سلامت نیوز : سرطان بیماری است که اغلب عادت کرده‌ایم آن را در افراد با سنین بالا مشاهده کنیم. اما روند سلامت جامعه و تغییر روزافزون سن ابتلا به انواع بیماری‌ها در افراد با سنین پایین، کم‌کم این نگرش را تغییر داده است. شاید در گذشته وقتی صحبت از سرطان به میان می‌آمد همه دچار اضطراب و نگرانی می‌شدند که امروزه این تغییر سبک زندگی و رشد فزاینده بیماری‌ها به‌خصوص سرطان برای همه امری عادی شده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از خورشید ؛ موضوع نگران‌کننده اینجاست که در سال‌های اخیر سرطان در میان جوانان نیز بیشتر شده است. در میان دختران سرطان‌های گردن رحم و پوست و در پسران سرطان بیضه را می‌توان یادآور شد. البته در مقایسه با دیگر سرطان‌های مختص مردان مانند سرطان پروستات، سرطان بیضه نادر است. به هر حال، این نوع سرطان شایع‌ترین نوع سرطان در مردان ۲۹ تا ۳۵ ساله است. در این خصوص با دکتر مهدی هنرکار دستیار تخصصی جراحی کلیه و مجاری ادرار بیمارستان شهید لبافی‌نژاد گفت‌وگو کردیم.

دکتر مهدی هنرکار درباره افزایش این بیماری گفت: بیماری سرطان بیضه در سنین پایین و در مناطقی که افراد با مواد سرطان‌زا سروکار داشته باشند، بیشتر است. همچنین تشعشعات رادیولوژی مثل اشعه‌ایکس، تشعشعات هسته‌ای و آلودگی‌های محیطی مثل فلزات سنگین و سرب، تأثیر بسیار زیادی در بروز این بیماری دارد.

این اورولوژیست در ادامه بیان کرد: تومورهای بیضه نسبتا غیرشایع هستند و فقط یک تا 2 درصد تومورهای بدخیم مردان را تشکیل می‌دهند. با اینکه این تومورها شیوع زیادی ندارند، ولی به علت گرفتار کردن مردان جوان اهمیت پیدا می‌کنند.

سرطان بیضه در سمت راست کمی شایع‌تر از سمت چپ است و در یک تا 2 درصد موارد دوطرفه است.‌ عوامل خطر علت تومورهای بیضه به طور دقیق معلوم نیست ولی هم عوامل مادرزادی و هم عوامل محیطی در بروز آن تأثیر دارند.

از جمله مهم‌ترین عوامل موثر، عدم نزول بیضه (نهان بیضگی) به محل طبیعی خود در کیسه اسکروتوم (یا کیسه بیضه) است. در حالت طبیعی بیضه‌ها در دوره جنینی در داخل شکم تشکیل می‌شوند و سپس مسیر خود را به سمت کیسه بیضه طی کرده و داخل آن قرار می‌گیرند، به طور‌ی‌که وقتی نوزاد به دنیا می‌آید، بیضه‌ها حین معاینه باید داخل محل طبیعی خود باشند. وی با بیان اینکه عوامل دیگری مثل نژاد هم در ابتلا‌ به این بیماری موثراست،گفت: کسانی که پدر یا برادر آنها به این بیماری مبتلا شده‌اند و شغل‌هایی دارند که درتماس با برخی مواد شیمیایی هستند و افرادی که در معادن کار می‌کنند و آتش‌نشان‌ها باید بیشتر مراقب باشند، زیرا این عوامل احتمال ابتلا به سرطان بیضه را بالا می‌برند.

دکتر هنر کار گفت: در ابتدای بیماری که هنوز سرطان محدود به بیضه است و به اصطلاح متاستاز نداده (یعنی به سایر نقاط بدن گسترش نیافته)، اغلب بزرگی بیضه‌ها، وجود توده‌ در بیضه یا درد بیضه از علائم بیماری هستند ولی با پیشرفت بیماری و با توجه به محل متاستاز، علائمی مثل کمردرد، درد زیر شکم، درد بیضه‌ها و احساس ناراحتی در آنها و ورم پاها، ممکن است ایجاد شود.

وی با بیان اینکه این سرطان در دو نوع اصلی شناسایی شده است، عنوان کرد: نوع اول در این سرطان «سمینوما» نام دارد که خود به دو دسته تقسیم می‌شود. نوع معمولی این سرطان بیشتر احتمال دارد که در مردان بین ۳۰ تا ۵۰ سال بروز کند. نوع مرتبط با اسپرم این نوع سرطان در مردان ۵۵ ساله و مسن‌تر، کمتر شایع است. اما هر دو نوع تومورهای Seminoma در همه گروه‌های سنی رخ می‌دهند. نوع دوم موسوم به non- Seminoma  نام دارد که به 4 دسته طبقه‌بندی می‌شود.

