سلامت نیوز : با وجود توقف موقت تخریب باغ گیاه‌شناسی نوشهر به مدت 10 روز برای تصمیم‌گیری نهایی در این زمینه، استانداری مازندران به اداره بنادر نوشهر دستور آماده‌باش داده است که پس از طی مهلت ده روزه اقدام به فنس‌کشی به منظور گشایش راه عبور کنند. مهلت 10 روزه 15 تیرماه به پایان می‌رسد و به نظر می‌رسد با جدی‌تر شدن این چالش باغ گیاه‌شناسی نوشهر با 54 سال قدمت در آستانه تخریب قرار خواهد گرفت. پیرموذن، عضو فراکسیون محیط زیست مجلس نهم اما به دولت هشدار می‌دهد که درصورت تخریب این باغ، مجلس از سازمان محیط‌زیست تحقیق و تفحص جدی به عمل می‌آورد.

کمال‌الدین میرموذن، در گفت‌وگویی با آرمان اعلام کرد: باغ گیاه‌شناسی نوشهر یک سرمایه نفیس ملی است و اگر مسئولان محیط‌زیست نسبت به تخریب این باغ کم‌توجه باشند، نمایندگان مجلس نهم پرونده تحقیق و تفحص از این سازمان را به‌طور جد پیگیری خواهند کرد و در صورت تداوم این روند سازمان تحت حمایت دولت دهم، مورد سوال قرار خواهد گرفت. به گفته او این پرونده در اولویت کار فراکسیون محیط‌زیست بعد از تعطیلات تابستانی مجلس قرار خواهد گرفت و پیگیری قضایی این کار با همکاری دیگر قوا برای بررسی به قوه قضائیه سپرده خواهد شد.

این درحالی است که غلامعلی ریاحی، وکیل پرونده باغ گیاه‌شناسی نوشهر نیز با اشاره به آخرین جزئیات پرونده اعلام کرد: به دنبال دستور خلاف قانون استانداری مازندران در تاریخ پنجم تیرماه سال جاری، شورای تامین شهر نوشهر در مقر فرمانداری تشکیل و قرار شد به هیات امنای سازمان تحقیقات کشاورزی که شامل معاونان رئیس‌جمهور و وزراست مهلت داده شود، ظرف ده روز از تاریخ پنجم تیرماه نظر خود را در رابطه با چگونگی اجرایی شدن طرح عبور راه از باغ گیاه‌شناسی نوشته و به مقامات استانی و شهرستانی اعلام کنند.

تاریخچه باغ گیاه‌شناسی نوشهر

باغ گیاه‌شناسی (اکولوژی) نوشهر که در آن نمونه‌های نادر گیاهی با درختانی با عمر 90 سال حدود 54 سال پیش به عنوان نخستین باغ پژوهشی و اکولوژیک در ایران و خاورمیانه ساخته شد، که پرورش 1400 گونه گیاه در آن، باغ را به یک موزه تبدیل کرده بود.غلامعلی ریاحی، وکیل پرونده باغ، درباره روند تخریب این اثر ملی به مهر اعلام کرد: روز هشتم آبان 1389 اداره بنادر نوشهر اقدام به تصرف بخشی از این باغ برای احداث جاده کمربندی کرد که درصورت اجرای این عملیات حدود 50 هزار درخت و درختچه و چندین هکتار زمین زیرکشت گیاهان دارویی تخریب می‌شد. به دنبال تجاوز به باغ گیاه‌شناسی نوشهر پرونده‌ای در دادسرای شهرستان نوشهر تشکیل شد و چون متشاکی در حد مدیرکل بود پرونده با قرار عدم صلاحیت به دادسرای مرکز استان (ساری) منتقل شد.

پس از انتقال پرونده شعبه 5 بازپرسی ساری پرونده را مورد مطالعه قرارداد و قرارمجرمیت برای متهم پرونده (مدیرکل بندر نوشهر) به‌دلیل قطع اشجار و تصرف عدوانی صادر کرد. این قرارمجرمیت با موافقت دادستان ساری در مرحله صدور کیفرخواست قرار گرفت. بر اساس این گزارش مدیرکل اداره کل بنادر نوشهر به عنوان متهم در جلسه دادگاه مورخ اول اردیبهشت 92 در شعبه 106 ساری حاضر شد اما اسنادی ارائه کرد مبنی بر اینکه در تاریخ تخریب باغ گیاه‌شناسی و قطع درختان توسط اداره‌کل بنادر نوشهر برای انجام مأموریت اداری خارج از کشور بوده است لذا مسئولان باغ گیاه‌شناسی شکایت خود را پس گرفتند. بر اساس اسناد جدید اعلام شد دو نفر از معاونان اداره‌کل بنادر و یکی از مسئولان حراست در این پرونده دخیل بوده و قرار شد پرونده دوباره مورد بررسی قرار گیرد.

هشدار به مسئولان درباره تخریب باغ نوشهر

با وجود دستور توقف موقت تخریب باغ گیاه‌شناسی نوشهر،استانداری مازندران به اداره بنادر نوشهر نیز دستور آماده‌باش داده است که پس از طی مهلت ده روز اقدام به فنس‌کشی به منظور گشایش راه عبور کنند. این اقدامات درحالی صورت می‌گیرد که تعداد زیادی از مردم، سازمان‌های مردم‌نهاد، فعالان محیط زیست، اساتید دانشگاه، اعضای فراکسیون محیط‌زیست مجلس، سازمان محیط‌زیست این موضوع را تخلف آشکار و تخریب محیط‌زیست ایران می‌دانند و با تجمع خودجوش حدود 200 نفر از دوستداران محیط‌زیست در محیط باغ گیاه‌شناسی نوشهر، از ادامه تخریب این باغ به طور موقت جلوگیری کردند. پیرموذن، نماینده مجلس نهم در جواب این سوال آرمان که برای جلوگیری از این حرکت چه اقداماتی توسط مجلس و فراکسیون محیط‌زیست انجام شده است، اعلام کرد: نمایندگان مجلس بالاخص فراکسیون محیط زیست، به عنوان نماینده مردم وظیفه حفظ و حمایت از این سرمایه‌های خدادادی را دارند.

رسیدگی به پرونده تخلف مسئولان یا درست عمل نکردن به وظایفشان از اولویت‌های مجلس نهم بعد از تعطیلات و بلافاصله بعد از بازگشایی مجلس است. خبرهایی که این روزها در رابطه با غرق شدن 7 دانش‌آموز در دریای مازندران در رسانه‌ها آمده است، نشان از این دارد که استانداری به لحاظی نتوانستند در واقع این نوجوانان را نجات دهند و بودجه غریق‌نجات را تامین کنند که یا با تامین اعتبار بودجه ارتباط دارد یا ضعف مدیریت در این سیستم را نمایان می‌کند.همان‌طور که جان انسان‌های غرق شده در دریای مازندارن اهمیت دارد، قطع درختان این باغ گیاه‌شناسی در نوشهر هم حائز اهمیت است. باید با برنامه‌ریزی بیشتر، با بها دادن به اصل اعتدال از تخریب منابع طبیعی جلوگیری کنیم. مسئولان ذی‌ربط، وزارت کشور و استانداری مازندران به محض بازگشایی مجلس باید در زمینه این‌گونه اتفاقات پاسخگو باشند.

تخریب باغ نوشهر و عدم ارزشگذاری اقتصادی

باغ گیاه‌شناسی نوشهر تنها باغ اکولوژی ایران است. هومان خاکپور، فعال محیط‌زیست در گفت‌وگو با آرمان، از باغ گیاه‌شناسی نوشهر به عنوان یک بانک ژنی قوی یاد می‌کند، که عمر درختانش به 200 سال می‌رسد؛ و به عنوان یک اثر ملی ثبت شده است. در حوزه جنگلداری بسیاری از دانشجویان این رشته روی گونه‌های گیاهی این باغ به عنوان تنها منبع موجود تحقیق می‌کنند. باغ گیاه‌شناسی نوشهر، به عنوان یک منبع ژنی قوی است که اگر از داخل آن یک گذرگاهی عبور کند به معنای شروع تخریب‌های بعدی هم خواهد بود. درواقع این تخریب شروع نابودی باغ خواهد بود و موجب اجازه برای تخریب‌های بیشتر خواهد شد.

اگر مسئولان از اراضی کشاورزی اطراف برای احداث جاده کمربندی استفاده کنند بهتر است. اما مسئولان علت این امر را ارزش اقتصادی زمین‌های کشاورزی می‌دانند درحالی که ارزش درختان و گونه‌های گیاهی موجود واقع در باغ نوشهر هزاران بار از زمین‌های اطراف بیشتر است. اما به‌دلیل اینکه در حوزه جنگلداری روی منابع طبیعی ارزشگذاری نشده است، برای این باغ ارزش اقتصادی قائل نشده‌اند. مسئولان در توجیه تخریب باغ نوشهر این دلیل را آورده‌اند که استفاده از روش‌های دیگر مانند نصب پل هوایی یا خرید اراضی کشاورزی اطراف پرهزینه است.

منابع طبیعی و محیط زیستی ایران بسیار غنی و زیاد است، اما خبرهای خوبی از حفظ این منابع به گوش نمی‌رسد. مرگ تعدادی از گونه‌های نایاب گوزن زرد ایرانی در چند هفته گذشته، تصمیم برای تخریب باغ گیاه‌شناسی نوشهر، انجام ندادن اقدامی در جلوگیری از خشک شدن دریاچه ارومیه نشان از کمبود مدیریت کارشناسی و نظارت کافی بر اوضاع محیط‌زیست است.