سلامت نیوز : همه از تحصیلكرده‌ها انتظار بیشتری دارند اما با وجود این باور، 37درصد معتادان تحصیلات عالیه دارند و تنها 7 درصد از دومیلیون معتاد كشور بی‌سواد هستند. 58 درصد مصرف‌كنندگان شیشه، 20 تا 30ساله‌ها هستند و البته 75 درصد آنان تحصیلات دیپلم، فوق دیپلم و لیسانس دارند. اینها نتایج پژوهش انجام شده توسط سازمان بهزیستی در مناطق 22 گانه شهر تهران است كه چندی پیش منتشر شد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ گذشته از آن اعلام آمار 7 درصدی معتادان بی‌سواد از سوی معاون مقابله با تقاضا در ستاد مبارزه با موادمخدر به این معناست كه 93 درصد از آنها، پیش از آنكه به دوران مصرف اجباری پا بگذارند با درك تبلیغات و خواندن جراید حتما از خانمان سوز بودن این بلا آگاه بوده‌اند. پس چه چیز سبب می‌شود تا همچنان مرگ، روزانه 11 نفر از معتادانی كه به آخر خط رسیده‌اند را به كام خود فرو برد و 8.2 درصد پایتخت‌نشینان، مصرف شیشه را حداقل برای یكبار تجربه كنند؟ كارشناسان می‌گویند وقتی افراد، آموزش درباره مهارت‌های زندگی ندیده باشند؛ سر در گم و مستاصل در برابر امواج زندگی، نه تنها گام نخست را به سمت مصرف مواد بر می‌دارند بلكه تا به خود می‌آیند، مرز مصرف اجباری را رد كرده و رسما معتاد شده اند!

آموزش مهارت‌های زندگی تنها راه است

به گفته دكتر مجید ابهری، متخصص علوم رفتاری«تنها آموزش مهارت‌های زندگی به تحصیلكرده‌هاست كه سبب می‌شود آنها در برابر موادمخدر ایمن شوند.» او در گفت‌وگو با تهران‌امروز می‌گوید: «اگر به‌فرض محال به جوانی كه مهارت‌های زندگی را آموخته بگویند سوپرماركت سر كوچه شما 100 كیلو هروئین را به قیمت 1000 تومان به شما می‌فروشد، او حاضر به خریداری موادمخدر حتی به قیمت پایین نیست. اما كسی كه مهارت‌ها را نیاموخته در مقابل كوچك‌ترین مشكلی نمی‌داند چگونه رفتار كند و شرایطش بحرانی می‌شود.» او ادامه می‌دهد: «انواعی از موادمخدر وجود دارد كه تولیدكنندگان، آنها را تنها برای جوانان تحصیلكرده وارد بازار كرده‌اند.»

دانشجویان و كنكوری‌ها گروه هدف هستند

دكتر ابهری می‌گوید: «برای برخی از این مواد تبلیغ می‌شود كه نیاز به خواب را كاهش می‌دهد و ساعات بیدار ماندن را افزایش؛ این تبلیغات برای جلب توجه دانشجویان در شب‌های امتحان و همچنین برای داوطلبان كنكور انجام می‌شود. پس تولیدكنندگان قشر تحصیلكرده ما را هدف گرفته‌اند. مواد دیگری هم هستند كه آنها به نوعی مصرف آنها را در میان روشنفكران ترویج می‌كنند و اینطور جا انداخته‌اند كه با مصرف آن می‌توان ژست روشنفكری گرفت.»

مدیریت عواطف و توانایی تصمیم‌گیری با آموزش امكان‌پذیر می‌شود

دكتر مریم رامشت، روان‌شناس و مشاور ترك اعتیاد در این زمینه به تهران امروز می‌گوید: «موادمحرك صنعتی كاربری متفاوتی از خود عرضه كرد و به‌دنبال آن، جوانانی كه در پی هیجان بودند و بیشتر قشر جوان تحصیلكرده را تشكیل می‌دادند، درگیر آن شده‌اند. این موضوع برمی گردد به آموزشی كه باید به آنها داده می‌شد اما مغفول ماند.» به‌گفته او «تحصیلات بالا داشتن به معنای توانایی و مدیریت احساسات و عواطف و رفتار نیست. این موضوع باید از مهدكودك‌ها آموزش داده ‌شود تا دانشگاه ها كه دست رد زدن به سینه مواد مخدر در وجود آنها نهادینه شود‌.گذشته از آن افراد با یك ناراحتی و یا حتی شرایط بحرانی از زندگی مایوس نمی‌شوند و به مواد مخدر پناه نمی‌برند.»

