهالی این منطقه گاه گاهی با آسمانی مملو از گرد و غبار مواجه می‌شوند كه منجر به بستن كامل در و پنجره و استفاده از ماسك حتی در روزهای گرم تابستان می‌شود.

كارخانه مشكلی ندارد

مهندس سعید شایان‌كیا، مدیر HSE شرکت سیمان تهران با اشاره به این نكته كه برداشته شدن فیلترهای كارخانه سیمان دیدگاهی غیر كارشناسی است، به تهران‌امروز می‌گوید:‌ خروجی دودكش‌های كارخانه در ما ه‌های سرد سال بیشتر به صورت بخار آب نمایان می‌شود و تجمع این حالت در ابتدای خروجی دودكش نمود بیشتری دارد كه این امر در اثر تبادل حرارتی با هوای سرد محیط پیرامون و ایجاد حالت میعان به وقوع می‌پیوندد و در این حالت هوای گرم خروجی از دودكش به صورت غبار سفید رنگی خود را نمایان می‌سازد كه یك دلیل بارز تفاوت این نوع خروجی با خروجی تیره رنگ‌تر كه حاوی گردوغبار است،‌همین موضوع است. به گفته وی، خروجی بخار آب پس از خروج از دودكش به علت سبك‌تر بودن وزن ذراتش نسبت به ذرات گرد و غبار اوج بیشتری گرفته و فاصله عمودی بیشتری را می‌پیمایند،‌ ضمن آنكه زودتر نیز در محیط پیرامون دودكش محو می‌شوند.

شایان كیا تاكید می‌كند:‌ با گرم‌تر شدن هوا و خصوصا در اواسط روز این موضوع بسیار كمتر رویت و محو می‌شود. اما متاسفانه به دلیل عدم آگاهی از این موضوع، شهروندان تصور می‌كنند خروجی‌های دودكش گرد و غبار بوده و به دلیل خارج شدن فیلترها از مدار اتفاق می‌افتد.

مدیر HSE شرکت سیمان تهران با رد این موضوع كه فضای سبز بوستان‌های توسكا، پامچال و آزادگان در اثر فعالیت كارخانه سیمان دچار مشكل شده‌اند،‌می‌‌گوید:‌گرد و غبار در كارخانه سیمان كنترل شده است و گنبد گرد و غباری كه در این كارخانه تشكیل می‌شود بیش از 500 متر پراكنش ندارد و تحت‌تاثیر وزن خود نشست می‌كنند. به گفته وی، این گرد و غبار به این صورت نیست كه بخواهد به بوستان‌های نزدیك كارخانه برسد ضمن اینكه در فضای سبز موضوع كنترل و نگهداری هم مطرح است.

شایان كیا تاكید می‌كند:‌ ممكن است این درختهایی كه در كارخانه سیمان كاشته شده در بوستان‌های شهرداری هم باشد اما چطور ممكن است درخت های اینجا در كنار كوره سیمان رشد كنند، باروری داشته باشند، پوشش گیاهی مناسبی داشته باشیم و درخت‌های بوستان‌ها درحال از بین رفتن باشند. اگر چنین موضوعی هم صحت داشته باشد كارشناسان شهرداری باید بررسی كنند كه چرا درختان بوستان‌های اطراف كارخانه درحال ازبین رفتن است.

صدای آزار دهنده انفجارهایی كه گاه و بیگاه در نزدیكی شهرك مشیریه روی می‌دهد از دیگر نكاتی است كه اعتراض پیاپی اهالی را به‌دنبال داشته است اما مهندس كلاه‌كج،‌ مدیر واحد 7 سیمان تهران با اشاره به این نكته كه این انفجارها متعلق به كارخانه سیمان نیست، به تهران امروز می‌گوید:‌مواد اولیه كارخانه از معادن بی‌بی شهربانو،‌صفائیه، مسگر آباد و چهل قز تهیه می‌شود و صدای انفجاری كه شنیده می‌شود مربوط به سایت امنیتی است كه در نزدیك كارخانه فعالیت می‌كند و اهالی تصور می‌كنند این صدا مربوط به انفجارهای كارخانه سیمان است. وی درخصوص طرح انتقال كارخانه سیمان می‌گوید: انتقال كارخانه بسیار هزینه بر است و دلیلی برای انتقال این صنعت وجود ندارد چرا كه مسائل زیست‌محیطی در این كارخانه رعایت می‌شود و میزان خروجی غبار زیر حد استاندارد است.

به گفته كلاه كج، از 125 هكتار زمین كارخانه سیمان 95 هكتار به فضای سبز اختصاص یافته و 93 هزار اصله درخت و 4 هكتار چمن كاری نیز در كارخانه انجام شده است.

با تمام این توصیفات صدای آزاردهنده فعالیت تاسیسات کارخانه سیمان، وضعیت غبار آلوده هوای منطقه، تردد ماشین‌های سنگین حمل سیمان و بیماری‌های ریوی كه به گفته اهالی روز به روز بیشتر می‌شود از جمله مسائلی هستند كه توجه بیشتر به اهالی این شهرك را می‌طلبد.