سلامت نیوز : آنها لباس‌های مندرس می‌پوشند، عموما سر و صورت‌شان سیاه و كثیف است و با التماس از رهگذران می‌خواهند برای درمان كودك بیمارشان یا پرداخت كرایه خانه به آنها رحم كنند و اسكناسی كف دست‌شان بگذارند. اگرچه این روزها نسل جدیدی از متكدیان كه با لباس‌های نو و شیك گدایی می‌كنند در خیابان‌ها، اتوبوس‌ها، كنار بیمارستان‌ها و هر جای پر‌رفت و آمد دیگری دیده می‌شود اما هنوز بازار متكدیان سنتی در كشور و به‌ویژه كلانشهرها داغ است تا احساسات مردم را تحت‌تاثیر قرار دهند و از این راه درآمد كسب كنند. اقدامی كه زمینه‌ساز آسیب‌های دیگری است كه زیر پوست شهرها ریشه می‌دوانند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ از مجردها گرفته تا مطلقه‌ها، از اتباع پاكستان و افغانستان تا… نیز درمیان متكدیان دیده می‌شود. آمارهای رسمی نشان می‌دهد بین 55 تا 65 درصد متكدیان معتاد هستند و به گفته حسین زارع‌صفت، مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشاركت‌های اجتماعی شهرداری تهران متكدیانی هم هستند كه پس از جلب توسط نیروهای شهرداری تهران ارقام میلیونی تا 9 میلیون تومان به همراه خود داشته‌اند. به گفته حسین زارع‌صفت مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشاركت‌های اجتماعی شهرداری تهران «بین اعمال مجرمانه‌ای چون تكدی‌گری و رفتارهای فردی مثل سرقت، فحشا و مصرف موادمخدر حتما رابطه تعریف شده‌ و نزدیكی وجود دارد.»

جامعه‌شناسان می‌گویند این روزها همه به مدد رسانه‌ها از مافیای تكدی‌گری در شهرها شنیده‌اند اما بازهم وقت دیدن چهره زنان و مردانی كه یا معلولیت را بهانه می‌كنند یا دوا و درمان افراد خانواده خود را، دست و دل‌شان می‌لرزد و به متكدیان كمك می‌كنند. آنها معتقدند همین امر سبب می‌شود تا احتمال برچیده شدن بساط متكدیان از شهر كم و كمتر شود. این در حالی است كه برای بسیاری از آنهایی كه سر چهارراه‌های این شهر شلوغ می‌ایستند تكدی‌گری پوششی است برای رد گم كردن تا آنها بتوانند خرده‌فروشی موادمخدر و حتی تن فروشی خود و اعضای تیم‌شان را پنهان كنند.

این در‌حالی است كه در سال‌های گذشته شهرداری تهران اقداماتی در راستای ساماندهی این آسیب اجتماعی انجام داد تا چهره خیابان‌های این شهر برای همیشه از متكدیان پاك شود. اقداماتی كه با وجود همه تلاش‌ها هرگز به‌طور كامل به بار ننشست چرا كه به گفته دكتر سعید معدنی، جامعه‌شناس و مدیر گروه علوم اجتماعی دانشگاه تهران مركز، «متكدیان خودشان نمی‌خواهند كه در این شرایط تغییری ایجاد شود.»

متكدیان سابقه فامیلی دارند

نگاهی به گفته‌های مراجع رسمی نشان می‌دهد بسته به اینكه شهر مورد فعالیت بزرگ باشد یا كوچك، متكدیان درآمد متفاوتی از گدایی كردن دارند. چندی پیش رضا جهانگیری‌فر، معاون سازمان رفاه، خدمات و مشاركت‌های اجتماعی شهرداری تهران در گفت‌وگو با مهر اعلام كرد كه برخی متكدیان در تهران ماهانه درآمد 60 میلیونی دارند.

او گفت: «در تهران متكدیانی داریم كه روزانه حدود 2 تا 3 میلیون تومان درآمد دارند. یكبار از یكی از متكدیان پس از جمع‌آوری حدود 530 هزار تومان پول گرفتیم كه خودش اعتراف كرد كه این مبلغ تنها برای 3 ساعت كار بوده است. این بدان معناست كه تهرانی‌ها به متكدیان خیلی پول می‌دهند.»

دكتر معدنی نیز در گفت‌وگو با تهران امروز یكی از عواملی كه گدایان به زندگی آبرومند تن نمی‌دهند را همین عامل درآمد بالا می‌داند: «به دوعلت متكدیان نمی‌خواهند تن به برنامه‌ریزی‌هایی كه برایشان انجام شده بدهند. نخست آنكه درآمد بسیار بالایی دارند كه به هیچ طریق دیگری امكان كسب آن را ندارند. آنها نه ابزار و وسایلی برای كار خود خریداری كرده‌اند و نه اجاره محل می‌دهند و نه اینكه از تكنیك و هنری برخوردارند.»

