سلامت نیوز : تعداد کودکان مبتلا به آلرژی در سراسر جهان رو به افزایش است. در مطالعه ای که اخیرا صورت گرفته است، بیش از 20 درصد از دانش آموزان مدارس آلرژی دارند یعنی از هر 5 دانش آموز یک نفر علایم آلرژی را دارد و از هر 10 نفر، یک نفر ممکن است تنفس صدادار )خس خس(  داشته باشد. ارتباط و همکاری بین پزشک، آموزگار و خانواده برای مراقبت از دانش آموز مبتلا به آسم و یا هر نوع آلرژی و پیشگیری از لطمه وارد آمدن به سلامتی و یا تحصیل او لازم است.

آلرژی یک واکنش غیرطبیعی است که نسبت به مواد خاصی بروز می کند و به همان اندازه که عوامل متفاوت هستند، واکنشها نیز متفاوت اند. آلرژی یک واکنش مضر است که سیستم ایمنی بدن را درگیر می کند.به نظر می رسد زمینه واکنش بیش از اندازه به آلرژی زاها ارثی است و آتوپی نام دارد. افرادی که آلرژی ندارند، عوامل آلرژی زا را تحمل می کنند و علامتی ندارند ولی بدن افراد مبتلا به آلرژی ممکن است در اثر تماس مکرر با عوامل آلرژی زا حساس شود و پادتن تولید کند. تولید پادتن ها به آزادسازی مواد شیمیایی مانند هیستامین و بروز علایم بالینی آلرژی منجر می شود. معمولا واکنش به یک اندام مانند پوست، دستگاه تنفسی و یا دستگاه گوارشی محدود می شود اما در موارد نادر تمام اندامها ممکن است درگیر شوند و به یک فوریت پزشکی خطرناک به نام آنافیلاکسی منجر شود.

عمده ترین آلرژ یها

عمده ترین آلرژی کودکان عبارت اند از: آسم، آلرژی بینی )تب یونجه و رینیت آلرژیک(، آلرژی غذایی، آلرژیهای پوستی شامل اگزما، کهیر )با قرمزی و خارش پوست(، کهیر غو ل آسا یا آنژیوادم (صورت، لبها و پلکهای پف آلود(، آلرژی به حشرات مانند زنبور عسل و زنبور معمولی و البته باید بدانید ورزش یک عامل آغازگر مهم در آسم و کهیر محسوب می شود و ضروری است که همه اولیای مدرسه و والدین نسبت به این موضوع آگاهی داشته باشند.

آلرژ یهای شایع تنفسی

گرفتگی بینی و سرفه از جمله علایم آلرژی تنفسی به عنوان شایعترین نوع آلرژی است. آلرژی بینی )رینیت(  و آسم از شایعترین انواع آلرژیها هستند. آلرژی راههای تنفسی فوقانی را رینیت و آلرژی راههای تنفسی تحتانی را آسم می نامند. اکنون به بررسی علایم آنها می پردازیم.

آلرژی بینی

این آلرژی باعث بروز عطسه، خارش بینی، آبریزش و گرفتگی بینی می شود. این علایم می تواند فصلی باشد یعنی زمانی که میزان گرده های گیاهان افزایش می یابد )آلرژی بینی فصلی، تب یونجه(،ا ین علایم همچنین می توانند به علت وجود حشرات ذره بینی که هیره یا مایت نام دارند و در ذرات گرد و غبار منزل وجود دارند، در تمام طول سال ادامه داشته باشند ( آلرژی بینی غیرفصلی( کودک اغلب بینی اش را در جهت روبه بالا می مالد که به این حالت اصطلاحا »سلام آلرژی « گفته می شود.

