به گزارش سلامت نیوز به نقل از تسنیم ؛ بازار دارویی کشور در حال حاضر در بیماری به سر میبرد و از عوارض این بیماریمیتوان به افزایش قیمت دارو در کشور، کمبود برخی اقلام دارویی و کندشدن تولید دارو در کشور به دلایل مختلف اشاره کرد. این بیماری، که حتی دولت هم نتوانسته برای آن راه درمان و نوشدارویی پیدا کند موجب آسیبهای زیادی شده است؛ آسیبهایی که حتی میتواند موجب به خطرانداختن جان برخی بیماران شود.روزگاری، ایران در آرزوی تولید داروهای مختلف و مورد نیاز در کشور بود که البته از آن زمان هم خیلی نمیگذرد و شاید این موضوع به قبل از انقلاب اسلامی برمیگردد اما پس از انقلاب به گواهی بسیاری از متخصصان دارویی داخل و خارج کشور این صنعت رشد یافت و به جایی رسید که هماکنون 96 درصد از داروهای مورد نیاز خود را در داخل کشور تولید میکند.
این رشد و شکوفایی اما هم اکنون به دلیل سیاستهای مختلف دارویی دچار رکود شده است و نه تنها راه رشد و شکوفایی هموارتر نشده است بلکه مشکلات بیشتر و بیشتر شده است به طوری که برخی از متخصصان دارویی کشور از جمله دکتر عباس شفیعی ،که "مویی" در این صنعت مهم و حیاتی "سفید"کردهاست،می گوید تولید برخی از داروها در کشور، دیگر به صرفه نیست و با ادامه این روند چند صباحی نخواهد گذشت که تولید دارو به دلیل نداشتن صرفه اقتصادی متوقف شود.با این همه، با توجه به پیداشدن رقبای خارجی نوظهور در تولید دارو از جمله برزیل ،پاکستان و کره جنوبی، به نظر میرسد باید حمایتهای دولتی از صنعت داروسازی برای بقا در رقابت با شرکتهای خارجی بیشتر باشد اما متأسفانه خلاف آن راشاهد هستیم و اقدامات اخیر سیاستمداران و مسئولان حوزه دارو نشان از پشتپازدن به پیشرفتهای اخیر دارویی است.
سیدحمید خوئی، رئیس انجمن علمی داروسازان و نماینده داروسازان در شورای عالی نظام پزشکی و عباس کبریاییزاده، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران که هر دو از پیشکسوتان این حوزه هستند در میزگرد بررسی مشکلات دارویی کشور ،میهمان خبرگزاری تسنیم شدند و به کالبدشکافی مشکلات این صعنت پرداختند ، بخش اول این میزگرد ازنظرتان می گذرد:
*تسنیم: طبق نظر برخی از کارشناسان خبره صعنت دارو ، روند تولید دارو در کشور کند شده است از نظر شما دلایل این امر چیست؟
*دکترخویی: ما امروز داروهایی را در بازار دارویی کشور مشاهده میکنیم کشورهای سازنده آنها در طی 3 دهه پیش اصلاً شرکت داروسازی نداشتند؛ به عنوان نمونه شاید جالب باشد که بگویم شرکت الجی که لوازم خانگی تولید میکند، امروز داروهای تولیدی این شرکت در بازار دارویی ایران وجود دارد. عربستان سعودی که تا سالها قبل اصلاً بلد نبود که دارو را چگونه تولید میکنند، متاسفانه امروز "بیکربنات سدیم" ساخت عربستان سعودی راواردبازار دارویی کشورمان کرده است؛ در مورد ترکیه هم همین طور. جالب است که اینها به نام داروهای خارجی وارد کشور میشوند و قیمت آن از داروی ایرانی هم بیشتر است. لذا ما عملا نتوانستیم شکل منطقی آن را ایجاد کنیم. یعنی به طور طبیعی باید داروی ایرانی را در بازار سعودی و کره جنوبی ببینیم اما خلاف آن را شاهدیم. باتوجه به اینکه دانش داروسازی که نمره آن در کشور 20 است و سختافزار تولید دارو در کشور نیزوجود داردو آنچه را که می خواهیم نمی توانیم عملی کنیم ، به این دلیل است علیرغم تولید مشابه داخلی ، اجازه واردات این داروها حتی باقیمت گران داده شده است. کاری که ترکیه انجام داد این بود ،که همزمان بازار خود و بازار دنیا را دیدند و با صادرات از ما جلو زدند درحالی که این صادارت بخشی از سیاست کلان ملی آنها بود و دولت در حقیقت آن را طراحی و پشتیبانی کرد؛ به عنوان مثال بازرگان ترک وقتی به قزاقستان و گرجستان میرود به پشتوانه دولت ترکیه میرود که اگر آنجا ضرر کرد، دولت همه ضرر را جبران میکند، اما متاسفانه قوانین داخلی ما نه تنها حمایتی از صادرات نمی کند بلکه بازدارنده هم است.
