سلامت نیوز : محققان کشورمان موفق به تولید نانو ذرات کوانتومی با قابلیت تشخیص به موقع غده های سرطانی شدند. ایران پس از آمریکا دومین کشوری است که به این توانمندی دست یافته است. تاکنون آزمایش دقیقی برای تشخیص زودهنگام سرطان در افراد مشکوک به ابتلا به سرطان یا دارای سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری وجود نداشت و به همین دلیل محققان بین المللی در تلاشند تا از نشانگرهای اختصاصی برای ردیابی توده های سرطانی در مراحل اولیه استفاده کنند، در این راستا گروه ۵ نفره ای از محققان نانوبیوتکنولوژی پژوهشگاه ابن سینا پس از ۴ سال تحقیق موفق به تولید و سنتز نانوذرات کوانتومی با قابلیت تشخیص زودهنگام توده های سرطانی و آزمایش موفق آن ها در مرحله حیوانی شدند. نانو ذرات کوانتومی در حالی که به آنتی بادی متصل است، به بدن تزریق می شود. در مراحل اولیه رشد سلول های سرطانی، نمی توان جایگاه آن ها را در بدن به طور دقیق شناسایی کرد اما آنتی بادی ها قادر به ردیابی این سلول ها هستند مشکل اینجاست که نمی توان ردپای آنتی بادی ها را در بدن پیدا کرد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از خراسان ؛ اکنون با اتصال نانوذرات کوانتومی به آنتی بادی ها، می توان به این هدف مهم دست یافت چرا که نانوذرات کوانتومی وقتی در معرض تابش نور UV قرار می گیرند، همچون کرم شب تاب، رنگ درخشانی از خود ساطع می کنند و بدین ترتیب می توان به طور دقیق ابعاد، جایگاه و محل تومورهای سرطانی را ردیابی کرد.دکتر رامین قهرمان زاده عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابن سینا با تشریح این مکانیسم در گفت وگو با خراسان افزود: پایه اصلی نانوذرات کوانتومی، هسته کادمیوم سلنیوم است که البته می تواند از هسته های دیگر هم تشکیل شده باشد. بارزترین ویژگی این نقاط هنگامی که اندازه شان بین ۲ تا ۸ نانومتر باشد، درخشندگی بالاست. این ذرات وقتی در معرض تابش نور UV قرار می گیرد، مانند لامپ روشن می‌شود و همچون کرم شب تاب، رنگ درخشانی از خود ساطع می کند. البته اندازه های بزرگ این ذرات، این حالت را ندارد.

این دکترای شیمی آلی تصریح کرد: نقاط کوانتومی در ال ای دی ها، سولار سل ها و در صنعت چاپ اسکناس و چک پول کاربرد دارد اما مهم ترین کاربرد آن ها، در رنگ آمیزی های سلولی در تحقیقات بیولوژیکی است که با این روش می توان غده های سرطانی را زودهنگام تشخیص داد.وی در بیان مزایای ذرات کوانتومی گفت: این مواد جایگزین رنگدانه های آلی هستند و ارزانی و درخشندگی بالا از جمله مزایای عمده آن هاست. زیرا رنگدانه های آلی طول عمر خیلی کوتاهی دارند و با استفاده از آن ها برای تشخیص محل سلول های سرطانی تنها یکی دو دقیقه زمان داریم اما از یک نانو ذره کوانتومی می توان به مدت چندین ساعت در یک محیط بیولوژیکی استفاده کرد. این مواد همچنین پایداری بالا و درخشندگی ۱۰۰ برابری نسبت به رنگدانه های آلی دارند.این ذرات به روش سنتزی ساخته می شود و تا به حال تنها یک شرکت آمریکایی موفق به تولید این مواد شده است که ذرات مورد نیاز کشورهای دیگر را نیز تأمین می کند. این مواد در ۳ مرحله سنتز می شود و ما در مرحله تولید آزمایشگاهی، هر ۳ مرحله را با موفقیت پشت سر گذاشته ایم.

در مرحله اول، هسته ذرات از جنس کادمیوم سلنیوم به شکل کره ساخته می شود. مرحله دوم، ایجاد یک پوشش یکنواخت سولفید روی این هسته است زیرا کادمیوم یک فلز بسیار سمی است و تا جایی که امکان دارد باید از آزادسازی این فلز سمی جلوگیری کرد. ایجاد این پوشش علاوه بر پایدارتر کردن ترکیب، میزان درخشندگی آن را نیز افزایش می دهد. محصولی که تا این مرحله به دست می آید در محیط های ارگانیک کاربرد دارد اما برای استفاده در حلال های آبی یا داخل خون در محیط بدن، باید در اطراف آن، پلیمری حاوی گروه های عامل برای حل شدن در آب کشیده شود. گروه های عامل، ترکیبات آلی دارای گروه های آمین است و همین گروه آمین باعث حل شدن نانوذرات کوانتومی در محیط آبی می شود و قابلیت اتصال به آنتی بادی یا دارو را فراهم می کند. پس از انجام این فرآیند، می توان ذرات کوانتومی را به بدن موجود زنده تزریق کرد. پس از تزریق ذرات کوانتوم دار، آنتی بادی متصل شده به آن، سلول های سرطانی را که در مراحل اولیه رشد خود هستند پیدا می‌کند و ذرات مانند یک چراغ در بدن می درخشد.

نحوه تشخیص سلول های سرطانی با نانوذرات کوانتومی

این نانوذرات قابلیت اتصال به آنتی‌بادی را دارد. در مراحل اولیه رشد سلول های سرطانی نمی توان جایگاه آن ها را به طور دقیق در بدن شناسایی کرد اما آنتی بادی ها می توانند این سلول ها را در بدن ردیابی کنند اما مشکل اینجاست که نمی توان ردپای آنتی بادی ها را در بدن پیدا کرد. اکنون با اتصال نانوذرات کوانتومی به آنتی بادی ها، در حالی که آنتی بادی ها توده های سرطانی را در بدن ردیابی می کنند، نانوذرات کوانتومی متصل به آنتی بادی ها مسیر حرکت و تجمع آنتی بادی را مشخص می کنند و از روی درخشش این ذرات، می توان جایگاه غده سرطانی و میزان رشد آن را تعیین کرد. در موش های مبتلا به سرطان هنگامی که در معرض اشعه UV قرار گرفتند، این ذرات در اعماق چند سانتی متری بدن آن ها به خوبی قابل رویت بود و به راحتی می شد جایگاه و ابعاد دقیق غده سرطانی را تشخیص داد.