سلامت نیوز: اگر بدن انسان را همانند ماشینی تصور كنیم و بدانیم ماشین برای فعالیت خود نیاز به سوخت دارد به این نتیحه می‌رسیم كه سوخت بدن انسان «غذا» است. به همین خاطر استفاده از مواد غذایی با كیفیت و سالم، بهره وری و نشاط را برای فعالیت بدن انسان تامین می‌كند. سلامت مواد غذایی را چگونه تشخیص می‌دهید؟ تا امروز چند درصد مواد غذایی كه مصرف كرده‌اید نا سالم بوده اند؟ ابتدا تاریخ تولید و انقضا را نگاه می‌كنیم، سپس بسته‌بندی را مورد توجه قرار می‌دهیم. عده‌یی از مردم هنگام خرید مواد غذایی نكات مختلفی را هم رعایت می‌كنند و هم رعایت نمی‌كنند. در مرحله اول اگر محصول به درستی بسته‌بندی نشده باشد به سلامت مواد غذایی داخل آن شك می‌كنیم چرا این اتفاقات می‌افتد؟ تك‌تك مراحل تولید دارای اهمیت بسیار زیادی است تا وقتی به دست مصرف‌كنندگان می‌رسد آنها با اطمینان از آن استفاده كنند. وقتی نرخ ارز دچار تغییر و تحول می‌شود عده‌یی در بازار مواد غذایی سوءاستفاده می‌كنند و محصولات را احتكار می‌كنند، این كار چه ضرری برای مردم دارد؟ عوامل زیادی در سلامت مواد غذایی تاثیرگذارند كه در گفت‌وگویی كه با مردم و فروشندگان مواد غذایی انجام دادیم آنها را بررسی كردیم.
هنگام خرید به چه نكاتی باید توجه كرد؟
محصولات غذایی باید دارای شماره پروانه ساخت از وزارت بهداشت، تاریخ تولید و انقضا باشند. به سالم بودن بسته‌بندی توجه كنید. از خرید محصولاتی كه بسته‌بندی یا متعلقات آنها مانند نی همراه نوشیدنی‌ها آسیب دیده یا كثیف است، خودداری كنید. به شرایط نگهداری مندرج روی بسته‌بندی توجه كنید. این شرایط باید توسط فروشنده رعایت شده باشد و شما نیز پس از خرید رعایت كنید. به مواد متشكله و هشدارهای تولیدكننده توجه كنید. ممكن است موادغذایی حاوی مواد حساسیت زا یا خطرناك برای بعضی گروه‌های سنی، افراد باردار یا بیماران باشند. متاسفانه جدیت در هشدار دادن به مصرف‌كننده درباره بعضی مواد متشكله در تولیدكنندگان به ندرت دیده می‌شود. اگر از رژیم خاصی بهره می‌برید یا درباره مصرف بعضی درشت مغذی‌ها مثل چربی‌ها حساسید، به جدول ارزش تغذیه‌یی مندرج روی بسته‌بندی توجه كنید. اگر از بیرون بسته‌بندی محتویات داخل آن قابل رویت است حتما به دقت آن را وارسی كنید. اغلب اوقات اجسام خارجی یا فساد مواد غذایی از بیرون بسته‌بندی قابل رویت هستند. اكبری 50 ساله و مصطفی 25 ساله عمده فروش مواد غذایی هستند كه به نكته‌یی اشاره كردند كه برای آنها بارها اتفاق افتاده بود كه خیلی از اجناس و محصولاتی كه از كارخانه‌ها می‌آمد تاریخ تولیدشان درست نبوده یا جابه‌جا خورده است. برای مثال اگر تاریخ تولید سیزدهم ماه بوده است روی محصول پانزدهم ماه درج شده یا به اشتباه جای تاریخ تولید تاریخ انقضا خورده است كه مردم در نگاه اول متوجه نمی‌شوند و باعث مشكلاتی می‌شود. در ادامه بخش قبلی كه به این بخش هم مربوط است، صالحی 30 ساله از دیگر عمده فروشانی بود كه با بیان این نكته كه خیلی از محصولات تاریخ گذشته نیست و تقریبا این مساله كه تاریخ گذشته به دست فروشنده برسد به‌شدت كم شده است، از ادامه این ماجرا اما به صورت كمتر خبر داد و گفت هنوز هم اجناس تاریخ گذشته از سمت كارخانه به دست‌شان می‌رسد اما نكته جالب اینجاست كه خیلی از اجناس تاریخ گذشته نیستند اما قابل مصرف هم نیستند و این به دلیل نگهداری نامناسب، پایین بودن كیفیت موادی كه در محصول به كار رفته است و تاخیر در خروج از انبار است. بعد از اینكه به نكات بهداشتی هنگام خرید كالا دقت كردیم و تك تك آنها را بررسی كردیم به سراغ قیمت آن و قدرت خرید خودمان می‌رویم، دلیل گرانی ناگهانی بعضی از محصولات چیست؟
بی‌ثباتی قیمت‌ها و نزول كیفیت
