سلامت نیوز: دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات به اعلام آخرین آمار تولید، مصرف و توزیع مواد دخانی به ویژه سیگار در کشور پرداخت و از عملکرد ضعیف برخی ارگان‌های دولتی در خصوص اجرای قوانین مربوط به منع مصرف دخانیات در کشور انتقاد کرد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، دکتر محمدرضا مسجدی در نشست خبری روز جهانی و هفته ملی بدون دخانیات با بیان اینکه تحریم استعال تنباکو در سال 1270 هجری شمسی از سوی میرزای شیرازی اعلام شد، عنوان کرد: هنوز بعد از این فتوا، هیچ بیانیه‌ای به این قدرت و تاثیرگذاری نوشته نشده و به اجرا درنیامده است.
وی اضافه کرد: در همه جای دنیا یک روز به عنوان «روز بدون دخانیات» اعلام می‌شود، اما برگزاری هفته بدون دخانیات از ابتکارات ایران است. با وجود اینکه ایران چند سال گذشته برای انجام اقداماتی در زمینه مبارزه با مواد مخدر پیشگام بود و بارها از سوی سازمان جهانی بهداشت مورد تقدیر قرار گرفت؛ اما طی دو سه سال اخیر پس‌رفت داشته‌ایم و متاسفانه در بحث دخانیات درجا می‌زنیم.
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات با بیان اینکه اگر دخانیات را یک مثلث در نظر بگیریم، تقاضا، عرضه و مصرف سه ضلع آن را تشکیل می‌دهند، گفت: ما همه بسترها و امکانات لازم را برای مبارزه با دخانیات در کشور داریم، اما متاسفانه به آن عمل نمی‌کنیم.
مسجدی با بیان اینکه متاسفانه کمپانی‌های بزرگ تولید دخانیات جوانان و نوجوانان را هدف گرفته‌اند، عنوان کرد: مصرف سیگار در زنان حدود سه درصد و در مردان حدود 28 درصد است. به همین خاطر لازم است برای جمعیت زنان اقدامات فرهنگی گسترده‌تری انجام شود، چرا که این کمپانی‌ها بر روی افزایش مصرف دخانیات بر روی دختران و زنان جوانان ما سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
وی اضافه کرد: به عنوان مثال در حال حاضر سیگارهای مخصوص لاغری، سیگارهای مخصوص زنان باردار و سیگارهایی با رنگ‌های حیات‌بخش، تولید و به صورت گسترده تبلیغ می‌شود.
مباحث پیشگیری از دخانیات وارد کتب درسی نمی‌شود
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ضمن اعلام خبر اجرایی شدن طرح پیشنهادی «پاد» (پیشگیری از استعمال دخانیات) در آموزش و پرورش، عنوان کرد: بناست این طرح در مقطع ابتدایی و راهنمایی به اجرا دربیاید، البته بنا نداریم مباحث آموزشی پیرامون پیشگیری از استعمال دخانیات را وارد کتب درسی کنیم، بلکه می‌خواهیم از طریق اجرای فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی به این مسئله ورود کنیم.
مسجدی اضافه کرد: خوشبختانه بعد از هفت سال توانستیم در این خصوص با آموزش و پرورش به توافق برسیم.
وی همچنین از معرفی و اعلام شهرستان ورامین به عنوان «شهر بدون دخانیات» در روز پانزدهم خرداد و همزمان با پنجاهمین سالگرد قیام کفن‌پوشان ورامین خبر داد و گفت: بسترهای لازم برای اجرای محورهای چندگانه ضد دخانیات در این شهر فراهم بود که معتقد هستیم به تدریج با انجام اقدامات فرهنگی، به کاهش استعمال دخانیات در این شهر دست پیدا خواهیم کرد.
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ضمن تاکید بر اینکه به دنبال انجام هیچ گونه عمل قهری برای برچیدن زمینه‌های استعمال دخانیات در این شهر نیستیم، اظهار کرد: باید آرام پیش رفت و موارد در نظر گرفته شده در آیین‌نامه اجرایی از جمله ممنوعیت عرضه مواد دخانی در مدارس را به تدریج پیش برد و نهادینه کرد
تبعات خصوصی شدن تولید دخانیات در کشور
قائم مقام بیمارستان مسیح دانشوری در ادامه به مبحث عرضه مواد دخانی نیز اشاره کرد و گفت: در حال حاضر سیگارهای موجود در کشور به چند گونه تهیه می‌شوند که تولید داخل، واردات، تولید مشترک و قاچاق از جمله آنهاست.
مسجدی با اشاره به اینکه شرکت دخانیات باید بر روی تولید، توزیع و واردات مواد دخانی نظارت داشته باشد، بر ضرورت راهبردی بودن برنامه تولید دخانیات در کشور تاکید کرد و گفت: متاسفانه تولید مواد دخانی تا سال‌ها در انحصار دولت بود، اما طی یک دو سال اخیر به آرامی به بخش خصوصی واگذار شد که خود این مسئله تبعاتی به همراه داشت.
وی اضافه کرد: اگر تولید سیگار دولتی باشد به این معناست که دولت به فکر کسب سود از دخانیات نیست و باید سیاستی را اتخاذ کند که سلامت مردم تامین شود. درواقع راهبردی بودن مصرف سیگار باید به کاهش تولید سیگار و در نهایت تامین سلامت مردم بینجامد، اما وقتی دخانیات نیز به بخش خصوصی واگذار می‌شود، به این معناست که سرمایه‌گذار هم برای کسب سود بیشتر دست به گسترش تولید زده و سلامت مردم را مورد توجه قرار نمی‌دهد.