برخلاف سرماخوردگی، آلرژی واگیر نیست و کودک تب ندارد. آسم در اثر التهاب و تنگ شدن راههای هوایی در ریه عارض می شود. در نتیجه، درجات متفاوتی از اشکال در نفس کشیدن به علت عدم تخلیه هوای ذخیره شده، در ریه ها بروز می کند. در هنگام یک حمله آسم، کودک مضطرب می شود و احساس تنگی نفس می کند و حتی ممکن است احساس خفگی به وی دست دهد. یک علامت خفیفتر ولی آزار دهنده آسم، سرفه های آزاردهنده ای است که روی اعصاب تمام افراد کلاس اثر می کند. شکایات چشمی نیز به همراه آلرژیهای تنفسی وجود دارد و این امر خصوصا در تب یونجه دیده می شود وبه آن آلرژی چشمی گفته می شود. چشمان قرمز و اشک آلود خواهند شد. کودک از سوزش چشم و آزاردهنده بودن نور شکایت می کند. اغلب هر دو چشم کودک درگیر می شود و کودک چشمانش را به علت خارش فراوان مرتب مالش می دهد.

آلرژی و ورزش

با داشتن توصیه های کتبی پزشک و میزان مصرفی داروها، معلمان ورزش می توانند در آموزش کودکان آسمی کمک کنند. به طور کلی وقتی بیماری آسم تحت کنترل باشد باید دانش آموز را به ورزش تشویق کرد حتی افرادی از قهرمانان مسابقات المپیک به آسم مبتلا هستند ولی چون بیماری آنها به خوبی درمان شده است، می توانند در آن رقابتهای سنگین پیروز شوند و داشتن روحیه مقاوم مقدمه موفقیت است.

خطر عمده در هنگام ورزش وفعالیت بدنی بروز حمله آسم است. مسایل دیگری هم مانند کهیر و آنافیلاکسی به علت فعالیت بدنی ممکن است بروز کند که در هر مورد باید آنها را مداوا نمود.

پیشگیری از حمله آسم

آسم باید درمان شود و داروها به طور دقیقر و منظم مصرف شود. قبل از فعالیتهای ورزشی پزشک خانواده یا متخصص کودکان کارکرد تنفسی کودک را تعیین می کند و باعث می شود معلمان و پدر و مادر بیمار نسبت به وضعیت سلامتی او آگاهی یابند حتی اگر تنفس کودک طبیعی باشد فعالیت بدنی و ورزش می تواند باعث شروع حمله آسم شود.

این کودکان باید به منظور یافتن آستانه ای که باعث شروع می شود، معاینه شوند. پزشک ممکن است برای دادن اجازه ورزش، میزان داروهای پیشگیری کننده از حمله آسم را افزایش دهد. منطقی است که به افراد دچار تب یونجه و آنهایی که از گرده ها رنج می برند توصیه کنیم از فعالیتهای خارج از خانه طی فصل گرده افشانی اجتناب کنند.بازگشت موفق کودک به ورزش به میزان زیادی به آگاهی، شکیبایی او بستگی دارد.

نکته های مهم

مطمئن باشید که کودک داروی پیشگیری کننده تجویز شده را 15 دقیقه قبل از ورزش دریافت کرده است. هر کودکی که به پزشک یا متخصص آلرژی مراجعه می کند باید داروهایش را به همراه داشته باشد و در آب و هوای سرد باید هوشیاری بیشتری مبذول نماید. هوای سرد یک عامل قوی برای شروع حمله آسم است.

قبل از شروع ورزش، بیماران مبتلا به آسم باید خود را با نرمش گرم کنند. آنها باید از طریق بینی نفس عمیق بکشند و از راه دهان هوا را خارج نمایند. هر کودک درباره وضعیتی که در آن راحت باشد خود تصمیم خواهد گرفت. در شروع اجازه دهید کودک آنگونه که دوست دارد بدود. اگر شروع به دویدن به مشکلات تنفسی منجر شود )که با نیاز مبرم به تنفس از راه دهان نشان داده می شود(  و یا نفس او قطع شود به او توصیه کنید که ورزش را قطع نماید و از طریق استفاده از روش کنترل بازدم نفس خودش را تثبیت کند.

باید ابتدا با دهان نیمه باز به صورت نفسهای کوتاه، نفسش را بیرون  دهد که به تدریج با برطرف شدن انقباض راههای هوایی به نفسهای بلندتری تبدیل شود و هوا را بیرون دهد. این عمل تا زمانی که کودک میزان تنفس راحت خود را به دست آورد باید تکرار شود
منبع : هفته نامه سلامت