سلامت نیوز : پدیده «کودکان کار» یکی از آسیب‌های اجتماعی است که در اکثر کشورها به چشم می‌خورد و ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست. در کلانشهرهای کشور بویژه تهران شاهدیم که كودكان در کوچه و خیابان‌ها از بالا تا پایین شهر، بر سر چهارراه‌ها یا مراکز خرید کودکان در مشاغل مختلف یا به اجبار خانواده یا از روی استیصال به کار در زیرزمین‌ها یا دستفروشی و... مشغول هستند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از وطن امروز ؛ براساس آمار اعلام شده از سوی سازمان آمار کشور در حال حاضر بیش از 3 میلیون کودک و نوجوان زیر 18 سال خارج از چرخه تحصیل هستند که می‌توان استنباط کرد بخش زیادی از این کودکان به بازار کار رفته‌اند و جزو کودکان کار محسوب می‌شوند. فرار از منزل یا فقر خانواده‌ها و اجبار به کار برای تامین هزینه‌ها از جمله دلایل حضور این افراد در خیابان‌هاست.ساماندهی کودکان خیابانی در سطح شهرهای بزرگ متولیان متعددی چون سازمان بهزیستی، شهرداری، نیروی انتظامی، اداره اتباع خارجی و قوه قضائیه دارد.
با این وجود قانون در این باره خلأ‌هایی دارد که نیاز به اصلاح آن است. به عنوان مثال با وجود جمع‌آوری این کودکان از خیابان‌ها اما دیده شده که پس از درخواست والدین کودکان به خانواده بازگردانده شده و دوباره این دور باطل آغاز می‌شود.در این میان علاوه بر سازمان بهزیستی که پس از جمع‌آوری کودکان از سوی شهرداری و پلیس نقش ساماندهی این کودکان را دارد، برخی انجمن‌های مردمی نیز به فکر حمایت از این کودکان هستند. انجمن‌های مردمی برای حمایت از کودکان کار اقداماتی را در زمینه ارائه خدمات، شناسایی و نگهداری انجام می‌دهند.انجمن حمایت از کودکان از سال 78 با تاسیس خانه‌های کودک در مناطق مختلفی از شهر تهران به شناسایی و آموزش کودکان اقدام کرده است.
خانم پژوهش، عضو فعال هیات‌مدیره انجمن حمایت ازکودکان در این باره در گفت‌و‌گو با «وطن‌امروز» با بیان اینکه خانه‌های کودک ویژه بچه‌های شاغل در کارگاه‌های زیرزمینی یا در سطح شهر با حمایت مالی خیرین فعالند، گفت:80 درصد کودکان جمع‌آوری شده در تامین هزینه مالی زندگی خانواده‌هایشان سهیم هستند، در واقع نان‌آور خانه محسوب می‌شوند.وی ادامه داد: این کودکان در شبانه‌روز علاوه بر تحمل شرایط سخت کمبود عاطفی با حوادث مختلف دست و پنجه نرم می‌کنند و از تحصیل محروم هستند، از این رو با جذب این کودکان در خانه‌های کودک، سوادآموزی به بچه‌ها در مقاطع مختلف ارائه می‌شود.پژوهش، پیرامون ارائه خدمات رفاهی به نان‌آوران کوچک تصریح کرد: به دلیل مشکلات مالی تنها یک تغذیه سبک در طول روز به بچه‌ها ارائه می‌شود و از دادن وعده ناهار یا شام معذوریم.عضو هیات‌مدیره انجمن حمایت از کودکان ادامه داد: در حال حاضر 15 خانه کودک در مناطقی از شهر تهران چون شوش، مولوی و ناصرخسرو دایر است و کودکان شاغل در آنجا نگهداری می‌شوند.
