روز گذشته شدیدترین زلزله روی داده در ایران طی شش دهه اخیر در منطقه سیستان و بلوچستان به ثبت رسید تا علاوه بر این ركوردزنی، منطقهای حدفاصل دوبی در امارات، مسقط در عمان و دهلی نو در هندوستان را به لرزه درآورد. شدت زلزله كه در منطقه سراوان ایران در نزدیكی مرز پاكستان رخ داد به حدی بود كه دستكم هزار خانه را در پاكستان ویران كرد و تلفاتی نیز بر جای گذاشت.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ مركز لرزهنگاری دانشگاه تهران شدت زلزله را 7.5 ریشتر گزارش داد اما مركز زلزلهنگاری آمریكا شدت آن را 7.8 ریشتر و مركز زلزلهنگاری پاكستان نیز شدت آن را 7.9 ریشتر گزارش كردند.خالی بودن منطقه زلزلهزده سراوان از جمعیت و عمق زیاد زلزله ـ 90 كیلومتری عمق زمین ـ باعث شد تا زلزله كمترین تلفات و خسارات را در پی داشته باشد و به عبارت دیگر این بار شانس آوردیم كه زلزله به این بزرگی در چنین منطقهای آن هم در وسط روز اتفاق افتاد و الا معلوم نبود چه پیامدهایی بهدنبال داشت. تا غروب دیروز گزارش دقیقی از خسارات و تلفات زلزله مخابره نشده بود.
سهشنبه قرار بود مثل تمام دیگر روزهای هفته آرام و بیدغدغه باشد. یك روز معمولی در استانی معمولی و شهری امن و امان كه روزهای آخر فروردین ماه را پشت سر میگذاشت. شهروندان سیستان و بلوچستانی تصور نمیكردند بعد از كمكهایی كه به زلزلهزدگان بوشهر كردند، روز سه شنبه زمین زیر پایشان بلرزد و خانههای خشت و گلی بر سرشان آوار شود غافل از اینكه بزرگترین زلزله در نیم قرن گذشته قرار است زیر پایشان را همچون گهواره بلرزاند و از خواب بعد از ظهر بهاری بیدارشان كند.سیستان و بلوچستان تنها چند ثانیه گرفتار قهر طبیعت شد و چند ثانیه طول كشید تا علاوه بر سیستان و بلوچستان و استانهای همجوار آن، كشورهای پاكستان، هند و كشورهای حاشیه جنوبی خلیجفارس نیز لرزش زمین را حس كنند به گونهای كه مسئولان دولتی دوبی دستور تخلیه برجهای بلند مرتبه این كشور از جمله برج خلیفه را صادر كردند تا در اثر پس لرزههایی كه احتمال میروند بزرگای آنها به 6ریشتر و بالاتر برسد كسی دچار آسیب نشود.
ایران كشور لرزه خیزی است و روی یكی از دو كمربند بزرگ لرزهخیزی جهان معروف به «آلپا» قرار دارد. به همین دلیل وقوع زمینلرزهای بزرگ در كشورمان چندان دور از ذهن نیست. این لرزه خیزی باعث شده تا كشورمان در طول دورانهای مختلف شاهد زمینلرزههای مهیب با خسارتهای بالایی باشد كه آخرین آنها سال گذشته در شهرستان ورزقان و اهر اتفاق افتاد و 253 كشته و 300 زخمی بر جای گذاشت.
روز گذشته در نخستین دقایق پس از وقوع زلزله، هدایتالله مراد زهی، نماینده مردم سراوان در خانه ملت در گفت و گو با تهرانامروز از كشته شدن 40 نفر در زلزله خبر داد و گفت: بهعلت نوع خاص ساخت و سازها د ر منطقه و خشت و گلی بودن منازل، خساراتی كه به منازل مسكونی وارد شده بسیار زیاد است.
وی تاكید میكند: در نخستین دقایق وقوع زلزله از مسئولان امداد و نجات و دولت درخواست كردیم كه اكیپهای امدادی را برای خدماترسانی به مردم در اسرع وقت تشكیل دهند چراكه مناطق زلزلهزده اکثرا روستا هستند و احتمالا مصدومان باید به شهرهای اطراف منتقل شوند و ما در این زمینه کمبود امکانات و پزشک داریم.
