از بالا رفتن آمار سرقت و نزاع در جامعه گرفته تا مشكلات خانوادگی، یك سر ماجرا به بیكاری ختم میشود و كوچك شدن سفرهها.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ آماری كه این روزها نگرانی همگان را درپی داشته است. همه این مسئلههای اجتماعی را كه كنار هم بگذاریم دستها به سوی دكمه آژیر قرمز میرود تا هشداری باشد برای آمار بیكاری و ناتوانی مالی در خانوادهها و تاثیرش بر مشكلات خانوادگی. با یك نگاه به جامعه میتوان جوانان تحصیلكردهای را دید كه یا به دلیل بیكاری امكان ازدواج برایش مهیا نشده یا بیكاری تیشه بر ریشه زندگی مشتركشان زده است.
بیكاری بر ریشه خانواده تیشه میزند
هرچند این روزها شرایط اقتصادی سبب شده بسیاری از خانوادهها سفرهای كوچكتر در خانههایشان پهن كنند اما همیشه سكه دو رو دارد. جامعهشناسان میگویند روی دیگر این سكه افزایش آسیبهای اجتماعی است. پژوهشهای علمی نشان میدهد از آنجایی كه بیسامانی و تلاطم اقتصادی سبب مستعد شدن افراد در ارتكاب جرم میشود، در مناطقی كه به واسطه خشكسالی یا تعطیلی یك كارخانه، آمار بیكاری افزایش مییابد، تشدید جرم، آسیبهای اجتماعی و كاهش سطح امنیت حرف اول را میزند. آمارهای رسمی هم مهر تاییدی است بر این ادعا. سرقتهای خرد افزایش یافتهاند و نزاع و درگیری در كشور بیشتر شده است.
همین كه زندانهای كشور با كمبود فضا مواجهند نشان میدهد تعداد مجرمان رو به افزایش است. اما با استناد به این گفته غلامحسین اسماعیلی، رئیس سازمان زندانها كه 68 درصد زندانیان كمتر از یكماه درزندان هستند، میتوان نتیجه گرفت كه پای این زندانیان عموما به دلیل جرمهای كوچك به زندان باز میشود. پیش از این نیز سید باقر حسینی، نماینده زابل به تهران امروز گفته بود: «در زندان زابل زندانیان جوانی را دیدم كه به دلیل سرقت احشام ناشی از فقر، به زندان افتاده بودند.»
بیكاری مترادف با بیدرآمدی
به نظر میرسد آسیبهای اجتماعی زخمهایی بر پیكر جامعه هستند كه اگر ریشهای درمان نشوند، هر چند وقت یكبار سر باز میكنند. دكتر بهرام بیات جامعه شناس تاثیر بیكاری و فقر را در آسیبهای اجتماعی بسیار محرز میداند. او در گفتوگو با تهرانامروز میگوید: «برای تشریح این رابطه همان حدیث معروف از امیرالمومنین(ع) كافی است كه فرموده اند: فقر از در كه وارد شود، ایمان از پنجره خارج میشود كه از بعد جامعه شناختی منظور از ایمان همان استخوانبندی و شاكله نظام خانواده و البته حفظ آن است. بنابراین بیكاری و بهدنبال آن فقر سبب میشود نظام خانواده خدشهدار شده و مستعد بروز ناهنجاریها شود.» او ادامه میدهد: «كار چند ویژگی برای افراد جامعه دارد. نخست آنكه منبع درآمد برای خانواده است و پدر بیكار یعنی خانواده بدون درآمد! برخی جامعه شناسان مفهومی تحت عنوان مشغولیت را مطرح میكنند. یعنی مدیران باید برای تك تك افراد جامعه مشغولیت ایجاد كنند آن هم در قالب مشغولیتی كه به صلاح جامعه باشد و نیازمندیهای افراد را نیز از عایدی آن برطرف كند.»
به گفته دكتر بیات اگر مدیران به دست افراد جامعه كار ندهند، آنها كار دست مدیران میدهند! او ادامه میدهد: «البته معنای كار دوم بسیار متفاوت با معنای كار اول است. این به آن جهت است كه بیكاری باعث بسیاری از مشكلات و ناهنجاریها در خانوادهها و بهدنبال آنها در جامعه میشود. مثلا اگر بخواهیم خوشبینانه آمار بدهیم باید بگوییم 80 درصد سرقتهای صورت گرفته در كشور از روی بیكاری است.»
