سلامت نیوز : افزایش پدیده ضد اخلاقی زیر میزی در جامعه پزشکی کشور تبدیل به بحرانی اخلاقی و اقتصادی در حوزه سلامت شده است که هزینه های هنگفتی بر بیمار تحمیل کند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از پانا ؛ پدیده زیر میزی در حوزه سلامت در کشور متاسفانه تا آن جایی گسترش یافته است که برخی پزشکان را به شدت دچار خود کرده و این امر تبدیل به امری عادی برای آن ها شده است.

بر اساس آمارهای موجود، در حال حاضر حدود 55 درصد هزینه های سلامت از جیب مردم پرداخت می شود البته این آمار در صورتی واقعی است که بیمارستان ها و پزشکان، هزینه های اضافی از مردم اخذ نکنند اما در عمل و به ویژه در بخش های خصوصی گویا اتفاق دیگری در حال جریان است و این رقم در بسیاری از مواقع به حدود 70 و 80 درصد می رسد.

هم اکنون برخی از پزشکان از همان دسته دانشجویان پزشکی فارغ التحصیل شده ای که  در پیشگاه خداوند سوگند یاد کرده اند که حقوق بیماران را تضییع نکنند؛ اخلاق پزشکی را پایمال کرده و بیمار را به مثابه کالایی سودآور می نگرند تا جایی که شمار زیادی از بیماران مجبورند دار و ندار زندگی خود را برای پرداخت هزینه های درمانی بفروشند.

طبق آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سالانه 5.7 درصد از مردم براثر هزینه های درمانی به زیر خط فقر می روند؛ هرچند بخش عمده ای از این هزینه ها به دلیل ضعف ساختار بیمه در کشور است اما گرفتن زیرمیزی نیز در آن بی تاثیر نیست.

ساختار بیمه درمانی باید اصلاح شود

در همین راستا، مراد هاشم زهی رییس هیات نظارت بر انتخابات نظام پزشکی به پانا می گوید: متأسفانه دولت در چند سال اخیر در اجرای قوانین حوزه سلامت بسیار ضعیف عمل کرده است و زیرمیزی ها توان مردم را گرفته است.متأسفانه قوانین پیرامون حوزه سلامت از سوی دولت اجرایی نمی‌شود و پوشش بیمه‌ای مردم، جلوگیری از پدیده زیرمیزی، تشکیل سازمان بیمه سلامت ایرانیان، تجمیع تمام بیمه‌های درمانی و واقعی کردن تعرفه‌های پزشکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که مورد بی توجهی مسئولان قرار گرفته است.

او ادامه می دهد: افزایش زیرمیزی و افزایش قیمت دارو و تجهیزات پزشکی زمینه سوء استفاده افراد را در حوزه سلامت فراهم کرده است و قطعا حل مشکلات نیازمند تدبیر خاصی از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش‌پزشکی است. علت اصلی رواج پدیده زیرمیزی میان بیمار و پزشک را غیرواقعی بودن تعرفه درمانی است و پزشکان و پرسنل حوزه سلامت در چند سال اخیر نسبت به غیرواقعی بودن تعرفه پزشکی اعتراضات بسیاری کرده‌اند اما متأسفانه دولت بدون بررسی، با خواسته‌های این افراد مخالفت می‌کند. باید این مسئله با جدیت در مجلس پیگیری شود و البته با طرح های یک دفعه ای نمی توان مقابل پزشکانی که زیر میزی دریافت می کنند، ایستاد.

به گفته هاشم زهی  واقعی کردن تعرفه‌های پزشکی یکی از اصول و خواسته‌های پرسنل حوزه سلامت است، اما باید نخست برای تحقق این موضوع ساختار بیمه‌های درمانی اصلاح شود، که تحقق این هدف در گرو تشکیل رسمی سازمان بیمه سلامت ایرانیان است.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، با تأکید بر اینکه بیمه‌ها باید تمام هزینه‌های درمان مردم را پرداخت کنند، می گوید: تحقق این موضوع موجب کاهش رابطه میان بیمار و پزشک و به تبع آن کاهش پدیده زیرمیزی می‌ شود.

از سوی دیگر سجاد رضوی مدیرکل نظارت بر درمان وزارت بهداشت بر این باور است: پدیده زیرمیزی هم در بیمارستان های دولتی و هم در بیمارستان های خصوصی وجود دارد اما کمترین شکایت ها در این زمینه از بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه های علوم پزشکی و بیشترین شکایت ها در زمینه زیرمیزی مربوط به بیمارستان های غیردانشگاهی چه دولتی و چه بخش خصوصی است.

به گفته رضوی به دلایل متعدد تعداد پزشکانی که بیش از تعرفه های اعلام شده از بیماران هزینه می گیرند طی سال های اخیر افزایش یافته است که واقعی نبودن تعرفه های پزشکی یکی از مهم ترین دلایل گسترش زیرمیزی بین جامعه پزشکی به شمار می رود.همین تعرفه های پایین در شهرستان ها به ویژه در مراکز درمانی دولتی، کمتر از حد معمول است. علاوه براین همین تعرفه های کم را نیز به موقع به پزشکان و کادر درمانی پرداخت نمی کنیم. از سوی دیگر قوانین بازدارنده و جریمه ها برای زیرمیزی، ضعیف هستند که مانع از کنترل پدیده زیرمیزی می شود.

در این میان می توان یکی دیگر از دلایل گسترش زیرمیزی را ضعیف بودن سیستم اطلاعاتی مالیاتی دانست چراکه مالیات ها باید براساس درآمد پزشکان وضع شود نه براساس رشته های پزشکی زیرا تعرفه های دریافتی در یک رشته مشترک نیز متفاوت است. از این رو اگر سیستم دریافت و پرداخت پزشکان الکترونیک و ثبت شود، سیستم مالیاتی هم می تواند کار خود را درست انجام دهد. 

نظارت جدی و تدابیر سخت گیرانه‌ای در کار نیست

حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی در این زمینه از عملکرد دولت در تعرفه گذاری انتقاد کرده و به پانا می گوید: نه در حوزه دولتی و نه در حوزه بخش خصوصی نظارت جدی نداشتیم و امروز به جایی رسیدیم که هر کس در هر جایی به هر نحوی که دلش می خواهد عمل می کند و نظارت جدی مخصوصا در رابطه با پدیده شوم زیرمیزی انجام نمی شود. از این رو مجلس شورای اسلامی این آمادگی را دارد که مجازات های جدی را برای متخلفان در این حوزه تعیین کند.

همچنین رسول خضری از اعضای کمیسیون بهداشت در این باره می گوید: تدابیر سخت گیرانه همچون ابطال شش ماهه مجوز طبابت می تواند عامل بازدارنده خوبی برای مقابله با رشد رشوه و زیرمیزی در پزشکی باشد و با همت تمام دستگاه‌ها و مسئولان به‌ویژه مجلس، وزارت بهداشت، درمان و‌آموزش‌پزشکی و قوه قضائیه باید در جهت افزایش قوانین بازدارنده پزشکان متخلف گام برداشت.

مسئله ای که باید با وجود تمامی این حرف ها در اولویت قرار گیرد راهکارهایی برای مهار زیر میزی است. شاید بتوان گفت اجرای برنامه پزشک خانواده با قطع ارتباط مالی بین پزشک و بیمار می تواند جلوی اخذ زیرمیزی و تخلفات اقتصادی را بگیرد. همچنین تعرفه های درمانی باید به موقع اعلام شود تا پزشکان خودسرانه اقدام به بالابردن تعرفه های خود نکنند.

اگرچه علل مختلفی از جمله پایین بودن تعرفه های درمانی، مطالبات بیمه ای ، حقوق پایین و دریافت نکردن به موقع کارانه برای اخذ زیرمیزی از بیماران مطرح می شود اما حقیقت این است که زیرمیزی، پدیده ا‌ی غیرقابل‌ دفاعی است که به دلیل ضعف شخصیت، پایبند نبودن به ارزش های اخلاقی و معنوی و نادیده گرفتن سوگندنامه پزشکی صورت می گیرد.

شاید لازم باشد که آنان یکبار دیگر سوگند نامه پزشکی را مرور کرده و در پیشگاه خداوند و وجدان خویش خود را در برابر رعایت این سوگندنامه، متعهد بدانند.