سلامت نیوز : پارکینسون بیماری دستگاه عصبی مرکزی است که به صورت سفتی عضلات، لرزش و ازدست رفتن مهارت‌های حرکتی ظاهر می‌شود. شیوع این بیماری در بین جمعیت بالای 60 سال حدود یک درصد افراد جامعه و در بین جمعیت کلی حدود یک‌هزارم افراد جامعه است اما آمار دقیقی در کشور وجود ندارد. مصرف دارو برای کنترل این بیماری، مهم‌ترین روش درمان ابتدایی را تشکیل می‌دهد که  خوشبختانه این داروها در کشور ما توسط سه شرکت تولیدکننده دارو تهیه می‌شود اما در مواردی کمبود دارو که گاهی تا 3 هفته به طول می‌انجامد، زندگی این بیماران را با مخاطره روبه‌رو می‌کند و این در حالی است که نمونه‌های خارجی این دارو هم که از کشورهایی مانند سوئیس، آلمان یا ترکیه خریداری می‌شد، نایاب شده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از خورشید ؛ به گفته یک فوق‌تخصص پارکینسون و حرکات غیرارادی، علائم اصلی این بیماری کندی حرکت، لرزش اندام‌ها و حرکات غیرارادی اندام‌هاست که تنها با مشاهده دو علامت گفته می‌شود که فرد مبتلا به پارکینسون یا پارکینسونیسم است. دکتر حمید نوراللهی‌مقدم با تأکید بر اینکه بیماری پارکینسون تنها یکی از علل بیماری پارکینسونیسم است و دهها علت دیگر مانند مصرف دارو، ضربه و بیماری‌های دیگر در ایجاد پارکینسونیسم دخالت دارد، درخصوص سایر علائم این بیماری می‌افزاید: بیماری پارکینسون به‌طور معمول یک بیماری حرکتی است اما این بیماری تنها سیستم حرکتی را درگیر نمی‌کند و مشکلات دیگری مانند ضعف عملکرد در سیستم بویایی، اختلالات خواب، اختلالات خلقی و شناختی، زوال ذهنی، اختلال در سیستم اعصاب خودکار، تغییرات فشارخون ناشی از سیستم عصبی خودکار، اختلال در کنترل مثانه و روده و تغییرات تعریق را ایجاد می‌کند. این متخصص مغز و اعصاب درخصوص سن شیوع این بیماری با بیان اینکه محدوده سنی این بیماری خیلی وسیع است و می‌تواند نوجوانان یا افراد بالای 80 سال را درگیر کند، می‌گوید:  به طور متوسط شیوع سنی این بیماری در60 سالگی است و این گروه سنی در تمام کشورها تقریبا یکسان است و عامل نژادی تأثیر چندانی در شیوع این بیماری ندارد.

 علت‌های مختلف ایجاد بیماری پارکینسون
نوراللهی‌مقدم، تغییرات شیمیایی و ساختمانی در سیستم اعصاب مرکزی بیماران پارکینسون را عامل اصل بروز این بیماری ذکر می‌کند و می‌گوید: دلیل ایجاد این تغییرات معلوم نیست و هیچ کدام از فرضیه‌هایی که در این زمینه وجود دارد به اثبات نرسیده است. به عنوان مثال فرضیه‌هایی مانند سموم محیطی، سموم کشاورزی، توارث و ژن مطرح است که قابل اتکا نیست و تنها ژن‌های این بیماری مشخص شده ولی تعداد بیمارانی که در اثر عوامل ژنتیکی به این بیماری مبتلا شده‌اند بسیار کم است.

وی در توضیح جزئیات بیشتر علت این بیماری می‌افزاید: بیماری پارکینسون به علت تخریب یا کاهش سلول‌های تولیدکننده دوپامین به وجود می‌آید. دوپامین ماده‌ای است که نقش عمده‌ای در هماهنگی حرکات بدن دارد. البته این تغییر تنها دلیل تغییرات مغزی در بیماران پارکینسون نیست ولی بیشترین علت است.
 
