سلامت نیوز : جمعه آخرین روز از هفته مبارزه با دخانیات است. سازمان جهانی بهداشت روز
31 ماه می را به عنوان روز جهانی بدون دخانیات در تقویم‌ها ثبت کرده و هر
ساله سازمانهای مرتبط مراسمی را با شعار کاهش مصرف دخانیات و اثرات مخرب
آن برگزار میکنند. هفته منتهی به روز جهانی بدون دخانیات نیز هفته ملی
مبارزه با دخانیات نامیده شده است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ؛ در برنامهای که وزارت بهداشت به‌مناسبت
روز جهانی بدون دخانیات برگزار کرد به مسائلی از قبیل آخرین آمار مرگ بر
اثر مصرف دخانیات و کاهش سن مصرف سیگار و امثال آن در کشور پرداخته شد.
مهدی شادنوش، قائم‌مقام معاون بهداشتی وزیر بهداشت میگوید: «دخانیات
سالانه 6 میلیون نفر را به کام مرگ می‌کشد و 600 نفر در سال در مواجهه با
دود دسته دوم دخانیات از بین می‌روند. اما بروز بیماری‌هایی همچون مشكلات
قلبی و عروقی و سایر بیماریهای غیرواگیر که ناشی از مصرف سیگار هستند قابل
ارزیابی نیست.» گفته میشود درحالی که کشورهای توسعه‌یافته با در پیش
گرفتن سیاستهای کلان درحال کنترل مصرف دخانیات هستند، سالانه
3 تا 4 درصد مصرف مواد دخانی در کشورهای درحال توسعه بیشتر میشود.
قلیان تفریحی کشنده
به استناد آمار مقامات رسمی سن استفاده از قلیان کاهش
پیدا کرده و مصرف آن بین جوانان و نوجوانان رواج بیشتری یافته است. حتی اگر
آمار را هم نبینیم، میتوانیم همه‌گیر شدن مصرف قلیان را با یک استقرای
تجربی در اطرافمان، استنتاج کنیم. شادنوش میگوید: متاسفانه به دلیل
سودآوری بیشتر، از برخی راه‌ها همچون سنتی بودن برای ترویج مصرف مواد دخانی
ازجمله قلیان استفاده میشود. اکنون 3 درصد جمعیت بالای 15 سال با قلیان
آشنا هستند. قلیان به عنوان وسیله تفریحی تعریف میشود درحالی که خطرات
بسیاری دارد. از طرف دیگر ایلنا نوشت؛ ناصری، رئیس دانشگاه علوم پزشکی
استان البرز میگوید: سن مصرف قلیان کاهش یافته و به حدود 13 سال رسیده
است. مصرف دخانیات نقش عمده‌ای در مرگ و میر زودرس اقشار مختلف جامعه به
ویژه جوانان دارد که علاوه بر آن منجر به بروز بیماریهای قلبی و ریوی و
همچنین عوارض روحی و صدمات روانی و اختلال در خانواده‌ها میشود.
براساس یک بررسی جهانی در حدود 3/1 درصد نوجوانان 13 تا 15 سال به سیگار روی آورده‌اند و حدود 14/1 درصد نوجوانان دراین سنین قلیان مصرف میکنند. اکنون 70درصد جوانان زیر 20 سال مهمان سفره‌خانه‌های سنتی هستند، یک وعده قلیان براساس مقدار تنباکویی که در آن وجود دارد بین 20 تا 50 نخ سیگار ضرر می‌رساند. براساس بررسی‌های وزارت بهداشت در برابر 20 درصد مصرف‌کنندگان سیگار 3/2 درصد به قلیان اعتیاد دارند. طول عمر کسانی که سابقه مصرف تنباکو دارند، 20 سال از دیگران کمتر است و وجود 4 هزار نوع ماده شیمیایی و سم در ترکیب دود دخانیات موجب بروز مخاطرات بسیاری برای سلامتی مصرف‌کنندگان و اطرافیان آنها میشود. عدهای میگویند وجود آب در قلیان خطرات آن را کم میکند اما محمدکاظم ندافی‌ورز، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت میگوید: آبی که در معرض آلاینده‌های گازی و ذره‌ای قرار می‌گیرد، درصورتی می‌تواند آلاینده‌ها را کاهش دهد که قابلیت حلالیت آن آلاینده‌ها در آب بالا باشد. این درحالی است که مونوکسیدکربن نمیتواند توسط آب جذب شود. بنابراین این دیدگاه که آب می‌تواند ضرر دود دخانیات را کاهش دهد، تصوری اشتباه است. البته به‌کارگیری آب در استعمال مواد دخانی، مشکل مضاعفی را ایجاد کرده و آن اینکه مصرف‌‌کننده قلیان باید پک‌های عمیق‌تری بزند و این عمل کمک میکند تا مواد آلاینده به قسمت‌های تحتانی ریه نفوذ کند. درمجموع فرضیه عمل کردن آب به عنوان فیلتر در استعمال قلیان، تصوری نادرست است.