برنامه آموزشی مهارت‌های زندگی امتحانش را پس داده

او ادامه می‌دهد: «فردی كه مهارت‌های زندگی را نیاموخته، هوش هیجانی بالایی ندارد. هوش هیجانی رمز موفقیت انسان است. امروز مهم‌ترین آموزش در سطح جهان آموزش مهارت‌های زندگی است.این آموزش‌ها در قالب برنامه پیشگیری موفق شناخته شده است. از سطوح مهد كودك تا دانشگاه انجام می‌شود و قدرت و توانایی تصمیم‌گیری، مدیریت استرس و كنترل خشم و تفكر نقادانه را به افراد یاد می‌دهند تا در شرایط بتوانند خود را با محیطی كه در آن زندگی می‌كنند وفق دهند.»

او می‌گوید: «ترك جسمی سریع است و ترك روانی پروسه‌ای طولانی‌تر دارد. در كمپ سم زدایی می‌شود ولی مغز و محرك‌های مغزی همچنان فعال است، بنابراین حداقل دو تا سه سال افرادی كه ترك كرده‌اند باید تحت آموزش‌های پیشگیرانه قرار گیرند كه بتوانند این عوامل را مدیریت و كنترل كنند كه در این زمینه نیز مهارت‌های زندگی به عنوان یك راه حل مطرح می‌شود.»

اغلب مراجعه كنندگان تحصیلكرده هستند

مشاهدات درمانگران نیز مهر تاییدی می‌زند بر آمارهای ارائه شده. رویا نوری، پژوهشگر و درمانگر اعتیاد در گفت‌وگو با تهران امروز می‌گوید: «در حال حاضر اكثریت معتادانی كه برای درمان مراجعه می‌كنند و حتی معتادانی كه هنوز مصرف‌كننده هستند، تحصیلات عالیه دارند. اصلا گروه هدف موج جدید اعتیاد در كشور كه همان محرك‌ها هستند، تحصیلكرده‌ها را نشانه رفته است. اگر نخواهیم از كلمه اكثریت استفاده كنیم، باید بگوییم تعداد تحصیلكرده‌ها بسیار زیاد است.»

اطلاعات دارند اما دانش ندارند!

او با اشاره به این موضوع كه عدم آموزش مهارت‌های زندگی به جوانان سبب بی‌دفاع ماندن آنان در برابر موادمحرك می‌شود، اشاره می‌كند: «بسیاری از جوانان اطلاعات فراوانی حتی درباره عوارض مصرف دارند اما این اطلاعات تبدیل به دانش و آگاهی نشده است. مثل كامپیوتری كه داده‌های فراوانی دارد اما این داده‌ها پردازش نشده و تا زمانی كه پردازش نشده سودی در بر نخواهد داشت. درباره معتادان نیز به همین منوال است. مراجعانی داریم كه اطلاعات فراوانی دارند اما به دلیل اینكه آموزشی برای مواردی نظیر كنترل خشم یا ناامیدی ندیده‌اند، به دام اعتیاد می‌افتند.» او ادامه می‌دهد: «آموزش مهارت‌های زندگی و ایمن كردن جوانان باید عملیاتی باشد و فرد را در مواجهه عملی با موضوع قرار دهد. تئوری بیان كردن راهكارها فایده نداردو فرد باید بلد باشد خشمش را كنترل كند و هرچه در این زمینه به او آموزش تئوری بدهیم مثل درختی است كه تنه‌اش پابرجاست و ما تنها شاخه‌هایش را قطع می‌كنیم.»