 راهکارهای پیشگیری از بیماری پارکینسون
این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم‌پزشکی ‌تهران درخصوص روش‌های پیشگیرانه از این عارضه می‌گوید: بیماری هنگامی آغاز می‌شود که حدود 70 درصد سلول‌های تولیدکننده دوپامین از بین رفته باشند و متأسفانه تا زمانی که این میزان از سلول‌ها از بین نرفته‌اند، بیماری نمایان نمی‌شود. سپس سالی یک تا دو درصد سلول‌ها کمتر شده تا به طور متوسط بعد از 10 تا 15 سال تمام سلول‌های تولیدکننده دوپامین از بین بروند. بنابراین پیشگیری از این بیماری به دلیل تاخیر در ایجاد علائم امکان‌پذیر نیست و تحقیقات دانشمندان در چند دهه اخیر نتایج قاطعانه و مؤثری نداشته اما دیده شده است که اختلال در برخی از عملکردهای جسمانی مانند حس بویایی و برهم‌ریختگی خواب از 10 سال قبل می‌تواند نشانه‌ای از این بیماری باشد. وی می‌افزاید: در این بررسی‌ها معلوم شده افراد نرمالی که اختلالات رفتاری خواب داشتند مانند کسانی که در خواب فریاد می‌کشیدند یا دست و پا می‌زدند و افرادی که اختلالات بویایی داشتند، بعد از 10 سال شیوع پارکینسون در آنها افزایش یافته بود اما با وجود این علائم اقدامات مؤثری در پیشگیری از این بیماری وجود ندارد.

 شیوه‌های درمان پارکینسون در ایران وجهان
نوراللهی‌مقدم درخصوص درمان بیماری پارکینسون اظهار می‌کند: درمان این بیماری در دو بخش مطرح است. یک بخش آن مربوط به درمان‌هایی است که بر پیشگیری از بیماری تمرکز دارد که این نوع درمان هنوز در مرحله تحقیقاتی قرار دارد.

بخش دوم مربوط به درمان بیماری بعد از ابتلاست. در این بخش تمرکز درمان روی جایگزینی ماده دوپامین مغز است که معمولا با تجویز دارو این مشکل جبران می‌شود.
در این بخش درمان‌های غیردارویی نیز وجود دارد که شامل توانبخشی است. بسیاری از بیماران مبتلا به پارکینسون دچار عوارضی مانند اختلالات گفتاری، اختلالات شناختی و ضعف حافظه و افسردگی می‌شوند که از طریق شیوه‌های توانبخشی مشکل آنها کنترل می‌شود.

از طرفی درمان‌های جراحی نیز برای بیماران پارکینسون به کار می‌رود. اما شیوه جراحی در چند سال اخیر مبتنی بر جراحی تخریبی بود که از این طریق قسمتی از هسته‌های قاعده‌ای مغز (هسته‌های خاکستری رنگ مغز که در عمق نیمکره‌های مغزی وجود دارد) با وارد کردن سوزن‌هایی به داخل مغز، تخریب و از ارسال پیام غلط آنها برای پیشرفت بیماری جلوگیری می‌شد. اما مشکل این نوع عمل در غیرقابل برگشت بودن میزان تخریب بود.

امروزه این شیوه تخریبی عمل، جای خود را به شیوه تحریک داده است که نام علمی آن دی. بی.اس (Deep Brain Stimulation) یا تحریک عمقی مغز است.  در این روش با کاشت دو الکترود در مغز، هسته قاعده ای مغز تحت تحریک الکتریکی قرار می‌گیرد. به این صورت که سیم‌های الکترود از زیر پوست جمجمه به سمت زیر پوست قفسه سینه هدایت شده و به باتری که تولیدکننده پالس الکتریکی است، وصل می‌شود. این باتری‌ها به وسیله فرستنده‌ای که خارج از پوست است کنترل می‌شود و از طریق این ابزار کنترلی تحریکات الکتریکی برای مهارکردن سلول‌های مغزی انجام می‌شود و میزان شدت، مدت و فرکانس تحریکات تنظیم می‌شود.  نوراللهی‌مقدم، روش دی.بی.اس را برای بیمارانی که مصرف دارو عوارض شدیدی را مانند تهوع، سردرد و تغییرات فشارخون برای آنها ایجاد می‌کند، مفید می‌داند.