انتقاد از فروش سیگار به زیر 18 سالهها
وقتی به سیگاریها انتقاد میشود که با این کار از
سالهای عمر خود میکاهید و به مرگ نزدیکتر میشوید میگویند تو هم اگر
الان بروی از خیابان رد شوی، ممکن است تصادف کنی و بمیری و یا وقتی برایشان
حساب میکنی که با پسانداز مبلغی که روزانه صرف خرید سیگار میکنند،
میتوانند ماشین بخرند، میگویند: تو که سیگاری نیستی ماشینت کو؟ اما با
این وجود نمیشود منکر تاثیر مخربی شد که مواد دخانی روی سیستم تنفسی و قلب
دارند و به اذعان پزشکان متخصص سبب بروز انواع سرطانها میشوند. محمدکاظم
ندافی‌ورز، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت میگوید: خسارت و ضرر
ناشی از مصرف دخانیات در کشور بیش از بودجه‌ای است که برای اجرای برنامه
پزشک خانواده باید درنظر گرفته شود. هر شش ثانیه یک نفر به علت مصرف
دخانیات در دنیا جان می‌بازد همچنین نیمی از سیگاریها به دلیل مصرف سیگار
جان خود را از دست می‌دهند. شیوع مصرف مواد دخانی در جوانان ممکن است
سال‌ها بعد اثرات خود را آشکار کند.
مرگ ناشی از مواد دخانی، یکی از آثار سوءمصرف مواد دخانی است. به دنبال تصویب قانون، آئین‌نامه اجرایی و ضوابط زیادی در این زمینه تنظیم شد و یکی از این ضوابط، درج تصاویر هشداری روی پاکت‌های سیگار است. همچنین بر اساس قانون، تنها جایگاه‌های خاصی میتوانند سیگار عرضه کنند همچنین عرضه سیگار به افراد زیر 18 سال ممنوع است. این درحالی است که برخی از این ضوابط به دلیل ضعف همکاری‌های بین‌بخشی در جامعه آن‌طورکه باید اجرایی نشده است. مهر نوشت؛ رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت میگوید: اپیدمی دخانیات را تنها با برگزاری مراسم نمی‌توان کنترل کرد. لازم است سازمانهای مربوطه در این زمینه اقدام کنند. هر چند فرهنگ‌سازی و تغییر نگرش مردم نیز در این زمینه لازم است، اما در کنار چنین اقداماتی باید قانون هم اجرا شود. بنابراین لازم است جاذبه‌های مصرف مواد دخانی کاهش یابد. ندافی همینطور در انتقاد به اجرای قانون جامع کنترل دخانیات میگوید: از سال ۸۵ قانون جامع کنترل دخانیات در مجلس تصویب شده ولی به دلیل ضعف همکاری‌های بین‌بخشی نتوانستیم آن طور که باید شیوع مصرف دخانیات را کنترل و این قانون را اجرا کنیم.
آسیب برای غیرسیگاریها
خدیجه محصلی، مسئول دبیرخانه کشوری کنترل دخانیات میگوید: استنشاق غیرداوطلبانه دود ناشی از سوختن سیگار، به معنی سیگاری تحمیلی بودن است و زندگی با یك فرد سیگاری به منزله مصرف مستقیم سالانه 80 نخ سیگار است. دود سیگار دارای یك تركیب پیچیده با بیش از 4000 ماده سمی متفاوت است. این دود دو قسمت دارد دود اولیه با هر پك از سیگار خارج شده و وارد دستگاه تنفس فرد سیگاری میشود. ریه‌های افراد غیرسیگاری كه در كنار فرد سیگاری زندگی می‌كنند به مراتب عملكرد ضعیف‌تری از افراد سالم غیرسیگاری دارند. قرار گرفتن در معرض دود سیگار، خطر بیماریهای تنفسی را در بالغین تا حدود 25 درصد و در کودکان تا حدود 50 تا صد درصد افزایش خواهد داد. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی بیش از 30 درصد بیماریهای قلبی-عروقی و یك‌سوم بیماریهای تنفسی در بین سیگاری‌های تحمیلی ایجاد میشوند. میزان بروز سرماخوردگی، عفونت گوش میانی، گلودرد، سرفه و گرفتگی صدا در كودكانی كه والدین سیگاری دارند بیش از كودكان دارای والدین غیرسیگاری است. هر چند هر ساله این مراسم برگزار میشود و در رابطه با مصرف دخانیات و آسیب‌های ناشی از آن صحبت میشود اما بنا به گفته شرکتکنندگان در جلسه، تنها برگزاری این نشستها نمیتواند چارهای کارساز برای این مشکل باشد.
نظر شما