می‌دانیم كه بینی ما به سرعت می‌تواند یك بوی مطبوع و نامطبوع را از هم تشخیص دهد اما تاكنون هیچ عامل یا واكنش شیمیایی كه به ما در تعیین خوبی و بدی بو كمك می‌كنند، شناخته نشده بود.

به گزارش پایگاه اینترنتی لایوساینس، محققان دریافته‌اند كه گرایش مولكول‌های سنگین‌تر و گسترش‌پذیرتر به داشتن بوی نامطبوع بیشتر از مولكول‌های سبك و فشرده‌تر است اما با این وجود استثناهایی نیز در این قانون وجود دارد.

از این یافته می‌توان برای حدس زدن خوبی یا بدی بوی یك مولكول قبل از اینكه شخصی آنرا بو كند، استفاده كرد.

"ریحان خان" دانشمند علوم اعصاب در "دانشگاه كالیفرنیا" در بركلی معتقد است كه در سیر تكاملی انسان، حس مطبوع بودن بوها به عنوان واكنشی غریزی در نظر گرفته شده كه ما را در محیط زیستمان هدایت می‌كند.

ریحان‌خان گفت، مردم می‌توانند بلافاصله بگویند كه بوی یك چیز، خوب است یا بد. به گفته او در مسیر تكامل، به كارآمدترین حس‌ها تكیه شده است به این معنی كه مثلا چشم برای تشخیص رنگ‌ها از طول موج نور استفاده می‌كند.

یافته‌های ریحان‌خان و همكارانش در چاپ اخیر مجله "علوم اعصاب" (‪ (Neuroscience‬منتشر شده است.

ریحان‌خان و گروه تحقیقاتی وی برای كشف راه‌های میان‌بر بینی برای تشخیص بوی مطبوع و نامطبوع بیش از هزار و ‪ ۵۰۰‬ویژگی حدود ‪ ۱۵۰‬مولكول را بررسی كردند و سپس آنها را با "ارزیابی‌های حرفه‌ای" بوی این مواد مقایسه كردند.

در پایان این مطالعه دیده شد، وزن مولكول و چگالی الكترون بهترین همبستگی را با بوی مطبوع داشتند. برای مثال یك مولكول سنگین وزن و گسترش پذیر بوی نامطبوعی چون چوب در حال پوسیدن می‌دهد درحالیكه هیدروكربن شیرین - یك مولكول فشرده اما سبك وزن -- بویی چون لیمو دارد.

ریحان‌خان به لایوساینس گفت، "از دیدگاه تكاملی، ما معتقدیم كه بدن ما از این چند ویژگی معدود، برای تشخیص بوی مطبوع از نامطبوع استفاده می‌كند.

اما هنوز نمی‌دانیم چرا مغز و بینی به این خواص مولكولی حساسیت نشان می‌دهند."
ریحان‌خان گفت، آنچه آنان می‌دانند این است كه مواد شیمیایی كه بوی مطبوعی ندارند معمولا برای ما مفید نیستند و حتی می‌توانند مضر نیز باشند.