سلامت نیوز : دومین مناظره هشت کاندیدای ریاست‌جمهوری دوره یازدهم عصر روز چهارشنبه با موضوع مسایل فرهنگی - اجتماعی برگزار شد. در این برنامه چهارساعته که کاندیداها قرار بود اهم برنامه‌های اجتماعی و فرهنگی خود را طرح کرده و به نقد و بررسی رقبا بگذارند، با این حال در صحبت‌های هشت کاندیدای حاضر تنها یک‌بار از واژه محیط‌زیست استفاده شد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از شرق ؛ این در حالی است که محیط‌زیست و مسایل مرتبط با آن در ایران امروز یکی از مهم‌ترین و تعیین‌کننده‌ترین مباحث مهم کشور در حوزه مسایل اجتماعی است. آلودگی هوای کلانشهرهای تهران، تبریز، مشهد، اراک، اهواز، اصفهان، کرج و... ورود ریزگردهای عربی به کشور و آلوده کردن هوای شهرها و روستاهای استان‌های خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان، آذربایجان‌غربی، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه‌وبویراحمد، همدان و بخش‌هایی از استان اصفهان، خشک شدن دریاچه ارومیه و تعداد زیادی از تالاب‌ها و فصلی شدن بسیاری از رودخانه‌های کشور مانند زاینده‌رود، کر، کارون و... میزان همه‌گیری این مسایل به‌صورت مستقیم بیش از 80درصد جمعیت کل کشور را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
با این حال در مناظره‌ای که قرار بود با موضوع مسایل اجتماعی و فرهنگی برگزار شود با وجود اینکه هشت کاندیدا چهارساعت تمام آنتن زنده تلویزیون ملی در اختیارشان بود تا اهم برنامه‌های خود در این حوزه را شرح دهند اما کمترین توجه ممکن به مبحث محیط‌زیست شد. به‌گونه‌ای که در این برنامه چهارساعته تنها یک‌بار واژه محیط‌زیست و مفاهیم مرتبط و نزدیک به آن بیان شد که همان یک‌بار نیز در مورد موضوعیت اصلی محیط‌زیست نبود. در این مناظره غلامعلی حدادعادل که شعار دولت «تقوا و تدبیر» را برای خود برگزیده است تنها کسی بود که یک‌بار واژه «محیط‌زیست» را به کار برد.
این کاندیدا در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه: «تهیه پیوست فرهنگی برای طرح‌های عمرانی و... چقدر ضرورت دارد؟» در بخشی از پاسخ خود اینگونه توضیح داد: «هر کار بزرگی که در کشور می‌کنیم، مثلا بزرگراهی از تهران به شمال می‌کشیم، باید آثارش در تخریب محیط‌زیست و ایجاد انواع و اقسام اماکن را پیش‌بینی کنیم. پیوست دادن یعنی مدیران کشور باید در کارهای غیرفرهنگی دغدغه فرهنگ را داشته باشند.» مشخص است که در همین یک‌بار هم که واژه مهجور محیط‌زیست در مناظره به کار برده شد، این مبحث مهم در حاشیه طرح‌های توسعه‌ای آن هم توسط یکی از کاندیداهایی که به گواه اغلب نظرسنجی‌ها از کم‌شانس‌ترین کاندیداها برای پیروزی است مطرح شد.
اما هفت کاندیدای دیگر که برای به دست آوردن مهم‌ترین سمت اجرایی کشور در چهارسال آینده در حال رقابت هستند هیچ‌کدام گویا محیط‌زیست جایی در برنامه‌ها و اهداف دولت مطلوبشان قرار ندارد. با نگاهی به سیاستگذاری اغلب دولت‌هایی که در سال‌های پیش از این سکان اداره کشور را در اختیار داشته‌اند نیز مشخص است که حفاظت از محیط‌زیست با وجود آنکه به لحاظ سازمانی و جایگاهی در رده‌ای بسیار بالا و تعیین‌کننده قرار دارد اما تصمیمات و کسانی که به ریاستش گماشته می‌شوند در نگاه روسای دولت‌ها، واجد اهمیت چندانی نیست.
در همین رابطه به سراغ دکتر بهروز دهزاد، کارشناس باسابقه محیط‌زیست، استاد سابق دانشگاه شهید بهشتی و معاون محیط طبیعی سازمان محیط‌زیست در خلال سال‌های 66 تا 69 رفتیم تا به این پرسش پاسخ دهد که چرا محیط‌زیست در میان برنامه‌های کاندیداهای ریاست‌جمهوری جایگاه چندانی ندارد، آیا این مبحث برای روسای دولت واجد اهمیت نیست یا چنین مساله‌ای برای مردم فاقد اهمیت است و به همین دلیل کاندیداها به آن توجهی نمی‌کنند. دکتر دهزاد در پاسخ اینگونه توضیح می‌دهد: «به اعتقاد من محیط‌زیست به صورت صددرصدی برای مردم واجد اهمیت و مهم است.
