سلامت نیوز : محمدباقر قالیباف یكی از نامزدهای انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری از تشكیل مجدد شورای عالی محیط‌زیست و همچنین تشكیل وزارت محیط زیست در دولت خود خبر داد. شوراری عالی محیط زیست در 8 سال گذشته در كمیسیون صنعت ومحیط‌زیست دولت ادغام شده بود و قالیباف تشكیل دوباره آن را یكی از اولویت های خود در حوزه محیط‌زیست می داند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ رتبه محیط زیستی‌كشور در حال حاضر با افت محسوسی مواجه شده و 30-40 پله کاهش یافته است و قالیباف علت آن را عدم وجود یك برنامه جامع در زمینه محیط زیست می‌داند. او می گوید:«ما در حوزه محیط زیست راهبردهای لازم را یا داریم یا نداریم و اگر داریم این راهبردها اجرایی نیست چرا که اگر این راهبردها اجرایی بود الان باید نتایج آن را در بهبود وضعیت محیط زیست کشور می‌دیدیم.» قالیباف ادامه می دهد:

« با ساختار قوی‌ای که بتواند کمیته‌های تخصصی داشته باشد و موضوعاتی مانند برنامه جامع کاهش آلودگی هوا اول در این شورا مصوب شود و بعد در مجلس به قانون تبدل شود و ارتقای سازمان حفاظت از محیط زیست به وزارت محیط زیست و توسعه پایدار باید یکی از زیرساخت‌هایی باشد که ما برای مقابله با بحران‌هایی مانند آلودگی هوا طراحی می‌کنیم.»

فقدان مدل توسعه پایدار

محیط زیست به تنهایی از عهده حفاظت از محیط زیست كشور برنمی‌آید این مسئله را پیش از اینكه شهردار تهران یكبار دیگر یادآور شود، عملكرد سازمان دوره‌های گذشته نشان داده است. به اعتقاد قالیباف مهمترین مشكل در این زمینه فقدان مدل توسعه پایدار در اداره کشور است. اگر مدل اداره کشور، مدل توسعه پایداری باشد قطعا می‌تواند به بهبود وضعیت محیط زیست در کشور کمک کند و مشکلات را به حداقل برساند.به هر حال آب، خاک و هوا را اگر 3 عنصر حیات درنظر بگیریم در هر 3 عنصر ما تهدیدات جدی‌ای داریم که کیفیت زندگی مردم را در نقاط مختلف کشور تحت تاثیر قرار داده که نمونه بارز آن را ریزگردها، آلودگی هوا و مشکلاتی مثل این می‌بینیم.تا زمانی که به راهبرد توسعه پایدار به را عنوان مهمترین مدل در اداره کشور پایبند نباشیم حتما در این زمینه با مشکلاتی جدی مواجه خواهیم بود.در مدل توسعه پایدار ما احتیاج به یک طرح جامع محیط زیست برای اداره کشور داریم که این طرح جامع محیط زیست از همان مدل توسعه پایدار الهام می‌گیرد که باید به آن به عنوان اولویت اصلی دولت آینده توجه شود.

مدیریت آلودگی هوا پینگ پنگی بوده است

قالیباف با اشاره به اینکه باید دیدریشه اصلی بحران‌هایی مانند آلودگی هوا که طی این مدت به نتیجه نرسیده چه بوده است می گوید: شاید مهمترین دلیل آن این بوده که ما صاحب واقعی را در حوزه محیط زیست در کشور نداریم و با یک مدیریت پینگ‌پنگی در بسیاری از بحران‌ها مانند آلودگی هوا ْ سازمان‌ها و ارگان‌ها، توپ را در زمین هم انداخته‌اند. قالیباف اعتقاد دارد كه در اولویت اول باید ساختار محیط زیست کشور را ارتقا دهیم تا اینکه بتوانیم بسیاری از مشکلات مانند آلودگی هوا را حل کنیم.

ایجاد وزارتخانه محیط زیست

ارتقای سازمان حفاظت از محیط زیست به وزارتخانه محیط زیست از جمله برنامه‌هایی بود كه برخی از نمایندگان مجلس به دنبال آن بودند واعتقاد داشته و دارند كه با تشكیل این وزارتخانه، دست اندازی‌ها به محیط زیست پر زخم ایران پایان می یابد اما همواره با موانعی برای تشكیل آن مواجه بودند. حالا قالیباف می‌گوید:«سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان متولی موضوع محیط زیست هم از لحاظ منابع انسانی و هم منابع مالی نمی‌تواند با این بحران‌های جدی در کشور مقابله کرده و آن را مدیریت کند. به نظر می‌رسد مهم‌ترین کاری که باید در این زمینه انجام دهیم تشکیل وزارت محیطزیست و توسعه پایدار با ادغام سازمان‌های موازی مانند سازمان جنگل‌ها و مراتع، سازمان شیلات، مرکز تحقیقات آب و خاک، سازمان هواشناسی و بخش حفاظت آب وزارت نیرو است تا ما یک یکپارچگی در دستگاه زیست‌محیطی در بدنه دولت داشته باشیم.» به گفته او با این تشكیل و تجمیع به تبع آن منابع انسانی و مالی نیز ارتقا می‌یابد که اگر این اتفاق رخ دهد جایگاه محیط زیست در بدنه دولت ارتقا می‌یابد و وضعیت اعتباری محیط زیست زمانی که وزارتخانه باشد قطعا بهتر خواهد شد چون بودجه سازمان ‌مسئله و مراتع و شیلات و هواشناسی و ... که بیشتر از بودجه فعلی سازمان محیط زیست است می‌تواند با تشکیل وزارتخانه در هم ادغام شده و وضعیت منابع مالی و انسانی محیط زیست ارتقا یابد.