وی با اشاره به تعامل و همکاری خانه‌های کودک با سازمان‌های مختلف، گفت: بدون تعامل و همکاری با سازمان‌هایی چون بهزیستی یا شهرداری‌ها فعالیت در این زمینه دشوار است و در حال حاضر محله اسکان کودکان از سوی شهرداری‌ها تامین می‌شود.پژوهش با تاکید بر نیاز به اصلاح قوانین اظهار داشت: همچنین انجمن حمایت از کودکان در زمینه اصلاح قوانین، لایحه حمایت ازکودکان و نوجوانان را در مجلس شورای اسلامی پیگیری می‌کند که با تصویب آن بسیاری از مشکلات این گروه آسیب‌پذیر جامعه‌مان مرتفع می‌شود.وی با ارائه پیشنهادی برای جمع‌آوری بچه‌ها از سطح شهر، گفت: از آنجا که این کودکان کمک خرج خانواده‌هایشان محسوب می‌شوند، شناسایی خانواده‌ها و تعیین یک مستمری برای آنها از سوی سازمان‌های مسوول چون کمیته امداد امام(ره) یا وزارت رفاه بهترین راه برای جلب اعتماد خانواده‌ها و بازگشت کودکان به چرخه تحصیل و فراگیری علم است که جز با پیگیری مستمر مسؤولان میسر نمی‌شود.
سازمان‌های مسؤول هماهنگ نیستند
سازمان بهزیستی نیز در راستای توانمند کردن کودکان در خانواده‌ها طرحی را برای حمایت از کودکان کار در حال اجرا دارد.ارجمندی، معاون دفتر آسیب‌های اجتماعی بهزیستی با معرفی طرح جدید این سازمان برای حمایت از کودکان کار و خیابانی به «وطن‌امروز» می‌گوید: در این طرح که به صورت پایلوت در حال اجراست مددکاران و روانشناسان در محل‌های تمرکز کودکان حضور پیدا کرده و با برقراری ارتباط با کودکان و شناسایی آنها و آشنایی با مشکلات خانواده‌ها و جلب حمایت به صورت تدریجی، زمینه بازگشت کودک به تحصیل و خانواده را فراهم می‌کنیم. وی باتاکید براینکه حمایت‌های مردمی و دولتی از کودکان کار با اهمیت است، افزود: حمایت غیردولتی از کودکان خیابانی و نان‌آور بسیار موثراست و سازمان بهزیستی در اجرای طرح‌های سرپایی و ارائه خدمات به این کودکان با انجمن‌های مردمی همکاری دارد.
نیازمند اصلاح قوانین هستیم
ارجمندی با اشاره به این مطلب که اراده قوی برای ایجاد هماهنگی بین سازمان‌های مختلف برای ساماندهی کودکان کار وجود ندارد، افزود: سازمان بهزیستی به سهم خود لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان را در کنار چند پیش‌لایحه دیگر در مجلس شورای اسلامی پیگیری می‌کند که امیدواریم با تصویب این لایحه قدم بزرگی در حمایت از کودکان معصوم برداشته شود.وی خاطرنشان کرد: آموزش و پرورش با ارائه خدمات آموزشی، کمیته امداد با ارائه مستمری، نیروی انتظامی با همکاری با انجمن‌های مردمی جهت تامین امنیت و مجلس شورای اسلامی با اصلاح قوانین می‌توانند گام‌های موثری برای رفع این آسیب بزرگ از سطح جامعه بردارند.
کودکان خیابانی صاحب شغل می‌شوند
ولی‌الله نصر، مدیرکل امور آسیب‌دیدگان سازمان بهزیستی کشور نیز در اظهار نظری اعلام کرده است 5 استان کشور به طور آزمایشی طرح ساماندهی کودکان کار و خیابانی را انجام می‌دهند و در این مراکز سعی خواهد شد کودکانی که در خیابان‌ها کار می‌کنند، به درون خانواده بازگشته و به آنها خدمات آموزشی، مهارت‌های زندگی، پیشگیری از اعتیاد، ایدز و هپاتیت داده شود. نصر یادآور شد: کودکان خیابانی از خدمات اشتغال نیز برخوردار می‌شوند و با همکاری سازمان فنی و حرفه‌ای برای آنها شغل فراهم می‌شود.ما نیز امیدواریم مسؤولان مربوط در نهادهای مختلف با کمک انجمن‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد برای نجات این کودکان از شرایط سخت تلاش کرده و با توانمندسازی خانواده‌هایشان آنها را به کلاس‌های درس بازگردانند.
پدیده «کودکان کار» یکی از آسیب‌های اجتماعی است که در اکثر کشورها به چشم می‌خورد و ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست.
نظر شما