اگر این هشت کاندیدا این را می‌دانستند از این موضوع می‌توانستند بهترین استفاده را ببرند، اما به نظر می‌رسد کاندیداهای سمت ریاست‌جمهوری از اساس دارای تفکرات و دیدگاه‌های متفاوتی هستند و گویا برای آنها محیط‌زیست در نگاهشان جایگاه چندانی ندارد. از طرفی با نگاهی به سابقه سازمان محیط‌زیست هم متوجه می‌شویم که این سازمان در همه دولت‌های پیش از این با وجود وظیفه مشخصی که قانون برعهده آن گذاشته از ابتدا نسبت به حفاظت از محیط‌زیست توجه جدی لحاظ نشده است.» دکتر دهزاد در ادامه می‌افزاید: «ریاست سازمان محیط‌زیست، معاون رییس‌جمهور و جزو بلندمرتبه‌ترین مقامات در کشور است، با این حال به اعتقاد من دولت‌ها تاکنون برای این سمت بی‌تخصص‌ترین و بی‌ارتباط‌ترین افراد با محیط‌زیست را به ریاست آن گماشته‌اند.
یعنی کسانی را که روسای دولت‌ها به هر دلیل نمی‌خواستند وزیر کنند اما جزو نزدیکانشان بود و می‌خواستند به دستش سمتی بدهند او را در این سازمان به کار می‌گرفتند. همین هم باعث می‌شد سازمان محیط‌زیست و روسای آن به وظایف ذاتی و تخصصی خود آگاه نباشند. بدنه کارشناسی سازمان هم تا بخواهند روسا را آموزش داده و نسبت به این حوزه آگاه کنند، دوره مسوولیتشان تمام می‌شد و فرد جدیدی می‌آمد و دوباره روز از نو و روزی از نو. یعنی حتی خوشنام‌ترین روسای سازمان در این حدود 30سال هم افراد غیرمتخصصی بودند که در خوشبینانه‌ترین حالت فقط دغدغه محیط‌زیست داشتند اما تخصصی نداشتند.»
براساس گفته‌های این کارشناس محیط‌زیست آنچه در روز چهارشنبه و در خلال مناظره فرهنگی - اجتماعی کاندیداها به وقوع پیوست و بی‌توجهی آنها را نسبت به محیط‌زیست دیدم، ادامه روند پیشین بود و به نظر می‌رسد در ادامه هم به همین شکل ادامه پیدا خواهد کرد. بیژن فرهنگ دره‌شوری هم کارشناس، پژوهشگر محیط‌زیست و بوم‌شناس است. او نیز از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۷۶ از مسوولان سازمان حفاظت محیط‌زیست ایران بود، او نیز در پاسخ به همین سوال «شرق» اینگونه پاسخ داد: «به نظر من در این سرزمین همه دولت‌ها و همه دولتمردان همیشه برای به دست آوردن دل مردم واگذاری ثروت ملی و حراج منابع طبیعی آن را به نوعی ادامه داده‌اند، نگاه کنید به وضعیت منابع آب، خاک، جنگل و... در کشور، الان هیچ منبع آبی اعم از رودخانه، دریاچه و تالاب در کشور نیست که آبش در حال غارت و حراج نباشد، زاینده‌رود خشک شده و کارون یک آب‌باریکه‌ای شده است، در زاگرس هیچ رودخانه‌ای به انتها نمی‌رسد یا روی آن سد زدند یا آب آن غارت می‌شود.
وضعیت معادن هم همین‌طور است، عرب‌ها با خاک ما پارک و زیستگاه و باغچه درست می‌کنند و در روز روشن کشتی‌کشتی خاک ما را می‌برند. باید دید کدام‌یک از این هشت نفر یک‌بار اعتراض به این تخریب و غارت منابع طبیعی کشور کرده‌اند، مطمئنا با نگاهی به سوابقشان خواهیم دید که هیچ‌کدام. سابقه کدام‌یک در اعتراض هرچند کوچک به حراج و آسیب‌زنی به محیط‌زیست کشور دیده می‌شود. مردم ما بیشترین آسیب را از بحران‌های زیست‌محیطی دیده و در آینده خواهند دید، اما آقایانی که می‌خواهند سکان ریاست دولت را در دست بگیرند هیچ برنامه‌ای برای این موضوع مهم ندارند.»
در مناظره‌ای که قرار بود با موضوع مسایل اجتماعی و فرهنگی برگزار شود با وجود اینکه هشت کاندیدا چهارساعت تمام آنتن زنده تلویزیون ملی در اختیارشان بود تا اهم برنامه‌های خود در این حوزه را شرح دهند اما کمترین توجه ممکن به مبحث محیط‌زیست شد.
نظر شما