کاهش سن مصرف سیگار به 12 سال
مصرف قلیان در بیش از 20 درصد دختران دبیرستانی و دانشجوی کشور
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات با اشاره به اینکه چند سال پیش سن مصرف سیگار بین 14 تا 16 سال بود، گفت: اما متاسفانه اکنون سن مصرف سیگار به حدود 12 سال رسیده است. همچنین مصرف قلیان در میان دختران دبیرستانی و دانشجوی ما رشد 20 درصدی داشته است.
مسجدی در ادامه به قاچاق سیگار نیز اشاره کرد و گفت: صدور مجوز تولید و واردات به عهده بازرگانی است، اما متاسفانه به دلیل عدم نظارت‌های کافی، با مشکل قاچاق مواد دخانی روبرو هستیم، در حالی که اگر بناست جلوی قاچاق مواد دخانی گرفته شود، باید با عرضه‌کنندگان آن به شکل جدی برخورد کرد.
توزیع سالانه 15 تا 25 میلیارد نخ قاچاق در کشور
وی ضمن اعلام این آمار که مصرف سالانه سیگار در کشور به 65 میلیارد نخ می‌رسد، اظهار کرد: از این میان 25 میلیارد نخ سیگار تولید داخل و تولید مشترک است. حدود 20 تا 25 میلیارد سیگار از طریق واردات تامین می‌شود و متاسفانه حدود 15 تا 25 میلیارد نخ از طریق قاچاق به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد.
مردم سالانه 3250 میلیارد تومان صرف خرید سیگار می‌کنند
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات با بیان اینکه در حال حاضر به طور متوسط ارزان‌ترین پاکت سیگار 800 و گران‌ترین آن با قیمت حدود 8000 تومان عرضه می‌شود، گفت: اگر به طور میانگین قیمت یک پاکت سیگار را 1000 تومان در نظر بگیریم، با احتساب مصرف 60 میلیارد نخ سیگار در سال، مشخص می‌شود مردم سالانه 3250 میلیارد تومان صرف خرید سیگار می‌کنند.
صرف سالانه 7200 میلیارد تومان برای درمان بیماری‌های ناشی از مصرف سیگار
مسجدی اضافه کرد: درواقع می‌توان گفت ایرانی‌ها در روز حدود 10 میلیارد تومان سیگار می‌خرند، این در حالی است که سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است، هر کشور دو برابر هزینه‌ای که مردمش برای خرید سیگار صرف می‌کنند، برای درمان بیماری‌های ناشی از مصرف سیگار هزینه می‌کنند. درواقع هر کشور سالانه 7200 میلیارد تومان برای درمان بیماری‌های ناشی از مصرف سیگار و سایر مواد دخانی می‌پردازند. این میزان معادل کل بودجه وزارت بهداشت است.
به گفته وی، این در حالی است که روز گذشته در کمیسیون آموزش عالی مجلس مباحثی پیرامون افزایش 20 ریالی عوارض هر نخ سیگار وارداتی و صرف کردن آن برای تحقیقات علمی مطرح بود.
انتقاد از مالیات پایین سیگار
قائم مقام بیمارستان مسیح دانشوری در ادامه از وضعیت مالیات سیگار در کشور نیز انتقاد کرد و گفت: مالیات سیگار باید مطابق قوانین بین‌المللی 60 تا 70 درصد قیمت خرده‌فروشی سیگار باشد، درواقع اگر 1000 تومان هزینه خرید سیگار شد، باید 600 تومان آن مالیات در نظر گرفته شود. این در حالی است که میزان کل مالیاتی که دولت از سیگار دریافت می‌کند، حدود 19 درصد است. این مالیات در پاکستان 75.9 درصد، در ترکیه 78.7 درصد و در امارات حدود 67 درصد است.
وی اضافه کرد: ما به مجلس پیشنهاد کردیم برای سیگارهای تولید داخل 20 درصد مالیات و برای سیگارهای وارداتی و تولید مشترک حدود 40 درصد مالیات در نظر بگیریم. در این صورت بیش از 600 میلیارد تومان در سال برای دولت از راه مالیات حاصل می‌شود که می‌تواند برای درمان صرف شود.
مسجدی به تحقیقاتی در بنگلادش در زمینه مواد دخانی اشاره کرد و گفت: بر این اساس ثابت شده است با هر 10 درصد گران‌تر شدن سیگار، هشت درصد از میزان مصرف آن کاسته خواهد شد.
قائم مقام بیمارستان مسیح دانشوری در ادامه به ضلع سوم مسئله دخانیات که همان مصرف است، اشاره کرد و گفت: نباید شخصی در هر مکانی بتواند به راحتی سیگار بکشد، مطابق قانون جامع کنترل دخانیات، استعمال هر گونه مواد دخانی در اماکن عمومی از جمله مطب‌ها، مدارس، آموزشگاه‌ها، ورزشگاه‌ها، رستوران‌ها و سینماها ممنوع است.
وی اضافه کرد: سال گذشته دولت قهوه‌خانه را از شمول اماکن عمومی خارج کرده بود، اما دیوان عدالت اداری آن را خلاف قانون اعلام کرد و قهوه‌خانه‌ها مجدد در شمول اماکن عمومی قرار گرفتند که این خود یک عامل بازدارنده است. مصرف سیگار در جامعه باید مشکل شود تا به تدریج برخی به فکر ترک آن بیفتند.
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات به اعلام آخرین آمار تولید، مصرف و توزیع مواد دخانی به ویژه سیگار در کشور پرداخت و از عملکرد ضعیف برخی ارگان‌های دولتی در خصوص اجرای قوانین مربوط به منع مصرف دخانیات در کشور انتقاد کرد.
نظر شما