مرادزهی تاكید میكند:در حال حاضر 20 اکیپ در خود شهرستانها تشکیل دادیم که به روستاها و مناطق بروند و بهدنبال افراد زیر آوار مانده بگردند اما بهدلیل اینکه وسعت شهرستان سراوان 28 هزار کیلومتر مربع است و 1700 روستا دارد، باید اکیپهای متعددی هم از غذا، دارو و بهداشت و درمان و امداد و نجات فراهم کنیم تا با اعزام به منطقه به مردم رسیدگی کنند و اگر خسارتی وجود داشته باشد یا تلفاتی وارد شده و افرادی مجروح شدهاند باید سریعا به بیمارستانها منتقل شوند.
به گفته مراد زهی، عملیات امداد و نجات در شهرستان سراوان شروع شده و همچنین از طریق سازمان بحران استانداری سیستان و بلوچستان، کمکرسانی آغاز شده است ولی به دلیل اینکه پراکندگی روستاها از یکدیگر در این منطقه وجود دارد و فاصله روستاها زیاد است، قطعا نیروهای زیادی نیاز است تا در آنجا برای کمکرسانی حضور داشته باشند.
امدادرسانی با تاخیر
«عیدو ریگی فر» نماینده استان سیستان و بلوچستان در شورای عالی استانها نیز با اشاره به این نكته كه در اثر شدت زلزله مردم از خانهها بیرون آمدهاند به تهرانامروز گفت:حدود 1700روستا در محدوده زلزلهزده قرار دارد كه به دلیل پراكندگی، امدادرسانی به این مناطق با تاخیر انجام میشود. به گفته وی، مركز زمینلرزه در شهرستان «گشت»در شمال سراوان و شرق خاش است كه بهنظر میرسد بیشترین خسارات را این شهرستان دیده باشد. همچنین تا زمان تنظیم گزارش 20 روستای این مناطق دچار آسیب جدی شدهاند و ارتباطات تلفنی منطقه نیز قطع شده است. ریگی فر میگوید: براساس اطلاعات اولیه روستایی كه در مسیر 50 كیلومتری شرق خاش قرار دارد و تماما از خشت و گل ساخته شده در اثر شدت زلزله با خاك یكسان شده اما هنوز از میزان تلفات آن اطلاعاتی در دست نیست. به گفته نماینده شورای عالی استانها در سیستان و بلوچستان در اثر وقوع زلزله در محلی بین خاش و پشتكوه نیز كوه ریزش كرده كه باید برآورد شود تا میزان خسارات این منطقه نیز مشخص شود.
دكتر مهدی زارع، معاون پژوهشگاه زلزلهشناسی با اشاره به این نكته كه براساس محاسبات مركز پژوهشكده زلزله شناسی دانشگاه تهران این زلزله در عمق 60 كیلومتری زمین اتفاق افتاده به تهران امروز میگوید: به دلیل عمق زیاد، این زمینلرزه در كشورهای اطراف و استان مجاور سیستان و بلوچستان احساس شده و به علت اینكه تراكم جمعیتی در این منطقه كمتر از دیگر مناطق بوده شاهد تلفات كمی بودهایم. وی تاكید میكند: اگر این زلزله در شهرهای بزرگ با جمعیت متراكم اتفاق میافتاد شاهد وقوع فاجعهای انسانی بودیم و امداد رسانی نیز به شدت مشكل میشد. دكتر زارع تاكید میكند: اما باید به یك نكته اشاره كرد و آن هم اینكه تكرار این موضوع كه این زلزله خسارات چندانی در پی نداشته و تعداد تلفات خیلی كم بوده منجر به این نشود كه مردم حساسیت خود را نسبت به كمك رسانی به افراد زلزله زده از دست بدهند. به گفته زارع این زلزله در ایران بیسابقه بوده و بزرگترین زلزله قبلی در ایران زلزله سال 1336 در سنگچال مازندران با بزرگی 7.5 ریشتر بوده است. معاون پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی درباره گسل مسبب این زلزله نیز میگوید: گسل مسبب زلزله هنوز مشخص نیست ولی در این منطقه سه گسل مهم سراوان، سرباز و خاش وجود دارد که روند آن شمال غربی به جنوب شرقی است.