محیط زیست امروز یكی از منفعل‌ترین سازمان‌های كشور است كه یا از پس سازمان‌های مخرب محیط زیست برنمی‌آید یا همواره درمقابل مصوبه‌های دولتی كه باعث تخریب و تهدید پارك های ملی و مناطق حفاظت شده ، سكوت می‌كند. هرچند در برخی از پروژه های تخریب نیز خود جلو دار است. در حال حاضر سازمان حفاظت از محیط زیست با توجه به اینکه دستگاه نظارتی است، مجلس نمی‌تواند سازمان محیط زیست را مکلف به اجرای بسیاری از موضوعات بداند. به اعتقاد او همین مسئله باعث شده تا محیط زیست حیاط خلوتی شده و همه می‌توانند با آرامش در سازمان محیط زیست زندگی کنند.در حالی که بسیاری از وزارتخانه‌های ما برای کوچکترین چالش به مجلس فراخوانده می‌شوند و به هر حال باید پاسخگو باشند. معتقدم که مسئول محیط‌زیست باید پاسخگوی همه بحران‌های زیست‌محیطی در کشور باشد و این مسئول محیط زیست است که باید روی کیفیت سوخت، کیفیت صنعت در بحث محیط زیست یا مسائل مشابه پاسخگوی مجلس باشد.

طرح کاهش آلودگی هوا باید قانون شود

قالیباف یكی از راهكارهای نجات مردم از تهدید سلامت آنها به دلیل وجود معضلات زیست محیطی را ارتقای جایگاه محیط زیست می‌داند:« پس از آن طرح جامع محیط زیست برای اداره کشور به تبع آن در بحرانهایی که پیش می‌آید قوانین محیط زیست را باید مد نظر قرار دهیم. » او اعتقاد دارد كه اگر طرح جامع کاهش آلودگی هوایی که در اوایل دهه 70 طراحی شد، قانون می شد امروز می توانستند با متخلفان برخورد کنند. لذا اولین کاری که در دولت آینده در بحث آلودگی هوا داریم،‌ این است كه طرح‌های جامعی که در دولت‌های قبلی وجود داشته را بازبینی اولیه می‌کنیم کما‌اینکه در همین مدت هم کارشناسان ما این امر را مورد بازبینی قرار داده‌اند و به جای اختراع کردن دوباره چرخ، با تعاملی که با مجلس داریم آنها را در قالب لایحه به مجلس می‌دهیم و پس از آنکه به عنوان یک قانون مصوب شد با توجه به تکالیفی که در این بخش وجود دارد وظایف دستگاه‌ها مشخص شده و به سمت اجرا می‌رود.

پارلمان محیط زیست

قالیباف شورای عالی محیط زیست را در دولت آینده پارلمان محیط زیست می‌داند:« یعنی باید تغییراتی در ساختار آن هم انجام شود و نماینده تشکل‌های زیست‌محیطی و متخصصان این حوزه، علاوه بر نمایندگان مجلس، علاوه بر وزرا باید در این پارلمان حضور داشته باشند. همچنین رئیس سازمان محیط زیست باید در بسیاری از بحران‌ها همانند بحران آلودگی هوا مرتبا به شورای عالی محیط زیست که جلسات مستمری حداقل ماهی یکبار خواهد داشت و بنا به ضرورت بیشتر خواهد بود پاسخگو باشد .» او اعتقاد دارد تا زمانی که ساختار سازمان محیط زیست را هم در شورای عالی محیط زیست و هم تبدیل سازمان محیط زیست به وزارت محیط زیست انجام ندهیم و قدرت دستگاه حاکمیتی محیط زیست و مسئول آن‌را ارتقا ندهیم، همین اتفاقی می‌افتد که در حال حاضر رخ داده . یعنی یک خودروساز به خودش اجازه می‌دهد بسیاری از قوانین و مصوبات را وتو کند و ارتقای استانداردهای خودرو و سوخت به همین دلیل اجرایی نمی‌شود که این امر هم ضعف قانون است و هم ضعف مجری قانون که سازمان محیط زیست است که بنده آن را مقصر نمی‌دانم چرا که اختیارات و پتانسیلش آنقدر نیست که بتواند از پس یک خودروساز بر بیاید.

دریاچه ارومیه یك موضوع ملی است

قالیباف اعتقاد دارد كه دریاچه ارومیه به یك موضوع ملی تبدیل شده است. این دریاچه شرایط منحصر به فردی به لحاظ اکوسیستمی دارد،مشکلات زیست محیطی که برای آن ایجاد شده، تبعات اجتماعی و فرهنگی برای مردم ارومیه و آذربایجان غربی داشته است. بهره برداری بی رویه و بدون برنامه از منابع آبی آن، حفر 24 هزار و 700 حلقه چاه عمیق غیرمجاز و فاقد پروانه از جمله دلایل خشك شدن دریاچه ارومیه است. از سوی دیگر در سدسازی‌هایی که در بالا دست آن احداث شده میزان ورودی آب را کم کرده است. به گفتة شهردار تهران در بحث احیای ارومیه باید یک برنامه کوتاه مدت و میان مدت داشته باشیم.

او می گوید:«در برنامه کوتاه مدت معتقدم که باید سدها آزاد شوند و ورودی آب بیشتر شود و در کنار آن هم الگوی کشت را در زمین‌های کشاورزی تغییر دهیم و به کشت دیم تبدیل کنیم. باید یک هزینه و فایده را بررسی کنیم که میزان درآمد ما از کشاورزی حوزه آبریز چقدر است و نبودن آن چه میزان می تواند خسارت به اقتصاد ما وارد کند. از سوی دیگر ازبین رفتن دریاچه ارومیه چه خسارات اقتصادی، زیست محیطی و فرهنگی‌ای می تواند وارد کند. اگر این محاسبه انجام شود قطعا احیای دریاچه ارومیه می تواند اولویت داشته باشد.عدم آبگیری سدها، اصلاح روش آبیاری به آبیاری قطره ای و آبخوانداری و بعد هم تغییر الگوی کشت به سمت کشت‌هایی که کمتر به آب احتیاج دارند و می‌تواند به صورت دیم انجام شود. قالیباف می‌گوید: «برای احیای دریاچه ارومیه می‌توان در کوتاه مدت با عدم آبگیری سدها حدود 2 میلیارد مترمکعب آب وارد دریاچه ارومیه کنیم كه در کوتاه مدت می‌تواند علایم حیات را به این دریاچه بازگرداند. هرچند بر اساس مطالعات کارشناسان احیای کامل این دریاچه به 7 میلیارد مترمکعب آب نیاز دارد. البته معتقدم که این موضوع باید به صورت یک کار ویژه بررسی شود و اعتبارات ویژه ای نیاز دارد که دولت آن‌را پیش بینی خواهد کرد.»

او درباره نابودی ‌مسئله و تنوع زیستی کشور می‌گوید:در بحث جنگل 2 دیدگاه وجو دارد. یکی دیدگاه بهره برداری است که سازمان ‌مسئله دارد و دیگری دیدگاه حفاظتی است که سازمان محیط زیست دارد.الان میزان ‌مسائل ما در کشور به حدی کاهش یافته که معتقدم باید نگاه دوم یعنی نگاه حفاظتی در اولویت قرار گیرد. چرا که دیگر جنگلی نمانده که بخواهیم بهره برداری کنیم و اگر همین اندک جنگل کشور نیز از بین برود ما به کلی باید با اکوسیستم جنگل خداحافظی کنیم.به همین دلیل است که بنده معتقدم سازمان ‌مسئله باید زیرمجموعه سازمان حفاظت از محیط زیست قرار گیرد چرا که اولویت ما باید حفاظت باشد تا بهره برداری. در حال حاضر اگر چوب از خارج کشور وارد کنیم قطعا توجیه اقتصادی بیشتری دارد تا بهره برداری از جنگل های باقی‌مانده کشور. وی بابیان اینکه جنگل باید به سمت حفاظت برود و به همین دلیل ‌مسئله را باید در اولویت حفاظت قرار دهیم می‌گوید:باید تلاش کنیم سطح مناطق حفاظت شده کشور را به استانداردهای جهانی برسانیم و حتی از استانداردها نیز فراتر رویم.هرچند معتقدم در حال حاضر نیز وضعیت حفاظت مناطق محیط زیست کشور در وضعیت مطلوبی نیست و ما باید ‌مساله‌ای را به مناطق حفاظت شده کشور بیافزاییم تا احیای مجدد جنگل را داشته باشیم.

رصد مشکلات محیط بانان

این کاندیدای ریاست جمهوری با اشاره به برنامه هایش برای محیط بانان می‌گوید:هم محیط بانان و هم کارکنان محیط زیست وضعیت حقوقی و معیشتی آنها بر اساس اطلاعاتی که به من دادند پایین تر از حد متوسط سایر ارگانهاست. یک محیط بان با آن سختی کار و کاری که باید شبانه روز انجام دهد با چه انگیزه ای باید فعالیت کند؟ بعضا شنیده ام که برای گشت‌زنی به خودرو و موتور آنها نیز سهمیه بنزین تعلق نمی گیرد. اینها مشکلات ریشه ای است که باید با افزایش اعتبارات سازمان محیط زیست و احیای مجدد سازمان مدیریت و برنامه ریزی که در دولت من انجام خواهد شد ، حل شود. به اعتقاد او در بودجه سالانه ای که دولت به مجلس می دهد باید اعتبارات محیط زیست از جایگاه بالایی برخوردار باشد.