دکتر سیدحمید خویی، رئیس انجمن علمی داروسازان ایران
*دکترکبریاییزاده: شاعر میگوید که "آن چه خود داشت زبیگانه تمنا میکرد". ما متاسفانه میبینیم یکی از شاهبیتهای کندشدن صنعت داروسازی، کوچکنگاهکردن این صنعت از نظر قیمتگذاری بود؛ یعنی نگاه محدودیتگرای برای قیمتگذاری داخلی و وسعت نظر برای محصولات خارجی داشتیم. به عنوان مثال محلول بیکربنات سدیم در انستیتوپاستور ایران تولید میشد، قیمتی که دولت خودمان به انستیتوپاستور ایران میدهد بر فرض مثال 100 تومان است اما عین این محصول اگر ازعربستان بیاید قیمت آن 400 تومان است. لذا اختلاف بین 4 تا 5 برابر است. یعنی سیاستهایمان، سیاستهای حمایت از تولید نیست. همین امروز دارویی که شرکتهای داروسازی کشور تولید میکنند اگر تولیدکننده خود ما تولید بکند بایدباچندبرابر پایینتر بفروشد؛ به عنوان مثال یک جعبه قرص متفورمین 100تایی در حال حاضر در بازار دارو 3500 تا 4000 تومان است در حالی که شرکت ترکیهای میتواند در ایران آن را 12 هزار تومان بفروشد. این در حالی است که آنها از نظر دانشی از ما ضعیفترند اما ما اجازه ندادیم صنعت داروسازیمان سود کافی را ببرد و بتواند خودش را جهانی کند. لذا یکی از چالشهای جدی که در 20 سال اخیر شاهد آن بودیم تحمیل قیمتهای پایین و محدودکننده بود. دارو از قبرس با قیمت 5 هزار تومان میآید در حالی که در ایران قیمت آن 500 تومان است. تولیدکننده داخلی باید 500 تومان بفروشد اما تولیدکننده قبرسی اجازه دارد که 4 تا 5 هزار تومان آن را بفروشد و این مثال همان مثل معروف "مرغ همسایه غاز است" محسوب میشود.
*تسنیم: آیا مشکل در نداشتن قوانین است یا در جای دیگر است؟
دکترکبریاییزاده: من فکر میکنم مشکل، تنگنظری است چرا که ما هیچ مشکلی در قانون نداریم یعنی قانونگذار در سال 1334 اعلام کرده است که دارو استثناییترین کالا است و در خود وزارت بهداشت باید قیمتگذاری شود. این امر فقط مربوط به ایران نیست بلکه همه دنیا اینگونهاست؛ چون اعلام کردند که دارو را فقط وزارت بهداشت میداند چطور قیمتگذاری کند. اما نگاه محدودیتگرا در دولت طی سالها وجود داشته است که آن را از شیفت ارز 1226 تومانی تا 2500 تومانی مشاهده میکنیم. صنعت داروسازی حداقل 4 ماه است از ارز مبادلهای استفاده میکند؛ از طرف دیگر دولت خودش را کشته است، 50 درصد، قیمت آن را به طور میانگین بالا برده است در حالی که حقوق و هزینههای و تورم داخلی چندین برابر بالا رفته است؛ لذا تولید کننده ایرانی نمیتواند تولید کند چون به صرفه نیست؛ همین دارو از امارات و هند و ترکیه با قیت 4 برابر وارد میشود.
دکتر عباس کبریایی زاده، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران
*دکترخویی: به نظر من، با مشکل کلان بسیار حاد ملی و فرهنگی در مدیریت کلان اجتماعی و فرهنگی مواجه هستیم. در مدیریت کلان جامعه با این مشکل فرهنگی مواجهیم که به ما به عنوان مدیران و جامعه و یک ملت برنمیخورد که در خیابان جمهوری بگویند این یخچال ایرانی، قیمت 400 هزار تومان دارد و این برای کره جنوبی است و قیمت آن یک میلیون و 200 هزار تومان است. این مشکلی که ما در دارو داریم مشکل جدی فرهنگی ماست و حتی اگر به کیفیت دارو هم برگردد ،مدیریت کلان اجتماعی باید این مشکل را حل کند. رئیس جمهور، وزیر و سایر مسئولان چرا نباید به فکر حل این مشکل باشند؟
این موضوع برای من ایرانی و وهنآور است ، بهای کالایی که اسم ایرانی روی آن است یک پنجم بهای کالای هندی باشد. به عنوان مثال داروی آلندرونات 5 تا 7 برابر قیمت ایرانی است؛ ما نمیتوانیم ادعا کنیم صنعت داروسازیمان در مقابل داروسازی دنیا عالی است اما قطعا با یقین میتوانیم بگوییم بخش غالب صنعت ما اگر جلوتر از هند و پاکستان نباشد عقبتر نیست. چون بالاخره وقتی صحبت از صنعت میشوند یک طیف است و در آن باکیفیت خوب وجود دارد و کیفیت کم هم در آن پیدا میشود. این موضوع باید برای من برخورنده باشد و این یک آفت فرهنگی است که حل نشد. یعنی از یک جایی باز شد که به من چرا نباید بربخورد. امروزدربازار مبل ترک و مبل ایرانی قیمت چند برابری تفاوت وجود دارد. الان در لالهزار همه لوسترفروشیها، درتصرف لوسترسازیهای چینی است در حالی که صنعت لوسترسازی ما برای 100 سال گذشته است.
*دکترکبریاییزاده: در تاریخ 2013/5/18 قرص "گلیکلازید" و "سدیم والپروئیت" که از کشورهای منطقه است وارد ایران شده در حالی که برای داروی سدیم والپروئیت، ما 7 تولیدکننده در کشور داریم ولی از امارات وارد کردیم. متفورمین، هیدروالازین، کربنات کلسیم وارداتی است. قرص باکلوفن را به شرکت کیمیدارو اجازه تولید نمیدهیم بعد از ترکیه و قبرس میآوریم.
*دکترخویی: از اینها بدتر، برخی داروهای مکمل خارجی را 90 هزار تومان میفروشند در حالی که تولید داخل را وقتی میخواهیم 7 هزار تومان بفروشیم اجازه نمیدهند. لذا یک قسمت از این مشکلات مربوط به مشکلات فرهنگی است. به عنوان مثال ما 3کارخانه کفش ملی، بلا و وین داشتیم شما بروید و پیگیری کنید که الان در چه وضعیتی هستند و میبینید که کفش ترک و چین جای آن را گرفته است. مخصوصادر صنعت داروسازی ، مشکل اساسی مشکل نقش دولت است، یعنی اگر کارنامه همه عوامل موثر بر این موضوع را بخواهیم مقایسه کنیم پائینترین نمره را نقش دولت میگیرد. یعنی در سالهای اخیر دولتها به جای اینکه نقش نوش داشته باشند نقش نیش را داشته اند. این وضعیت فعلی در حالی است که در همه صنایع، هزینهها دو برابر و گاهی اوقات 3 برابر شده است. دستگاه اتوکلاوی که سال گذشته 16 میلیون تومان بود الان 75 میلیون تومان است. من محکوم هستم که آن را بخرم اما باید قیمت داروی خود را به قیمت پارسال بفروشم. این چه ظلمی است که دولت به صنعت داروسازی میکند و چرا باید انتظار داشت که در چنین شرایطی صنعت داروسازی پیشرفت نداشته باشد؟
نظر شما