علی 28ساله و جهانگیری 55 ساله فروشندگان سوپرماركت بودند آنها با اشاره به این مساله كه به دلیل مشكلات اقتصادی كه كارخانه‌ها با آنها روبه رو هستند و تغییر دایمی قیمت‌ها، تعدادی از این محصولات مدت زمان زیادی در انبار كارخانه‌ها می‌ماند تا قیمت آن جنس به ثبات برسد و سپس آن را وارد بازار می‌كنند. خیلی از این محصولات مواد نگهدارنده و افزودنی‌های مجاز دارند كه پس از گذشت زمان زیادی به خطر برای آن محصول تبدیل می‌شود. در ادامه مرتضی و رسول از دیگر فروشنده‌های سوپرماركت‌ها، عدم ثبات قیمت‌ها را از جمله عوامل مهم به شمار آوردند. خانم مستوفی و حسینی كه از میان مردم با آنها صحبت كردیم در ادامه این موضوع با نارضایتی از كیفیت اجناس بر این باور بودند كه هر چقدر قیمت‌ها متزلزل‌تر باشد كارخانه‌ها سعی بر پایین آوردن كیفیت خود می‌كنند تا دچار ضرر زیاد نشوند. به گزارش شفاف، قیمت كالاها و خدمات مصرفی خانوارهای شهری در ماه‌های سال ?? نشان می‌دهد در فروردین ماه سال گذشته نسبت به دوره مشابه سال قبل «نرخ تورم» به میزان 4/26 در اردیبهشت 2/26، خرداد ??، تیر 9/25، مرداد 9/25، شهریور 9/25، مهر 4/26، آبان 2/27، آذر 9/27، دی 8/28، بهمن 2/30 و اسفند 5/31 درصد افزایش یافته است. كه این آمار به احتمال زیاد صحبت‌های فروشندگان را تایید می‌كند. اگر از مشكل قدرت خرید و مساله مالی محصولات خارج شویم به خود مواد غذایی می‌رسیم كه نخستین مرحله آن بسته‌بندی مواد غذایی است كه هم در تبلیغات برای خرید و هم در انتخاب محصول توسط مردم نقش مهمی دارد. بسته‌بندی‌های مواد غذایی را چگونه ارزیابی می‌كنید؟
بسته‌بندی‌های نا مطمئن
مواد غذایی در مقابل عوامل جوی و میكروارگانیزم‌ها فاسد می‌شوند، بسته‌بندی در صنایع غذایی از اهمیت بالایی نسبت به صنایع دیگر برخوردار است. هر چند صنعت در مواد غذایی در شكل جدید خود عمر چندان زیادی ندارد اما طی دهه‌های اخیر ما شاهد رشد این صنعت در كشورمان بوده‌ایم، در حال حاضر مجموع تولیدات داخلی مواد غذایی كشور متجاوز از72 میلیون تن است. برآوردها نشان می‌دهد كه برای بسته‌بندی این مقدار مواد غذایی 433 هزار تن مواد اولیه بسته‌بندی نیاز است و این در حالی است كه مواد اولیه و ظروف تولیدی بسته‌بندی داخل كشور در حدود 67 هزار تن است. از مردم گرفته تا فروشندگان مواد غذایی از بسته‌بندی‌های اجناس ناراضی بودند و دلیل فاسد شدن خیلی از محصولات به ویژه در فصل تابستان را نبود بسته‌بندی مطمئن برای آنها می‌دانستند. برای مثال خیلی‌ها از الویه‌های آماده شكایت داشتند كه هرروز كیفیت آنها پایین می‌آید و بسته‌بندی خوبی ندارد كه در عین حال به دلیل نبود بسته‌بندی خوب و مطمئن، زودتر از تاریخ انقضای خود فاسد می‌شوند و اگر هم فاسد نشوند، بی‌شك غیرقابل خوردن هستند. رستمی 60ساله از فروشندگانی بود كه نبود بسته‌بندی‌های مناسب را برای خیلی از اجناس دیگر ذكر كرد كه با توجه به برخوردی كه با مردم دارد خیلی از مردم به مراحل بسته‌بندی كارخانه‌ها شك دارند و آنها را مطمئن نمی‌دانند. خانم آشتیانی، طاهری و سوداگر از شهروندانی بودند كه با بیان این نكته كه بارها محصولاتی كه خریداری كرده‌اند به نحوی بسته‌بندی یا پلمب آنها باز شده است، عدم اطمینان شان را از كارخانه‌ها اعلام كردند. حتی بعضی از فروشندگان عدم اطمینان خودشان را نسبت به كارخانه‌هایی كه با آنها كار می‌كنند بیان كردند، چه حالتی پیش می‌آید كه این اتفاق می‌افتد؟
سوسیس و كالباس‌های ویترینی
با اینكه سرانه مصرف سوسیس و كالباس در ایران در مقایسه با كشور‌های اروپایی و توسعه یافته بسیار پایین‌تر است اما نباید ازكنار مصرف روزانه حدود 10 میلیون پرس غذا‌هایی كه با این دو محصول آماده می‌شوند، ساده گذشت... روند طی شده نشان می‌دهد مصرف سوسیس و كالباس یا با انتقاداتی كه معمولا منع مصرف وحذف كامل این دو محصول از سبد غذایی راهدف می‌گیرند، مواجه شده كه نتیجه بخش نبوده یا در بسیاری از موارد بی‌توجهی به مسائل تولید و مصرف را در بر داشته است. بررسی اشكالاتی كه در تولید این محصولات وجود دارد می‌تواند تصمیم برای انتخاب گزینه‌های مناسب را تسهیل كند؛ خمیر مرغ یكی از این اشكالات است، استفاده از خمیر مرغ به جهت كیفیت بسیار پایین این ماده اولیه نسبت به گوشت تنها در محصولات معدود؛ عمدتا محصولات ارزان قیمت با درصد گوشت كمتر از50 درصد و در كارخانه‌های كوچك كه به نام و شهرت تجاری خود اهمیت چندانی نمی‌دهند انجام می‌شود... ولی واقعیت تلخ این است كه متاسفانه این محصولات بی‌كیفیت بخش بزرگی از بازار سوسیس و كالباس كشور را تشكیل می‌دهد... تكنولوژی دستگاه استخوان گیر دستگاه تولید خمیر مرغ بر این اساس است كه مرغ را با پوست و استخوان له می‌كنند و تحت فشار شدید قرار می‌دهند تا اینكه گوشت به فاز مایع درآید. احمدی فر45ساله و رضا 29 ساله از فروشنده‌های عمده سوسیس و كالباس بودند وقتی با آنها صحبت كردیم آنها اصلا موضوعی به نام فاسد بودن یا تاریخ گذشته بودن را تایید نكردند و این گونه برخورد كردند كه تا به حال برایشان اتفاق نیفتاده است اما افراد زیادی از این گروه نداشتن تضمین سلامت محصولات برای مردم را رد نكردند و از اینكه در كارخانه‌ها چه اتفاقی می‌افتاد اعلام بی‌خبری كردند. سوسیس و كالباس‌ها در عین طعم خوب و بسته‌بندی‌های جذاب‌شان اما دارای سلامت غذایی كمتری هستند، این حرف را خود فروشنده‌ها و از مردمی كه در حال خرید از همین محصولات بودند گفتند. برخلاف مواد غذایی مهمی كه دارای بسته‌بندی‌های خوبی نیستند این گروه مواد غذایی به‌شدت در ظاهر خوب و شیك است اما همه می‌دانند كه باطن سلامت و مفیدی ندارد.
محصولات به روز باشند، مشكل كمتر است
هم فروشندگان و هم مردم با اینكه به بیان اعتراضات و مشكلات خود پرداختند اما راهكاری ارائه دادند و آن این بود كه كارخانه‌های مواد غذایی و بهداشتی با به روز بودن پخش محصولات خود احتمال خطر را كمتر كنند تا مشتریان و مغازه‌داران با اطمینان بیشتری محصولات و اجناس را خریداری كنند، در واقع هم فروشندگان به اندازه فروش یك یا دو روز خود جنس بیاورند و هم خریداران برای مدت كوتاهی خرید كنند. زیاد دیده شده است كه مردم برای زمان زیادی خرید می‌كنند تا آسودگی از خرید داشته باشند اما با نزدیك شدن به فصل تابستان و احتمال فاسد شدن محصولات به ویژه لبنیات بهتر است خرید این محصولات روزانه باشد. در خیلی از اجناس دیگر هم اگر این اتفاق بیفتد بهتر به نظر می‌رسد. با توجه به این خبر كه معرفی 17 هزار و 668 واحد عرضه مواد غذایی متخلف به مراجع قضایی، شاید در این شرایط كه حتی بازرسان هم نمی‌توانند كاملا با این مشكلات مقابله كنند و هنوز گروهی هستند كه اجناس نامرغوب تولید می‌كنند با این نحوه خرید كوتاه‌مدت سلامت بیشتر مردم و اطمینان فروشندگان به كارخانه‌ها به اندازه قابل قبولی می‌رسد. البته باید این نكته را هم اشاره كرد كه تورم دایمی قیمت محصولات نقش بسزایی در این سرگردانی دارد و یكی از دلایلی كه مردم خرید‌های بلندمدت انجام می‌دهند همین تورم است و از آن سمت كارخانه‌ها هم به دلیل نبود قیمت ثابت از تولید روزانه خود صرف نظر می‌كنند و به همین علت سلامت محصولات زیر سوال می‌رود. فروشندگان دومین راهی را كه پیشنهاد دادند، ثبات قیمت‌ها یا تغییرات اندك قیمت‌ها بود كه این گونه كارخانه‌ها با اطمینان بیشتری به فعالیت خود ادامه می‌دهند و دیگر اجناس را در انبارها ذخیره نمی‌كنند.
منبع: روزنامه اعتماد
وقتی نرخ ارز دچار تغییر و تحول می‌شود عده‌یی در بازار مواد غذایی سوءاستفاده می‌كنند و محصولات را احتكار می‌كنند، این كار چه ضرری برای مردم دارد؟
نظر شما