منطقه، مستعد لرزه خیزی است
دکتر بهرام عکاشه، استاد پیشکسوت زلزلهشناسی کشور نیز با اشاره به این نكته كه زمینلرزه در جنوب شرق کشور در مقایسه با منطقه زاگرس کم اتفاق میافتد، میگوید: این منطقه استعداد وقوع زلزله تا مرز هشت ریشتر را هم دارد و این موضوع نشان می دهد که منطقه در زلزلهخیزی کم سابقه نیست و جای تعجب ندارد که زمین لرزهای به بزرگی 7.5 ریشتر در منطقه بین خاش و سراوان رخ دهد.
وی میگوید: عامل این زلزله حرکت شبه قاره هند است که به سمت شمالغرب فشار وارد میکند در حالی که عامل زلزله های بوشهر و منطقه فلات ایران، حرکت شبهجزیره عربستان به سمت شمالشرق است. از سوی دیگر حدفاصل بین شرق و غرب بندرعباس، کرمان و بم است که این خط را جدا می کند. به همین دلیل زلزله خیزی این سه منطقه در سمت غرب کاملا متفاوت از منطقه شرق مانند سراوان، زاهدان و چابهار است.
عکاشه درباره زلزله های اخیر جنوب کشور گفت: این منطقه تحت فشارهای زمین ساختی است و زمانی که نیروهای تجمع یافته، بیش از مقاومت گسلها باشند دوباره فعال خواهند شد. نزدیك بودن محل وقوع زلزله به مرزهای شرقی نیز باعث شده تا نیروی انتظامی برای برقراری امنیت در این منطقه نیروهای مرزبانی را در حالت آمادهباش قرار دهد. بهگفته احمد رضا رادان، جانشین فرمانده نیروی انتظامی، این نیرو چندین فروند بالگرد نیز به منطقه زلزله زده برای برقراری امنیت بیشتر اعزام كرده است. تشدید كنترل مرزها موضوع دیگری است كه رادان به آن اشاره كرده و میگوید: تمهیدات تشدید کنترل مرزها به مرحله اجرا گذاشته شده است.
اعزام سگهای زندهیاب به منطقه زلزله زده
نیروهای ارزیاب هلالاحمر از نخستین نیروهایی بودند كه در نخستین دقایق پس از وقوع زلزله به این منطقه اعزام شدند. همراه بردن 17 تیم سگ زندهیاب به این مناطق از جمله اقداماتی است كه این نیروها انجام دادند تا مجروحان احتمالی زنده مانده در زیر آوار را در ساعات طلایی پس از زلزله از زیر آوار بیرون بیاورند. محمود مظفر، رئیس سازمان امداد و نجات هلال با درخواست از شهروندان برای اینكه بهسمت مناطق زلزلهزده هجوم نیاورند از شهروندان خواست تا برای سهولت تردد نیروهای امدادی و بررسی وضعیت منطقه از عموم مردم منطقه سیستان و بلوچستان میخواهیم تا از تردد بیمورد در مسیرهای منتهی به شهر سراوان خودداری کنند.
وی در عین حال تاكید میكند:۲۰ تیم عملیاتی و ۳ بالگرد برای بررسی خسارتهای احتمالی به منطقه اعزام شدهاند. در 7روستا از جمله روستاهای گشت، کوه سفید، پشتوک و تیزاب این زلزله احساس شده است و امیدواریم به تراکم جمعیتی کم منطقه خسارتهای وارده شده زیاد نباشد.
آمار ضد و نقیض
در حالی كه نماینده مردم سراوان در مجلس تعداد تلفات زمینلرزه را 40 نفر عنوان میكند، شكیبا، قائممقام وزیر بهداشت در زاهدان تعداد مصدومان را 4 نفر عنوان كرده و مدعی است این زلزله هیچ تلفات جانی در پی نداشته است. وی به این نكته تاكید میكند كه در شهرستانهای سراوان و خاش نیز هیچ مصدومیتی گزارش نشده اما احتمالا در روستاهای مناطق زلزله تعدادی مصدوم شده باشند كه هنوز ماموران در منطقه هستند ولی گزارشی ارائه نشده است. وی علت کندی اطلاعرسانی و اعلام آمار را قطع شبکه مخابراتی منطقه زلزله زده اعلام میكند. در همین حال حاتم نارویی، استاندار سیستان و بلوچستان از مجروح شدن 5 نفر در اثر زلزله خبر میدهد كه 3 نفر از آنها در سراوان و 2نفر نیز در گشت مداوا شدهاند.
