سلامت نیوز : نظام
درمانی بهداشتی کشور در دو دهه اخیر بعضا از فقر منابع رنج برده است. این
را علیرضا زالی می‌گوید؛ رئیس منتخب نظام پزشکی کشور که هنوز حکمش بدون
امضای رئیس‌جمهور است. بنا به گفته زالی اکنون رشد غیرطبیعی هزینه‌های جاری
و آثار مختلف تورم بر حوزه سلامت از جمله تامین تجهیزات و متناسب نبودن
هزینه‌ها و درآمدها و درنهایت بودجه اختصاص یافته به حوزه سلامت مطلقاً با
نیازهای این حوزه همخوانی نداشته و با واقعیت فاصله دارد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ؛ زالی همچنین در رابطه با طرح تجمیع بیمه‌ها می‌گوید: سازمان بیمه سلامت
ایرانیان باید به این مفهوم باشد که ما یک وحدت‌رویه را در کشور شاهد
باشیم. در سیاستگذاری‌های بیمهای همگرایی صورت بگیرد، منابع بیمهای در یک
صندوق تجمیع شود، شاهد حذف بروکراسی بیمهای باشیم و جلوی فربه شدن
سازمانهای بیمهای را بگیریم. در این صورت توانسته‌ایم راهبرد مناسبی را
در حوزه بیمهای اجرا کنیم. اما به اعتقاد رئیس منتخب نظام پزشکی سرفصل
مشکل بیمه‌ها کمبود اعتبارات است. در طول سال‌های گذشته اگر منابع عمومی
دولت را در حوزه بیمه‌های پایه بررسی کنیم، می‌بینیم که حجم ناچیزی به آنها
اختصاص داده شده است.
این امر باعث شده تا نظام بیمهای کشور نتواند
آن‌طور که باید کارآمد و پویا باشد چراکه از ابتدا صندوقهای بیمهای با
کمبود نقدینگی روبه‌رو بودهاند و به اعتقاد زالی تزریق منابع مناسب به
بیمه‌های پایه می‌تواند آنها را از وضع موجود خارج کند. مطابق آنچه در
برنامه پنجم توسعه آمده برای رفع تبعیض از خدماتی که بیمه‌های مختلف ارائه
می‌دهند و یکسان‌سازی سرانه درمان برای مردم، بنا بر تجمیع بیمه‌ها و تبدیل
آن به بیمه سلامت ایرانیان است که در سال 90 به تصویب مجلس رسید. اما این
مصوبه مجلس گویا چندان برای دولت مطلوب نیست.
چندی پیش محمدحسن طریقت‌منفرد درباره تفاوت و تبعیض در سرانه درمان بیمه‌ها گفته بود: «ما تبعیض نداریم، اینجا کشور کمونیستی نیست، همه باید کم‌کم متوجه شوند که عدالت با مساوات فرق دارد. در همه دنیا بیمه‌ها تفاوت دارند، بیمه‌های تکمیلی و بیمه‌های مازاد داریم، عبدالرحمان رستمیان، عضو کمیسیون بهداشت مجلس اما به آرمان می‌گوید: «طرح تجمیع بیمه‌ها از مورادی است که در برنامه پنجم توسعه دیده شده بود و باید سال اول اجرا می‌شد. اکنون سال سوم است و هنوز انجام نشده است. این درحالی است که حدود 8 تا 10 میلیون نفر از بیمه پایه محرومند اما عدهای تحت پوشش دو یا چند بیمه پایه هستند. طرح تجمیع بیمه‌ها یعنی یکسان‌سازی دریافت خدمات پایه برای همه مردم.»
بهداشت و سلامت در حاشیه تصمیمات کلان
خدمات درمانی رایگان برای همه چیزی است که در قانون اساسی
به آن اشاره شده است. اشارهای در قد و قواره یک قانون و قانون یعنی چیزی
که باید اجرا شود و اجرای قانون خدمات درمانی رایگان از طریق بهبود خدمات
بیمه‌ها امکان‌پذیر است. اکنون چیزی نزدیک به 17 سازمان بیمهای عهدهدار
تامین خدمات بیمه پایه هستند و این البته سوای شرکتهای رنگارنگی است که
خدمات تکمیلی بیمه را به مردم می‌فروشند. اینکه مردم بتوانند با پرداخت پول
بیشتر خدمات بیشتری بخرند پدیدهای مرسوم در دنیاست که با ایجاد رقابت بین
شرکتها هم به نفع کسب وکار آنان است و هم خدمات گیرندگان از خدمات بهتری
بهرهمند خواهند شد.
