سلامت نیوز : به لایه پوشاننده داخل رحم، اندومتر می‌گویند. هرگاه این بافت در هرجایی غیر از این عضو دیده شود به آن بیماری اندومتریوز گفته می‌شود به طور مثال در حفره صفاقی و بر روی تخمدان‌ها و روده‌ها، بافت اندومتر نسبت به نوسانات هورمونی طی سیکل قاعدگی حساس است. این نوسانات بر روی بافت‌های اندومتریوزی خارج از رحم نیز موثر است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا ؛ این تغییرات هورمونی در انتهای هر سیکل منجر به ریزش اندومتر می‌شود که به صورت خون قاعدگی از بدن دفع می‌گردد. همین نوسانات در اندومتریوز باعث خونریزی در ضایعات خارج رحمی به اضافه تورم و التهاب و نهایتا به جا ماندن نسج جوشگاهی (اسکار) می‌شود.

علل ایجاد این بیماری:

فرضیاتی که در ایجاد اندومتریوز مطرح هستند عبارتند از:

- برگشت خون قاعدگی از طریق لوله‌های رحمی به سمت محوطه شکمی

- دخالت سیستم ایمنی در ایجاد این بیماری

- انتقال سلول‌های اندومتریال از طریق سیستم لنفاوی

- تبدیل شدن سایر سلول‌ها به سلول‌های اندومتریال (متاپلازی سلومیک)،

- در سال‌های اخیر آلودگی‌های محیط زیست نیز از علل غیرقابل انکار این بیماری به شمار می‌آورند.

علایم:

این بیماری طیف وسیعی از علایم را ایجاد می‌کند و گاهی نیز می‌تواند بدون علامت باشد. این علایم عبارتند از:

- دردهای ناحیه لگنی قبل و حین قاعدگی بویژه دردهای لگنی در زنان جوانی که درد در آنها علی‌رغم استفاده از مسکن و قرص‌های ضد بارداری هم چنان پایدار است.

- خونریزی زیاد قاعدگی

- درد حین دفع ادرار و مدفوع

- کیست‌های ناحیه لگنی مقاوم به درمان‌های طبی

- سقط جنین

- ناباروری

تشخیص:

در صورت مشاهده هریک از علایم فوق یا مجموعه‌ای از آنها، پزشک خود را در جریان بگذارید. پزشک با گرفتن شرح حال دقیق و انجام معاینات بالینی و در صورت لزوم انجام آزمون‌های پاراکلینیکی به تشخیص این بیماری می‌رسد؛ اما تشخیص نهایی و دقیق این بیماری از طریق جراحی به شیوه لاپاروسکوپیک مقدور است.

درمان:

درمان این بیماری با توجه به سن بیمار، نوع، شدت، طول مدت علائم و ارگان‌های درگیر تعیین می‌شود. داروهای مسکن،‌ معمولا به عنوان قدم اول استفاده می‌شوند.

گاه، داروهای کاهنده واکنش اندومتر نسبت به نوسانات هورمونی استفاده می‌شوند. در صورتی که بیمار نابارور باشد، روش‌های کمکی بارور سازی برای او در نظر گرفته می‌شود.

درمان انتخابی اندومتریوز، جراحی لاپاروسکوپیک است. جراح قادر است ضایعات اندومتریوزی را از روی ارگان‌ها بردارد. این اقدام روش تشخیصی و درمانی قطعی (استاندارد طلایی) اندومتریوز محسوب می‌شود.

در صورتی که اقدام مقتضی در زمان مناسب صورت نگیرد، بیماری پیشرفت می‌کند و گستردگی و عمق بیشتری می‌یابد که به مراتب درمان را دشوارتر می‌کند و باید اقدام تهاجمی‌تری برای از بین بردن آن اتخاذ شود و گاهی قابلیت باروری بیمار با خطر جدی مواجه می‌شود.

عود:

با توجه به ناشناخته بودن علل اندومتریوز، پیش‌بینی یا تعیین احتمال بازگشت بیماری میسر نیست. با این حال باید دانست که عود بیماری در درازمدت و پس از ایجاد مجدد بافت اندومتریوز محتمل خواهد بود و در صورت درمان کامل جراحی، علایم بیماری به مدت حداقل چند سال تا چند ده سال از میان خواهد رفت.

بازگشت زودهنگام علایم بیماری معمولا ناشی از درمان جراحی ناکامل و باقی ماندن بافت اندومتریوز قبلی و رشد مجدد آن است و با پدیده عود متفاوت است.