به گفته وی 27 نفر نیز در اثر این زلزله جان باختهاند و اخبار دیگری كه ارقامی بیشتر از این تعداد را منتشر كردهاند صحت ندارد. نارویی تاكید میكند: محدوده وقوع این زمین لرزه خالی از سکنه بوده است و زلزله خسارتی دربر نداشته است و قطعی آب و برق و خطوط مخابراتی در منطقه زلزله، تنها 20 دقیقه بوده و آن هم به علت سیستم اتوماتیک بوده که در چنین مواقعی خودبه خود این انشعابات قطع می شود و اکنون آب و برق و تلفن این مناطق وصل شده است.مدیر کل بحران استان سیستان و بلوچستان درخصوص میزان خسارت وارده به روستاهای مناطق زلزلهزده و میزان تخریب ناشی از زلزله نیز میگوید: در حال حاضر نمیتوان در این خصوص اظهارنظر قطعی کرد و باید منتظر اعلام نتایج تیمهای ارزیاب ماند.
آسیب جزئی به بناهای تاریخی سراوان
محمد شریف خالقی، فرماندار سراوان نیز با اشاره به تخریب جزئی آثار تاریخی این شهرستان میگوید: آثار تاریخی شهرستان سراوان در استان سیستانوبلوچستان در پی وقوع زلزله 7.7ریشتری خسارت چشمگیری نداشتند و امیدوارم که این خسارات بیشتر نباشد با این حال باید میزان خسارات وارد شده مورد بررسی بیشتری قرار بگیرد.قدیمیترین مسجد مکران تحتعنوان مسجد جامع دزک با قدمت بیش از ۱۰۰۰ سال در شهر سراوان ساخته شده است. سراوان دارای آثار تاریخی بسیاری از جمله، پلها، خانهها و بناهای تاریخی از هزاره قبل از میلاد تا دوره فاجار است.
آماده باش بیمارستانهای سراوان، زاهدان و خاش
در همین حال معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان از تشکیل جلسه ستاد بحران این دانشگاه خبر داده و میگوید: تمامی نیروهای درمانی بیمارستانهای سراوان، زاهدان، خاش و مراکز درمانی روستایی برای امدادرسانی به مجروحان احتمالی زلزله به حالت آمادهباش درآمدهاند. دکتر مصطفی دهمردهای تاكید میكند: دکتر شکیبا رئیس دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، دکتر راشدی رئیس ستاد بحران دانشگاه و اعضای گروههای ارزیاب دانشگاه علوم پزشکی زاهدان به سراوان اعزام شدند.وی میگوید: علاوه بر امکانات موجود در سراوان یک دستگاه اتوبوس آمبولانس، یک دستگاه اتوبوس دارای آی سی یو، یک دستگاه اتوبوس دارای امکانات اتاق عمل و شش دستگاه آمبولانس از زاهدان برای امدادرسانی به مجروحان حادثه اعزام شدهاند.
پاكستان هم تلفات داد
كشته شدن 20 نفر و مجروح شدن 100 پاكستانی در این كشور نیز از نتایج زلزلهای است كه سراوان و اطراف آن را لرزاند. خبرگزاری مهر در این باره نوشته است در جریان زلزله روز گذشته در منطقه مرزی ایران و پاکستان در منطقه خاران پاکستان، پنج نفر کشته شدهاند.
آسمان سیستان ابری میشود
وزش باد و آسمان نیمه ابری طی امروز و فردا برای سیستان و بلوچستان پیشبینی شده است. عبدالرضا امیدوار شهری،مدیركل پیشبینی سازمان هواشناسی در این باره میگوید: بر اساس نقشههای پیشیابی هواشناسی، امروز آسمان این استان نیمه ابری با وزش باد و بهتدریج ابری با رگبار و رعدوبرق پیشبینی میشود.
به گفته وی آسمان این استان طی روز پنجشنبه ابری همراه با رگبار و رعدوبرق و وزش باد و به تدریج از اواخر وقت با کاهش ابر پیش بینی می شود.امیدوار شهری درخصوص هوای روز جمعه نی میگوید: روز جمعه نیز، پیشبینی میشود آسمان این استان نیمه ابری به تدریج صاف با وزش باد باشد.
نظر شما