او ادامه می‌دهد: «گدایی كردن در جامعه از دو بعد قابل بررسی است. بعد روانی و بعد اجتماعی. باید گفت كه این افراد در قدم اول خودشان باورشان شده كه گدا هستند و تنها از این راه می‌توانند درآمد داشته باشند. بسیاری از افراد از خانواده‌هایی هستند كه اعضای دیگر خانواده‌های آنان نیز در گذشته به‌طور ضعیف‌تر یا قوی‌تر یا گدایی كرده‌اند یا در كارهای مشابه آن فعال بوده‌اند.»

این جامعه‌شناس می‌گوید: «این روزها افرادی كه به خاطر فقر و بیكاری دست به تكدی‌گری در ملأ‌عام می‌زنند بسیار كم هستند در مقابل افرادی كه معتاد هستند بسیار در میان متكدیان دیده می‌شوند چون نیاز دارند از راهی هزینه موادمصرفی خود را تامین كنند. همین‌طور افرادی كه یا سابقه چنین مواردی را در خانواده دارند یا به شكلی شخصیت آنها در جامعه‌ شكسته شده است.»

دكتر معدنی می‌گوید: «البته از منظری می‌توان جامعه را نیز مقصر دانست چون تكدی‌گری در جوامعی رونق می‌گیرد كه متكدیان می‌دانند مردم به آنها كمك می‌كنند و برخی نهادها كه مسئول هستند از این امر غفلت كرده‌اند كه مثلا مردم را آموزش دهند تا به همه متكدیان كمك نكنند یا این امر را سازماندهی كنند و از مبادی خاصی این اقدام را انجام دهند. البته فرهنگسازی در این زمینه مهم‌تر از همه اقدامات دیگر است.»

یك چهارم متكدیان زن هستند

حسین زارع‌صفت، مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشاركت‌های اجتماعی شهرداری تهران با اشاره به شیوه‌های مختلف متكدیان برای تحریك عواطف شهروندان به ایسنا می‌گوید: «گاهی لباس‌های مندرس برای تحریك احساسات در هر محدوده و محیطی بسته به شرایط می‌پوشند و گاهی در مناطقی شیك‌پوشی را دنبال می‌كنند و گاهی تظاهر می‌كنند اموال‌شان به سرقت رفته است و در راه مانده‌اند.»

به گفته او «حدود 25 درصد متكدیان را زنان و مابقی را مردان تشكیل می‌دهند كه البته در پاره‌ای از اوقات سال نسبت در این آمار بر حسب شرایط تغییر می‌كند؛ اما تعداد متكدیان زن نسبت به سنوات گذشته رو به افزایش است.» او می‌افزاید: «اكثر افرادی كه به عنوان متكدی در مراكز شهرداری جمع‌آوری شده‌اند قالبا گروه‌های سنی 50 تا 70 سال هستند و میزان تحصیلات‌شان عموما بی‌سواد یا در حد دوره ابتدایی است. البته در میان متكدیان افراد بالای دیپلم هم مشاهده می‌كنیم كه آمار این افراد بسیار كم است.»

90 درصد گداها نیازمند نیستند

رضا جهانگیری فر معاون اجتماعی سازمان رفاه شهرداری تهران نیز اعلام كرده است كه «90 درصد گداهای تهران و شهرستان‌ها نیازمند نیستند.»

او می‌گوید: «طرح جمع‌آوری متكدیان طرحی است كه از سال‌های گذشته توسط شهرداری تهران اجرا می‌شود، گفت: بر اساس مصوبه شورای عالی استان‌ها، شهرداری مكلف است متكدیان را از سطح شهر جمع‌آوری كرده و بعد از رسیدگی و ساماندهی اولیه آنها را به مراجع قضایی ارجاع دهد تا مراجع قضایی درباره این افراد رسیدگی كنند.» او با اشاره به فعالیت كمیته چهارجانبه شهرداری، استانداری، پلیس و بهزیستی و امداد ادامه می‌دهد: «كمیته امداد تعامل مناسبی دارد ولی از پلیس توقع داریم باندها را شناسایی كرده و ریشه كن كنند. با بهزیستی هم تعاملات خوبی داشتیم اما رئیس عوض شد و همین تغییرات كار را مشكل می‌كند. استانداری تهران هم كاری در این خصوص انجام نداده است و همكاری ندارد.»

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha