سلامت نیوز : دانشمندان به شواهدی دست یافته‌اند كه احتمال درستی یك نظریه در پزشكی را تقویت می‌كند: وجود ارتباط بین افسردگی و ریتم نامنظم زندگی. ساعت درونی، به‌گمان پژوهشگران، می‌تواند تحت‌تاثیر فعالیت ژن‌ها در مغز از تنظیم خارج شود. اثرات بر هم خوردن ساعت خواب یا دیگر فرآیندهای منظم زیستی كه می‌توانند به افسردگی بینجامند، از قرار روی مغز باقی می‌مانند. نتایج بررسی فعالیت ژن‌ها در مغز مبتلایان به افسردگی نشان می‌دهند كه ساعت درونی این افراد به احتمال زیاد تنظیم نبوده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ تا پیش از این نشانه‌هایی مبهم و نظریه‌های اثبات‌نشده‌ای وجود داشت مبنی بر اینكه بر هم خوردن ساعت درونی بدن و افسردگی با هم در ارتباط هستند. فرآیندهای زیستی منظم پستانداران مانند خواب، ترشح هورمون‌ها و الگوی تغذیه با یك ساعت درونی در مغز تنظیم می‌شوند. ژن‌ها و تاریكی و روشنایی شبانه‌روز در عملكرد این ساعت موثر هستند. تنظیم این ساعت می‌تواند همچنین تحت‌تاثیر عوامل دیگری بر هم بخورد؛ مثلا مسافرت‌های هوایی درازمدت. از سوی دیگر به باور دانشمندان ساعت درونی مبتلایان به افسردگی عموما تنظیم نیست.

اما مشكل اینجاست كه نمی‌توان دقیقا ثابت كرد كه كدام سازوكارهای مولكولی یا سلولی این تعادل را برهم می‌زنند. پژوهشگران برای یافتن پاسخ دست به آزمایش تازه‌ای زدند. آنان مغز ۳۴ فرد مبتلا به سرطان و ۵۵ فرد سالم را بلافاصله پس از مرگ از بدن خارج كردند. مرگ همه این افراد ناگهانی و در اثر حمله قلبی یا خودكشی بوده است. مغزها هم بلافاصله روی یخ گذاشته شدند. دانشمندان در ابتدا ثبت كردند كه مرگ هر فرد در چه فاصله‌ای از طلوع آفتاب صورت گرفته است. همچنین فعالیت ژن‌ها در شش ناحیه مغز بررسی شد. الگوی فعالیت ژن‌ها در مغز افراد سالم تقریبا قابل پیش‌بینی بود.

فعالیت برخی از ژن‌ها هنگام روشن‌شدن هوا مدام افزایش یافته است. بعضی از ژن‌ها هم هنگام ظهر بیشترین فعالیت را داشته‌اند. بررسی نواحی مختلف مغز مبتلایان به افسردگی اما نشان داد كه الگوی رفتاری ژن‌ها در این افراد رابطه معناداری با ساعات مختلف روز ندارد و در واقع قابل پیش‌بینی نیست. هر چند این پژوهش مشخص نمی‌كند كه آیا افسردگی عامل بر هم خوردن ساعت درونی است یا برعكس اما ثابت می‌كند كه در هر حال ارتباطی بین این دو عارضه وجود دارد. در آزمایش بالا الگوی فعالیت ژن‌ها تنها در یك نقطه از زمان بررسی و ثبت شد: هنگام مرگ. این در حالی است كه پژوهشگران ساعت درونی از بدن افراد در تمام مدت شبانه‌روز نمونه‌برداری می‌كنند. علاوه بر این در آزمایش‌های شبانه‌روزی عموما خون افراد بررسی می‌شود و نه مغز آنان. محققان آزمایش یادشده را كامل و كافی نمی‌دانند اما نتایج به دست آمده از آن را شگفتی‌آور ارزیابی می‌كنند.