ناكامی و استرس، دو سوغات بیكاری
دكتر حسن عماری مدرس دانشگاه و روانشناس اجتماعی نیز در گفتوگو با تهران امروز میگوید: «فقر و بیكاری مسئلهای اجتماعی است كه تاثیرش در زندگی خانوادگی، در دنیای مدرن معنا پیدامیكند. یكی از این تاثیرات ناكامی در درون خانواده است. وقتی زن و مرد و فرزندان به آنچه میخواهند، نرسند، ناكامی در رسیدن به مطلوبها رخ داده است. با توجه به تغییر سبك زندگی به سوی مصرف گرایی این روزها بیشتر خانوادهها خواستههایشان ارتقای موقعیت شغلی، موقعیت اجتماعی و طبقه اجتماعی است كه رابطه مستقیم با ثروت دارد.»
خانواده نخستین نهادی است كه انسان در آن اجتماعی شدن را میآموزد. آموزههای خانواده درست مثل نقشی كه بر سنگ حك شده باشد تا آخر عمر با انسان باقی میماند. شاید به همین دلیل است كه خانواده مقدسترین نهاد در اسلام است. اما به گفته دكتر عماری فقر و بیكاری و بهدنبال آن بروز ناكامی در خانواده سبب بروز اختلالات روانی میشود.» اختلالاتی كه در سالهای گذشته آمار تامل برانگیزی از آن در رسانهها منتشر شده است. 21 درصد ایرانیها دچار اختلالات روانی هستند و این یعنی از هر 4 ایرانی یك نفر با این نوع اختلال دست و پنجه نرم میكند تا تاثیری منفی بر شاخص سلامت كشور داشته باشد. از این رو دیدن نزاعها و دعواهای خیابانی زیر آسمان این شهر منظرهای دور از ذهن نیست.
او ادامه میدهد: «فقر و بیكاری در نهاد خانواده مجموعهای از استرسها را بهدنبال دارد. استرسهایی كه از آن گریزی نیست. تحقیقات میگوید استرس، مادر بسیاری از بیماری هاست. این افراد عموما در زندگی آینده خود دچار مشكلات شخصیتی هستند و آثار استرس در آنها مشهود است. بیكار شدن و بیكاریهای ممتد نوعی از استرس را در خانواده نمایان میكند و نوع دیگر آن وقتی است كه فرد به سن شاغل شدن میرسد اما فرصت شغلی برای او ایجاد نشده است. گذشته از آن برخی از افراد هم هستند كه پس از سالها تحمل، به شغل مورد نظر خود میرسند اما به دلیل تحمل استرسها و اتفاق نیفتادن در زمان مناسب نمیتوانند خوب كار كنند. بنابراین استرسها برای خانواده بحران زا هستند. البته این وظیفه دولت هاست كه «تاب آوری» را در جامعه آموزش دهند.»
رابطه سرقت و بیكاری
چندی پیش ناصر فرشید رئیس پلیس پیشگیری فرماندهی انتظامی استان كرمان با اشاره به اینكه سرقت لوازم داخل خودرو و قطعات خودرو، سرقت موتورسیكلت و سرقت منازل بیشترین موارد سرقت را به خود اختصاص دادهاند، اعلام كرد كه 78 درصد دستگیرشدگان از افراد بیكار هستند. آمارهای دیگری نیز اعلام شده است. 56 درصد از آنهایی كه در كشور به عنوان دزد لوازم خودرو دستگیر میشوند و تا پایان عمر با برچسب «دزد» زندگی میكنند، برای نخستین بار است كه دست به سرقت میزنند و شاید پیش از آن حتی خواب دزدی را هم ندیدهبودند.
كارشناسان میگویند سقوط ارزشهای اخلاقی و اجتماعی، سستی هنجارها و به پیوست آن شرایط بسیار دشوار زندگی نظیر فقر، تورم و بیكاری در حال حاضر زمینهساز آسیبهای اجتماعی هستند. همه اینها در جامعه در حالی اتفاق میافتد كه عدهای با اتومبیلهای خارجی آخرین مدل در خیابانها خودنمایی میكنند و در مقابل جوانانی هر روز صبح به امید یافتن شغلی، وقت خارج شدن از خانه از خدا میخواهند كه شب با شرمندگی به خانه بازنگردند...
نظر شما