سلامت نیوز : یک متخصص زنان و زایمان، با بیان اینکه روزه‌داری مادر باردار و شیرده قطعا روی سلامت مادر و نوزاد او تاثیر می گذارد، گفت: زنان باردار در سه ماه اول بارداری به ویژه هشت هفته اول به دلیل تشکیل سلول‌های مغزی جنین نباید روزه بگیرند و همچنین اگر چه روزه‌داری زنان شیرده در صورت رعایت برنامه غذایی مناسب در رشد کودک اختلالی ایجاد نمی‌کند اما روزه‌داری برای مادری که کودکش کاملا متکی به شیر مادر است توصیه نمی‌شود.

دكتر اعظم السادات موسوی، در گفت وگو با شفقنا ، به روزه داری در مادران باردار اشاره کرد و افزود: سلامت جنین هنگام روزه‌داری مادر از دو جنبه تغذیه مادر و اختلال در سوخت و ساز بدن قابل بررسی است. تغذیه مناسب مادر به طور معمول با افزایش وزن وی کنترل می‌شود که به طور متوسط 9 تا 12 کیلوگرم است. احتمال تولد نوزاد با وزن کمتر از وزن طبیعی در مادرانی که تغذیه مناسب ندارند بیشتر است. هنگام روزه‌داری وزن مادران می‌تواند به مقدار کالری که مصرف می‌کنند تغییر کند. بنابراین روزه‌داری مادر باردار و شیرده قطعا روی سلامت مادر و نوزاد او تاثیر دارد اما می‌توان این تاثیرات را کاهش داد.

زنان باردار در سه ماهه اول بارداری نباید روزه بگیرند

وی در ادامه با تاکید بر اینکه زنان باردار در سه ماهه اول بارداری نباید روزه بگیرند، تصریح کرد: زن باردار در سه ماه اول بارداری به ویژه هشت هفته اول به دلیل تشکیل سلول‌های مغزی جنین نباید روزه بگیرد. کمبود قند در سه ماه اول بارداری به شدت روی رشد عمومی جنین موثر است و این امر به ویژه در فصولی که مدت روزه‌داری طولانی‌تر است از حساسیت بیشتری برخوردار است.

روزه‌داری در سه ماهه دوم بارداری تاثیرات سویی بر جنین ندارد

این متخصص بیماری های زنان و زایمان، اظهار کرد: روزه‌داری در سه ماهه دوم تاثیرات سویی بر جنین ندارد اما در سه ماه سوم برای اینکه 50 تا 70 درصد انرژی جنین از گلوکز مادر تامین می‌شود، روزه‌داری سبب افزایش برداشت ذخایر چربی و به دنبال آن افزایش ترکیبات کنونی در خون مادر می‌شود این ترکیبات از طریق جفت وارد گردش خون جنین شده و به سیستم عصبی او آسیب می‌رساند بنابراین در این دوره روزه توصیه نمی‌شود.

ضرورت مشاروه با پزشک در صورت تصمیم به روزه داری مادران باردار

به گفته دکتر موسوی، چنانچه زن بارداری حدود هشت ساعت ناشتا باقی بماند قندخون او نسبت به حد طبیعی کمتر شده و با افزایش مدت زمان گرسنگی احتمال افزایش کتون در خون مادر وجود دارد، و همچنین در صورتی زنان باردار تصمیم به روزه‌داری به مدت بیش از سه روز مداوم دارند بهتر است با پزشک خود مشورت نمایند. تا او بر اساس شرایط جسمانی، وضعیت چنین توصیه‌های لازم را به ارائه نماید.

مادران در معرض حاملگی های پر خطر از روزه داری معاف هستند

این فوق تخصص جراحی سرطان های زنان، با تاکید بر اینکه زنان دارای حاملگی پرخطر نباید روزه بگیرند گفت: حاملگی‌های پرخطر مانند افراد مبتلا به دیابت بارداری، چندقلویی، کم‌خونی، فشارخون، عدم رشد مناسب جنین، سابقه حاملگی‌های ناموفق قبلی و موارد این چنینی بهتر است روزه نگیرند.

