سلامت نیوز : انتقاد از فروش سیگار به زیر 18‌ساله‌ها، کاهش سن مصرف قلیان، افزایش هزینه‌های مربوط به مصرف دخانیات و غیره موضوعاتی است که دیروز در همایش هفته بدون دخانیات از زبان مسئولان مختلف کشور بیان شده است. این روزها و با شروع هفته بدون دخانیات، آمارها و اظهارنظرهای مختلفی درباره وضعیت مصرف دخانیات در ایران منتشر و گفته می‌شود. از نگرانی درباره افزایش روزافرون میل زنان برای مصرف سیگار و قلیان گرفته تا دود کردن 10‌میلیاردتومان توسط ایرانی‌ها در روز.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از بهار ؛ محمدکاظم ندافی، رییس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، یکی از افرادی است که دیروز در مراسم هفته بدون دخانیات که در ساختمان اصلی وزارت بهداشت برگزار شد، حرف‌هایی در این‌باره زد. او گفت «خسارت و ضرر ناشی از مصرف دخانیات در کشور بیش از بودجه‌ای است که برای اجرای برنامه پزشک خانواده باید در نظر گرفته شود.» او ادامه داده است: «کارشناسان بر این باورند که اگر در قانون، بودجه پنج‌هزارمیلیارد تومان برای وزارت بهداشت در نظر گرفته شود، ما می‌توانیم برنامه پزشک خانواده را در سراسر کشور اجرا کنیم. این در حالی است که ضررهای ناشی از دخانیات در کشور سالانه بیش از این مقدار است و ضررهای انباشته آن نیز در آینده بی‌تردید بیشتر خواهد بود.»

او گفته است که اپیدمی دخانیات را تنها با برگزاری مراسم نمی‌توان کنترل کرد: «لازم است سازمان‌های مربوطه در این زمینه اقدام کنند. هرچند فرهنگ‌سازی و تغییر نگرش مردم نیز در این زمینه لازم است، اما در کنار چنین اقداماتی باید قانون هم اجرا شود. بنابراین لازم است جاذبه‌های مصرف مواد دخانی کاهش یابد.» به گفته ندافی، دخانیات در بروز شش بیماری از هشت بیماری که بیشترین شیوع را در دنیا دارند، سهم اساسی دارد. حسن‌معین‌شیرازی، رییس هیات‌مدیره جمعیت مبارزه با دخانیات هم در این مراسم گفته است که «روزانه ۱۰‌میلیارد تومان توسط سیگاری‌ها در کشور هزینه می‌شود در حالی که هزینه درمان عوارض آن دو برابر این مقدار است.» او از اجرا نشدن قوانین مبارزه با دخانیات هم انتقاد کرده است: «ایران نخستین کشوری بود که قانون جامع کنترل دخانیات را در سال ۸۵ تصویب کرد اما متاسفانه پیشرفتی در اجرای این قانون نداشتیم. در ستاد کشوری کنترل دخانیات چهار وزیر، دو نماینده از کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، رییس صداوسیما، نیروی انتظامی و یک نماینده مردم‌نهاد عضو هستند و باید هر شش ماه یک‌بار به مجلس گزارش عملکرد خود را ارائه دهند که با وجود این اقدامات پیشرفتی در زمینه مبارزه با دخانیات حاصل نشده است.»

سن مصرف قلیان، از 13 سال
سن مصرف قلیان به 13 سال رسیده است. این خبری است که دیروز رییس دانشگاه علوم پزشکی استان البرز داده است. او گفته که «مصرف دخانیات نقش عمده‌ای در مرگ‌و‌میر زودرس اقشار مختلف جامعه به‌ویژه جوانان دارد که علاوه بر آن منجر به بروز بیماری‌های قلبی و ریوی و همچنین عوارض روحی و صدمات روانی و اختلال در خانواده‌ها می‌شود.» ناصری گفته است که سالانه بیش از پنج‌میلیون مرگ‌ومیر به مصرف دخانیات و مواد مشابه آن در جهان نسبت داده می‌شود: «اگر هزینه‌ای را که بر کشور برای مصرف دخانیات تحمیل می‌شود بدانیم شاید مقداری کمتر به این سمت کشیده شویم. 1750‌میلیارد تومان سالانه صرف مواد دخانی می‌شود که دوبرابر این رقم را صرف درمان بیماری‌ها و عوارض ناشی از آن می‌کنیم.»

او نتیجه چند تحقیق درباره مصرف سیگار و قلیان را این‌طور اعلام کرده است: «براساس یک بررسی جهانی در حدود 3/1‌درصد نوجوانان 13 تا 15 سال به سیگار روی آورده‌اند و حدود 14/1‌درصد نوجوانان در این سنین قلیان مصرف می‌کنند. براساس مطالعه‌ای که در سال‌های 70 تا 78 در گروه سنی 15 تا 24 سال انجام شده، مصرف قلیان بین آن‌ها از 8/0 به 4/1‌درصد افزایش یافته است.»