 انواع این تومورها معمولا در سنین بین نوجوانی تا دهه چهارم زندگی پیش می‌آید. این تومورها سریع‌تر از دسته اول رشد می‌کنند و گسترش می‌یابند.این دستیار تخصصی جراحی کلیه و مجاری ادرار درباره راه‌های درمان این بیماری اظهار کرد: بیشتر مردان به کمک عمل جراحی و خارج کردن بیضه، رادیوتراپی یا پرتودرمانی و در صورت ضرورت شیمی‌درمانی یا ترکیب دو درمان از سه درمان فوق، بهبود می‌یابند.

در بیشتر موارد قدم اول برداشتن بیضه با جراحی است. بعد از آن براساس نوع تومور و درجه پیشرفت آن ممکن است علاوه بر جراحی از شیمی درمانی برای از بین بردن متاستازهای غیرقابل کشف استفاده شود. پس به طور کلی برای اینکه سرطان بیضه قابل درمان باشد، باید در مراحل اولیه تشخیص داده شود.

وی  راه تشخیص و پیشگیری از این بیماری را معاینات دوره‌ای دانست و گفت:‌ برای تشخیص سریع این بیماری تمام مردان باید پس از سن بلوغ ماهی یک‌‌بار بیضه‌های خود را به طور شخصی مورد معاینه قرار دهند و بهتر است که این کار بعد از یک دوش آب گرم انجام شود زیرا در این زمان به علت اثر گرما، پوست اسکروتوم یا کیسه بیضه شل‌تر است و معاینه دقیق‌تر خواهد بود. افراد در صورت احساس توده یا حالتی مشکوک هنگام معاینه، به پزشک خود مراجعه کنند. برای تأیید تشخیص پزشک از آزمایشات و روش‌های مختلفی مثل اندازه‌گیری تومور مارکرها (موادی که در صورت وجود سرطان در آزمایش خون یافت می‌شوند یا مقدار آنها بالا می‌رود) یا انجام سونوگرافی از کیسه بیضه می‌توان کمک گرفت.

نگرانی از درمان‌پذیر یا غیر قابل علاج بودن

 به عقیده این اورولوژیست اگر سرطان بیضه زود تشخیص داده شود، حدود ۹۵درصد ‌مبتلایان، تقریبا بهبودی کامل پیدا می‌کنند. اما در صورتی‌که این سرطان تشخیص داده نشود و طولانی شود، به سرعت رشد کرده و به گره‌های لنفاوی داخل شکم سپس به سایر غدد لنفاوی گسترش پیدا می‌کند.

وی همچنین  در ادامه اظهار کرد: در بعضی از موارد با وجود سرطان بیضه، ممکن است احتمال ناباروری وجود داشته باشد. بنابراین قبل از ارجاع فرد برای درمان‌های کامل‌تر، انجام آزمایش‌های تعیین وضعیت باروری و در صورت لزوم، ذخیره نطفه مردانه در بانک اسپرم ضروری است. همچنین باید گفت: سرطان بیضه از درمان‌پذیرترین بدخیمی‌هاست و میزان درمان قطعی آن رابطه مستقیمی با زمان تشخیص دارد. بنابراین به هیچ وجه نباید نسبت به علائم و مشکلات بیضه و کیسه بیضه بی‌تفاوت بود. به گفته این اورولوژیست این بیماری تنها در ایران نبوده بلکه موضوعی جهانی است. اما باید گفت متأسفانه در ایران و به طور کلی کشورهای جهان سوم این رقم بیشتر است، زیرا سیستم غربالگری  و شناسایی مناسبی نداریم و از طرف دیگر به خاطر کم‌کاری بیمه‌ها، راه‌های پیشگیری بر درمان اولویت ندارند.

دکتر هنرکار افزود: به همه مردم توصیه می‌کنیم همانند مسیری که در سرطان سینه در زنان طی می‌شود، مردان پس از مشاهده علائم اولیه برای تشخیص نوع بیماری‌شان به پزشک عمومی مراجعه کنند و پس از محرزشدن نوع بیماری به پزشک متخصص مراجعه کنند. گفتنی است امکان تشخیص و درمان‌های تخصصی این عارضه و دیگر بیماری‌های کلیه و مجاری ادرار در بیمارستان لبافی‌نژاد وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و سازمان تأمین اجتماعی وجود دارد.