وی در ادامه در پاسخ به این سئوال که آیا با استراحت، یک زن باردار می تواند روزه بگیرد؟ افزود: زن باردار زمانی می‌تواند فریضه روزه را به جا آورد که فعالیت روزانه کمی داشته باشد و آزمایش‌های خون و ادرار او نیز طبیعی باشد. اگر خانم‌های باردار روزه گرفتند نباید از خانه بیرون بروند و فعالیت کمی باید داشته باشند. خصوصا اگر هوا گرم است حتما باید در منزل باشند.

این متخصص زنان و زایمان ادامه داد: همچنین باید مقدار کالری مورد نیاز ‌آنها براساس قد، وزن و سن حاملگی به وسیله پزشک محاسبه شود. اگر مقدار کالری با وعده‌های سحری، افطاری و شام و میان‌وعده‌های میان آنها مناسب بود، می‌توانند با مشورت پزشک روزه بگیرند. البته اگر بیماری‌ خاصی نداشته باشند.

ماداران باردار در صورت بروز سرگیجه و سردرد روزه ی خود را متوقف کنند

دکتر موسوی در خصوص ژریم غذایی در زنان باردار روزه دار نیز خاطر نشان کرد: علاوه بر این رژیم غذایی برای زنان باردار سالم روزه‌دار باید حاوی پروتئین، سبزی و میوه‌ها و خوراکی‌های شیرین مفید و مغذی مانند خرما باشد. در وعده‌های افطار نیز باید از مایعات و مواد غذایی سبک استفاده کنند و به فاصله چند ساعت شام بخورند و هنگام سحر از مواد غذایی حاوی کربوهیدرات، گردو، خشکبار و خرما استفاده کنند و در صورت بروز سردرد سرگیجه روزه را متوقف کنند.

به گفته وی، ممکن است بعضی از افراد روزه دار در مواقع گرسنگی دچار سردرد، ضعف، سرگیجه و بی‌حالی ‌شوند. بنابراین توصیه می شود این افراد حتما با مشاوره ی پزشک خود روزه بگیرند.

خط قرمزهای روزه داری در زنان باردار

این فوق تخصص جراحی سرطان های زنان، یادآور شد: کمبود وزن اولیه مادر زیر 50 کیلوگرم، نامناسب بودن رشد جنین در داخل رحم، کاهش مایعات آمینوتیک اطراف جنین، افزایش فشارخون در دوران حاملگی و مسمومیت حاملگی از مواردی است که زنان باردار در صورت بروز نباید بر روزه گرفتن اصرار داشته باشند.

برخلاف تصور عموم، روزه داری بر بهره هوشی جنین تاثیری نامطلوبی ندارد

دکتر موسوی در پاسخ به این سئوال که آیا روزه‌داری می تواند بر رشد جنین و بهره هوشی او تاثیر بگذارد گفت: در تحقیقی که به وسیله محققان دانشگاه شهید بهشتی به منظور تاثیرات درازمدت روزه‌داری مادران در ماه رمضان بر رشد مغزی جنین و بهره هوشی 98 کودک و نوجوان چهار تا 13 سال که مادرشان هنگام بارداری روزه گرفته بودند اندازه‌گیری شد مشخص شد که 30 روز روزه‌داری مادران حتی وقتی طول روز به طور متوسط 12 ساعت است تاثیر نامطلوبی روی بهره هوشی کودکان ندارد.و روزه‌داری سبب کاهش وزن نوزادان نشده است.

وی ادامه داد: روزه‌داری اثر قابل‌توجهی روی رشد و جثه در هنگام تولد ندارد. البته شاید روزه‌داری بیش از 15 روز موجب کاهش وزن‌گیری مادر شود اما روی رشد جنین تاثیر چندانی ندارد.