رییس دانشگاه علوم پزشکی استان البرز با بیان این‌که 70‌درصد جوانان زیر 20 سال میهمان سفره‌خانه‌های سنتی‌ هستند، ادامه داده است: «یک وعده قلیان براساس مقدار تنباکویی که در آن وجود دارد بین 20 تا 50 نخ سیگار ضرر می‌رساند. صد‌درصد دختران سیگاری در منزل سیگار می‌کشند و 75‌درصد پسران سیگاری در خارج از منزل دخانیات مصرف می‌کنند. براساس بررسی‌های وزارت بهداشت در برابر 20‌درصد مصرف‌کنندگان سیگار 3/2‌درصد به قلیان اعتیاد دارند.»

مرگ 8‌میلیون نفر در اثر اپیدمی دخانیات تا سال 2030
نماینده سازمان جهانی بهداشت در ایران هم در پیامی به مناسبت روز جهانی بدون دخانیات گفته است که اپیدمی دخانیات تا سال 2030 بیش از هشت‌میلیون نفر را در سال از پای در خواهد آورد.

در پیام جیهان طویلا آمده است: «صنعت دخانیات توانسته سمی تولید کند که روزانه نزدیک به 16‌هزار نفر و سالانه قریب به شش‌میلیون نفر را از پای درمی‌آورد که بیش از 600‌هزار نفر آن‌ها جان خود را براثر تنفس دود دست دوم سیگار از دست می‌دهند. در نبود اقدام ما، اپیدمی دخانیات تا سال 2030 بیش از هشت‌میلیون نفر در سال را از پای در خواهد آورد. بیش از 80‌درصد این‌گونه مرگ‌های قابل پیشگری، در میان مردم کشورهای با درآمد متوسط و کم، رخ خواهد داد.» او در ادامه پیامش گفته است: «بیماری‌های غیرواگیر سبب 63‌درصد از آمار مرگ‌ومیر است و دخانیات عنوان بالاترین عامل خطرزا را دارد. تنها شش‌درصد جمعیت جهان به‌طور کامل در مواجهه با شیوه‌های تبلیغات، ترویج و حمایت‌های مالی صنعت دخانیات مصون‌ هستند. ده‌ها سال است که صنعت دخانیات با استفاده از تبلیغات، ترویج و حمایت مالی برای این محصول، جاذبه به وجود آورده و می‌آورد. آن‌ها با نمایش‌های اغواکننده، تصویر حقیقی بیماری، معلولیت و مرگ زودهنگام که این محصولات را با خود همراه دارند، مخفی می‌کنند.»

او در این پیام گفته است که از سال 1387 روند مصرف دخانیات در بزرگسالان اعم از زن و مرد رو به افزایش گذاشته است: «به‌هرحال، همچنان شاهد بیماری‌های غیرواگیر به عنوان بالاترین عامل مرگ‌و‌میر در کشور هستیم. همه می‌دانیم که یکی از عوامل اصلی این‌گونه مرگ‌ها مصرف دخانیات است. از این‌رو، ایران باید به تقویت اقدامات پیشگیرانه، محدود کردن عرضه محصولات دخانی به هر شکل، ایجاد موانع برای دستیابی به‌ویژه برای نوجوانان و ترویج بیش از پیش سلامت در مقابله با دخانیات بپردازد.»

جیهان طویلا گفته است: «قیمت و مالیات محصولات دخانی در ایران پایین است و در حال حاضر هیچ مالیاتی برای خرده‌فروشی سیگار وجود ندارد. ایران باید روی قوانین جدید مالیاتی و قیمت‌ها با در نظر گرفتن تورم تلاش کند.»در پایان این پیام آمده است: «یکی از چالش‌های اصلی مصرف دخانیات در ایران، گسترش استفاده از قلیان در بین خانواده‌ها و جوانان برای پرکردن اوقات فراغت در مکان‌های عمومی است. استفاده معمول از قلیان تنها به سفره‌خانه‌ها و چایخانه‌های سنتی محدود نشده، بلکه قلیان به کافی‌شاپ‌ها، رستوران‌ها، پیک‌نیک‌های خانوادگی، پارک‌ها، مکان‌های تاریخی و سایر مکان‌های تفریحی نیز کشیده شده است. بازنگری استراتژی در مسیر اجرایی‌کردن اعمال قانون و مقررات و تداوم آن از اهمیت بالایی برخوردار است. می‌توان با تلاش جمعی، مداخلات موثر بخش‌های مختلف، یکپارچگی منابع و افزایش آگاهی عمومی، به این مهم دست پیدا کرد.»