به گزارش سلامت نیوز به نقل از بهار ؛ متخصصان و محققان علوم پزشکی دایم در تلاشند تا بتوانند به یافتههایی جدید برسند و راهحلی برای دردهای دنیای صنعتی پیدا کنند. آنچه مسلم است بیماریها هم از پیشرفت بازنماندهاند و هم زمان با پیشرفت جهان، شکل و نوع بیماریها هم تغییر کرده و دسترسی به درمان آنها هم سختتر شده است. اما در این میان بسیاری از علوم پزشکی ریشه در پیشینه خود دارند و از راههایی که گذشتگان برای درمان بیماریها به کار میگرفتند، میتوان در بسیاری از بیماریهای کنونی بهره برد. طب سوزنی ازجمله این علوم پزشکی است که به رغم کاربرد فراوانی که برای بیماران دارد اما به دلیل تصور سنتی بودن در بسیاری مواقع مغفول میماند. برای آشنایی از این نوع طب و چگونگی درمان از طریق آن سراغ دکتر «آرش ناصری» که پزشکی عمومی را در دانشگاه شهید بهشتی تهران و دورههای تخصصی طب سوزنی را در مسکو و شهر پکن چین گذرانده است، رفتیم تا اطلاعات دقیقتری از روشهای درمانی این رشته پزشکی به دست آوریم.
آقای دکتر، در ابتدا توضیحی برای خوانندگان درباره این نوع طب و تفاوتهای آن با دیگر روشهای درمانی داشته باشید.
طب سوزنی شاخهای از طب سنتی چین و یکی از معروفترین رشتههای طب مکمل است که برخی اعتقاد دارند قدمتی چهارهزارساله دارد.
درواقع اصول کلی این طب از آن زمان تاکنون تغییری نکرده است. استفاده از طب سوزنی تا قرنها به آسیا محدود میشد تا اینکه فرانسویها در قرن 16 میلادی با آن آشنا شدند و استفاده از آن را در اروپا گسترش دادند.
بین پزشکان مختلف در صحت و سقم طب سوزنی اختلاف نظر وجود داشت تا اینکه سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سال 1975 استفاده از طب سوزنی در تشخیص و درمان بیماریها را به شکل رسمی تایید کرد.
آیا پزشکان طب سوزنی باید تحصیلات پزشکی دانشگاههای علوم پزشکی را داشته باشند یا اینکه میتوانند به وسیله همان روشهای طب سنتی فعالیت کنند؟
درحال حاضر در ایران کسانی میتوانند مجوز رسمی فعالیت در این رشته را داشته باشند که تحصیلات پزشکی عمومی را در دانشگاههای معتبر به پایان رسانده باشند و پس از آن با گذراندن دورههای تخصصی طب سوزنی مجاز به داشتن مطب هستند.
نکتهای که در اینجا باید بگویم این است که داشتن تحصیلات پزشکی عمومی راه را برای جلب اعتماد مردم بازتر کرده است و آنهایی که ممکن است به دلیل نداشتن اطلاعات از این نوع درمان دچار شبهه باشند از این طریق و داشتن مجوز وزارت بهداشت با اطمینان بیشتری مراجعه میکنند.
متخصصان طب سوزنی چگونه و با چه ابزاری به درمان میپردازند؟ درواقع میخواهیم توضیحاتی درباره جزییات این روش درمانی داشته باشید.
- متخصص طب سوزنی با توجه به علایم و شکایات بیمار، ابتدا بیماری را تشخیص میدهد و تعیین میکند در کدامیک از کانالهای انرژی، اختلال وجود دارد، سپس با تحریک نقاطی که روی این کانال قرار دارد، اختلال انرژی را برطرف کرده و بیمار را درمان میکند. محل دقیق این کانالها و نقاط با نشانههای آناتومیک (مثل ابروها، استخوانها، ناف و...) و با استفاده از واحد سون (Cun) تعیین میشود. رایجترین کاربرد طب سوزنی در دنیای امروز، تسکین دردهای مزمن است که مکانیسم علمی آن مشخص شده است. شناخت کانالهای انرژی درواقع جزیی از تخصص این پزشکان است.
طب سوزنی بیشتر درمورد چه نوع بیماریهایی استفاده میشود؟
فهرست موارد استفاده طب سوزنی تاییدشده از سوی سازمان بهداشت جهانی عبارتند از:
بیماریهای دستگاه تنفس فوقانی
- سینوزیت
- رینت الرژیک
- آسم برونشیال
بیماریهای گوارشی
- اسپاسم مری و دهانه معده
- سکسکه
- التهاب حاد و مزمن معده
- زخم مزمن معده و التهاب حاد و مزمن روده
-اسهال و یبوستهای مقاوم به درمان مانند IBS
بیماریهای ارتوپدی
- آرتروز مفاصل زانو
- آرنج تنیسبازان
- شانه یخزده
- درد پایین کمر low back pain
- آسیبهای ورزشی بافت نرم
بیماریهای عصبی
- میگرن
-ام اس
- فلج عصب صورت
- فلج بعد از سکته مغزی
- وزوز گوش و سرگیجه مزمن
* دردهای مزمن دوران قاعدگی
*آرتریت روماتویید و دیگر بیماریهای بافت همبند
* ناتوانی جنسی
* کاهش وزن، زیبایی و ترک اعتیاد
برخی افراد به دلیل استفادهای که از تعداد زیادی سوزن در این درمان میشود واهمه دارند و گاهی نگرانی درباره انتقال برخی بیماریها هم وجود دارد. آیا میتوان گفت با وجود مزایا در درمان برخی بیماریها معایبی هم در این نوع درمان وجود دارد؟
طب سوزنی هم مانند همه درمانهای پزشکی به رغم همه مزایا، دارای عوارض جانبی هم میتواند باشد که باید به آنها هم توجه شود.
1- امکان انتقال ایدز و هپاتیت B در صورت استفاده از سوزنهای غیراستریل یا غیریکبار مصرف.
2- ضعف، بیحالی و غش کردن بیمار تحت درمان در صورت تحریک نقاط ممنوعه.
3- درمان نشدن و حتی ایجاد مشکلات جدید در صورت تحریک نادرست نقاط، که همه این عوارض در صورتی که درمان به وسیله متخصص طب سوزنی انجام شود، به صفر خواهد رسید.
طبق طب سنتی چین، 12 کانال اصلی و هشت کانال فرعی در بدن وجود دارد و ارگانهای بدن در تماس با این کانالها قرار دارند. به عنوان مثال تحریک نقاط صورت در اختلالات چشمی، میگرن، بلع و... مورد استفاده قرار میگیرد. نقاط موجود در قفسه سینه این کانال در درد قفسه سینه و اختلالات غدد شیری استفاده میشود. تحریک نقاط موجود در شکم در اختلالات دستگاه گوارش و نقاط اندام تحتانی در اختلالات مفصلی صورت میگیرد.
361 نقطه مهم در بدن وجود دارد. ثابت شده است که مقاومت الکتریکی پوست در این نقاط، کمتر از بقیه نقاط بدن است. امروزه در طب سوزنی از سوزنهای استیل، نازک و انعطافپذیر استفاده میشود. قطر این سوزنها از6/0- 2/0 میلیمتر و طول آنها از 10-1 سانتیمتر متغیر است و در انتهای این سوزنها یک دسته وجود دارد. هنگام وارد کردن سوزن، سوزن به طور عمودی بین انگشتان قرار میگیرد.
عمق فرو کردن سوزن از چند میلیمتر تا پنج سانتیمتر (با توجه به محل نقطه) متغیر است. سوزنها به مدت 30-10 دقیقه در جای خود باقی میمانند و با توجه به وضعیت بیمار تعداد دفعات استفاده از این سوزنها مشخص میشود.
یکی از مواردی که در طب سوزنی این روزها به نظر میرسد بسیار استفاده میشود استفاده در درمان چاقی است. آیا تاثیر این درمان در این بیماری قابل توجه بوده است؟ تحقیقات علمی دراینباره چه میگویند؟
- تحقیقات علمی کمی توانستهاند تاثیر طب سوزنی بر کاهش وزن را به اثبات برسانند؛ برخی از این مطالعات بر این باورند که طب سوزنی میتواند به عنوان تسریعکننده لاغری در افراد عمل کند. براساس پژوهشی که در سال 2009 در این زمینه منتشر شد، دانشمندان 31 تحقیق را (با مجموع سههزار و 13 شرکتکننده) تحلیل کردند و به این نتیجه رسیدند که طب سوزنی میتواند تاثیر عمدهای بر کاهش وزن بدن داشته باشد. البته همه این تحقیقات چنین نتیجه درخشانی نداشته و بعضی از آنها کیفیت پایینی داشته و تحقیقات مختلف، نتایج مختلفی را در زمینه تاثیر طب سوزنی بر کاهش وزن به اثبات رساندهاند. برای مثال، مطالعهای که در سال 1999 روی 40 فرد چاق انجام شد، نشان داد که این افراد بعد از 12 جلسه طب سوزنی که به صورت هفتگی انجام میشد، وضعیت اعصاب و افسردگیشان تا حد زیادی بهبود یافت اما در کاهش وزنشان تاثیری نداشت. با این حال تحقیقی که یک سال پیش از آن انجام شده بود، ثابت کرد افرادی که روزی دو بار، به مدت چهار هفته در جلسات طب سوزنی شرکت داشتهاند، اشتهایشان از بین رفته و وزنشان کم شده است. در بیمارانی هم که به ما مراجعه میکنند نتایج متفاوت است. برخی میزان پاسخگویی آنها به این درمان بسیار خوب و برخی درصد پایینتری دارد.
نظر شما