بنابراظهارت این متخصص زنان و زایمان، از آنجایی که از برکات ماه رمضان فواید و تاثیرات معنویی آن است. بنابراین خانم باردار برای برخورداری از این سفره گسترده فیض الهی بهتر است که با انجام واجبات و مستحبات این ماه خود و فرزندش را در این فضای معنوی قرار دهد و با روزه‌گیری واقعی برنامه‌ریزی صحیح برای تغذیه خود داشته باشد. استراحت کافی و روزه‌داری به روزهای خاص و ایام قدر محدود کند و سعی کند هر چه بیشتر از برکات این ماه برخوردار شود.

ماداران بارداری که ویار دارند روزه نگیرند

دکتر موسوی در ادامه با بیان اینکه مادران باردار که ویار دارند در صورت روزه داری با مشکل مواجه می شوند تصریح کرد: با توجه به اینکه در ماه‌های اول بارداری عده‌ای از زنان دچار تهوع و ویار می‌شوند و در حالت عادی هم امکان مصرف وعده‌های غذایی را ندارند، روزه‌داری این مشکل را تشدید می‌کند و موجب کاهش سریع قندخون می‌شود، در واقع مادرانی که در سه ماه اول بارداری ویار دارند میل چندانی به غذا نداشته و دچار حالت تهوع شدید، افت فشار و کمبود قند هستند و نباید روزه بگیرند.

روزه‌داری زنان شیرده در صورت رعایت برنامه غذایی مناسب در رشد کودک اختلالی ایجاد نمی‌کند

وی همچنین با بیان اینکه روزه‌داری زنان شیرده در صورت رعایت برنامه غذایی مناسب در رشد کودک اختلالی ایجاد نمی‌کند، تصریح کرد: علیرغم اهمیت شیر مادر برای شیرخواران به ویژه شش ماه اول زندگی، بسیاری از مادرانی که کودکان خود را شیر می‌دهند و در ماه رمضان روزه می‌گیرند، به علت نگرانی از این امر که روزه‌داری آنان منجر به کاهش حجم شیر یا کمبود مواد مغذی موجود در شیر شود، در هنگام روزه‌داری تعداد دفعات شیردهی به کودکان را کم کرده و یا از غذای کمکی برای او استفاده می‌کنند.

دکتر موسوی یادآور شد: البته توصیه می شود مادران در شش ماهه اول شیردهی به دلیل اینکه کودک وابسته به شیرمادر است و گرسنگی طولانی‌مدت مادر در رشد کودک اختلال ایجاد می‌کند روزه نگیرند.

به گفته این متخصص زنان و زایمان، رژیم غذایی مادران شیرده باید از پروتئین، کلسیم و آهن و انواع ویتامین‌ها باشد که در غیر این صورت رشد کودک و سلامت مادر به خطر می‌افتد، و در صورتی که روزه‌داری موجب کاهش شیر آنان شود نباید روزه بگیرند.

روزه‌داری برای مادری که کودکش کاملا متکی به شیر مادر است توصیه نمی‌شود

بنابراظهارات وی، مادران شیرده که پس از شش ماهگی فرزندشان روزه می‌گیرند توصیه می‌شود هنگام افطار و سحر از موادغذایی سرشار از آهن، گوشت، حبوبات، کلسیم شیر و لبنیات مصرف کنند البته مادران شیرده باید توجه کنند که کاهش وعده‌های غذایی طی روزه‌داری موجب کاهش حجم شیر می‌شود که متعاقب آن شیر مورد نیاز نوزاد تامین نمی‌شود. بنابراین روزه‌داری برای مادری که کودکش کاملا متکی به شیر مادر است توصیه نمی‌شود.

دکتر موسوی در پایان با بیان اینکه زنان شیرده می‌توانند پس از شش ماهگی کودک و زمانی که او از تغذیه کمکی استفاده می‌کند روزه بگیرند اظهار کرد: این مادران باید در هنگام سحر از شیر و مایعات استفاده کنند چون کمبود مایعات سبب کاهش حجم شیر می‌شود. علاوه بر این از انجام فعالیت‌های سنگین هم باید اجتناب کنند.