سلامت نیوز : زنگ که به صدا درآمد، امیر تا دم دفتر دبیران همراهم شد و کمی که از کلاس دور شدیم، گفت «آقا شمار فراوانی از بچه‌های کلاس، پس از پایان مدرسه به قهوه‌خانه‌ای در این نزدیکی می‌روند و گروهی قلیان می‌کشند. هر چه با آنها حرف می‌زنم گوششان بدهکار نیست. می‌توانید بی‌آنکه نام مرا بیاورید، به بهانه‌ای درباره بدی‌ها و آسیب‌های قلیان برایشان حرف بزنید؟ شاید سخن شما بر آنها اثر بگذارد. از نام‌هایشان پرسیدم، چیزی نگفت اما از رفتار و سخن‌هایش چنین برمی‌آمد که بخش بزرگی از آنها قلیان را برای دور هم بودن و تفریح برگزیده‌اند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ؛ با یکی از بچه‌های ورزشکار سوم ریاضی نیز گپ و گفتی داشتم که لابه‌لای گفت‌وگو، با برشمردن نام برخی از بچه‌های کلاس، تاکید کرد که بیش از 80درصد همکلاسی‌هایش درگیر کشیدن قلیان و سیگارند. در میان نام‌ها، دانش‌آموزانی را نام برد که شگفت‌زده و غمگینم کرد. بچه‌هایی با سطح درسی و اخلاقی بالا در چند روز گذشته نیز دکتر محمدرضا مسجدی دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات با اشاره به اینکه چند سال پیش سن مصرف سیگار بین 14تا 16 سال بود، گفت اما متاسفانه اکنون سن مصرف سیگار پایین‌تر نیز آمده است. همچنین مصرف قلیان در میان دختران رشد داشته است.

ایشان ضمن اعلام خبر اجرایی شدن طرح پیشنهادی «پاد» - پیشگیری از استعمال دخانیات- در آموزش و پرورش، عنوان کرد: بناست این طرح در مقطع ابتدایی و راهنمایی به اجرا دربیاید، البته بنا نداریم مباحث آموزشی پیرامون پیشگیری از استعمال دخانیات را وارد کتب درسی کنیم، بلکه می‌خواهیم از طریق اجرای فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی به این مساله ورود کنیم. مسجدی اضافه کرد: خوشبختانه بعد از هفت سال توانستیم در این خصوص با آموزش و پرورش به توافق برسیم»، اما چرا بنا نیست آسیب‌های ناشی از مصرف سیگار، قلیان، مواد مخدر و... به کتاب‌های درسی وارد شوند؟ مدرسه و کلاس تا چه اندازه در گسترش آسیب‌های اجتماعی و اخلاقی کاراست؟ سهم آموزش و پرورش در پیشگیری و درمان چنین آسیب‌های اجتماعی- اخلاقی ای چه اندازه است؟ و نهادهای آموزشی برای مبارزه با این دشواری‌ها چه راهکارهایی پیش‌رو دارند؟ یکی از مهم‌ترین کارکردهای آموزش و پرورش بالا بردن هوش اجتماعی دانش‌آموزان و تواناسازی آنها در برابر دشواری‌های زیست‌فردی و اجتماعی به عنوان شهروندان آینده است.

بسیاری از دشواری‌های اجتماعی و اخلاقی در مدرسه و کلاس- به عنوان نخستین جایی که بچه‌ها در گروه‌های همسن و سال در کنار هم قرار می‌گیرند- آشکار می‌شود. در دوران نوجوانی و جوانی، بچه‌ها بیشترین سرسپردگی را به دوستان و گروه‌های همسن خویش داشته و بسیاری از رفتارها در این گروه‌ها ساخته شده و شکل می‌گیرد. از این رو می‌توان مدرسه را یکی از کاراترین نهادهای رفتارساز دانست و باید برای جلوگیری از پدیداری رفتارهای ناشایست و ساختن رفتارهای شایسته در فراگیرترین نهاد اجتماعی برنامه‌ریزی‌های بنیادین کرد. در برنامه درسی دوره‌های راهنمایی و دبیرستان، درسی به نام پرورشی وجود دارد. در این ساعت آموزشی، برگزیدن موضوع برعهده آموزگار پرورشی بوده و آغاز گفت‌وگو به سلیقه، سواد و توانایی‌های او بستگی دارد. اما به سبب نداشتن برنامه‌ای از پیش نوشته شده، در یک فرایند غیررسمی و فراگیر، ساعت این درس به آموزگاران درس‌های دشواری مانند ریاضی و فیزیک داده می‌شود.

از این رو در برخورد با موضوعاتی مانند استفاده از سیگار و قلیان، اعتیاد، ایدز و... برنامه مشخص و تعریف شده‌ای وجود نداشته است. تا هنگامی که این موضوع‌ها به شکلی هدفمند و مستقل و البته با ریزه‌کاری و پژوهش، وارد کتاب‌های درسی نشوند، نباید به پیگیری و اثربخشی این کنش‌های دست و پا شکسته امید بست. اما مهم‌ترین عامل گسترش استفاده از قلیان در این روزها، کشیدن گروهی آن است. در این گردهمایی‌ها بچه‌هایی هم که انگیزه و زمینه خانوادگی کشیدن قلیان را ندارند، در جمع دوستان شرکت کرده و متاسفانه کم‌کم زشتی این کار برای آنها نیز از میان رفته و آلوده می‌شوند. از این رو برنامه‌ریزان آموزشی باید گردهمایی‌های شادی‌زا و فرحبخش و همچنین زمینه پدیدآوری شادی و تفریح گروهی در مدرسه را به وجود آورند زیرا مدرسه تنها جایی است که دانش‌آموزان می‌توانند با دوستانشان در کنار هم تفریحات سالم گروهی داشته باشند. از سوی دیگر در آموزش‌های نوین، یکی از کاراترین روش‌های آموزشی در زمینه‌های اجتماعی و اخلاقی، گفت‌وگو است.

در این گفت‌وگوی آزاد، دانش‌آموزان به خوبی‌ها و بدی‌های رفتارهای خطرخیز و گرفتاری‌های آن می‌پردازند و آموزگار آموزش دیده تنها راهنمای گفت‌وگو بوده و از به بیراهه رفتن آن جلوگیری می‌کند. بنیادی‌ترین کارکرد این برهم کنش گروهی، کاشتن و پروراندن پرسش در اندیشه‌های دانش‌آموزان و درگیر کردن آنها با پیامدها و آسیب‌های فردی و اجتماعی رفتارهای خطرخیز می‌باشد. در این گفت‌وگوها از سویی اجبار و به دنبال آن لجبازی جوانانه‌ای پدید نمی‌آید و از سوی دیگر بسیاری از پرسش‌ها در میانه گفت‌وگو و از سوی همسالان آنها پاسخ داده می‌شوند و تا روزها ذهن دانش‌آموز درگیر این گفت‌وگو‌ها و تجربه ماندگار آن خواهد بود. امید که کار به دستان آموزشی هر چه زودتر برای این گرفتاری رو به افزایش، راهکاری بیابند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha