سلامت نیوز : کاهش 22 درصدی سرانه مصرف شیر با افزایش 200 درصدی قیمت طی دو سال اخیر، سرانه مصرف را از 80 کیلوگرم که نصف میانگین جهانی است به 64 کیلوگرم کاهش داده است، در این میان متخصصان از عواقب کاهش مصرف شیر در کشور خبر می‌دهند. فارس نوشت؛ دبیر انجمن صنایع لبنی از افزایش 15 درصدی قیمت انواع لبنیات خبر داده و می‌گوید، قیمت‌های جدید 81 قلم کالای لبنی به‌زودی اعلام می‌شود. افزایش قیمت محصولات لبنی درحالی صورت می‌گیرد که پیش از این کارشناسان و متخصصان بهداشتی بارها درخصوص مخاطرات افزایش قیمت محصولات لبنی گوشزد کرده و آن‌را تهدیدی برای سلامتی جامعه می‌دانند.

افزایش 200 درصدی قیمت بعد از حذف یارانه شیر

به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ؛ البته این هشدارها از دو سال پیش بعد از اجرای هدفمندی یارانه‌ها در آذر سال 89 و حذف یارانه 500 میلیارد تومانی مصرف شیر در تیرماه 1390 ادامه دارد، اما به‌رغم این هشدارها از آن زمان تاکنون بیش از 200 درصد قیمت محصولات لبنی افزایش یافته است. دولت تا دو سال پیش سالانه 750 میلیارد تومان یارانه(500 میلیارد تومان به مصرف‌کننده و 250 میلیارد تومان شیر مدارس) یارانه می‌داد تا به نوعی محصولات لبنی با قیمت کمتری دست مصرف‌کننده برسد و سرانه مصرف در جامعه بالا رود اما باوجود این تلاش‌ها توانست سرانه مصرف را تنها تا نصف میانگین جهانی بالا ببرد. درحالی که سرانه مصرف در دنیا به عنوان شاخص توسعه‌یافتگی و سلامت جامعه محسوب می‌شود، میانگین مصرف جهانی شیر 165 کیلوگرم، میانگین مصرف کشورهای توسعه‌یافته 500 کیلوگرم اما میانگین مصرف شیر در کشور 80 کیلوگرم دو سال پیش بود و کشور بر اساس برنامه پنجم توسعه برنامه‌ریزی کرده است که سرانه مصرف شیر را تا پایان برنامه به 168 کیلوگرم برساند.

مشکل سرانه مصرف شیر از زمان قطع یارانه شروع شد

دولت یارانه 500 میلیارد تومان شیر مصرف‌کننده را در تیرماه سال 90 قطع کرد با این وعده که با حمایت از تولید و تامین نهاده آنها قیمت تمام‌شده تولید را پایین بیاورد و از این طریق قیمت شیر کاهش یابد و مصرف ‌کننده بتواند شیر بیشتری بخرد. اما عملا چه اتفاقی افتاد، دولت 300میلیارد تومان برای تامین نهاده دامداران اعتبار تعیین کرد تا در مدت سه سال قیمت نهاده مدیریت شود اما تنها 100 میلیارد تومان آن را پرداخت کرد، اولا این میزان اعتبار با یارانه سالانه 500 میلیارد تومان که به مصرف‌کننده داده می‌شد قابل قیاس نیست و رقم کمتری بود که بتواند قیمت نهاده را تنظیم کند از سوی دیگر این میزان اعتبار هم کامل پرداخت نشد. نتیجه این شد که قیمت نهاده به‌مرور روند صعودی خود را ادامه دهد به‌طوری که سال گذشته مشکل در تامین و قیمت نهاده دام و طیور کشور به وجود آمد، قیمت‌های نهاده به‌دلیل متکی به واردات بودن- سالانه حدود 7 میلیون تن واردات نهاده داریم- گرانی ارز، حضور مافیا در بدنه واردات نهاده که سال‌هاست ریشه دوانده همه و همه باعث شد که قیمت تمام‌شده تولید بالا برود.

در این میان طی این دو سال فشار دامداران و صنایع لبنی به سازمان حمایت برای افزایش قیمت شیر مرتب بیشتر و بیشتر می‌شد و در بسیاری موارد این سازمان که در مقابل تامین نیازهای آنها ناتوان بود بالاجبار تن به خواسته‌های آنها در مورد افزایش قیمت داد. در دوره‌ای هم سازمان حمایت به دلیل بدهی 600 میلیارد تومانی که وزارت صنعت به کارخانه‌های لبنی داشت، درخواست‌های آنها برای افزایش قیمت را اجابت می‌کرد. و نتیجه این شد که در طول این دو سال بعد از حذف یارانه شیر قیمت شیر خام و فرآورده‌های لبنی تا 200 درصد افزایش یافت.

کاهش 22 درصدی سرانه مصرف شیر

به هر حال بعد از گذشت دو سال از حذف یارانه شیر درحالی که بر اساس برنامه پنجم توسعه قرار است بعد از دو سال سرانه مصرف شیر به 168 کیلوگرم یعنی دو برابر رقم فعلی برسد اما گزارش‌هایی مبنی بر کاهش سرانه مصرف از میزان فعلی وجود دارد. مشاور صنایع لبنی می‌گوید: بر اساس مطالعه‌ای که در شهرهای بالاتر از 100 هزار نفرانجام شده است، از دو سال پیش که یارانه شیر حذف شد، سرانه مصرف این ماده حیاتی 22 درصد کاهش یافته است. درصورتی که این کاهش 22 درصدی را حساب کنیم سرانه مصرف شیر در کشور که قبلا حدود 80 کیلوگرم بود به حدود 64 کیلوگرم کاهش یافته است.

توزیع شیر مدارس هم به درستی اجرا نشد

سالانه 250 میلیارد تومان هم به عنوان یارانه شیر مدارس پرداخت می‌شد تا در طول دوره تحصیلی 70 نوبت به هر دانش آموز شیر داده شود. اما مشاور انجمن صنایع لبنی معتقد است: حتی این میزان توزیع شیر نیز کافی نبود و دولت به جای اعمال سیاست‌های مناسب برای افزایش سرانه مصرف شیر در کشور طرح شیر مدرسه را نیز به‌طور ناقص اجرا کرد به‌طوری که امسال کاهش 30 تا 50 درصدی عرضه شیر در مدارس را شاهد هستیم و 70 نوبت توزیع سال‌های گذشته به 30 نوبت می‌رسد. یکی از دلایلی که برای عدم توزیع مناسب شیر مدارس مطرح می‌شود عدم همکاری کارخانه‌های لبنی است اما مدیرعامل یکی از کارخانجات لبنی خراسان‌رضوی می‌گوید: پول کارخانه‌های لبنی را نمی‌دهند، در مهرماه سال گذشته با آموزش و پرورش خراسان‌شمالی، رضوی و جنوبی قرارداد توزیع شیر استریل در سطح استان را امضا کردیم، اما 500 میلیون تومان هزینه توزیع شیر در سطح استان پرداخت نشده است. به هر حال همه عوامل گفته شده منجر به این شد که مصرف شیر کشور کاهش یابد و با ادامه افزایش‌ قیمت‌ها احتمال کاهش دوباره سرانه مصرف وجود دارد.

مخاطرات در کمین جامعه

فواید شیر بر کسی پوشیده نیست و در این مجال هم فرصت بیان آن نیست، اما بر اساس اظهارنظر متخصصان این ماده حیاتی هیچ‌گونه جایگزینی در طبیعت ندارد. در زیر به برخی ضررهایی که در صورت استفاده کمتر از این ماده حیاتی گریبانگیر انسان و جامعه می‌شود. اشاره می‌شود: پوکی استخوان، کاهش مقاومت فرد در برابر بیماری‌ها، کوتاهی قد به‌ویژه در کودکان و نوجوانان، ابتلا به بیماری‌های استخوانی، دندان و لثه، ایجاد شرایط مناسب برای ابتلا به بیماری‌های عفونی و مشکلات بینایی از جمله آنهاست.مشاور انجمن صنایع لبنی با بیان اینکه سالمندان کشور 20 سال زودتر از سالمندان سایر کشورها زمینگیر می‌شوند و هزینه‌هایی را روی دوش خانواده‌ها می‌گذارند، می‌گوید: در کشور شاهد گذر جمعیتی هستیم و همه سکوت کرده‌اند، ‌سونامی سالمندی وجود دارد، 8 درصد جمعیت کشور معادل 2/6 میلیون نفر سالمند هستند و طی 4 دهه آینده این جمعیت 24 درصد یعنی به 26 میلیون نفر خواهد رسید.

1200میلیارد تومان هزینه شکستگی استخوان

چمنی درحالی که مصرف شیر را برای جلوگیری از پوکی استخوان موثر می‌داند معتقد است: سالانه 120هزار شکستگی ناشی از پوکی استخوان وجود دارد و اگر هزینه درمان این شکستگی‌ها محاسبه شود سالانه 1200 میلیارد تومان برای جامعه هزینه دارد. در هر ساعت 3/2 نفر به‌دلیل عارضه شکستگی استخوان در کشور می‌میرند و هر ساعت 8/6 نفر به‌دلیل پوکی استخوان برای تمام عمر زمینگیر می‌شوند.