اما وجود بیمه‌های تکمیلی به معنای غفلت دولت از
بیمه‌های پایه نیست. به موجب قانون دولت موظف است مردم را با دادن خدمات
بیمهای پایه حمایت کند. علیرضا زالی بیمه سلامت ایرانیان را این‌طور تعریف
می‌کند: «سازمان بیمه سلامت ایرانیان باید به این مفهوم باشد که ما یک
وحدت رویه را در کشور شاهد باشیم و در سیاستگذاری‌های بیمهای همگرایی صورت
بگیرد، منابع بیمهای در یک صندوق تجمیع شود. شاهد حذف بروکراسی بیمهای
شویم و جلوی فربه شدن سازمانهای بیمهای را بگیریم که در این صورت
توانسته‌ایم راهبرد مناسبی را در حوزه بیمهای اجرا کنیم.»
به گفته
رستمیان، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هدف تجمیع بیمه‌ها یکسان کردن
خدمات دولتی بیمهای برای همه مردم است. اینکه عدهای از بیمه دولتی
محرومند و عدهای دو یا چند دفترچه بیمه دارند. اما چرا چنین است؟ اگر
خدمات دولتی بیمهای برای افراد یکسان بود چه دلیلی داشت که کسی مثلا از دو
دفترچه بیمه استفاده کند؟ رستمیان می‌گوید: «برخی افراد از بیمه‌های پایه
مختلفی استفاده می‌کنند چراکه هر کدام از دفترچه‌ها به معنای دریافت خدمات
متفاوتی است. شخص دارو را با یکی از دفترچه‌ها می‌گیرد و موقع مراجعه به
پزشک و برای پرداخت ویزیت دفترچه دیگری را رو می‌کند. تفاوت بیمه‌ها در سطح
خدمات پایه باعث می‌شود افراد از چند بیمه برای موارد مختلف استفاده کنند.
افرادی هم که تنها از یک بیمه استفاده می‌کنند، بعضا مورد تبعیض واقع
می‌شوند. سهم سرانهای که دولت به بیمه‌های پایه اختصاص می‌دهد، مطابق
قانون باید برای تمام بیمه‌ها یکسان باشد.»
اما تجمیع بیمه‌ها و رفتن تمام سازمانهای بیمهگر زیر پرچم بیمه سلامت ایرانیان چه تغییری در ارائه خدمات ایجاد خواهد کرد؟ به گفته این نماینده مجلس در صورت اجرای مصوبه تجمیع بیمه‌ها، دولت برای تمامی بیمه‌های پایه سرانه یکسانی پرداخت خواهد کرد ضمن اینکه بیمهشدگان نیز همگی مبلغ یکسانی را به عنوان حق بیمه پرداخت خواهند کرد. با یکسان شدن بیمه‌ها، بیمه سلامت ایرانیان خدمات پایه یکسانی را در مقابل حق بیمه یکسان به بیمهشدگان ارائه خواهد داد درحالی که کماکان شرکتهای بیمهای می‌توانند خدمات تکمیلی خود را ارائه دهند و این به گفته رستمیان یعنی اجرای عدالت در حوزه خدمات بیمهای. رستمیان می‌گوید: «الان می‌بینیم بین کارکنان دولتی هم این یکسانی خدمات بیمه وجود ندارد. یعنی عدهای بیشتر و عدهای کمتر حق بیمه پرداخت و در مقابل خدمات نابرابری هم دریافت می‌کنند. ضمن اینکه بیمه‌ها توانمند نیستند و این بحث اصلی در خصوص بیمه‌هاست. این به آن علت است که سلامت بحثی حاشیهای تلقی می‌شود و در اولویت اداره کشور نیست چراکه اگر بود باید به آن رسیدگی می‌شد که نمیشود.»
در اعتبارات بیمه روستایی با کسری‌هایی روبه‌رو هستیم
رئیس منتخب نظام پزشکی کشور نیز معتقد است که اکنون نظام
بیمهای کشور از اختلال در تامین منابع رنج می‌برد. زالی می‌گوید:
«بودجه‌های سنواتی سال‌های اخیر قادر نبوده که منابع بیمهای را در اختیار
آنها قرار دهد و توان سازمانهای بیمهگر را معطوف به کارهای دیگر کرده
است. ابتدا ساختار صندوقهای بیمهای کشور باید بازمهندسی شوند و سپس
اعتبارات کافی در اختیار آنها قرار گیرد. از سال 91 به 92 در بخش اعتبارات
بیمه روستایی با کسری‌هایی روبه‌رو هستیم.
از طرفی پیش‌بینی شده بود که
بیمه‌های پایه در سال 91 رشد 18 درصدی را تجربه کنند اما مولفه‌های بیمهای
را که در سال گذشته بررسی می‌کنیم به‌طور میانگین رشد 7 درصدی را شاهدیم و
از این‌رو صندوقهای بیمهای همواره نگران تامین منابع خود خواهند بود.»
از طرف دیگر برخی سازمانها در مقابل اجرای این طرح مقاومت می‌کنند. به نقل
از فارس، سازمان تامین‌اجتماعی با 37 میلیون نفر بیمه شده از قانون تمکین
نمیکند و نمیخواهد در طرح یکپارچگی بیمه‌ها داخل شود. اما علت چیست؟
به
گفته زالی مؤلفه‌های ناهمگون در نظام بیمهای سبب شده نظام تامین‌اجتماعی
که در حوزه بیمه درمان حدود 37 میلیون نفر را پوشش می‌دهد از نظر دریافت
سرانه با سایر بیمه‌های پایه متفاوت باشد و باید توجه شود که یک‌کاسه شدن
بیمه‌ها در شرایطی که پول بیشتری را از تامین اجتماعی در حوزه درمان دریافت
می‌کنیم چقدر می‌تواند نظر بیمهشدگان اصلی را تامین کند و بیمه سلامت
ایرانیان باید به حدی از سطح ارائه خدمات برسد که رغبتی در مجموعه تامین
اجتماعی به وجود بیاید. در عین حال کارگران و کارمندان مشمولان تامین
اجتماعی منظم‌ترین پرداخت کننده‌ها هستند اما بیشترین میزان نارضایتی در
این گروه دیده می‌شود. بنابراین اگر می‌خواهیم تامین‌اجتماعی هم به بیمه
سلامت ایرانیان بپیوندد باید سرانه‌ها همسان‌سازی شود.
دوم اینکه خدمات سازمان بیمه سلامت ایرانیان به‌گونه‌ای باشد که ارائه خدمات درمانی با کیفیت بهتر را تضمین کند چراکه امروز، درمان مستقیم در تامین‌اجتماعی باعث شده بخشی از مشکلات درمانی برطرف شود. این درحالی است که رستمیان، عضو کمیسیون بهداشت مجلس می‌گوید: ثروت‌هایی که سازمانهای بیمهگر از قبل به دست آوردهاند دست خودشان می‌ماند و بنا نیست با رفتن زیر عنوان بیمه سلامت ایرانیان چیزی را از دست بدهند. ضمن آنکه با نپذیرفتن این موضوع دیگر نمیتوانند از یارانه‌های دولتی استفاده کنند و پیوستن به بیمه سلامت ایرانیان به نفعشان نخواهد بود. او همچنین اضافه می‌کند: «درصورتی که تامین اجتماعی یا هر سازمان دیگری بخواهد در مقابل این قانون مقاومت کند به مجلس فراخوانده می‌شود و در کمیسیون بهداشت از آنها توضیح می‌خواهیم و سعی می‌کنیم مشکلات سر راه رفع شود.»
آیا حذف رقابت بیمه‌ها به ضرر خدمات‌گیرندگان است؟
آیا در صورت یکسان شدن بیمه‌های پایه، خدمات‌گیرندگان به خاطر از بین رفتن فضای رقابتی متضرر می‌شوند؟ رستمیان در پاسخ به این سوال به آرمان می‌گوید: این موضوع به هیچ‌وجه به ضرر خدمات گیرندگان نخواهد بود بلکه از نشتها و جابهجاییها جلوگیری می‌کند. مثلا وقتی کسی از دو دفترچه بیمه استفاده می‌کند به این معناست که دولت برای او دارد دو بار حق بیمه می‌پردازد درصورتی که عدهای از بیمه پایه محرومند. بحث رقابت در بیمه‌های تکمیلی باز است و طبیعی است هر کسی که پول بیشتری بپردازد، می‌تواند خدمات بیمهای بیشتری خریداری کند ضمن آنکه مطابق قانون، پرداختی دولت به بیمه‌های تکمیلی باید یکسان باشد که درحال حاضر این قانون اجرا نمیشود و بعضی شرکتهای بیمهای از منابع دولتی بیشتری استفاده می‌کنند و این موضوع باید اصلاح شود.
نظر شما